Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/7 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Inne nazwy: Producent: Dystrybutor: Chlorek baru BaCl2 dichlorek baru 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składnik stwarzający zagroŝenie: Symbol Zwroty Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE ostrzegawczy zagroŝenia (R)* chlorek baru 100 10361-37-2 233-788-1 T 20-25 Objaśnienie: T + = bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= Ŝrący, Xn= szkodliwy, Xi= draŝniący, E= wybuchowy, O= utleniający, F + = skrajnie łatwo palny, F= wysoce łatwo palny, N= niebezpieczny dla środowiska *Pełne znaczenie zwrotów zagroŝenia R z punktu 2 ujęto w punkcie 16 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. ZagroŜenie poŝarowe: ZagroŜenie toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: 4. PIERWSZA POMOC T Ciało stałe, niepalne. Chlorek baru jest związkiem szkodliwym. Pierwszymi objawami zatrucia jest złe samopoczucie, ostra biegunka, skurcze mięśni gładkich i prąŝkowanych. Śmierć następuje wskutek poraŝenia lub oddychania. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe. Działa toksycznie po połknięciu. Chlorek baru działa szkodliwie na zwierzęta, w szczególności ssaki. Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego chlorkiem baru środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Następstwa wdychania: Zapewnić dopływ świeŝego powietrza. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŝącej. Jak najszybciej zapewnić pomoc medyczną. Zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: Doraźna pomoc przy ostrych zatruciach polega na płukaniu Ŝołądka wodą z dodatkiem duŝej ilości węgla aktywnego i tlenku magnezu, a następnie przez podanie środka przeczyszczającego. Podaje się 15g siarczanu magnezowego lub sodowego w małej ilości wody w celu wytrącenia baru w postaci nierozpuszczalnego siarczanu. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. Kontakt z oczami: Przemywać skaŝone oczy większą ilością letniej wody przez 15 minut, przy wywiniętych powiekach. Zapewnić pomoc okulisty. Kontakt ze skórą:
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/7 Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem. W przypadku gdy podraŝnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU: Szczególne zagroŝenia: Środki gaśnicze: Zalecenia szczegółowe: Substancja niepalna. Zgodne z naturą poŝaru sąsiednich obiektów. Brak 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Zalecenia ogólne: Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: W przypadku wydostania się chlorku baru do środowiska, skaŝony teren naleŝy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skaŝania środowiska. W razie potrzeby wezwać ekipy ratownicze. Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. Unikać kontaktu z uwolnionym chlorku baru. Stosować ubrania ochronne z tkanin zwartych, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami. NaleŜy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P 2). Starać się odciąć źródło skaŝenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym). Nie wolno uŝywać wody do usuwania pozostałości. Zabezpieczenie środowiska: Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. W przypadku skaŝenia wód powiadomić odpowiednie władze. SkaŜony grunt podlega wymianie. Metody utylizacji: Unieszkodliwianie na drodze chemicznej - zgodnie z obowiązującymi przepisami. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Zapobieganie zatruciom: Podczas stosowania nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z chlorkiem baru, unikać wdychania pyłów i dymów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Zapobieganie poŝarom/ Substancja niepalna. Nie wymaga szczególnego trybu postępowania w wybuchom: tym zakresie. Magazynowanie: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie materiałów szkodliwych, wyposaŝonych w instalację wentylacyjną. Przechowywać w odpowiednio zabezpieczonych szafach lub sejfach. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spoŝywania posiłków, otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400. Metody postępowania z odpadami: Za odpad moŝna uznać chlorek baru, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowy chlorek baru odstawiany jest do wskazanego przez słuŝbę ochrony środowiska miejsca celem
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/7 utylizacji. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania chlorku baru. Sprawna wentylacja. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Ochrony zbiorowe: Higiena pracy: Rękawice z tworzywa powlekanego. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami chlorku baru (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2). Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam, gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń pyłów pochodzących z chlorku baru, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769) NDS - 0,5 mg/m3 (w przeliczeniu na Ba), NDSCh - 1,5 mg/m3 (w przeliczeniu na Ba). 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: 208,23 g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: W warunkach normalnych chlorek baru jest krystalicznym ciałem stałym, białym proszkiem. Temperatura topnienia: 962 C Temperatura wrzenia: 1560 C/1013 mbar Gęstość: 3,917 g/cm3 (20 C) Gęstość usypowa: ok. 1360 kg/m3 Rozpuszczalność w wodzie: 312 g/l/20 C Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: Chlorek trudno rozpuszcza się w kwasie solnym (HCl) i kwasie azotowym (HNO3). Nie rozpuszcza się w alkoholu. Wartość ph (50 g/o/20oc): 5 8 Inne: Chlorek baru w przemyśle stosowany jest do otrzymywania bieli barytowej, jako topnik w metalurgii magnezu, czynnik chlorujący w syntezie organicznej, do uzdatniania wody kotłowej, w ceramice, garbarstwie, galwanotechnice i jako odczynnik laboratoryjny. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/7 Stabilność i reaktywność: Właściwości korozyjne: W warunkach normalnych chlorek baru jest chemicznie stabilny. Brak 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia człowieka: Wdychanie pyłów, spoŝycie, kontakt pyłu z oczami. Informacja ogólna: Chlorek baru jest związkiem szkodliwym. Do organizmu moŝe przedostać się drogą pokarmową lub wskutek wdychania pyłu. Pierwszymi objawami zatrucia jest złe samopoczucie, ostra biegunka, skurcze mięśni gładkich i prąŝkowanych. Później dotknięty jest takŝe mięsień serca, następuje degradacja wątroby i naczyń krwionośnych. Śmierć następuje wskutek poraŝenia ośrodka oddechowego. Dawka chlorku baru 0,2-0,5g, uŝyta do wewnątrz, powoduje zatrucie organizmu, zaś dawka 0,8-0,9g jest śmiertelna. Dane toksykologiczne: LC50 (doustnie, szczur) = 118 mg/kg LC50 (ryby) = 118 mg/l Działanie miejscowe: Wdychanie pyłów: Działanie drobno rozpylonego chlorku baru polega na wywołaniu zamierania nabłonka dróg oddechowych lub znajdujących się tam drobnoustrojów wskutek tworzenia się zdenaturowanego i obcogatunkowego białka. Typowe objawy gorączki: słodki smak w ustach, brak łaknienia, często wzmoŝone pragnienie, zmęczenie, senność, ucisk i ból w klatce piersiowej, czasami suchy kaszel a następnie dreszcze i wysoka temperatura. Połknięcie: Pojawią się nudności, biegunka, wymioty. MoŜe rozwinąć się zaburzenie w chodzeniu (chwiejny chód), a następnie cięŝkie osłabienie i rzadziej drgawki, ostra biegunka, skurcze mięśni gładkich i prąŝkowanych. Później dotknięty jest takŝe mięsień serca, następuje degradacja wątroby i naczyń krwionośnych. Śmierć następuje wskutek poraŝenia ośrodka oddechowego. Kontakt z oczami: MoŜe pojawić się podraŝnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Działanie na organizmy wskaźnikowe chlorków baru: Ryby: StęŜenie trujące chlorku baru po 96-godzinnym działaniu wynosi średnio 1640 mg/dm3. Plankton pokarmowy ryb: StęŜenie krytyczne dla Gammarus pilex i Chironomus plumosus wynosi 1500 mg/dm3. NiŜsze organizmy: Bakterie z gatunku Escherichia coli bez widocznych ujemnych objawów znoszą stęŝenia 1 g/dm3.ba++. StęŜenie trujące dla glonów (Scenedesmus) wynosi 34 mg/dm3, dla skorupiaków (Daphnia) 170 mg/dm3 Ba++. Wskaźnik oceny dla ostrej toksyczności: wobec ssaków: 5,0 wobec ryb: 3,1 wobec bakterii: 1,5 Stopień zagroŝenia wód: mały 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206)
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/7 Zawartość opakowania wg: rodzaju 06 13 01 nieorganiczne środki ochrony roślin Opakowania wg: rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metalu rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Numer UN (ONZ) : 1564 ZWIĄZKI BARU I.N.O. Klasa RID/ADR/IMO: 6.1 Kod klasyfikacyjny: T5 Ilości ograniczone: LQ18 Grupa pakowania: II Numer rozpoznawczy zagroŝenia: 60 Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 6.1: 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych R 20 R 25 Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia Działa szkodliwie przez drogi oddechowe. Działa toksycznie po połknięciu. T Produkt toksyczny. Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania S 1/2 Przechowywać pod zamknięciem i chronić przed dziećmi. S 45 W przypadku awarii lub jeŝeli źle się poczujesz niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeŝeli to moŝliwe, pokaŝ etykietę. Kartę wykonano zgodnie z: Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001 r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami) Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004 r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2)
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/7 Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769) Ustawą z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206), Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: T R 20 R 25 Normy na sprzęt ochronny: Chlorek baru Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Produkt toksyczny. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe. Działa toksycznie po połknięciu. PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie. PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1. PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania. PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów. PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3). Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 7/7 Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *