RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 WYDAWNICTWA
RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 WYDAWNICTWA Łukasz Gołębiewski Kuba Frołow Paweł Waszczyk BibliotekaAnaliz Warszawa 2009
Copyright by Łukasz Gołębiewski, Kuba Frołow, Paweł Waszczyk, 2009 Copyright by Biblioteka Analiz Sp. z o.o., 2009 Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie lub reprodukcja jakiegokolwiek fragmentu tej książki wymaga pisemnej zgody wydawcy. Projekt okładki: Grzegorz Zychowicz Tatsu Opracowanie graiczne: Stanisław Małecki, Tatsu Łamanie: Grzegorz Zychowicz, Krzysztof Strużyński Tatsu tatsu@tatsu.com.pl Druk i oprawa: www.opolgraf.com.pl Wydrukowano na papierze ISBN 978-83-61154-34-1 Wydanie I Warszawa 2009 Tom XLIII w serii Raporty Biblioteka Analiz Sp. z o.o. 00-048 Warszawa ul. Mazowiecka 2/4 pok. 116 tel./fax (+48 22) 828 36 31 www.biblioteka-analiz.pl Firma jest członkiem Polskiej Izby Książki
Spis treści: Od wydawcy.......................... 7 Najważniejsze wydarzenia na rynku wydawniczo - księgarskim w 2008 roku.............. 9 Część pierwsza Wydawnictwa..........................29 Rozdział pierwszy Główne trendy na rynku wydawniczym.............. 31 Rozdział drugi Prognozy dla rynku wydawniczego............... 161 Rozdział trzeci Ranking wydawnictw..................... 175 Rozdział czwarty Największe wydawnictwa książkowe w 2008 roku......... 183 Wykaz tekstów źródłowych................... 567 Indeks pierwszego tomu.................... 573
Od wydawcy Dwunasta już edycja Rynku książki w Polsce zachowuje strukturalny układ poprzedniego wydania i podział zagadnień na tomy, z których dwa pierwsze są ściśle ze sobą powiązane nie tylko osobami autorów, ale także analizą rynkowych trendów. Tom Poligraia, nad którym pieczę merytoryczną po raz trzeci objął Tomasz Nowak, koncentruje się głównie na procesach produkcyjnych, zaś przygotowany przez Piotra Dobrołęckiego, Ewę Tenderendę i Pawła Waszczyka tom Who is Who wypełniają sylwetki uczestników rynku zarówno związanych z wydawaniem, jak i dystrybucją, a nawet bibliotekarstwem czy promocją książki. Po raz pierwszy natomiast zdecydowaliśmy się opublikować osobny, piąty tom, poświęcony rynkowi papierniczemu, który w naturalny sposób uzupełnia zagadnienia z tomu Poligraia. Nowa edycja wprowadza szerzej tematy związane ze zmieniającymi się technologiami dystrybucji treści. Jesteśmy świadkami gwałtownego rozwoju rynku książek audio oraz w przededniu cyfrowej rewolucji, która spowoduje głębokie zmiany w modelach biznesowych irm wydawniczych. Książka w pliku, której powielenie, dystrybucja i składowanie nic nie kosztują, coraz częściej zaczyna być przedmiotem transakcji handlowych, a nie tylko elementem nielegalnej wymiany w sieciach peer - to - peer. Wydawca pragnie podziękować osobom, które przyczyniły się do powstania kolejnego Rynku książki w Polsce, w szczególności tym wszystkim, którzy skrupulatnie co roku odpowiadają na nasze ankiety, gdyż bez Państwa pomocy książka nie mogłaby zachować aktualnego charakteru rocznika. Od wydawcy 7
Styczeń Najważniejsze wydarzenia na rynku wydawniczo - księgarskim w 2008 roku W nocy z 25 na 26 stycznia księgarnie w całym kraju rozpoczęły sprzedaż ostatniego tomu z najsłynniejszego cyklu ostatnich lat zatytułowanego Harry Potter i Insygnia Śmierci (wydawnictwo Media Rodzina). Książka dostępna była nie tylko w księgarniach, ale też na ulicznych straganach, w sieciach super - i hipermarketów, a nawet dużych sklepach specjalizujących się w sprzedaży sprzętu elektronicznego. Jak i poprzednio, była to okazja do wykreowania wielkiego wydarzenia czytelniczego nie tylko dla miłośników prozy Joanne K. Rowling. Rok 2008 na rynku księgarskim W ciągu miesiąca sprzedano 20 tys. egz. zbioru wierszy Miłość szczęśliwa Wisławy Szymborskiej (wydawnictwo a5). Edycją Cesarza Agora zainaugurowała kolekcję obejmującą twórczość Ryszarda Kapuścińskiego w nowych opracowaniach redakcyjnych. Pierwszy tom wydany w nakładzie 80 tys. egz. zniknął z punktów sprzedaży prasy w ciągu kilku godzin. Resort kultury ogłosił, że na program promocji czytelnictwa przeznaczono 39,2 mln zł, w tym na rozwój księgozbiorów bibliotek 28,5 mln zł, na rozwój sektora książki i promocji czytelnictwa 6,7 mln zł oraz na rozwój czasopism kulturalnych 4 mln zł. W Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyła się sesja Rola katalogu centralnego Nukat w kształtowaniu społeczeństwa wiedzy w Polsce. Okazją była piąta rocznica powstania katalogu liczącego 900 tys. rekordów bibliograicznych, wykorzystywanych w katalogach bibliotecznych ponad 2,5 mln razy i dostarczającego centralnej informacji o zbiorach polskich bibliotek naukowych. Podczas uroczystości w Bibliotece Narodowej zostały wręczone Nagrody Magazynu Literackiego KSIĄŻKI za Książki Roku 2007, które 9
Rynek książki w Polsce 2009 przyznano za: album W kręgu arcydzieł. Zbiory sztuki w Polsce pod red. Anny Lewickiej - Morawskiej (Arkady), Dzienniki 1911-1955 Jarosława Iwaszkiewicza (Czytelnik), Wielki podróżniczy atlas świata, pod red. Katarzyny Duran i w tłumaczeniu Jacka Sikory (Langenscheidt Polska), powieść Terrorysta Johna Updike a w przekładzie Jerzego Kozłowskiego (Rebis) oraz za Dziennik z internowania Władysława Bartoszewskiego (Świat Książki). Tytuł Wydawcy Roku za umiejętne połączenie najlepszych tradycji z sukcesem komercyjnym nowoczesnego wydawnictwa otrzymały Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, a Fundacja Nowoczesna Polska uhonorowała dyplomem Wydawnictwo Biały Kruk za działalność wydawniczą wspierającą rozwój polskiej edukacji. Nagrodę Nowych Książek za 2007 rok otrzymała Urszula Kozioł za tom poetycki Przelotem (Wydawnictwo Literackie). Laureatem nagrody Paszport Polityki w kategorii literackiej został Michał Witkowski, nominowany do tej nagrody już po raz trzeci, tym razem za powieść Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna - Szczakowej (W.A.B.). Nagrody im. Władysława Reymonta otrzymali: Marek Wawrzkiewicz, Ryszard Przybylski i Bogdan Loebl. W Poznaniu odbyła się uroczystość 110. rocznicy powstania Wydawnictwa Święty Wojciech. Gliwicka oicyna Helion kupiła 85 proc. udziałów w Wydawnictwie Bezdroża, specjalizującym się w edycji przewodników. Hachette Livre Polska kupiła majątek spółki Larousse Polska, poszerzając w ten sposób swoją ofertę o publikacje tego wydawnictwa. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sprzedały na rzecz spółki Wkra Management wszystkie akcje hurtowni książek Wkra. Marian Bornakowski, pracujący od 15 lat w poznańskim wydawnictwie LektorKlett, odszedł ze stanowiska dyrektora działu handlu i marketingu. Zastąpił go Mikołaj Burchard, zostając także członkiem zarządu spółki. Tomasz Gigol zrezygnował z funkcji wiceprezesa zarządu kieleckiej Grupy Edukacyjnej (dawniej MAC Edukacja). 10