DB-III.3120..2018 Bielsko-Biała, dnia 17.09.2018 r. INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Prezydent Miasta, działając na podstawie: art. 14j 1 i 3 w związku z art. 14b, art. 14c i art. 14k 1, art. 143 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21.06.2018 r. o udzielenie indywidualnej pisemnej interpretacji dotyczącej przepisów prawa podatkowego, w przedmiocie podatku od nieruchomości: 1. w zakresie budynków niemieszkalnych lub ich części zajętych na biura i administrację Spółdzielni - jest nieprawidłowe, 2. w zakresie budynków niemieszkalnych lub ich części zajętych na działalność społeczno - wychowawczą Spółdzielni - jest prawidłowe, Uzasadnienie Zgodnie z art. 14j ustawy Ordynacja podatkowa, stosownie do swojej właściwości interpretacje indywidualne wydaje wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa. W dniu 21.06.2018 r. zgodnie z właściwością, wpłynął do tutejszego organu podatkowego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków (ich części) innych niż mieszkalne i użytkowe. Wnioskodawca zadał następujące pytanie: - czy dla budynków lub ich części, które nie są budynkami (ich częściami) mieszkalnymi ani budynkami bądź lokalami użytkowymi (wynajem lub dzierżawa podmiotom gospodarczym) powinna zostać zastosowana stawka podatku od nieruchomości właściwa dla działalności gospodarczej czy właściwa dla pozostałych budynków (ich części)? - chodzi szczególnie o biura i inne budynki/lokale o przeznaczeniu administracyjnym (np. z przeznaczeniem na działalność społeczno-wychowawczą prowadzoną przez Wnioskodawcę). Wnioskodawca przedstawił opis stanu faktycznego, zgodnie z którym prowadzi działalność, której podstawowym przedmiotem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków oraz ich rodzin, a także innych osób posiadających tytuł do lokali mieszkalnych będących w zasobach Wnioskodawcy. Wynika to z ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych i jest potwierdzone Statutem obowiązującym Wnioskodawcę. Działalność ta nie ma znamion działalności gospodarczej, gdyż w przeciwieństwie do ogółu spółdzielni (np. produkcyjnych, spółdzielni pracy etc.) które w interesie swoich członków prowadzą wspólną działalność gospodarczą, działalność Wnioskodawcy w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych swoich członków nie jest
działalnością gospodarczą: nie ma zarobkowego charakteru. W zasobach Wnioskodawcy poza nieruchomościami lub ich częściami o charakterze mieszkalnym znajdują się również lokale o charakterze użytkowym udostępniane osobom trzecim (podmiotom gospodarczym) na podstawie umów cywilnoprawnych (dzierżawy, najmu). Chodzi o różnego rodzaju pawilony i inne obiekty budowlane trwale z gruntem związane, w których osoby trzecie prowadzą własną działalność gospodarczą. Wnioskodawca nie kwestionuje ich charakteru jako obiektów związanych z działalnością gospodarczą, jednakże zauważa, że po pierwsze chodzi tu o jego działalność dodatkową, a nie podstawową, a po drugie środki uzyskane z tej działalności dodatkowej kierowane są na lepsze funkcjonowanie działalności podstawowej. Poza obiektami o charakterze mieszkalnym bądź użytkowym Wnioskodawca jest właścicielem budynków lub ich części, jak budynki biurowe czy inne administracyjne, jak np. służące działalności oświatowo-wychowawczej prowadzonej na podstawie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i wskazanej także w Statucie Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku budynków lub ich części nie będących ani obiektami mieszkalnymi ani użytkowymi (wydzierżawionymi lub wynajmowanymi) powinien on stosować stawkę podatku od nieruchomości właściwą dla "pozostałych" budynków lub ich części, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt e ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1445 t.j.). Zdaniem organu podatkowego, stanowisko Spółdzielni mieszkaniowej przedstawione we wniosku nie jest w całości prawidłowe. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ustawodawca wyróżnia następujące stawki podatku od nieruchomości od budynków lub ich części: a) mieszkalnych, b) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, c) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym, d) związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń, e) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego. Rozstrzygnięcie czy Wnioskodawca powinien uiszczać podatek od nieruchomości od pomieszczeń biurowych według stawki jak dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, wymaga uprzedniego zbadania, czy Wnioskodawca jest przedsiębiorcą i czy prowadzi działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, działalność gospodarcza - działalność, o której mowa w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646); 2
Działalnością gospodarczą w rozumieniu wskazanej wyżej ustawy Prawo przedsiębiorców jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Natomiast grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się (art. 1a ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych): 1) budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami; 2) gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b i d (tj. gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych oraz niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. poz. 1777), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy), 3) budynków, budowli lub ich części, w odniesieniu do których została wydana decyzja ostateczna organu nadzoru budowlanego, o której mowa w art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), lub decyzja ostateczna organu nadzoru górniczego, na podstawie której trwale wyłączono budynek, budowlę lub ich części z użytkowania. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.11.2015r. sygn. akt II FSK 2420/13 uznano, że Spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą, o której stanowi art. 2 u.s.d.g. i jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.s.d.g., do których to przepisów odsyła art. 1a ust. 1 pkt 4) u.p.o.l. Sąd powołał się na art. 2 u.s.d.g. zgodnie z którym działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W wyroku podkreślono, że pomimo iż celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu (art. 1 ust. 1 u.s.m.), a ponadto, że spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali (art. 1 ust. 11 u.s.m.), nie oznacza, że nie prowadzi ona działalności gospodarczej. Jednym z przejawów działalności gospodarczej jest obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi mienie spółdzielni lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków, na co wskazuje art. 1 ust. 3 u.s.m. 3
Sąd powołując się na dotychczasowe orzecznictwo stwierdził, że działalność w zakresie zarządzania mieniem spółdzielni i mieniem członków spółdzielni może być jedyną działalnością prowadzoną przez niektóre spółdzielnie, zwłaszcza takie, które już nie realizują żadnych nowych inwestycji, a przepis art. 1 ust. 3 u.s.m. czyni ze spółdzielni mieszkaniowej instytucjonalnego zarządcę nieruchomości, który zarządza nieruchomościami swoimi i swoich członków z tytułu obowiązku nałożonego ustawą (wyroki NSA: z dnia 21 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1891/08 i z dnia 15 stycznia 2013 r., sygn. akt II FSK 933/11). Stanowisko to znajduje przede wszystkim potwierdzenie na gruncie podstawowego dla spółdzielczości mieszkaniowej aktu prawnego i wynika z treści art. 1 ust. 6 u.s.m., zgodnie z którym spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją celu, o którym mowa w ust. 1. Użycie przez ustawodawcę zwrotu "inną działalność gospodarczą" wyraźnie wskazuje, że tak właśnie kwalifikuje on działalność, o której mowa w art. 1 ust. 3 u.s.m., czyli tą która przez podatniczkę traktowana jest jako podstawowa i nie jest uznawana przez nią za gospodarczą. Ponadto dla porządku wypada wskazać, że na traktowanie Spółdzielni Mieszkaniowej jako przedsiębiorcy wskazuje również fakt prowadzenia przez nią "innej działalności gospodarczej", tj. polegającej na zarządzaniu lokalami użytkowymi, niezależnie od tego, czy jest to pod względem proporcji działalność równorzędna z zarządzaniem nieruchomościami mieszkalnymi, czy tylko jak wskazano we wniosku o udzielenie interpretacji "nieznaczna". Prócz wskazanych powyżej orzeczeń stanowisko takie zostało wyrażone także w judykaturze Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyrokach: z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1068/10 i z dnia 24 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 1217/12 (publ. CBOSA). Również w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się na to, że działalność spółdzielni mieszkaniowej w zakresie zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie i nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków jest obligatoryjną działalnością gospodarczą takiej spółdzielni (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2002 r., sygn. akt III CZP 21/02, publ. OSNC 2002/12/149). Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2004 r., sygn. akt II CK 53/03 (publ. LEX nr 172796), wyrażono pogląd, że spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym i w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy. Ponadto jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt I CSK 199/12 (publ. LEX nr 1254613), działalność spółdzielni mieszkaniowej, dostosowana do jej specyficznych zadań, choć nieprowadzona w celu zarobkowym, podporządkowana jest nadrzędnej zasadzie gospodarności i tym samym mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. Ponadto w wyroku tym Sąd Najwyższy odwołał się do uchwały z dnia 21 stycznia 2011 r., w sprawie III CZP 125/10 (publ. OSNC 2011, Nr 10, poz. 107), w której zwrócono uwagę, że wprawdzie spółdzielnia mieszkaniowa prowadzi działalność tzw. bezwynikową, nieobliczoną na zysk, to w zakresie działalności 4
ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana na rynku tak samo jak inni przedsiębiorcy działający bezpośrednio w celu osiągnięcia zysku. Działalnością gospodarczą jest także działalność niezarobkowa, zmierzająca jedynie do pokrywania własnymi dochodami ponoszonych kosztów. W działalności, w której dominuje podporządkowanie regułom ekonomicznym, motyw zysku (zarobku) zastępowany jest motywem racjonalnego (ekonomicznego) gospodarowania, co oznacza zamiar uzyskania maksymalnego efektu - niekoniecznie zysku - przy danym nakładzie środków albo zamiar minimalnego zużycia tych środków w celu wykonania wyznaczonego zadania. Ponadto jak wskazano w literaturze nie można zaaprobować rozróżnienia na działalność spółdzielni mieszkaniowej w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych i "pozostałą działalność", gdyż każdy z rodzajów działalności spółdzielni mieszkaniowej może zostać uznany za działalność gospodarczą. Dodatkowo wskazano, że skoro art. 1 ust. 6 u.s.m. wyraźnie stanowi o "innej" działalności gospodarczej, to wskazuje on tym samym, że spółdzielnia mieszkaniowa prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych oraz inną działalność gospodarczą (przy czym tę ostatnią fakultatywnie). Każdy z tych rodzajów działalności jest zaś działalnością gospodarczą, gdyż w przeciwnym razie użycie przez ustawodawcę słowa "innej" w art. 1 ust. 6 u.s.m. mijałoby się z celem (por. t. XLIII, w Komentarz do art.1a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, publ. LEX/el, pod red. W. Morawskiego). Przenosząc te rozważania na grunt ustawy podatkowej należy przyjąć, że opodatkowanie będących w posiadaniu spółdzielni mieszkaniowej budynków lub ich części według stawek podatku od nieruchomości właściwych dla budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej uzależnione jest od tego, czy budynki te (lub ich części) służą tylko zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członków spółdzielni i ich rodzin, czy też służą innym celom, w tym takim jak administrowanie i sprawowanie zarządu przez spółdzielnię mieszkaniową jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Przepis art. 1a ust. 1 pkt 3) u.p.o.l. w przypadku budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, jako będących w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, czyni wyjątek wyłącznie dla budynków lub ich części o charakterze mieszkalnym. Ustawodawca nie przewidział w art. 1a ust. 1 pkt 3) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w ogóle wyłączenia dla części budynków (lokali) służących obsłudze administracyjnej, działalności gospodarczej polegającej na zarządzaniu nieruchomościami mieszkalnymi, w tym stanowiącymi mienie spółdzielni mieszkaniowych lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków. Organ podatkowy w całości podziela powyższy pogląd, zatem w kontekście niniejszej sprawy należy uznać, że Spółdzielnia jest przedsiębiorcą, a pomieszczenia biurowe oraz zajęte na inne cele administracyjne w budynkach niemieszkalnych są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. 5
Reasumując, w odniesieniu do stanu faktycznego, opisanego we wniosku w zakresie tezy, iż w przypadku, gdy budynki niemieszkalne lub ich części przeznaczone są na biura i administrację powinna być zastosowana stawka określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tj. dla budynków pozostałych jest nieprawidłowe. W tym przypadku winna być zastosowana stawka określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tj. dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jednocześnie stanowisko Wnioskodawcy, w odniesieniu do stanu faktycznego, opisanego we wniosku w zakresie tezy, iż w przypadku, gdy w budynkach niemieszkalnych lub ich częściach prowadzona jest działalność społeczno-wychowawcza, powinna być zastosowana stawka określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, tj. dla budynków pozostałych jest prawidłowe. Spółdzielnia bowiem, zgodnie ze swoim statutem, w ramach swojej działalności, może prowadzić działalność społeczną, wychowawczą i kulturalną tj. świetlice, kluby, czytelnie, biblioteki, zespoły artystyczne i kółka zainteresowań itp.- na warunkach określonych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych. Podkreślenia jednak wymaga, że stanowisko w tym zakresie jest prawidłowe, jednak z zastrzeżeniem, że w budynkach tych rzeczywiście prowadzona jest działalność społecznowychowawcza, a nie działalność gospodarcza, spełniająca znamiona określone w ustawie Prawo przedsiębiorców oraz działalność społeczno-wychowawcza skierowana jest wyłącznie na zaspokajanie potrzeb mieszkańców - członków spółdzielni, a nie innych, przypadkowych podmiotów, a także że budynki te służą wyłącznie realizacji celów określonych w statucie tj. działalności społecznej, wychowawczej i kulturalnej. Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. POUCZENIE Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 tekst jednolity) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 2 pkt 4a (art. 53 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 1 ww. ustawy), na adres: Prezydent Miasta Bielska-Białej, Wydział Dochodów Budżetowych Urzędu Miejskiego w Bielska-Białej, Pl. Ratuszowy 6, 43-300 Bielsko-Biała. 6