Po zwiedzeniu śmiełowskiego muzeum. 1. Co możesz powiedzieć o Mickiewiczu (jako żywym człowieku ) na podstawie drobiazgów, osobistych pamiątek umieszczonych w szafie? Nie pamiętasz, co tam było? (szachy, tabakierka pudełko czeczotkowe, chudy portfel, srebrny widelec, zapalniczka, przybornik do pisania). 2. Gdzie i z jakiej okazji Adam Mickiewicz spotkał się z drugim wielkim romantykiem? 3. Jakie drzewo rosnące w śmiełowskim parku kojarzone jest z A. Mickiewiczem? Co miały symbolizować jego konary i gałęzie? 4. Czym w polskiej tradycji i kulturze były miejsca, w których goszczono Adama Mickiewicza podczas jego pobytu w Wielkopolsce? 5. Szczegół też jest ważny. a) przypomnij sobie figurkę Zosi - z którego ramienia dziewczynie zsuwa się sukienka? b) co, na przekór wszystkim, pili filomaci i filareci? c) jak długo Adam Mickiewicz przebywał w Śmiełowie? d) jakie zwierzę przeszkadzało Mickiewiczowi w czasie wykładu? 1
6. Udowodnij, że gdzie Mickiewicz, tam wielka miłość, romans, pożądanie, flirt Jakie kobiety (podaj ich imię i nazwisko) spotkał w swoim życiu Mickiewicz? 7. Precz z moich oczu Do której kobiety (podaj jej imię i nazwisko) poeta kierował te słowa? 8. Które wersy zamieszczone w Inwokacji mogły być wg Ciebie inspirowane tym widokiem z okna śmiełowskiego pałacu? 9. Napisz, jakie instrumenty występujące w Panu Tadeuszu zobaczyłeś w muzealnej ekspozycji? Połącz je z postaciami występującymi w epopei. 2
10. Pana Tadeusza przetłumaczono na wiele języków. Po podanym tytule spróbuj rozpoznać, jaki to język? Sinjoro Tado Herr Tadeusz Chang Tadeus Gospod Tadej Panas Tadas 11. Tomasz Antoni Lisiewicz Apoteoza wieszcza : a) jakie postacie rozpoznajesz na obrazie? 3
b) przyporządkuj podane cytaty występującym na obrazie postaciom? Mam być wolny tak! nie wiem, skąd przyszła nowina, Lecz ja wiem, co być wolnym z ręki Moskwicina. Łotry zdejmą mi tylko z rąk i nóg kajdany, Ale wtłoczą na duszę ja będę wygnany! (...) Samotność - cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi? Gdzie człowiek, co z mej pieśni całą myśl wysłucha, Obejmie okiem wszystkie promienie jej ducha? Nieszczęsny, kto dla ludzi głos i język trudzi: Język kłamie głosowi, a głos myślom kłamie. (ON) Właśnie ułan ująwszy jej dłoń lewą ręką (Prawą miał na temblaku, widać, że był ranny), Z takimi odezwał się słowami do panny (...) (ONA)...pierwszy raz w życiu dziś z rana Była od Telimeny za upór łajana (...) Spódniczkę miała długą, białą; suknię krótką Z zielonego kamlotu z różową obwódką; Gorset także zielony, różowymi wstęgi Od łona aż do szyi sznurowany w pręgi Tak, tak, mój Protazeńku, rzekł klucznik Gerwazy. Tak, tak, mój Gerwazeńku!, rzekł woźny Protazy. Muzykę znał, sam słynął muzycznym talentem; Z cymbałami, narodu swego instrumentem, Chadzał niegdyś po dworach i graniem zdumiewał. Jam się ożenił, z pierwszą, którąm napotkał, dziewczyną ubogą! Źlem zrobił jakże byłem ukarany srogo! Nie kochałem jej, biedna matka Tadeusza, Najprzywiązańsza do mnie, najpoczciwsza dusza [...]. 4
Patrzcie, ach, patrzcie do góry, Cóż tam pod sklepieniem świeci? Oto złocistym pióry Trzepioce się dwoje dzieci. Jak listek z listkiem w powiewie, Kręcą się pod cerkwi wierzchołkiem; Jak gołąbek z gołąbkiem na drzewie, Jak aniołek igra z aniołkiem. 12. Co Ty, przyjeżdżając do muzeum w Śmiełowie, pokazałbyś jako rzecz najbardziej interesującą? Spróbuj stworzyć własny scenariusz oprowadzania po pałacu. 5
PROPONOWANE ODPOWIEDZI 1. Lubił grać w szachy, palił, nie był zamożny, brakowało mu pieniędzy, przyzwyczajony do luksusu. 2. W Weimarze 1829 r.. Był to J.W. Goethe obchodził on 80. urodziny. 3. Dąb, połamane gałęzie miały symbolizować (np. upadek i odrodzenie się życia na nowo) [interpretacja cytatu wg uznania nauczyciela] (cytat: Oto nasz obraz, ale jak i w wielkim, tak i w małym nie traćmy nadziei, ratujmy, co się da i jak się da ) 4. a) z lewego, b) mleko, c) 3 tygodnie, d) wiewiórka. 5. Dworki - były ostoją polskiej tradycji, kultury. 6. Maryla Wereszczakówna, Karolina Kowalska, Karolina Sobańska, Karolina Szymanowska, Ewa Henrietta Ankwiczówna, Konstancja Łubieńska, Celina Szymanowska. 7. Maryla Wereszczakówna. 8. Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych; Do tych pól pozłacanych zbożem rozmaitem, Posrebrzanych pszenicą, pozłacanych żytem, Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała. 9. Róg Wojski, cymbały Jankiel. 10. Esperanto, szwedzki, wietnamski, słoweński, litewski 11. Zosia i Tadeusz, Jacek Soplica, Gustaw-Konrad, Jankiel, Gerwazy, Protazy, duchy dzieci b) Przyporządkuj podane cytaty występującym na obrazie postaciom: Gustaw Konrad, Tadeusz i Zosia, Gerwazy i Protazy, Jankiel, Jacek Soplica, Duchy Dzieci 6