Chodzić w Duchu Św. 1 tydzień zwykły Lectio divina czytanie i rozważanie Słowa Bożego Parafia NMP Bolesnej, Wrocław Strachocin, styczeń 2012 Teksty dostępne na stronie: www.onjest.pl
Opracowanie: Jolanta Prokopiuk, Dariusz Trocha Korekta: Jerzy Prokopiuk
Lectio divina - metoda osobistego studium Pisma Świętego Mnisi znali dwa sposoby medytacji Słowa Bożego: ruminatio przetrawianie Słowa Bożego poprzez jego ciągłe powtarzanie oraz lectio divina Bożą lekturę, czytanie Pisma Świętego. Ukształtowana była przez duchową egzegezę Pisma Świętego. Chodziło w niej o to, że wszystkie słowa Biblii rozumiem jako drogę do Boga, jako opis drogi duchowej. Chodzi tu raczej o pytanie: kim jestem, co jest tajemnicą mojego życia, kim i czym stałem się dzięki Jezusowi Chrystusowi? Kiedy bowiem poprzez medytację poczuję, kim jestem, zmieni się także moje działanie w świecie. Kilka uwag o miejscu modlitwy, czasie oraz pozycji modlitewnej. Miejsce Idealne to kościół czy kaplica z wystawionym Najświętszym Sakramentem. W praktyce będzie to każde miejsce, w którym znajdziemy choć odrobinę wyciszenia. Czas Przynajmniej kwadrans. Dobrze jeśli będzie to pół godziny. Pora dnia nie jest istotna, ważne tylko, byśmy byli przytomni i w czasie modlitwy nie zasnęli. Pozycja w czasie modlitwy. Godna i wygodna. Można w tej modlitwie klęczeć, można siedzieć na małej ławeczce, można też zwyczajnie usiąść na wygodnym krześle przy stole. Przebieg lectio divina Istotą tej metody jest jej podział na: I. Czytanie (lectio) II. Medytację (meditatio) III. Modlitwę (oratio) Całość poprzedzona być powinna chwilą wyciszenia, skupienia, prośbą skierowaną do Ducha Świętego o dobre owoce. Na zakończenie powinniśmy podziękować Bogu oraz dokonać refleksji nad naszą modlitwą jak się czuliśmy, co było dobre w tej modlitwie a co należałoby w niej poprawić w przyszłości. Czytanie (lectio) wybieramy dłuższy fragment tekstu przynajmniej jeden rozdział. Nie zakładamy, że przeczytamy go w całości. Może się zdarzyć, że już pierwszy werset będzie tym fragmentem nad którym powinniśmy zatrzymać się dłużej. Czytam Pismo Święte powoli i uważnie, nie po to, by pomnożyć swoją wiedzę, lecz by spotkać Boga w Jego Słowie. W czytaniu chodzi bowiem o znalezienie takiego fragmentu (zwykle będzie to jeden werset), który nas poruszy. To poruszenie może mieć bardzo różny charakter. Może to być ciekawość, niezrozumienie, pociecha, piękno, niepokój. Poruszenie jest świadectwem, że ten werset jest dla nas osobiście ważny. Bardzo ważną informacją jest złość lub agresja rodząca się podczas czytania Słowa Bożego. Oznacza ona bowiem, że Jezus w Słowie Bożym dotyka naszej nieuporządkowanej dziedzina życia. Jest bardzo istotne zwrócenie uwagi na uczucia, które nam towarzyszą. Nie mamy wpływu na uczucia, które się rodzą. Są ważne ponieważ, ukazują nam one stan naszego serca. Nie ma uczuć dobrych i złych, ponieważ są one obojętne moralnie. Jeżeli rodzi się uczucie zazdrości lub niechęci to nie jest to grzechem. Materią grzechu będzie dopiero nasza odpowiedź na to uczucie. Znalezienie tekstu, który porusza jest sygnałem, że kończy się etap lectio.
Medytacja (Meditatio) Pierwotne, łacińskie znaczenie tego słowa to powtarzanie. W tej części koncentrujemy się na znalezionym urywku. Czytamy go wielokrotnie, powoli, jakby smakując całość wersetu lub jego fragmenty. Czytając możemy akcentować różne części i wyrazy wersetu. Prawdopodobnie nauczymy się w ten sposób wersetu na pamięć. Powtarzajmy go zatem także w myśli może nam pomóc zamknięcie oczu. Angażujmy na tym etapie nie tylko rozum ale także i serce. Modlitwa (Oratio) Na pewnym etapie medytacji zamienia się ona w modlitwę. Będzie ona miała spontaniczny charakter. Czasami będzie to nasza aktywność, ale możemy też być porwani przez Boże natchnienie. Wtedy modlitwa stanie się bardziej działaniem Boga w nas niż naszym działaniem. Trudno przewidzieć, co przyniesie modlitwa, jaki dokładnie charakter i kierunek przybierze. Może to być zarówno przebłaganie, prośba jak i dziękczynienie i uwielbienie. Może mieć także charakter krótkiej, żarliwej modlitwy, proszącej Boga, by ukoił moja tęsknotę, by pozwolił się doświadczyć i ujrzeć. Warto wypowiedzieć się przed obliczem Boga osobiście, rozmawiając o swoich reakcjach - radościach skłaniających do uwielbienia, ale także o tym, co może trapić, powodować zawstydzenie czy wręcz poczucie bezsilności. 08.01. 2012, niedziela
CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO UCZYĆ SIĘ ROZPOZNAWAĆ JEZUSA Iz 42,1-4.6-7 "Nie będzie wołał ni podnosił głosu, nie da słyszeć krzyku swego na dworze". Jezus, którego tu zapowiada prorok Izajasz to Bóg, którego można znaleźć w łagodnym powiewie (1 Krl 19, 12) to Ten, który "jest w ukryciu" (Mt 6,6). Jezus nie narzuca się, nie wciska swojej nauki na siłę, nie reklamuje jej. Jego postawa jest radykalnie różna od tego do czego jesteśmy współcześnie przyzwyczajeni. Jesteśmy przecież otoczeni kakofonią głosów różnych polityków, celebrytów i sprzedawców, którzy przekrzykują się walcząc o naszą uwagę. Ta cichość Jezusa jest niezrozumiała dla wielu ludzi. Niektórzy czynią z niej zarzut - chcieliby aby Bóg przychodził do nich w sposób mocny i jednoznaczny, jak produkt reklamowany w telewizji, jasno przedstawiając swoje zalety i korzyści. Również dla nas, chrześcijan, ta cecha Jezusa bywa problemem. W zgiełku codziennych zdarzeń i trosk jest nam trudno usłyszeć Jego głos i rozpoznać Jego obecność obok nas. Bywa, że zniechęcamy się i rezygnujemy, wątpiąc czy On w ogóle gdzieś tam jest... Na szczęście dzisiejsze wydarzenia Chrztu Jezusa dają nam dwie proste wskazówki jak poradzić sobie z tym problemem. Jezus pojawia się nad Jordanem w tłumie pielgrzymów. Jak Go rozpoznać? Możemy użyć metody Jana Chrzciciela lub metody jego uczniów (por. J 1, 19-51). Jan Chrzciciel żył na pustyni, nosił odzienie z sierści wielbłąda, żywił się szarańczą i miodem. Jego metoda to oderwanie się od zgiełku cywilizacji aby otworzyć się na Boga. Gdy Jan wraca do tłumów ma w sobie taką wrażliwość, że potrafi usłyszeć głos Ducha Świętego wskazującego mu Jezusa. Uczniowie Jana żyli we wspólnocie wsłuchani w słowa swojego mistrza. Gdy on wskazuje im Jezusa są gotowi, aby wspierając się wzajemnie pójść za Nim. Jaki wysiłek czynię aby usłyszeć Tego, który "nie woła ani nie podnosi głosu"? Czy znajduję czas aby oderwać się od zgiełku i otworzyć na Boga? Czy mam wokół siebie ludzi, którzy pomogą mi rozpoznać Jezusa i pójść za Nim? prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, pomóż mi znaleźć siły abym umiał często oderwać się od zgiełku dnia codziennego i otworzyć się na Twój głos.
9.01. 2012, poniedziałek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO WYPOWIEDZIEĆ CREDO SWOJEGO ŻYCIA Mk 1, 14-20 Najważniejsze w życiu da się wyrazić krótko. Jezus wypowiada dwa zdania, które są streszczeniem Jego misji na ziemi. Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię. Wszystko co Jezus uczynił później jest rozwinięciem tych dwóch zdań wypowiedzianych na początku. Co w twoim życiu jest najważniejsze? Jak mogą brzmieć te dwa krótkie zdania, które streszczałyby credo twojego życia. Człowiek tak mocno jest naznaczony grzechem swoim lub cudzym, iż stale potrzebuje nawrócenia. Jest oczywiście pierwsze nawrócenie, w którym przyjmuje się Jezusa jako Pana i Zbawiciela do swojego życia, w którym radykalnie przeorientowujemy nasze życie. Jest także stały proces nawracania się, takie podążanie ku lepszemu, ku świętości, które upodabnia nas do Jezusa mocą Ducha Świętego. Nawrócenie mocą Ducha Świętego uzdalnia człowieka do wcielenia Ewangelii w życie. Uzdalnia także człowieka do pogłębiania wiary i miłości na co dzień. Misję Jezusa będą kontynuowali Jego uczniowie. Co ciekawe, Jezus powołuje dwa rodzeństwa: Szymona i Andrzeja oraz Jakuba i Jana. To kluczowe postacie w życiu Jezusa i życiu Kościoła. Ważne są więzi rodzinne. Jednak jeszcze ważniejsze są więzi duchowe oparte o wiarę w Jezusa Chrystusa. Im głębsze więzi poszczególnych członków rodziny z Jezusem tym większa jedność i wspólnota w rodzinie. Więzy krwi bez wspólnych więzi duchowych i emocjonalnych wyobcowują rodzinę. Więzy krwi jeszcze nie stanowią o sile tej rodziny. Czy modlisz się o poszczególnych członków w twojej rodzinie? Czy walczysz o swoją rodzinę, aby była mocna Bogiem? prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu dziękuję Ci za wiarę. Dziękuję, że postawiłeś mnie w takiej, a nie innej rodzinie. Dziękuję, że mogę być Twoim świadkiem, który słowem i czynem, nawet niedoskonale, pokazuje innym co znaczy wiara, nadzieja i miłość.
10. 01. 2012, wtorek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DEMASKOWAĆ UDOMOWIONE ZŁO W SWOIM ŻYCIU Mk 1, 21-28 Jezus rozpoczyna swoją publiczną działalność od uwolnienia chorego człowieka od złego ducha. Ewangelista mówi o duchu nieczystym. Jezus nie uzdrawia człowieka z fizycznej choroby, ale uwalnia na samym początku od złego ducha. Jezus manifestuje w sposób konkretny swoją misję zawartą w imieniu "Jezus". Imię to tłumaczy się przez słowa "Bóg zbawia", uwalnia od zła. Często zapominamy, że naszym podstawowym problemem nie jest ani choroba, ani problemy finansowe, ani posiadanie lub nie posiadanie domu lub mieszkania. Naszym podstawowym problemem jest obecność złego ducha w naszym życiu. Zły duch manifestuje się w grzechu, który jest źródłem naszych nieszczęść i problemów. Zapominamy również, że grzech ma wymiar społeczny i dotyka również innych. Zapominamy także, że grzech rodzi grzech, a zapłatą za grzech jest śmierć. Ludzie w czasach współczesnych udomowili wiele złych duchów w swoim życiu. Do wielu grzechów się przyzwyczailiśmy. Na wiele grzechów również dajemy publiczną akceptację np. masowe rozwody, liczne konkubinaty, związki partnerskie. Demony, które zadomowiły się w naszych rodzinach to także obżarstwo, nieumiejętność odmawiania sobie drobnych przyjemności. Brak postu w życiu codziennym, który pozwala człowiekowi panować nad swoimi zachciankami i popędami. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu dziękuję, że masz moc uwolnić mnie z sideł każdego zła w moim życiu. Dziękuję za łaskę przejrzenia na świat duchów i ujrzenia walki, która toczy się o mój umysł i moją duszę.
11. 01. 2012, środa CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DOŚWIADCZAĆ UZDROWIENIA W SWOIM ŻYCIU Mk 1, 29-39 Jezusa interesuje wszystko to co nas dotyczy. On jest Bogiem z nami, nie stworzył nas tylko i później pozostawił samym sobie. Intereseje Go co myślimy, czego pragniemy, gdzie pracujemy. Jest zainteresowany naszymi problemami, chorobami, niepełnosprawnościami i wszystkim co jest w naszym życiu trudne, co nas martwi i z czego się cieszymy. Jezus potrafi wyprowadzić z wszystkiego dobro, ale równocześnie chorobę traktuje jak przeciwnika. Tłumaczenie greckie dzisiejszej Ewangelii mówi o zgromieniu gorączki u teściowej Piotra. Jezus jest Panem życia i śmierci. Ma moc wyprowadzić nas z wszelkiej naszej choroby. Ma moc wyprowadzić nas z naszych osobistych problemów i zniewoleń. Jezus przychodzi i panuje nad każdą chorobą. Nie ma znaczenia jak została zdiagnozowana przez lekarzy. Nie ma znaczenia czy jest uleczalna czy nieuleczalna. Marek ewangelista pisze, że uzdrowił wielu dotkniętych rozmaitymi chorobami i wiele złych duchów wyrzucił. Jezus w ten sposób objawiał królestwo Boże w życiu ludzi. Objawiał konkretnemu człowiekowi znaczenie królestwa w ich życiu. A jeśli Ja palcem Bożym wyrzucam złe duchy, to istotnie przyszło już do was królestwo Boże. (Łk 11, 20) Królestwo Boże jest dla człowieka. Jest darem Ojca niebieskiego. Jest samym dobrem. Bo królestwo Boże to nie sprawa tego co się je i pije, ale to sprawiedliwość, pokój i radość w Duchu Świętym. (Rz 14,17) Królestwo Boże to wartość nadrzędna w życiu chrześcijanina, a wszystko inne ma być sprawą drugorzędną. Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane. (Mt 6, 33) prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Panie, niech przyjdzie Twoje Królestwo, Twoja obecność w moim życiu, dająca pokój i radość. Potrzebuję ich aby żyć i cieszyć się życiem.
12. 01. 2012, czwartek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DOŚWIADCZAĆ POTRZEBY OCZYSZCZENIA W SWOIM ŻYCIU Mk 1, 40-45 Trąd był odrażającą chorobą skóry, którą można było się zarazić od drugiego człowieka. Trędowaci byli wyrzutkami odłączonymi od reszty społeczności ludźmi, których większość zdrowych wolała unikać. Dotykanie trędowatego było zakazane i sama myśl o tym u większości Żydów budziła odrazę. Człowiek chorujący na trąd rozkładał się na raty. Ciało gniło i odpadało od reszty ciała. Bólowi fizycznemu towarzyszył głęboki ból wewnętrzny z powodu odłączenia od rodziny oraz całego społeczeństwa. Samotność, która rodziła rozpacz oraz wewnętrzne i psychiczne samozniszczenie. Problemy z najprostszymi czynnościami dnia codziennego. Śmierć za życia. Naszym trądem w życiu codziennym jest grzech, zwłaszcza grzech ciężki. Grzech nie tylko niszczy samego człowieka czyniącego grzech, ale niszczy również jego rodzinę, społeczeństwo, wspólnotę Kościoła, ojczyznę. Grzech bowiem ma wymiar społeczny i każdy z nas nosi na sobie również rany grzechowe związane z grzechem drugiego człowieka. Grzech izoluje i wyłącza z życia rodziny i środowiska. Grzech rodzi grzech, a zapłatą za grzech jest śmierć. Bardzo trudno nam tworzyć jedność w rodzinie, w klasie, środowisku lokalnym, we wspólnocie Kościoła. Barierą jest zawsze grzech w poszczególnym człowieku lub rana grzechowa. Naszym ratunkiem jest tylko Jezus Chrystus, ktory ma moc oczyścić nas z naszych grzechów. Tym podstawowym miejscem oczyszczania jest sakrament pojednania. O tyle jest skuteczny, o ile ten sakrament staje sie miejscem nawrócenia w naszym życiu. To nie tylko pralnia do prania brudów ale punk wyjścia do podejmowania zmian w naszym życiu, do reorientacji życia. Trędowaty podchodzi do Jezusa z pokorą, która jest jedyną i właściwą postawą w spotkaniu z Bogiem żywym. Bóg bowiem pysznym się sprzeciwia, a pokornym łaskę daje. (1P 5, 5c) Wszystko w życiu jest łaską. Również oczyszczenie z grzechów jest łaską. Jezus oddał swoje życie, abyśmy byli oczyszczeni i uwolnieni od zła. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu dziękuję Ci za łaskę zobaczenia mojego grzechu. Dziękuję za sakrament pojednania, w którym odpuszczasz mi grzechy, leczysz moje serce i wlewasz nową nadzieję na zmianę.
13.01. 2012, piątek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO ROZEZNAĆ SWÓJ PARALIŻ Mk 2, 1-12 Często w swoim życiu doświadczamy różnego typu paraliżu. Wielokrotnie jest to paraliż wolitywny tzn. związany z naszą wolą. Nie potrafimy często zabrać się za ważne rzeczy w swoim życiu np. modlitwę, systematyczną naukę, codzienną gimnastykę, dietę, wykonanie potrzebnych prac domowych. Często sparaliżowani jesteśmy natłokiem obowiązków, ale to wynika raczej z zatraconej hierarchii wartości, ponieważ to ona dokonuje selekcji naszych prac i obowiązków. Paraliż może być związany także z brakiem asertywności w naszym życiu, czyli umiejętnością mówienia "nie" innym. Czasami borykamy się z problemami, których zwyczajnie by nie było, gdybyśmy powiedzieli "nie". Wielokrotnie jesteśmy sparaliżowani zmęczeniem, brakiem sił fizycznych lub złym samopoczuciem. Gdy jesteśmy głodni wrzucamy w siebie cokolwiek, zwłaszcza jedzenie śmieciowe. Zjadamy nieprawdopodobną ilość słodyczy, które uzależniają, zanieczyszczają organizm i równocześnie zabierają energię życiową. Naszym ratunkiem jest Jezus Chrystus, który jest lekarzem ciała i duszy. Często za naszym paraliżem stoi grzech, który domaga się wyznania i nawrócenia (np. grzech obżarstwa, lenistwa, nie zabijania siebie niewłaściwym jedzeniem, zbyt małą ilością snu, czy brakiem wypoczynku). Łaską w naszym życiu jest tych czterech z Ewangelii, którzy z determinacją szukają drogi dojścia do Jezusa dla swojego przyjaciela. Łaską jest ich kreatywność i miłość wobec nas. Czy jesteśmy wdzięczni Jezusowi za takich ludzi w naszym życiu? Czy stajemy się pomocnikami Jezusa, którzy przyprowadzają do niego sparaliżowanych, którzy nie radzą sobie ze swoim życiem, nie radzą sobie ze swoją agresją, emocjami, lękiem? prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu dziękuję Ci za łaskę dostrzegania swojego paraliżu. Dziękuję za łaskę wiary, która uzdalnia mnie do wołania o wolność.
14.12. 2012, sobota CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO MIEĆ POCZUCIE BYCIA GRZESZNIKIEM Mk 2, 13-17 Celnicy w czasach Jezusa byli ludźmi napiętnowanymi i pogardzanymi. Nie tylko zbierali podatki dla pogardzanego okupanta, ale prawo dawało im furtkę do licznych oszustw finansowych. Dlaczego Jezus przyszedł właśnie do takiego człowieka i powołał go na swojego ucznia? Jezus odpowiada na to w ostatnim wersecie Ewangelii: Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają. Nie przyszedłem powołać sprawiedliwych, ale grzeszników. Dzisiejszy świat oczekuje od człowieka samowystarczalności, sprawności fizycznej i intelektualnej. Poczucie wartości ma wypływać z tego co potrafię, co osiągnąłem i jakie zajmuję stanowisko. Wszystkie defekty intelektualne, emocjonalne i fizyczne są nie mile widziane. Myślenie i strategia Boga są zupełnie inne. Bóg chciałby nam powiedzieć: Jesteś słabym i grzesznym stworzeniem i twoja słabość jest twoją mocą, ponieważ tylko wówczas może objawić się Moja moc w tobie. Inaczej nie potrzebowałbyś Mojego zbawienia, Mojej pomocy i Mojego miłosierdzia. Bycie grzesznikiem i uznawanie swojej grzeszności w życiu jest gwarantem obecności Jezusa, jeśli Mu na to pozwolimy. Święty Paweł wielokrotnie mówi o swojej słabości: Pan mi powiedział: Wystarczy ci mojej łaski. Moc bowiem w słabości się doskonali. Najchętniej więc będę się chlubił z moich słabości, aby zamieszkała we mnie moc Chrystusa. (2Kor 12, 9) Widzenie swojego grzechu i ułomności rodzi wewnętrzna potrzebę wołania do Jezusa. Rodzi pokorę, a pokora to nic innego jak widzenie siebie w prawdzie. Bóg bowiem pysznym się sprzeciwia, a pokornym łaskę daje. Upokórzcie się więc pod mocna ręką Boga, aby was wywyższył w stosownej chwili. Wszystkie troski wasze przerzućcie na Niego, gdyż Jemu zależy na was. (1P 5, 5c-7) prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu dziękuję, że jestem grzesznikiem i potrzebuję Twojego miłosierdzia. Dziękuję, że umarłeś za mnie, abym był święty i nieskalany przed Twoim obliczem. Dziękuję Ci, że zależy Ci na mnie.