Kwartalnik dla hodowców Nr 9 II kw/2019
Rok nadziei W 2019 rok hodowcy wchodzili z dość słabymi nastrojami, ponieważ rentowność produkcji była niska i rolnicy tracili wiele pieniędzy. Zmiana nastąpiła w połowie marca, gdzie ceny przez cały miesiąc gwałtownie wzrastały z poziomu 5,77 zł/kg WBC w tygodniu 12 do poziomu 7,48 zł/kg WBC w tygodniu 16 (według danych Minrol). Trend ten nie był typowy tylko dla Polski, podobną sytuację mieliśmy generalnie w całej Unii. CENY TUCZNIKÓW W UE 2014-2019 ( /100KG WBC) Źródło: https://ec.europa.eu To był trend światowy, ponieważ ceny na pozostałych rynkach produkcji tucznika gwałtownie wzrosły. Pokazał to rynek amerykański oraz chiński. Rentowność wróciła. Te zmiany na rynku spowodowane były zwiększonymi zakupami mięsa przez chińczyków.
CENY TUCZNIKÓW W CHINACH ( /KG WŻ) 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 SREDNIA 14-17 2018 2019 CENY TUCZNIKÓW W USA ( /KG WBC) - IOWA/MINNESOTA 2,00 1,50 1,00 0,50 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 SREDNIA 14-17 2018 2019 Hodowcy liczyli na dalszy wzrost słysząc opinie ekspertów. Prognozowano cenę dochodzącą do poziomu 8 zł/kg WBC, a nawet hodowcy mieli nadzieję na cenę powyżej 9 zł/kg WBC. Byłby to oczywiście rekord cenowy. Mimo nadziei hodowców cena zaczęła się stabilizować, a nawet spadła o około 0,20 zł/kg WBC. Można to było w pewnym stopniu przewidzieć, choć analizując trendy wieloletnie można było liczyć na wzrost cen w maju i czerwcu. Dodatkowo pogłowie trzody chlewnej w Polsce istotnie spadło w stosunku do poprzedniego roku. Czynnikami, które wyhamowały wzrost cen były: 1. Zmniejszenie aktywności chińskich odbiorców mięsa na rynku europejskim po uzupełnieniu stanów magazynowych. Dodatkowo Chińczycy nie chcieli zaakceptować tak wysokich cen mięsa. 2. Szybkiego wzrostu cen żywca zakłady nie były w stanie przełożyć na rynek sprzedażowy. Przeciętny Kowalski nie był gotów więcej zapłacić za mięso. Powyższa sytuacja w szczególności opór cenowy u odbiorców zaczęła wywierać presję na obniżkę ceny, konsekwencją czego był stopniowy spadek z 7,49 zł/kg WBC w 21 tygodniu roku do 7,14 zł/kg WBC w tygodniu 29 (wg danych podawanych przez MINROL).
Dziś wielu hodowców oraz same zakłady zastanawiają się co może wydarzyć się z cenami żywca w sierpniu i kolejnych miesiącach. Sytuacja w tym okresie determinowana będzie przez dwa czynniki, a mianowicie dostępnością żywca w sierpniu oraz aktywnością odbiorców z dalekiego wschodu do końca roku. Sierpień jest miesiącem, w którym zwykle żywca jest najmniej na rynku i jego dostępność będzie najniższa. To będzie powodowało większą konkurencję zakładów o żywiec. Hodowcy powinni na tym skorzystać. Spodziewam się, że jeśli nic na rynku się jeszcze nie wydarzy to w ciągu sierpnia ceny mogą wzrosnąć o około 0,30-0,50 zł/kg WBC. Taka sytuacja powinna potrwać do pierwszych tygodni września. Dalszy scenariusz zależny będzie od wysyłek mięsa z UE poza jej granice. Uważam, że w tym czasie może nastąpić wzrost eksportu mięsa na daleki wschód, ponieważ pogłowie trzody w tamtym regionie drastycznie spada. Nie dotyczy to tylko Chin. Zwróćcie również uwagę na inne kraje tego regionu, w tym Wietnam. Podsumowując myślę, że w najbliższym kwartale rynek nie powinien gwałtownie się zmieniać, a ceny dla hodowców będą zadowalające. Czynnikiem, który na rynku polskim może drastycznie zmienić sytuację hodowców jest ASF. Ponieważ szybkie rozszerzanie się stref spowoduje istotne pogorszenie sytuacji na rynku. W samym lipcu powiększenie stref spowodowało, że dodatkowe około 20% populacji trzody w Polsce znalazło się w strefach. Nierozwiązanie tego problemu spowoduje eliminację nas z rynków sprzedaży mięsa i pogorszenie sytuacji dla zakładów i w konsekwencji dla hodowców. Piotr Kowalski Dyrektor Zarządzający ds. Skupu Żywca
Co z tą mięsnością w zakładach mięsnych? System klasyfikacji zwierząt rzeźnych zapewnia rzetelną ocenę jakości tusz, a także zwiększa przejrzystość rynku w handlu tuszami wieprzowymi oraz sprzyja właściwemu ustalaniu cen w notowaniach na terenie Unii Europejskiej. Od początku lat 90 ubiegłego wieku w produkcji trzody chlewnej zaczęto intensywnie dążyć do uzyskania wyższej mięsności u tuczników. Zakładom mięsnym zapewniło to możliwość rozwoju eksportu mięsa i handlu na rynku krajowym. Oceny umięśnienia tusz wieprzowych zakłady ubojowe dokonują na podstawie systemu klasyfikacji SEUROP. System ten został wprowadzony w Unii Europejskiej w 1984 roku, a w Polsce w 1995 roku. Klasyfikacja opiera się na szacowaniu zawartości chudego mięsa w tuszy za pomocą specjalnych urządzeń, co stanowi podstawę do oszacowania mięsności. Efektem wprowadzenia klasyfikacji SEUROP w Polsce jest stały wzrost średniej mięsności tuczników wraz z wagą co widać na wykresie poniżej na przykładzie średnich z ostatnich 10 lat w naszych zakładach w Szczecinie Średnia mięsność oraz średnia waga na przełomie 10-ciu lat 58,5 58 57,5 57 56,5 56 55,5 55 54,5 54 56,99 55,97 55,47 55,35 92,29 92,04 93,18 90,47 90,67 89,94 57,78 57,71 57,50 57,32 57,85 57,76 57,6 95,74 94,27 95,03 95,83 97,69 100 98 96 94 92 90 88 86 średnia mięsność średnia waga 2 okr. śr. ruch. (średnia mięsność) Tylko w ciągu pierwszych 10 lat zwiększył się z około 55,47% do 57,60%, a masa tuszy z 90,47 do 97,60 kg. Według klasyfikacji SEUROP, tuczniki po uboju oceniane są na wagę bitą ciepłą (w.b.c) poddane wykrwawieniu i wytrzewieniu podzielone na półtusze wzdłuż linii środkowej, bez języka, szczeciny, racic, narządów rodnych, sadła, nerek i przepony. Tusze wieprzowe, których masa poubojowa ciepła mieści się w przedziale od 60 do 120 kg - określany jest stopień umięśnienia tuszy podawany w procentach. I tak, gdy tusza według tej oceny zawiera mięsa:
- 60% i więcej należy do klasy S, - 55-59,9% należy do klasy E, - 50-54,9% należy do klasy U, - 45-49,9% należy do klasy R, - 40-44,9% należy do klasy O, - poniżej 40% należy do klasy P. W ciągu ostatnich lat doszło do pewnych zmian, które miały wpływ na dokładność całego procesu klasyfikacji. Po pierwsze zmieniła się populacja świń. Po drugie zmieniły się przepisy dotyczące skalowania urządzeń. W 2011 roku wprowadzono nowe równanie regresji, które wykazują wyższą mięsność o około 1 do 2% w zależności od ciężaru zwierząt. W stosowanej dotychczas w Polsce metodzie klasyfikacji tusz wieprzowych według systemu SEUROP przez niezależny instytut, jest on różny dla każdego z krajów. Mięsność tuszy tucznika zależy od grubości słoniny na grzbiecie i mięśnia najdłuższego grzbietu (tzw. oko polędwicy). Im słonina jest cieńsza, a więc zmniejsza się otłuszczenie tusz, a zwiększa się wielkość polędwicy, tym procentowa zawartość mięsa w tuszy wzrasta. I właśnie na podstawie tych cech zakłady mięsne dokonują oceny tusz wieprzowych. W naszych zakładach ubojowych wykorzystywane są dwa urządzenia tj. CGM Sydel oraz Autofom. CGM firmy Sydel jest to urządzenie optyczno-igłowe, które wykazuje się najwyższą dokładnością, precyzją i wiarygodnością pomiarów. Sonda urządzenia przechodząc przez słoninę grzbietowa i schab dokonuje ponad 5000 pomiarów jasności tkanek. Na podstawie analizy tych danych urządzenie ocenia grubość słoniny i mięśnia, które przelicza następnie na procentową zawartość mięsa chudego w tuszy i klasę SEUROP. Pomiar wykonywany jest pomiędzy 3 i 4 żebrem w odległości od linii środkowej tuszy tj. między 5-7 cm. Urządzenie dokonuje pomiarów przy wyjmowaniu sondy, a specjalny sterowany komputerowo suwak przytrzymuje tuszę ze stałą ściśle określoną siłą. Zapobiega to deformacji mierzonej tuszy. Z samej zasady działania aparatu wynika podstawowa cecha wiarygodności, tj. możliwość pełnej weryfikacji miejsca i sposobu pomiaru, zarówno co do położenia punktu pomiarowego, jak i konta. Pozwala to upewnić się, że ocena mięsności została wykonana rzetelnie i prawidłowo. Pomiary kontrolowane są przez Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych dwa razy na kwartał. Autofom jest to urządzenie automatyczne ultradźwiękowe, gdzie uwzględniana jest cała tusza. Precyzyjność tego urządzenia umożliwia pełną ocenę tuszy łącznie z wszystkimi wartościowymi wyrębami.
Często hodowcy próbują porównywać wyniki szacowanej mięsności sprzedając tuczniki np. do dwóch zakładów ubojowych i się zastanawiają dlaczego są różnice 0,5% do 1,5%. A więc wysyłanie dwóch partii nie ma wartości porównawczej. Ponieważ te dwie grupy zwierząt mogą być różne czyli większa lub mniejsza liczba loszek, szybszy lub wolniejszy przyrost. Stąd ważny wniosek, że produkcja tuczników musi być prowadzona w oparciu o wartościowy materiał hodowlany (knurki i loszki). Dodatkowe czynniki, które wpływają na wyniki to żywienie, waga, płeć, status zdrowotny oraz pora roku. A więc drodzy hodowcy to co wpływa na jakość półtusz i mięsność zależy od Was. Świadoma hodowla i specjalizacja swojej produkcji pozwoli na uzyskanie najlepszych wyników. Źródło: Dr. Inż. Paweł Komender Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt w Jastrzębcu. Info Polsus Ogólnopolski biuletyn dla Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej - artykuł Dariusza Lisiaka z Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Warszawa. Beata Kraczkowska - Jankowska Kupiec Żywca
Afrykański Pomór Świń (ASF) Aktualna sytuacja w Polsce Mapa ognisk i przypadków ASF w Polsce oraz aktualny zasięg obszarów objętych restrykcjami Źródło: http://www.wetgiw.gov.pl/ Nie ma ostatnio dnia bez wieści o kolejnych ogniskach ASF w Polsce. W dniu 16 sierpnia 2019 roku Główny Lekarz Weterynarii podał komunikat o wyznaczeniu 41 ogniska ASF w Polsce w tym roku, które ujawniono w gminie Pasłęk, w powiecie elbląskim (województwo warmińsko-mazurskie). Znajdowało się w nim 39 świń. Gospodarstwo położone jest na obszarze objętym ograniczeniami. Wdrożone zostały w nim procedury związane z likwidacją choroby.
Służby weterynaryjne informują także o wystąpieniach kolejnych przypadków tej choroby u dzików. Od początku tego roku do 22 sierpnia znaleziono łącznie 1595 przypadków ASF u dzików na terytorium Polski. Afrykański pomór świń zbiera śmiertelne żniwo już w wielu krajach. Ostatnio głośno zrobiło się o Bułgarii, gdzie w ciągu ostatnich dwóch tygodni wybito 100 tys. świń. Bułgaria potwierdziła pierwsze ognisko ASF u świń domowych w sierpniu 2018 r. Od tego czasu do lipca 2019 r., nie biorąc pod uwagę przypadków potwierdzonych u dzików, ten stan utrzymywał się. Wszystko zmieniło drugie ognisko choroby, które pojawiło się na początku lipca. Do 26 dnia tego miesiąca potwierdzono 21 nowych ognisk ASF. Pięć z nich dotyczy przemysłowych farm, które łącznie utrzymywały 100 tyś. świń, w tym jedna z nich w miejscowości Brushlen miała obsadę na poziomie 40 tyś. zwierząt. Na terytorium obejmującym ponad połowę północnej Bułgarii ogłoszony został stan klęski żywiołowej. W związku z tym właściciele świń hodowanych na podwórkach są zobowiązani do ich likwidacji. Asekuracyjnie wokół wszystkich 62 ferm w kraju stworzono 20-kilometrowe strefy sanitarne, w których zakazano hodowania świń w małych gospodarstwach. Tereny w których zostało stwierdzone ASF otoczono 3-kilometrowymi strefami sanitarnymi. Sylwia Mazurek Kierownik ds. Analiz
Kontakt do działu skupu żywca Ełk Animex Foods Oddział w Ełku Ul. Suwalska 86 19-300 Ełk Tel. 876219497 Starachowice Animex Foods Oddział w Starachowicach ul. Krańcowa 4 27-200 Starachowice Tel. 41 2766282 Szczecin Animex Foods Oddział w Szczecinie ul. Pomorska 115b 70-812 Szczecin Tel. 696 219 501