KC Kodeks cywilny Stan prawny na 15 sierpnia 2019 r.
KC Kodeks cywilny Stan prawny na 15 sierpnia 2019 r. Zamów książkę w księgarni internetowej 8. WYDANIE WARSZAWA 2019
Stan prawny na 15 sierpnia 2019 r. Wydawca Małgorzata Stańczak Redaktor prowadzący, opracowanie redakcyjne Kinga Zając Łamanie Wolters Kluwer Polska Tytuły umieszczone nad jednostkami redakcyjnymi i wyróżnione tekstem pogrubionym pochodzą od wydawnictwa i nie są częścią aktu normatywnego. Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2019 ISBN 978-83-8160-942-5 8. wydanie Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl
Spis treści Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny... KSIĘGA PIERWSZA. CZĘŚĆ OGÓLNA... Tytuł I. Przepisy wstępne... Tytuł II. Osoby... Dział I. Osoby fizyczne... Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych... Rozdział II. Miejsce zamieszkania... Rozdział III. Uznanie za zmarłego... Dział II. Osoby prawne... Dział III. Przedsiębiorcy i ich oznaczenia... Tytuł III. Mienie... Tytuł IV. Czynności prawne... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Zawarcie umowy... Dział III. Forma czynności prawnych... Dział IV. Wady oświadczenia woli... Dział V. Warunek... Dział VI. Przedstawicielstwo... Rozdział I. Przepisy ogólne... 9 11 11 12 12 12 16 17 18 22 24 28 28 30 36 40 42 43 43 3
Spis treści Rozdział II. Pełnomocnictwo... Rozdział III. Prokura... Tytuł V. Termin... Tytuł VI. Przedawnienie roszczeń... KSIĘGA DRUGA. WŁASNOŚĆ I INNE PRAWA RZECZOWE... Tytuł I. Własność... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Treść i wykonywanie własności... Dział III. Nabycie i utrata własności... Rozdział I. Przeniesienie własności... Rozdział II. Zasiedzenie... Rozdział III. Inne wypadki nabycia i utraty własności... Dział IV. Współwłasność... Dział V. Ochrona własności... Tytuł II. Użytkowanie wieczyste... Tytuł III. Prawa rzeczowe ograniczone... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Użytkowanie... Rozdział I. Przepisy ogólne... Rozdział II. Użytkowanie przez osoby fizyczne... Rozdział III. Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne... Rozdział IV. Inne wypadki użytkowania... Dział III. Służebności... Rozdział I. Służebności gruntowe... Rozdział II. Służebności osobiste... Rozdział III. Służebność przesyłu... Dział IV. Zastaw... Rozdział I. Zastaw na rzeczach ruchomych... Rozdział II. Zastaw na prawach... Tytuł IV. Posiadanie... 44 47 49 51 55 55 55 55 58 58 61 62 65 71 74 77 77 79 79 81 82 84 85 85 87 89 90 90 94 95 4
Spis treści KSIĘGA TRZECIA. ZOBOWIĄZANIA... Tytuł I. Przepisy ogólne... Tytuł II. Wielość dłużników albo wierzycieli... Dział I. Zobowiązania solidarne... Dział II. Zobowiązania podzielne i niepodzielne... Tytuł III. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych... Tytuł IV. Obowiązek zawierania umów między jednostkami gospodarki uspołecznionej... Tytuł V. Bezpodstawne wzbogacenie... Tytuł VI. Czyny niedozwolone... Tytuł VI 1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny... Tytuł VII. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania... Dział I. Wykonanie zobowiązań... Dział II. Skutki niewykonania zobowiązań... Dział III. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych... Tytuł VIII. Potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu... Tytuł IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika... Dział I. Zmiana wierzyciela... Dział II. Zmiana dłużnika... Tytuł X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika... Tytuł XI. Sprzedaż... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Rękojmia za wady... Dział II 1. Roszczenie sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej... Dział III. Gwarancja przy sprzedaży... Dział IV. Szczególne rodzaje sprzedaży... Rozdział I. Sprzedaż na raty... 99 99 104 104 106 108 115 115 118 128 131 131 136 140 144 146 146 148 150 152 152 159 170 171 175 175 5
Spis treści Rozdział II. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej. Sprzedaż na próbę... 176 Rozdział III. Prawo odkupu... 177 Rozdział IV. Prawo pierwokupu... 178 Tytuł XII. Zamiana... 180 Tytuł XIII. Dostawa... 180 Tytuł XIV. Kontraktacja... 182 Tytuł XV. Umowa o dzieło... 185 Tytuł XVI. Umowa o roboty budowlane... 190 Tytuł XVII. Najem i dzierżawa... 195 Dział I. Najem... 195 Rozdział I. Przepisy ogólne... 195 Rozdział II. Najem lokalu... 200 Dział II. Dzierżawa... 203 Tytuł XVII 1. Umowa leasingu... Tytuł XVIII. Użyczenie... Tytuł XIX. Pożyczka... Tytuł XX. Umowa rachunku bankowego... Tytuł XXI. Zlecenie... Tytuł XXII. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia... Tytuł XXIII. Umowa agencyjna... Tytuł XXIV. Umowa komisu... Tytuł XXV. Umowa przewozu... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Przewóz osób... Dział III. Przewóz rzeczy... Tytuł XXVI. Umowa spedycji... Tytuł XXVII. Umowa ubezpieczenia... Dział I. Przepisy ogólne... Dział II. Ubezpieczenia majątkowe... 206 211 213 214 216 220 221 229 232 232 232 233 236 239 239 245 6
Spis treści Dział III. Ubezpieczenia osobowe... 248 Tytuł XXVIII. Przechowanie... 251 Tytuł XXIX. Odpowiedzialność, prawo zastawu i przedawnienie roszczeń utrzymujących hotele i podobne zakłady... 253 Tytuł XXX. Umowa składu... 256 Tytuł XXXI. Spółka... 259 Tytuł XXXII. Poręczenie... 262 Tytuł XXXIII. Darowizna... 265 Tytuł XXXIII 1. Przekazanie nieruchomości... Tytuł XXXIV. Renta i dożywocie... Dział I. Renta... Dział II. Dożywocie... Tytuł XXXV. Ugoda... Tytuł XXXVI. Przyrzeczenie publiczne... Tytuł XXXVII. Przekaz i papiery wartościowe... Dział I. Przekaz... Dział II. Papiery wartościowe... KSIĘGA CZWARTA. SPADKI... Tytuł I. Przepisy ogólne... Tytuł II. Dziedziczenie ustawowe... Tytuł III. Rozrządzenia na wypadek śmierci... Dział I. Testament... Rozdział I. Przepisy ogólne... Rozdział II. Forma testamentu... Oddział 1. Testamenty zwykłe... Oddział 2. Testamenty szczególne... Oddział 3. Przepisy wspólne dla testamentów zwykłych i szczególnych... Dział II. Powołanie spadkobiercy... Dział III. Zapis i polecenie... 268 269 269 270 272 272 274 274 275 277 277 279 283 283 283 285 285 286 287 288 290 7
Spis treści Rozdział I. Zapis zwykły... 290 Rozdział II. Zapis windykacyjny... 292 Rozdział III. Polecenie... 294 Dział IV. Wykonawca testamentu... 295 Tytuł IV. Zachowek... 296 Tytuł V. Przyjęcie i odrzucenie spadku... 301 Tytuł VI. Stwierdzenie nabycia spadku lub przedmiotu zapisu windykacyjnego, poświadczenie dziedziczenia i ochrona spadkobiercy... 305 Tytuł VII. Odpowiedzialność za długi spadkowe... 307 Tytuł VIII. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku... 311 Tytuł IX. Umowy dotyczące spadku... 314 Tytuł X. Przepisy szczególne o dziedziczeniu gospodarstw rolnych... 316 Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny... Rozdział I. Przepisy ogólne... Rozdział II. Zmiany w przepisach obowiązujących... Rozdział III. Przepisy przechodnie... Skorowidz przedmiotowy do Kodeksu cywilnego... 323 325 330 334 345 8
USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. KODEKS CYWILNY 1 (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145; zm.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1495) 1 Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji transpozycji dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.Urz. WE L 178, s. 1; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 25, s. 399).
Zakres regulacji KSIĘGA PIERWSZA CZĘŚĆ OGÓLNA Tytuł I Przepisy wstępne Art. 1. Kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi. Art. 2. (uchylony) Lex retro non agit Art. 3. Ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu. Art. 4. (uchylony) Nadużycie prawa podmiotowego Art. 5. Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. 11
Art. 6 Kodeks cywilny Onus probandi Art. 6. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Domniemanie dobrej wiary Art. 7. Jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Tytuł II Osoby Dział I Osoby fizyczne Rozdział I Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych Zdolność prawna Art. 8. 1. Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. 2. (uchylony) Domniemanie urodzenia dziecka żywego Art. 9. W razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że przyszło ono na świat żywe. Pełnoletność Art. 10. 1. Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. 2. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa. Pełna zdolność do czynności prawnych Art. 11. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. 12
Kodeks cywilny Art. 16 Brak zdolności do czynności prawnych Art. 12. Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie. Ubezwłasnowolniony całkowicie Art. 13. 1. Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. 2. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską. Zdolność do działań prawnych Art. 14. 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. 2. Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych. Ograniczona zdolność do czynności prawnych Art. 15. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo. Ubezwłasnowolniony częściowo Art. 16. 1. Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw. 2. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę. 13
W najnowszym 8. wydaniu książki uwzględniono zmiany wynikające m.in. z ustawy z 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. W opracowaniu zamieszczono skorowidz przedmiotowy ułatwiający odnalezienie poszczególnych instytucji, a zaakcentowane kolorowym tłem tytuliki przed artykułami Kodeksu cywilnego objaśniają ich sens. Publikacja jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów oraz osób, którym niezbędna jest znajomość przepisów z zakresu prawa cywilnego. ZAMÓWIENIA: infolinia 801 04 45 451 zamowienia@wolterskluwer.pl www.profinfo.pl CENA 9,90 ZŁ (W TYM 5% VAT)