1 LEKCJE Z MIŁOSZEM - MATERIAŁY DLA NAUCZYCIELI JĘZYKA POLSKIEGO. Zestawienie bibliograficzne w wyborze (sporządzone w oparciu o zbiory Biblioteki Pedagogicznej CEN) Opracowanie: Aniela Maciejczuk. Biblioteka Pedagogiczna CEN w Białymstoku Opublikowano 17.05.2012 1. A poezja jest prawda : o cnotach poetyckich Czesława Miłosza (propozycje metodyczne dla szkoły podstawowej / Halina Mrazek // Polonistyka. 1993, nr 9, s. 541-545 2. A słowa jak ziarna : wybór konspektów lekcji języka polskiego w klasach IV-VIII / Elżbieta Gałczyńska, Romuald Jabłoński, Elżbieta Szczepańska. Płock : "Korepetytor" Marian Gałczyński,1995. 253-254 : Tragizm pokolenia dramatycznego na podstawie Ballady Czesława Miłosza 3. Apel do rządzących narodem dwa wzorce poezji obywatelskiej : Czesław Miłosz Do Polityka i Jan Kochanowski Pieśń XVI / Stanisław Bortnowski // W : Lekcje poezji w szkole średniej. Cz. 2 / pod red. Stanisława Żaka. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne, 1993. S. 19-28 4. Bardziej szczegółowo, wnikliwie i nowocześnie, czyli o czytaniu Miłosza w Internecie / Wioletta Poturlała // Język Polski w Liceum. 2004/2005, nr 1, s. 70-76 5. Chwila zadumy nad światem Czesław Miłosz Przypowieść o maku : konspekt zajęć z języka polskiego dla klasy VI / Maria Czeszak-Godula // Wszystko dla Szkoły. 2002, nr 7-8, s. 9 6. Cóż dziwnego, że rośli w tym kraju poeci? / Jolanta Malczewska // Język Polski w Szkole Średniej. 1999/2000, z. 1, s. 32-37 Cz. Miłosz Toast. 7. Czesław Miłosz Ballada / Halina Mielniczuk // W : Materiały pomocnicze dla nauczycieli języka polskiego w klasach IV-VIII / oprac. Wera Rogacin, Marianna Sawicka. Biała Podlaska : WOM, 1995. S. 80-82 8. Czesław Miłosz Ganek / Urszula Szydłowska // W : Jak oglądać świat w klasie czwartej? : poradnik dla nauczyciela / pod red. Danuty Chwistek i Elżbiety Nowosielskiej. Poznań : Arka, 2000. S. 222-223 9. Czesław Miłosz : Obłoki / Marian Stala // W : Poezja współczesna w szkole : interpretacje / pod red. Aliny Kowalczykowej. Warszawa : Stentor 1998. S. 73-78 10. Czesław Miłosz Poezje / oprac. Konstanty Pieńkosz. Warszawa : Jota, 1990 11. Czesław Miłosz Słońce / D. Kozłowska // W : Materiały pomocnicze dla nauczycieli szkół podstawowych. Z. 8 / red. Anna Piwońska, Lesława Bemben. - Zielona Góra : ODN, 1987. S. 35-40 12. Czesław Miłosz : Świty / Stanisław Barańczak // W : Poezja współczesna w szkole : interpretacje / pod red. Aliny Kowalczykowej. Warszawa : Stentor 1998. S. 79-94 13. Czesław Miłosz życie i twórczość : lekcja języka polskiego dla uczniów klasy IV szkoły średniej w bibliotece szkolnej / Rafał Czerniak // Poradnik Bibliotekarza. 1997, nr 5, s. 22-23 14. Czesława Miłosza zaduma nad historią (Campo di Fiori) / Jerzy Kram // Język Polski w Szkole IV-VIII. 1982/1983, nr. 4, s. 26-29 15. Człowieka współczesnego kłopoty z tożsamością : eseje Czesława Miłosza jako propozycja kontekstu w edukacji licealnej / Aneta Żurowska // Nowa Polszczyzna. 2008, nr 3, s. 20-25 16. Czy dom to tylko ściany? ( Ganek Cz. Miłosza) / Danuta Nowakowska-Bartłomiejczyk, Grażyna Wiśniewska // W : Poprzez lekturę i zabawę ku wartościom : (lekcje języka polskiego w szkole podstawowej i gimnazjum) /pod red. Grażyny Wiśniewskiej. Lublin : Klanza 2001. S. 42-49
17. Czy tylko poetycki obraz miast Europy? : Czesław Miłosz Ojciec objaśnia : szkic interpretacyjny / Tomasz Maciejewski // Język Polski w Szkole IV-VI. 2004/2005, nr 4, s. 50-60 18. Czytamy polskie wiersze współczesne / Marek Adamiec. Gdańsk : Harmonia, 1997. S. 59-66 : Czesław Miłosz Do Jonathana Swifta ; S. 123-127 : Suknia w groszki 19. Czytanie Miłosza : wokół motywu ars poetica / Henryk Grodkowski // Język Polski w Szkole Średniej. 1995/1996, nr 4, s. 60-67 20. Dolina Issy Czesława Miłosza na tle polskiej tradycji literackiej / Alina Kowalczyk // Polonistyka 1983, nr 2, s. 94-104 21. Dolina Issy Czesława Miłosza powrotem do korzeni : propozycja interpretacyjna dla klasy IV liceum i technikum / K. Zengel // Język Polski w Szkole Średniej. 1993/1994, nr 1, s. 36-46 22. Dolina Issy czyli poznawanie Miłosza / Maria Kamińska // Polonistyka. 1992, nr 10, s. 599-605 23. Dwa liryki Czesława Miłosza [Który skrzywdziłeś, Zaśpiew] / Bogdan Otrębski // Polonistyka. 1989, nr 2, s. 87-92 24. Dwugłos w obronie unicestwianych wartości : Giordano Bruno Leopolda Staffa i Campo di Fiori Czesława Miłosza // W : Lekcje poezji w szkole średniej. Cz. 2 / pod red. Stanisława Żaka. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne, 1993. S. 77-89 25. Jak analizować wiersze poetów współczesnych : poradnik dla uczniów i nauczycieli / Marek Bernacki. Warszawa : Adamantan, 2002. S. 22-28 Czesław Miłosz Miłość ; S. 29-34 Który skrzywdziłeś ; S. 74-80 Ars poetica ; S. 105-109 Dar ; S. 211-220 Dlaczego 26. Jak jest ukazany człowiek wobec przyrody? na podstawie wiersza Czesława Miłosza Wyprawa do lasu : scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy V szkoły podstawowej / Iwona Birycka-Kowalska // Wszystko dla Szkoły. 2004, nr 3, s. 5 27. Jak oglądać świat w klasie czwartej? : poradnik dla nauczyciela / pod red. Danuty Chwistek i Elżbiety Nowosielskiej. Poznań : Arka, 2000. - S. 215-222 : Czesław Miłosz Ganek 28. Jak oglądać świat w klasie szóstej? : poradnik dla nauczyciela / pod red. Danuty Chwistek i Elżbiety Nowosielskiej. Poznań : Arka, 2001. S. 249-250 : Europa - mieszkanie ludzi, psów, kotów i koni ; Spójrzmy na świat inaczej Ojciec objaśnia, Okno, Przypowieść o maku. 29. Jak osiągnąć szczęście? Czesław Miłosz Dar : scenariusz lekcji języka polskiego w kl. II gimnazjum / Ewa Sokołowska [online] [dostęp: 14 maja 2012]. Dostępny w Internecie: http://www.profesor.pl/publikacja,15329,scenariusze,jak-osiagnac-szczescie-czeslaw-milosz-dar- Edukacja-filozoficzna 30. Jeszcze o utworach poetyckich w klasie VI / S. Rzęsikowska // Język Polski w Szkole IV-VI. 1983/1984, nr 4, s. 52-63 Cz. Miłosz Przypowieść o maku. 31. Konspekty lekcji języka polskiego klasa 8 / Halina Machulska, Alicja Pruszkowska // Drama. 1996, nr 17, s. 18-20 Ballada. 32. Kto jest artystą w wierszu Czesława Miłosza Słońce / Zdzisław Nowak // Warsztaty Polonistyczne. 2001, nr 1, s. 20-25 [kl. V] 33. Lekcja z Miłoszem : o wierności mowie ojczystej : (szkic metodyczny) / Alicja Krawczyk // Język Polski w Szkole IV-VI. 2004/2005, nr 3, s. 32-36 34. Lekcje języka polskiego w gimnazjum : scenariusze, rozkład materiału (2) / Barbara Matusiak. Warszawa : Stentor, 2001. S. 126-133 : Czy życie muchy może być piękne? Gucio zaczarowany Czesława Miłosza 2
35. Lekcje języka polskiego w klasie V szkoły podstawowej : propozycja metodyczna / Maria Kubiczek, Jolanta Olejek, Barbara Stworowa. Goleszów : Innowacje, 1998. S. 135-178 : Znaki Europy Ojciec objaśnia Czesława Miłosza. 36. Materiały pomocnicze dla nauczycieli języka polskiego w klasach IV-VIII : rozkłady materiałów, konspekty, sprawdziany / pod red. Wery Rogacin. Biała Podlaska : WOM, 1996. S. 13-14 Konspekt lekcji z języka polskiego w klasie IV - Temat : Obserwujemy drogę przedstawioną w wierszu Czesława Miłosza 37. Miejsce pod słońcem Ganek Czesława Miłosza / Tomasz Maciejewski // Język Polski w Szkole IV-VI. 2003/2004, nr 2, s. 28-35 38. Między hukiem a ciszą Apokalipsy barwa, akustyka, koncepcja proroka (cykl lekcji) / Grażyna Tomaszewska // Język Polski w Liceum. 2004/2005, nr 3, s. 9-41 Piosenka o końcu świata, Piosenka o porcelanie. 39. Miłosz w oczach licealistów / Ewa Kołodziejczyk, Jan Zięba // Polonistyka. 2002, nr 3, s. 170-174 40. Miłosza Ballada o Matce Polce / Bogdan Otrębski // Polonistyka. 1982, nr 4, s. 276-280 41. Miłosza punkty widzenia / Anna Wiech // Polonistyka. 1982, nr 4, s. 254-265 42. Nad Campo di Fiori Miłosza / Z. Bąk // Polonistyka. 1984, nr 9-10 s. 576-582 43. Nauczanie języka polskiego w klasie 6 : książka przedmiotowo-metodyczna / Janina Dietrich, Janina Wójcik. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1985. S. 361-364 : Czesław Miłosz Przypowieść o maku 44. Nieco inaczej o Balladzie Czesława Miłosza / Krystyna Zając // W : Z doświadczeń polonistów szkół podstawowych : materiały metodyczne. Bielsko-Biała : Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Oddział, 1990. S. 84-87 45. O człowieku, który rozsławił imię Polski na świecie : (propozycja metodyczna dla klasy IV, V i VI / Hanna Domańska // Język Polski w Szkole IV-VI. 2004/2005, nr 3, s. 37-49 46. O kształtowaniu świata wartości w toku poznawania wierszy Czesława Miłosza / B. Dymara // Polonistyka. 1982, nr 4, s. 265-275 Koncepcja cyklu lekcji przykłady. 47. O tym, jak patrzeć na świat (analiza wiersza Cz. Miłosza Słońce ) / Danuta Pyrkosz // W : Materiały pomocnicze dla nauczycieli języka polskiego w klasach IV-VIII. Biała Podlaska : WOM, 1996. S. 9-10 48. Obłoki, Słońce, Miłość, Przypowieść o maku, Który skrzywdziłeś czyli o pojmowaniu poetyckiej służby przez Czesława Miłosza : propozycje metodyczne // W : Język polski w klasie VIII : propozycje metodyczne / red. Teresa Czeszyńska. Poznań : IKN ODN, 1988. S. 149-159 49. Obraz w pracy nad liryką / Beata Pelczar, Wojciech Pelczar // Język Polski w Gimnazjum. 2000/2001, nr 4, s. 18-21 Piosenka o końcu świata Cz. Miłosza. 50. Od wieży Babel ku miłości i szczęściu : nad wierszami W. Szymborskiej, V. Havla i Cz. Miłosza / Iwona Morawska // W : Wiersze poetów XX wieku na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej. Cz. 2. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, 1998. S. 41-62 51. Opracowania lektur i wierszy dla wszystkich klas gimnazjum / pod red. Jerzego Jagodzińskiego i Ewy Rudnickiej. Warszawa : Grupa Wydawnicza Adamantan, 2010. S. 321-330 : Czesław Miłosz wiersze Który skrzywdziłeś, Miłość, Wiara, Piosenka o końcu świata, Wyprawa do lasu. 52. Poezja w szkole : propozycje rozwiązań metodycznych / Anna Wiech. Słupsk : WSP, 1984. S. 91-122 : Czesław Miłosz Campo di Fiori, Który skrzywdziłeś, Miłość, Obłoki, Przypowieść o maku, Słońce, W mojej ojczyźnie 3
53. Polak Europejczykiem : scenariusz lekcji języka polskiego w klasie II (edukacja europejska, edukacja filozoficzna) / Anna Arendt // Refleksje. 2004, nr 5, s. 16-19 Cz. Miłosz Dziecię Europy. 54. Polskość i europejskość w eseistyce Czesława Miłosza i Andrzeja Wernera / K. Latawiec // Język Polski w Szkole Średniej. 1991-1992, nr 1, s. 20-30 55. Ponadczasowy charakter wiersza Który skrzywdziłeś Czesława Miłosza / Dorota Mackiewicz // W : Materiały pomocnicze dla nauczycieli języka polskiego w klasach IV-VIII / oprac. Wera Rogacin, Marianna Sawicka. Biała Podlaska : WOM, 1995. S. 73-74 56. Propozycje omówienia wierszy Cz. Miłosza Ganek i Ojciec objaśnia oraz K. I. Gałczyńskiego Wizyta w klasie V szkoły podstawowej w cyklu zatytułowanym W stronę domu / K. Bury // Język Polski w Szkole IV-VIII. 1983/1984, nr 3, s. 50-53 57. Przypowieść o maku Czesława Miłosza w klasie VI szkoły podstawowej / J. Cichoń // Język Polski w Szkole IV-VIII. 1987/1988, nr 4, s. 466-469 58. Rola poety w tropieniu zła wyrządzonego bliźniemu : rozważ problem interpretując i analizując utwór Który skrzywdziłeś Czesława Miłosza / Agnieszka Karczmarek // Wszystko dla Szkoły. 2004, nr 3, s. 3-5 59. Scenariusze lekcji języka polskiego dla gimnazjum / Aneta Hwozdyk // Aura. 2002, nr 4, dod. Prace konkursowe nr 3, s. 5-8 : Z wizytą w leśnym teatrze Cz. Miłosz Wyprawa do lasu 60. Skarb w słowa zaklęty : scenariusze lekcji dla klasy 1 gimnazjum / Ewa Horwath, Joanna Majchrzak. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2004. S. 31-33 : Ziemia jako poemat, słońce jako artysta 61. Skarb w słowa zaklęty : scenariusze lekcji dla klasy 2 gimnazjum / Ewa Horwath, Joanna Majchrzak. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2005. S. 27-30 : Nadzieja to nieodparte dążenie 62. Skrzydła (nie)połamane : szkice o literaturze polskiej / Feliks Tomaszewski. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, 1998. S. 93-100 : Czesław Miłosz Ballada 63. Słowo i obraz : dzieło plastyczne na lekcjach języka polskiego (propozycja metodyczna dla klasy III gimnazjum) / Aleksandra Chomiuk // Język Polski w Gimnazjum. 2002/2003, nr 4, s. 26-31 Zaklęcie Cz. Miłosza i Wielka rodzina R.Magritte a. 64. Spotkania z poezją w klasach IV-VIII. Cz. 1 / wybór i komentarz Elżbieta Doroszkiewicz, Maria Furtak, Krystyna Staszewska. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, 1992. S. 55-57 : Czesław Miłosz Droga, Ojciec w bibliotece (kl. V) ; S. 90-92 Czesław Miłosz Przy piwoniach, Miłość (kl. VI) 65. Spotkania z poezją w klasach IV-VIII. Cz. 2 / wybór i komentarz Elżbieta Doroszkiewicz, Maria Furtak, Krystyna Staszewska. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP 1992. S. 83 : Czesław Miłosz Który skrzywdziłeś 66. Taki obraz odbija się w wodzie : analiza wybranych tekstów literackich / Henryk Gradkowski. Jelenia Góra : WOM, 1994. S. 71-79 : Wybrane wiersze Czesława Miłosza Wstęp, Zaklęcie, Odbicie. 67. Uczyć radośnie i twórczo : scenariusze lekcji języka polskiego dla nauczycieli klas IV-VI / Elżbieta Pełzowska. Łódź : Literatura, 1999. S. 38-42 : Czesław Miłosz Droga 68. Unde malum? : literackie surowce wtórne / Alina Biała // Polonistyka. 2001, nr 8, s. 472-475 69. Unde malum? pytają i odpowiadają T. Różewicz i Cz. Miłosz / Joanna Dąbrowska // Język Polski w Liceum. 2003/2004, nr 4, s. 29-37 70. W obliczu końca świata Piosenka o końcu świata Czesława Miłosza / Barbara Hryniewicz // W : Rozważania interpretacyjne wokół twórczości poetów współczesnych wpisane w kreatywne działania uczniów : materiały metodyczne / pod red. Urszuli Roman. Białystok : ODN, 2000. S. 7-10 4
71. W cieniu człowieka prostego : porównawcza analiza wierszy Adama Ważyka Rzeka i Czesława Miłosza Który skrzywdziłeś / Jarosław Górnicki // Polonistyka. 1996, nr 8, s. 547-549 72. W klasie maturalnej : książka nauczyciela polonisty / Bożena Chrząstowska, Ewa Wiegandtowa, Seweryna Wysłouch. Poznań : Nakom,1999. S. 196-198 : Kochanowski i Miłosz : interpretacja porównawcza 73. W ogrodzie świata : przewodnik dla nauczyciela : język polski VIII / Janina Dietrich. Warszawa : Oświata:, 1994. S. 78-80 : Analizy wybranych wierszy : Czesław Miłosz Który skrzywdziłeś 74. Widzę tam na dnie / S. Jaworski // Polonistyka. 1989, nr 2, s. 83-87 75. Wiersz Czesława Miłosza Który skrzywdziłeś głosem przeciwko złu i krzywdzie / Halina Machulska, Alicja Pruszkowska // Drama. 1997, nr 21, s. 18-19 76. Wiersze Czesława Miłosza w szkole podstawowej / Anna Wiech // W : Poradnik metodyczny dla nauczycieli języka polskiego uczących w klasach IV-VIII : propozycje rozwiązań metodycznych nowych zagadnień programowych. Koszalin, 1983. S. 30-41 Campo di Fiori, Który skrzywdziłeś, Przypowieść o maku. 77. Wiersze Czesława Miłosza i proza Olgi Tokarczuk / Stanisław Bortnowski // Warsztaty Polonistyczne. 1997, nr 1, s. 33-40 78. Wyrazić i nauczyć słowem : wybór konspektów lekcji literackich w kl. Iv-VIII / Elżbieta Gałczyńska, Romuald Jabłoński, Elżbieta Szczepańska. Płock : "Korepetytor" M. Gałczyński, 1998. S. 48-50 : Czesław Miłosz Ojciec objaśnia 79. Zapomnieli, synku o tobie Czesław Miłosz : Ballada / Halina Mioduńska, Alicja Pruszkowska // Drama. 1996, nr 17, s. 18-19 80. Zniewolony umysł Czesława Miłosza jako rzecz godna naszej uwagi polonistycznej / Antoni Mackiewicz // Język Polski w Szkole Średniej. 1990/1991, nr 2, s. 28-44 5