LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH ŻAK w Krakowie I. LITERATURA Lista tematów do części wewnętrznej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013 / 2014. 1. Zawody wykonywane przez bohaterów literackich jako klucz do ich charakterystyki. Omów na wybranych przykładach. 2. Literatura XX wieku o domu i rodzinie serio i prześmiewczo. Zaprezentuj, analizując wybrane teksty literackie. 3. J. Conrad, A. Camus dwie propozycje moralne: bliskie czy przeciwne? Przedstaw problem, odwołując się do wybranych dzieł obu autorów. 4. Trzy sztuki, które wstrząsnęły teatrem. Omawiając dramaty z literatury polskiej lub obcej, uzasadnij swój wybór. 5. Literackie obrazy metropolii omów zjawisko w oparciu o twórczość pisarzy dwóch różnych epok. 6. Ton osobisty i ton obywatelski w literaturze romantyzmu i Młodej Polski. Omów temat w oparciu o analizę wybranych przykładów. 7. Dziennik i pamiętnik jako wyraz subiektywnego widzenia świata. Przedstaw sposób funkcjonowania gatunków, analizując wybrane utwory. 8. Córki bohaterki literatury pięknej. Co je łączy, a co je dzieli? Zaprezentuj temat, analizując wybrane przykłady literackie. 9. Różne źródła decyzji życiowych bohaterów szekspirowskich. Omów problem, analizując wybrane 10. Juliusz Słowacki i Witold Gombrowicz jako demaskatorzy mitów o Polsce i Polakach. Omów, analizując wybrane teksty literackie. 11. Od mitu i baśni do fantasy. Zaprezentuj przemiany w kreacji literackiej wizji innego świata, analizując wybrane teksty. 12. Romantyzm wzór czy przedmiot negacji? Przedstaw rozmaite sposoby wykorzystania tradycji epoki w literaturze. Dokonaj analizy wybranych tekstów. 13. Literacki obraz dziecka na przestrzeni epok. Przeprowadź analizę porównawczą wybranych dzieł literackich. 14. Portrety chłopów w literaturze. Porównaj różnorodne sposoby kreacji mieszkańców wsi w utworach pochodzących z różnych epok. 15. Tytuł, motto, zakończenie utworu jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach. 16. Literatura kobieca czy można wyróżnić taką kategorię literacką? Odpowiedz, analizując wybrane utwory, wskaż, przez kogo są pisane i jaki jest ich krąg odbiorców. 17. Kamienny? Zadżumiony? Inny? Świat ukazany w literaturze XX wieku. Omów, analizując wybrane utwory. 18. Literackie portrety par małżeńskich w dramacie i prozie. Przedstaw, analizując wybrane przykłady z różnych epok. 19. Rola postaci drugoplanowych w powieściach XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
20. Twórczość noblistów literackich XX i XXI wieku. Przedstaw temat na podstawie wybranych dzieł osób nagrodzonych. 21. Zaproponuj własną antologię polskiej poezji współczesnej. Odwołaj się do pięciu twórców, uzasadniając swój wybór. 22. Motywy baśniowe i ich rola w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 23. Różnorodne sposoby ujęcia konfliktu pokoleń. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie z różnych epok. 24. Różne typy bohatera literackiego wykreowane w wybranej epoce. Scharakteryzuj, odwołując się do konkretnych utworów. 25. Od Krasickiego do Młynarskiego. Polska literatura satyryczna w walce z wadami Polaków. Wskaż najbardziej charakterystyczne motywy tej twórczości, oceń środki artystyczne, omów oddziaływanie utworów. 26. Różne oblicza totalitaryzmu w literaturze współczesnej. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych utworów. 27. Motyw domu rodzinnego i jego funkcje. Omów na podstawie wybranych przykładów. 28. Omów funkcje i znaczenie motywu walki dobra ze złem, analizując i interpretując wybrane przykłady literackie. 29. Literackie rozmowy z Bogiem. Omów zagadnienie, analizując i interpretując wybrane 30. Scharakteryzuj postaci kobiet w literaturze współczesnej, analizując i interpretując wybrane utwory. 31. Funkcje symboli w wybranych utworach literackich. Omów, analizując i interpretując zgromadzony materiał. 32. Dworek szlachecki. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, analizując i interpretując wybrane utwory literackie. 33. Funkcjonowanie toposu exegi monumentum w literaturze różnych epok. Omów temat analizując i interpretując wybrane przykłady literackie. 34. Konflikt pokoleń jako temat literacki. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 35. Ewolucja etosu rycerskiego. Omów na podstawie wybranych przykładów. 36. Literatura faktu jako źródło wiedzy o autorze i jego czasach. Omów temat, analizując i interpretując wybrane 37. Oniryzm - omów funkcjonowanie motywu snu, analizując i interpretując wybrane utwory literackie. 38. Utopie i antyutopie w literaturze. Omów sposoby kreowania i ich funkcje, analizując i interpretując wybrane 39. Podróż jako doświadczenie egzystencjalne. Omów zagadnienie analizując i interpretując wybrane utwory literackie. 40. Człowiek wobec wartości humanistycznych we współczesnym świecie. Przedstaw temat analizując i interpretując wybrane przykłady literackie. 41. Artysta jako bohater literacki. Omów, analizując i interpretując wybrane 42. Różne przykłady zniewolenia człowieka jako temat literatury polskiej i obcej. Omów zagadnienie analizując i interpretując wybrane 43. Wielkie karty naszej historii utrwalone w różnych formach zapisu literackiego. Omów temat, analizując i interpretując wybrane
44. Motyw tańca. Przedstaw jego funkcję, analizując i interpretując wybrane 45. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza. Przedstaw temat, analizując i interpretując wybrane przykłady literackie. 46. Różne sposoby kreacji obrazu zaświatów. Omów zagadnienie, analizując i interpretując wybrane 47. Heroizacja i deheroizacja. Omów funkcjonowanie tej metody kreowania bohaterów w wybranych utworach literackich. 48. Społeczeństwo i jednostka wobec państwa despotycznego i totalitarnego. Dokonaj porównania ujęcia tego problemu w literaturze XIX i XX wieku. 49. Metamorfoza jako ważny moment w życiu bohatera. Omów jej sens na wybranych utworach literackich. 50. Kobieta zbuntowana. Przedstaw jej wizerunek w literaturze i oceń zasadność buntu. 51. Korelacje świata realnego z fantastyczny w utworach literackich. Przedstaw temat, analizując wybrane 52. Wojna widziana z perspektywy kobiet. Omów na wybranych przykładach z literatury XX wieku. 53. Emigrant jako bohater literacki. Omów na wybranych przykładach. 54. Motyw wierności ideałom. Omów na wybranych przykładach literackich. 55. Portrety przyjaciół w literaturze. Odwołaj się do przykładów. 56. Etos inteligenta w polskiej literaturze. Przedstaw problem na wybranych przykładach z różnych epok. II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Obraz polskiego inteligenta w literaturze i filmie. Zanalizuj sposób kreacji na podstawie wybranych przykładów. 2. Wielkie bitwy historii w literaturze, malarstwie i filmie. Omów na wybranych przykładach. 3. Parodia i rzeczywistość PRL-u w literaturze i filmie. Porównaj na wybranych przykładach. 4. Obrazy ukrzyżowania na przestrzeni wieków. Zaprezentuj problem odwołując się do literatury i innych dziedzin sztuki. 5. Od antycznych herosów do filmowych bohaterów popkultury. Przedstaw postawę i świat wartości mitologicznych bohaterów i ich współczesnych odpowiedników, znanych z komiksów, telewizji czy gier komputerowych. 6. Literackie źródła filmowego horroru. Omów specyfikę tego gatunku odwołując się do wybranych dzieł z literatury i filmu. 7. Święty Franciszek jako źródło inspiracji dla literatury i sztuki różnych epok. Przedstaw na wybranych przykładach.
8. Plastyka i literatura wobec okrucieństw wojny. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane 9. Inspiracje literackie w dorobku współczesnych zespołów muzycznych. Omów cel i funkcję tego typu zabiegów artystycznych. 10. Słowo i obraz w komiksie. Omów ich funkcje na wybranych przykładach. 11. Powstanie warszawskie w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane 12. Narodziny i mechanizmy systemów totalitarnych. Dokonaj samodzielnej syntezy i oceny tych motywów w filmografii i literaturze. 13. Anioły i demony. Przedstaw portrety kobiet w literaturze i sztuce różnych epok. 14. Emigracja i emigranci jako temat literatury i sztuki. Omów na wybranych przykładach. 15. Poranek, południe, zmierzch. Różne pory dnia jako temat malarstwa i literatury. Omów w oparciu o wybrane 16. Kicz i arcydzieło, dwa bieguny literatury i sztuki. Omów na wybranych przykładach. 17. Różne adaptacje Dziadów Adama Mickiewicza. Omów stosunek poszczególnych reżyserów do dzieła romantycznego. 18. Motywy oniryczne w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując i interpretując wybrane 19. Motywy biblijne w literaturze i sztuce. Omów, analizując i interpretując wybrane 20. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Omów temat, analizując i interpretując wybrane 21. Różne ujęcia motywu gór w literaturze i malarstwie. Przedstaw, analizując i interpretując wybrane 22. Literackie i filmowe wizje przyszłości. Omów na wybranych przykładach. 23. Język filmu i język literatury. Porównaj dzieło literackie i jego filmową adaptację, analizując i interpretując wybrane 24. Pejzaż w literaturze i malarstwie. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, analizując i interpretując wybrane przykłady z różnych kierunków sztuki XIX i XX wieku. 25. Przedstaw funkcjonowanie motywu buntu w literaturze, sztuce i filmie. Odwołaj się do analizy i interpretacji dzieł z różnych epok. 26. Wydarzenia historyczne jako tło i temat literatury i sztuki. Przedstaw problem na podstawie wybranych przykładów. 27. Ideał piękna w literaturze i sztuce. Porównaj, odwołując się do wybranych epok. 28. Dramat ludzkiej egzystencji wobec spraw ostatecznych w wybranych tekstach kultury. Zaprezentuj temat w odniesieniu do analizy i interpretacji wybranych przykładów. 29. Kraków w utworach literackich, malarskich i filmowych. Przedstaw temat analizując i interpretując wybrane działa.
30. Historia narodu polskiego jako ważne źródło inspiracji dla literatury i sztuki. Omów temat, analizując i interpretując wybrane teksty kultury. 31. Różnorodne ujęcia motywu ogrodu w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując i interpretując wybrane 32. Sposoby ukazywania katastroficznych wizji i zagłady świata w literaturze i filmie. Omów na podstawie wybranych przykładów. 33. Teatralne realizacje dzieł literackich. Zanalizuj i oceń wybrane spektakle teatralne. 34. Wielkie filmowe adaptacje arcydzieł literatury. Omów na podstawie wybranych filmów. 35. Różnorodne oblicza miłości i sposoby mówienia o niej. Dokonaj prezentacji tematu odwołując się do wybranych utworów literackich i filmowych. 36. Zbrodnia i kara jako temat oraz problem w literaturze i filmie. Przedstaw zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów. 37. Kanon piękna w wybranych epokach zbadaj źródła i sposoby jego obrazowania w wybranych dziełach literackich i malarskich. 38. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacja dzieł literackich. Porównaj i oceń wybrane filmy Andrzeja Wajdy z ich literackimi pierwowzorami. 39. Negatywny bohater - czarny charakter. Ukaż sposób i cel kreowania takich postaci w wybranych dziełach literackich i filmowych. 40. Problemy moralne w filmach Krzysztofa Kieślowskiego. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła. 41. Inscenizacje utworów literackich w teatrze. Przedstaw, analizując wybrane 42. Portret sportowca. Przedstaw sposoby kreacji tego bohatera w literaturze i filmie. 43. Topos rodziny w literaturze i filmie. Porównaj różne ujęcia tego motywu, analizując wybrane 44. Różnorodne ujęcia motywu nieba i piekła w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach. 45. Pory roku w polskiej literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. 46. Obraz naukowca w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach. 47. Portrety bohaterów i zdrajców w polskiej literaturze i sztuce (analiza porównawcza wybranych dzieł). 48. Pożegnanie jako motyw w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
III. JĘZYK 1. Językowe gry z cenzurą. Omów problem na przykładzie wybranych tekstów literackich i kabaretowych. 2. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 3. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok. 4. Wskaż obecność i funkcję stylizacji językowej w tekstach różnych epok. 5. O sztuce przemawiania. Wskaż retoryczne środki perswazji i ekspresji w wybranych tekstach literackich różnych epok. 6. Wpływ języków obcych na kształtowanie współczesnej polszczyzny. Omów problem i oceń zasadność zapożyczeń językowych. 7. Omów wpływ Internetu i amerykanizmów na język polski na podstawie zgromadzonych informacji. 8. Współczesna ekspansja języka angielskiego. Zbadaj przyczyny, zanalizuj słownictwo (np. słownictwo kulinarne, polska muzyka, nazwy firm i spółek). 9. Biblia jako przedmiot parafraz, aluzji i stylizacji językowych w różnych epokach literackich. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane 10. Imiona, nazwiska i przezwiska Twoich koleżanek i kolegów. Dokonaj analizy etymologicznej oraz słowotwórczej. 11. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 12. Język reklam telewizyjnych i ogłoszeń prasowych. Dokonaj analizy na stosownie wybranym materiale. 13. Scharakteryzuj i skomentuj nowomowę i język propagandy. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego. 14. Język Twoich rówieśników. Scharakteryzuj, analizując zgromadzony materiał językowy. 15. Omów specyfikę języka utworów science-fiction i fantasy na przykładach wybranych utworów polskich twórców tych gatunków. 16. Nazwy miejscowe w Twoim regionie (np. nazwy miejscowości, ulic ). Omów ich etymologię na podstawie zgromadzonych przykładów. 17. Reklama jako środek perswazji oraz manipulacji. Omów funkcjonowanie impresywnej funkcji języka w tekstach reklamowych, analizując celowo zgromadzony materiał. 18. Język i styl twórców barokowych. Na podstawie wybranych tekstów lirycznych, epickich i epistolarnych omów ich budowę i funkcje. 19. Dziennik, pamiętnik lub blog - formy wypowiedzi osobistej i literackiej. Dokonaj analizy stylu i języka wybranego tekstu. 20. Neologizmy i ich funkcje omów zjawisko odwołując się do wybranych przykładów z języka mówionego. 21. Klasyfikacja najczęściej popełnianych błędów językowych. Dokonaj prezentacji, na podstawie zgromadzonych przykładów współczesnej polszczyzny. 22. Językowe źródła komizmu we współczesnej polskiej komedii filmowej. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału.
23. Jak rozwija się współczesna frazeologia? Dokonaj analizy związków frazeologicznych we współczesnej polszczyźnie. Omów ich budowę, rodzaje, znaczenie i funkcje. 24. Język współczesnej publicystyki. Zbadaj zjawiska niepoprawności językowej na przykładach tekstów prasowych i medialnych. 25. Świat zaklęty w języku dokonaj analizy językowej i kulturowej frazeologizmów oraz przysłów polskich. 26. Retoryka sztuka czy broń? Omów zagadnienie, odnajdując chwyty retoryczne w wypowiedziach wybranych osób publicznych. 27. Język czasopism dla dzieci i młodzieży na tle ogólnej odmiany języka polskiego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach czasopism młodzieżowych. 28. Środki językowe w tekstach polskich kabaretów. Omów sposoby ich użycia oraz ich funkcje na wybranych przykładach. 29. Język piosenek młodzieżowych. Wyjaśnij, jakie tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny znalazły w nim odzwierciedlenie. 30. Współczesna moda językowa. Dokonaj analizy zjawiska, odwołując się do zebranego materiału. 31. Omów zjawisko archaizacji w wybranych utworach literackich. 32. Niemoc słowa wobec apokalipsy spełnionej (analiza wybranych utworów literatury wojennej). 33. Frazeologizmy jako tworzywo poetyckie (analiza wybranych przykładów). 34. Rola środków artystycznych w utworach literackich. Omów na wybranych przykładach. 35.Indywidualizacja języka jako element charakterystyki bohatera (analiza wybranych przykładów literackich). 36. Językowe wyznaczniki poezji tyrtejskiej. Odwołaj się do przykładów.