Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych Setna Rocznica Odzyskania przez Polskę niepodległości Kronika Obchodów w Gminie Wadowice Górne Wadowice Górne, listopad 2018 r.
Opracowanie Adam Krawiec, Justyna Owcarz, Witold Sito, Krystyna Wyzga Współpraca Mariusz Bigda, Małgorzata Midura, Krzysztof Nagaś, Maria Należna, Beata Szkotnicka, Teresa Wrzesień, Michał Wyzga Wydawca Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych ISBN 978-83-65113-41-2 Współwydawca Zakład Poligraficzny Zdzisława Gajek 39-300 Mielec, ul. Korczaka 23 tel. 17 581 03 11, fax 17 788 12 09 www.drukarnia.mielec.pl Wydano dzięki wsparciu finansowemu samorządu Gminy Wadowice Górne Skład Marta Kośmider Druk i oprawa Zakład Poligraficzny Zdzisława Gajek
ZAMIAST WSTĘPU Szanowni Czytelnicy! Trzymając w rękach niniejszą publikację, macie możliwość zapoznania się ze sprawozdaniem, które powstało w oparciu o Harmonogram obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości w gminie Wadowice Górne. Autorzy publikacji za główny cel przyjęli zachowanie w pamięci wydarzeń zrealizowanych na terenie naszej gminy, których celem było uczczenie stulecia polskiej niepodległości. Wiek stulecie, jest czasem symbolicznym. Świętując w roku 2018 odzyskanie przez Polskę Niepodległości, odnosimy się symbolicznie do daty 11 listopada 1918 r. Jednak to nie ta jedna data przesądziła o polskiej wolności. To 123. lata niebytu państwa polskiego, I wojna światowa, dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa, okres Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, lata przeplatane zrywami niepodległościowymi, działalność opozycyjna, ale również ciężka, mozolna praca przy odbudowie po zniszczeniach wojennych, trudny okres transformacji ustrojowej po 1989 r., emigracja zarobkowa. O historii Polski napisano wiele książek. Nasza publikacja ma na celu odniesienie wydarzeń rocznicowych do czasów minionych, ze szczególnym uwzględnieniem historii miejscowej, skupionej wokół mieszkańców naszej gminy. Chcemy przypomnieć osoby, wydarzenia, materialne ślady pamięci, które wpisywały się w kontekst wydarzeń których areną była Ziemia Wadowicka. 3
Mamy świadomość, że dostęp do materiałów archiwalnych jest ograniczony. Często jedynym źródłem informacji są zasoby rodzinne. Tym samym zwracamy się z prośbą do wszystkich, którzy chcą podzielić się informacjami o losie swoich przodków. Może posiadają Państwo ciekawe fotografie czy dokumenty oddające ducha minionych czasów? Jeśli tak, prosimy o ich udostępnienie na potrzeby nowo utworzonej Izby Tradycji, która zlokalizowana jest w świetlicy wiejskiej w Wadowicach Górnych. Tylko poprzez aktywne uczestnictwo w kompletowaniu zbiorów można ocalić od zapomnienia tych, którzy swoją pracą na roli, w zakładach pracy, w służbie na rzecz Ojczyzny, budowali podwaliny dzisiejszej gminy Wadowice Górne. W kolejnych publikacjach będziemy prezentować wszystko to, co od Państwa otrzymamy. Rok jubileuszowy jest jeden 2018, ale po nim następują kolejne lata, w których również chcemy dokumentować naszą codzienność, odkrywać to co jeszcze nieodkryte. Zapraszając do lektury zapraszamy wszystkich do współdziałania. Komitet Organizacyjny Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w Gminie Wadowice Górne
I. POCZĄTKI Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, zapowiadając obchody jubileuszowe, mówił: Jestem głęboko przekonany, że stulecie odzyskania niepodległości to sprawa bliska sercom wszystkich Polaków. Ogromnie zależy mi na tym, aby jubileusz stał się świętem całej polskiej wspólnoty i by każdy z nas, obywateli Rzeczypospolitej, czuł się zaproszony nie tylko do udziału w uroczystościach i innych wydarzeniach rocznicowych, ale przede wszystkim do ich współtworzenia. Kierując się tym przesłaniem, Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos, Zarządzeniem Nr 335/2017 Wójta Gminy Wadowice Górne z dnia 11 grudnia 2017 r. powołał Komitet Organizacyjny Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w Gminie Wadowice Górne. Zgodnie z 1 tegoż Zarządzenia: Dla godnego uczczenia setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę powołuje się Komitet Organizacyjny Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w Gminie Wadowice Górne, zwany dalej Komitetem w następującym składzie: Jerzy Kos, Krystyna Wyzga, Justyna Owcarz, Maria Należna, Beata Szkotnicka, Adam Krawiec, Witold Sito. *** Na pierwszym posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2017 r. Komitet wybrał na przewodniczącego Wójta Gminy Wadowice Górne Jerzego Kosa, a wiceprzewodniczącą została Justyna Owcarz. Zadaniem postawionym przed przewodniczącym oraz wiceprzewodniczącą była koordynacja działań na etapie przygotowań oraz realizacji obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości. 5
15 grudnia 2017 r., Wadowice Górne. Od lewej: Julia Szkotnicka, Beata Szkotnicka, Małgorzata Midura, Justyna Owcarz, Krystyna Wyzga, Adam Krawiec, Maria Należna. Fot. Witold Sito. Zgodnie z przytoczonymi słowami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Komitet ukierunkował swoje prace na zaproszenie wszystkich instytucji, organizacji oraz stowarzyszeń do kreowania wydarzeń upamiętniających 100. rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości. II. Z PERSPEKTYWY MINIONEGO CZASU Działalność Komitetu to nie pierwszy przypadek zorganizowanego upamiętniania tego wydarzenia. Najstarsza obecnie dostępna informacja o obchodach rocznicy odzyskania niepodległości na terenie gminy Wadowice Górne zawarta jest na łamach Płomyka. Tygodnika ilustrowanego dla dzieci i młodzieży. W wydaniu z dnia 13 lutego 1929 r., nr 24, zamieszczona została notatka pt. Jak obchodzono w szkołach uroczystość 10-lecia, w której czytamy:
( ) Pewna liczba szkół i dzieci prenumerujących Płomyk dostosowała się do naszego wezwania i nadesłała sprawozdania z uroczystości w dniu 11-tym listopada 1928 r. oraz listy, zawierające wiadomości, w jaki sposób postanowiono uczcić ten dzień rocznicy. Przypuszczając, że Czytelników naszych zainteresuje, jak też to inni Płomykarze spędzili ów uroczysty dzień i jakie w tym dniu poczyniono postanowienia, podajemy poniżej wyciąg z nadesłanych sprawozdań. ( ) Przedstawienie teatralne i deklamacje urządzili następujący Czytelnicy: ( ) dzieci szkolne z Wadowic Górnych ( ) Na zakończenie trzeba dodać, że niemal wszystkie dzieci, które nadesłały sprawozdanie, były obecne na nabożeństwach w dn. 11 listopada, wysłuchały odpowiednich przemówień osób starszych, uczciły groby poległych i brały udział w uroczystych pochodach ( ). Z relacji zawartych w tym numerze Płomyka wynika, że szkoły dla uczczenia rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości organizowały również sadzenie drzewa wolności. Taki dąb wolności posadzono w 1928 roku przy Szkole Podstawowej w Wadowicach Górnych. O uroczystym sadzeniu drzewa opowiadali uczniowie biorący w nim udział (publikacja Podajmy rękę historii. Obrazy malowane przeszłością wydana w 2009 r.) Przez ponad 80 lat dąb szumiał najpierw uczniom, a od roku 1956 druhom Ochotniczej Straży Pożarnej, którzy przejęli we władanie parcelę oraz budynek szkolny. Dąb został usunięty ze względu na stan fitosanitarny 19 listopada 2010 r. Pierwsze po drugiej wojnie światowej aktywne upamiętnienie odzyskania niepodległości miało miejsce w roku 1978, a związane było z osobą księdza Józefa Początka. O 60. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości pisze w swojej publikacji Janina Midura (J. Midura, Ocalić od zapomnienia, Wadowice Dolne 2005). Jest słoneczna, letnia niedziela lipiec 1978 r. Kościół pw. św. Anny w Wadowicach Górnych nie mieścił wiernych. Mnóstwo ludzi zgromadziło się wokół kościoła, bo właśnie odbywała się uroczystość odpustowa. Na ambonę, ustawioną w cieniu lip po lewej stronie dziedzińca kościelnego wchodzi nasz rodak, ks. kanonik mgr Stanisław Midura ( ) Ten wspaniały mówca i zacny ksiądz w płomiennych słowach przypomina postać księdza Józefa Początka ( ). 7
Dąb rosnący na placu przy Domu Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Fotografia wykonana 1 października 2006 r. Fot. Witold Sito. W książce J. Midury pojawiają się także wspomnienia z roku 1988: Odsłonięcie jesienią 1988 roku pamiątkowej tablicy w Kościele Parafialnym w Wadowicach Górnych, poświęconej księdzu Józefowi Początkowi, ponownie przywróciło i utrwaliło w społecznej pamię- 8
ci postać tegoż kapłana. Rocznicowe obchody 70-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości stanowiły naturalne zaplecze dla eksponowania życiorysu księdza Początka, tak integralnie związanego z okresem kształtowania się niepodległego bytu narodu polskiego. Przemiany roku 1989, w tym ukształtowanie się nowego samorządu gminy Wadowice Górne, sprawiły, iż kwestie związane z upowszechnianiem biografii księdza znalazły się również w gestii zainteresowania władz gminnych. ( ) W działania związane z upowszechnianiem pamięci o księdzu zaangażowani byli wówczas m. in.: ks. Kazimierz Święch, ks. Marian Midura, ks. Leon Szot, Fryderyk Kapinos, Eugeniusz Kapinos, Adam Krawiec, Maria Krawiec, Irena Kulig, Stefan Midura, Tadeusz Należny oraz Bogdan Ogorzałek. Pamięć i doświadczenie z tamtego okresu wnoszą do obecnego Komitetu Adam Krawiec oraz Maria Krawiec (Należna). III. OBECNA RZECZYWISTOŚĆ Chcąc odnieść się do obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości, warto przypomnieć w tym miejscu o zdarzeniach wcześniejszych. W roku 2009, na terenie gminy Wadowice Górne realizowany był Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich, finansowany w ramach środków uzyskanych przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej z kredytu Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (Bank Światowy). Koordynatorami Programu na szczeblu gminy Wadowice Górne byli wówczas m. in. Witold Sito oraz Adam Krawiec. To wtedy nauczycielki Publicznego Gimnazjum w Wadowicach Górnych Justyna Owcarz oraz Krystyna Wyzga, zaaplikowały, w ramach zaproszenia do składania ofert, o środki na realizację projektu pt. Ocalić od zapomnienia ludzi, miejsca, język przodków. Jak pisze Krystyna Wyzga w wydanym folderze: 9
Zgodnie z projektem młodzież gimnazjalna zbierała wspomnienia i informacje od swoich bliskich, sąsiadów, znajomych, dotyczące wydarzeń z przeszłości. Wyszukiwała stare sprzęty, dokumenty, książki z dawnych lat. Pierwsza mini wystawa zgromadzonych pamiątek odbyła się w sali szkolnej podczas promocji książki Podajmy rękę historii. Obrazy malowane przeszłością, wydanej przez gimnazjum efekt realizacji projektu w styczniu 2010 r. Pokłosiem tego projektu było stworzenie w obiekcie Publicznego Gimnazjum w Wadowicach Górnych sali, gdzie zostały wyeksponowane pamiątki przeszłości. Ograniczeniem dla udostępniania ekspozycji szerszej publiczności był fakt, że dostęp do niej był możliwy tylko przez wejście główne do szkoły. Reforma edukacji, w wyniku której przystąpiono do wygaszania gimnazjów sprawiła, że należało na nowo zdefiniować miejsce zebranych pamiątek w przestrzeni społecznej gminy Wadowice Górne. Bazując na doświadczeniu Justyny Owcarz, Krystyny Wyzgi, Adama Krawca oraz Marii Należnej, 29 listopada 2017 r. zawiązało się Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych, które za cel przyjęło m. in. ochronę dziedzictwa kulturowego regionu. Prezesem nowo powstałego Towarzystwa została Krystyna Wyzga, funkcję wiceprezesa powierzono Witoldowi Sito, sekretarzem wybrano Justynę Owcarz a skarbnikiem Małgorzatę Midurę. W skład Komisji Rewizyjnej wybrano Marię Należną oraz Beatę Szkotnicką. Pierwszym zadaniem, jakie wyznaczyli sobie członkowie Towarzystwa na 2018 r. było pozyskanie pomieszczenia na siedzibę i zagospodarowanie dotychczasowych eksponatów zgromadzonych w salce gimnazjalnej. Dzięki uprzejmości Wójta Gminy Wadowice Górne, Jerzego Kosa, Towarzystwo otrzymało do użytkowania na cele statutowe pomieszczenia zlokalizowane w świetlicy wiejskiej w Wadowicach Górnych. Wójt Gminy, podpisując 11 grudnia 2017 r. Zarządzenie powołujące Komitet Organizacyjny Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w Gminie Wadowice Górne, włączył w jego skład wszystkich człon- 10
ków Towarzystwa, zakładając że cele działalności społecznej członków stowarzyszenia są zbieżne z ideą upowszechniania obchodów niepodległościowych. Główne założenie skupiło się na idei, że historię Polski należy pokazać poprzez pryzmat lokalnych wydarzeń tam, gdzie jest to możliwe, na przykładzie jednostkowych życiorysów mieszkańców gminy. IV. KALENDARIUM OBCHODÓW Wadowice Górne, 3 marca 2018 r. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych Na inaugurację cyklu obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości wybrano datę 3 marca, gdyż w dniu tym obchodzony był Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W montażu słowno-muzycznym zaprezentowali się uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych oraz Szkoły Podstawowej imienia generała pilota Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej. Przypomniane zostały postacie m. in. rotmistrza Witolda Pileckiego oraz Danuty Siedzikówny ps. Inka. Przedstawiony został również krótkometrażowy filmu Ojciec i syn, nagrodzony Aniołem Wolności na IX festiwalu filmowym Niepokorni, Niezłomni Wyklęci 2017 w Gdyni, który zajął I miejsce w kategorii Młodzi Dla Historii. Podczas uroczystości swoimi refleksjami związanymi z jej przesłaniem podzielili się: Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos, wikariusz Parafii p. w. Świętej Anny w Wadowicach Górnych ks. Janusz Michalik oraz Wicestarosta Powiatu Mieleckiego Maria Napieracz. Refleksje o losach Żołnierzy Niezłomnych przybliżył dr Ryszard Ziobroń w referacie pt. W nadziei wbrew nadziei, wpro- 11
3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Wystąpienie Wójta Gminy Wadowice Górne Jerzego Kosa. Fot. Adam Krawiec. wadzając uczestników spotkania w atmosferę tamtych czasów słowami: Wielu zapłaciło za swą postawę najwyższą cenę jaką jest życie, a dzisiaj po latach zaprogramowanego zapomnienia wracają tamte czasy do szerokiej świadomości historycznej Polaków. Moderatorem spotkania była Małgorzata Midura. Głównym organizatorem uroczystości było Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych, partnerami uroczystości zaś: Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wadowicach Górnych, Szkoła Podstawowa im. gen. pilota Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej, Ochotnicza Straż Pożarna w Wadowicach Górnych, Stowarzyszenie Nasze Wadowice, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży przy Parafii p. w. Św. Anny w Wadowicach Górnych. 12
3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Na pierwszym planie Małgorzata Midura. Fot. Adam Krawiec. 3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Program artystyczny w wykonaniu uczniów Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych oraz uczniów Szkoły Podstawowej im. gen. pilota Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej. Fot. Adam Krawiec. 13
3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Wystąpienie księdza Janusza Michalika. Fot. Adam Krawiec. 3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Widok na salę. W pierwszym rzędzie siedzą (od prawej): Jan Święch Wicedyrektor ZS-P w Wadowicach Górnych, Anna Święch, Tadeusz Należny Sekretarz Powiatu Mieleckiego, Maria Napieracz Wicestarosta Powiatu Mieleckiego, Anna Niedbała Przewodnicząca Rady Gminy Wadowice Górne, Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne. Fot. Adam Krawiec 14
3 marca 2018 r., Dom Strażaka Ochotniczej Straży Pożarnej w Wadowicach Górnych. Wystąpienie dr. Andrzeja Ziobronia. Fot. Adam Krawiec. Wadowice Górne, 10 marca 2018 r. Turniej piłkarski w ramach obchodów 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości 10 marca, w ramach obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości oraz dla uczczenia Niezłomnych w walce o Ojczyznę na obiektach wadowickiego Orlika odbył się turniej piłki nożnej. Patronat nad nim objął Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos. W turniejowe szranki stanęły cztery drużyny: LKS Dromader Chrząstów, LKS Piast Wadowice Górne, LKS Wierzchowiny oraz LKS Plon Kawęczyn. Zwyciężyła drużyna LKS Dromader Chrząstów, przed LKS Piast Wadowice Górne, LKS Wierzchowiny i LKS Plon Kawęczyn. Wyróżnienia dla najlepszego bramkarza i zawodnika trafiły do Chrząstowa, a najlepszego strzelca do Wadowic Górnych. Podczas turnieju członek Zarządu Podokręgu Piłki Nożnej w Rzeszowie Józef Sołtys odznaczył Wójta Gminy Wadowice Górne Jerzego Kosa Brązową Odznaką Zasłużony dla Podkarpackiego Związku Piłki Nożnej. 15
Głównym organizatorem turnieju był LKS Piast Wadowice Górne. 10 marca 2018 r., Wadowice Górne. Okolicznościowy baner: Cześć Waszej pamięci Żołnierze Wyklęci. Fot. Adam Krawiec. 10 marca 2018 r., Wadowice Górne. Rozgrywki. Fot. Adam Krawiec. 16
10 marca 2018 r., Wadowice Górne. Od lewej: Józef Sołtys członek Zarządu Podokręgu Piłki Nożnej w Rzeszowie, Ignacy Pietras wiceprezes Zarządu Oddziału Gminnego OSP w Wadowicach Górnych, Sławomir Pietras Naczelnik OSP w Wadowicach Górnych, Jan Walczak Sołtys wsi Przebendów, Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne, Andrzej Czepiel Radny Rady Gminy Wadowice Górne, Ryszard Czepiel Radny Rady Gminy Wadowice Górne a zarazem Sołtys wsi Wampierzów, Jan Kiełbasa Sołtys wsi Wadowice Górne. Fot. Adam Krawiec. 10 marca 2018 r., Wadowice Górne. Zbiorowa fotografia uczestników turnieju. Fot. Adam Krawiec. 17
Wadowice Dolne, 29 kwietnia 2018 r. Obchody rocznicowe piknik patriotyczny 29 kwietnia areną dla świętowania 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości był obiekt Szkoły Podstawowej im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych. Obiekt szczególny w kalendarzu. 11 listopada 2005 r., w 87. rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości, placówka przyjęła na swojego patrona właśnie księdza Józefa Początka. Po trzynastu latach od tamtego wydarzenia w związku z obchodami 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości zorganizowany został piknik patriotyczny. Głównymi organizatorami, obok Szkoły Podstawowej im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych, był Samorządowy Ośrodek Kultury i Rekreacji w Wadowicach Górnych. W części artystycznej, którą poprowadziła Justyna Owcarz, zaprezentowany został pokaz tańców narodowych w wykonaniu uczniów szkół podstawowych z terenu gminy Wadowice Górne, tj. z: Wadowic Dolnych (polonez), Zabrnia (trojak), Izbisk (krakowiak), Jam (taniec z flagami), Wadowic Górnych (mazur), Woli Wadowskiej (krakowiak), Wampierzowa (kujawiak i wybrane figury z kilku innych tańców). Piknik był okazją do wręczania przez Wójta Gminy Wadowice Górne Jerzego Kosa, w asyście Dyrektor Samorządowego Ośrodka Kultury i Rekreacji Zofii Midura, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Wadowicach Dolnych Barbary Syper oraz Beaty Jakubus i Agnieszki Kacała, nagród i upominków zwycięzcom oraz uczestnikom konkursów plastycznych, których organizatorami był Samorządowy Ośrodek Kultury i Rekreacji, a także Szkoła Podstawowa im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych. Drugą część imprezy stanowił piknik, podczas którego prezentowali się m. in. młodzi artyści działający przy Samorządowym Ośrodku Kultury i Rekreacji. 18
29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Justyna Owcarz prezentuje młodych wykonawców. Fot. Adam Krawiec. 29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Fot. Adam Krawiec. 19
29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Fot. Adam Krawiec. 29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Fot. Adam Krawiec. 20
29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Fot. Adam Krawiec. 29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Fot. Adam Krawiec. 21
29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Pokonkursowa wystawa prac plastycznych. Fot. Adam Krawiec. 29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Pokonkursowa wystawa prac plastycznych. Fot. Adam Krawiec. 22
29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Uczestnicy pikniku. Fot. Adam Krawiec. 29 kwietnia 2018 r., Wadowice Dolne. Pokaz umiejętności wokalno-muzycznych w wykonaniu podopiecznych Samorządowego Ośrodka Kultury i Rekreacji Gminy Wadowice Górne. Fot. Adam Krawiec. 23
Wadowice Górne, 03 maja 2018 r. Posadzenie Dębu Niepodległości 3 maja, chcąc pozostawić po sobie materialny ślad obchodów stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości, mieszkańcy gminy Wadowice Górne posadzili na tzw. starym cmentarzu (cmentarzu cholerycznym) w Wadowicach Górnych Dąb Niepodległości. Odsłonięto również okolicznościową tablicę upamiętniającą to wydarzenia. Obchody rozpoczęły się Mszą Św. w intencji Ojczyzny w kościele parafialnym p. w. św. Anny w Wadowicach Górnych, której przewodniczył proboszcz miejscowej parafii ks. prałat Wojciech Duplak, w asyście ks. prałata Mariana Midury. W wygłoszonej homilii ks. proboszcz nawiązał do świąt obchodzonych w tym dniu Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski oraz święta narodowego ustanowionego na pamiątkę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W montażu słowno-muzycznym o charakterze religijno -patriotycznym zaprezentowali się uczniowie szkół podstawowych z Izbisk oraz Zabrnia, którzy za swój występ nagrodzeni zostali gromkimi brawami. Po złożeniu wiązanki kwiatów przy figurze Matki Boskiej (zlokalizowanej przed Kościołem Parafialnym w Wadowicach Górnych) przez delegację w składzie: Anna Święch Prezes Stowarzyszenia Nasze Wadowice, Jan Kiełbasa Sołtys wsi Wadowice Górne, Jan Walczak Sołtys wsi Przebendów, licznie zgromadzeni wierni, w asyście orkiestry i pocztów sztandarowych przemaszerowali na tzw. stary cmentarz, gdzie odbywała się dalsza część uroczystości. Głównym jej motywem było posadzenie Dębu Niepodległości oraz odsłonięcie tablicy upamiętniającej Jubileusz Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Delegacje w składzie: Krystyna Wyzga Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych, Andrzej Czepiel Radny Gminy Wadowice Górne, Ryszard Czepiel Radny Gminy Wadowice Górne, a zarazem Sołtys 24
wsi Wampierzów. Działacze z lat 80-tych XX w. Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych Solidarność Tadeusz Należny, Józef Zięba i Marian Ogorzałek, złożyli wiązanki kwiatów przed pomnikiem zlokalizowanym na cmentarzu. Kwiaty przed pamiątkową tablicą złożyła delegacja młodzieży szkolnej z Izbisk w składzie: Tomasz Midura, Wojciech Oleksiak i Mateusz Krzysztofik. Asystę przy pomniku i tablicy pełniła młodzież gimnazjalna. Posadzenia Dębu Niepodległości i odsłonięcia pamiątkowej tablicy dokonali: proboszcz Parafii p.w. Św. Anny w Wadowicach Górnych ks. prałat Wojciech Duplak, Anna Niedbała Przewodnicząca Rady Gminy w Wadowicach Górnych oraz Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne. Uroczystość zakończyła się krótką modlitwą za zmarłych i odśpiewaniem Roty. 3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Program artystyczny. Fot. Adam Krawiec. 25
3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Program artystyczny. Fot. Adam Krawiec. 3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Delegacja w składzie (od prawej): Jan Kiełbasa Sołtys wsi Wadowice Górne, Anna Święch Prezes Stowarzyszenia Nasze Wadowice, Jan Walczak Sołtys wsi Przebendów składa kwiaty pod figurą Matki Boskiej. Fot. Adam Krawiec. 26
3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Przemarsz mieszkańców gminy na stary cmentarz w Wadowicach Górnych. Fot. Adam Krawiec. 3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Na pierwszym planie (od lewej): Anna Niedbała Przewodnicząca Rady Gminy Wadowice Górne, ks. Wojciech Duplak proboszcz parafii p. w. Św. Anny w Wadowicach Górnych, Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne. Fot. Adam Krawiec. 27
3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Delegacja w składzie (od prawej): Andrzej Czepiel Radny Rady Gminy Wadowice Górne, Krystyna Wyzga Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych, Ryszard Czepiel Radny Gminy Wadowice Górne, a zarazem Sołtys wsi Wampierzów składa wiązankę kwiatów przed pomnikiem na starym cmentarzu. Po prawej stronie fotografii ks. Marian Midura. Fot. Adam Krawiec. 3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Delegacja działaczy Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych Solidarność w Wadowicach Górnych składa kwiaty przed pomnikiem. Od lewej: ks. Marian Midura, Józef Zięba, Tadeusz Należny, Marian Ogorzałek. Fot. Adam Krawiec. 28
3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Ksiądz Wojciech Duplak dokonuje poświęcenia okolicznościowej tablicy. Fot. Adam Krawiec. 3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Wójt Gminy Wadowice Górne, w asyście Przewodniczącej Rady Gminy Wadowice Górne Anny Niedbała oraz proboszcza parafii p.w. św. Anny w Wadowicach Górnych ks. Wojciecha Duplaka dokonuje przecięcia wstęgi na pamiątkowej tablicy. Fot. Adam Krawiec. 29
3 maja 2018 r., Wadowice Górne. Aby dąb mógł wzrastać, garstką ziemi zasilili go m.in.: ks. Wojciech Duplak, Anna Niedbała, Jerzy Kos, Marian Ogorzałek, Krystyna Wyzga, Justyna Owcarz, Maria Należna, Mariusz Bigda, Dominik Bigda, Tadeusz Należny, Jan Klaus, Witold Sito, Adam Krawiec. Kolaż foto. Adam Krawiec. Wadowice Dolne, 12 maja 2018 r. Bieg Niepodległości Dwudziestolecie międzywojenne skupiało uwagę na potrzebie ochrony granic Ojczyzny. Nic lepiej nie przygotowuje młodego człowieka do obrony niepodległości niż wychowanie fizyczne. Chcąc nawiązać do zawołania W zdrowym ciele zdrowy duch, Samorządowy Ośrodek Kultury i Rekreacji, przy współudziale placówek oświatowych działających na terenie Gminy Wadowice Górne, zorganizował Bieg Niepodległości. Sędzią głównym zawodów był Bogdan Mokrzycki, a nagrody zwycięzcom wręczali: Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos oraz Dyrektor Samorządowego Ośrodka Kultury i Rekreacji Zofia Midura. W poszczególnych kategoriach zwyciężyli: 30
Chłopcy klasy IV-V: 1. Kapinos Bartosz (Zespół Szkolno-Przedszkolny Wadowice Górne), 2. Kąkol Kacper (Szkoła Podstawowa Wadowice Dolne), 3. Kramarz Łukasz (Szkoła Podstawowa Izbiska) Dziewczęta klasy IV-V: 1. Piechota Wiktoria (Zespół Szkolno-Przedszkolny Wadowice Górne), 2. Siembab Martyna (Szkoła Podstawowa Jamy), 3. Gera Martyna (Szkoła Podstawowa Wampierzów) Chłopcy klasy VI-VII: 1. Kacała Sebastian (Szkoła Podstawowa Wadowice Dolne), 2. Tomczyk Mateusz (Szkoła Podstawowa Jamy), 3. Sroka Adam (Szkoła Podstawowa Zabrnie) Dziewczęta klasy VI-VII: 1. Turczyn Kornelia (Szkoła Podstawowa Jamy), 2. Kramarz Maria (Szkoła Podstawowa Izbiska), 3. Kramarz Zofia (Szkoła Podstawowa Izbiska) W grupie gimnazjalnej pierwsze miejsca zajęli Piotr Midura i Julia Węgrzyn. 12 maja 2018 r., Wadowice Dolne. Uczestnicy Biegu Niepodległości. Fot. Adam Krawiec. 31
12 maja 2018 r., Wadowice Dolne. Uczestnicy Biegu Niepodległości na trasie biegu. Fot. Adam Krawiec. 12 maja 2018 r., Wadowice Dolne. Uczestnicy Biegu Niepodległości na trasie biegu. Fot. Adam Krawiec. 32
12 maja 2018 r., Wadowice Dolne. Wspólna fotografia uczestników Biegu Niepodległości. Fot. Adam Krawiec. Wampierzów, 7 czerwca 2018 r. Gminny Konkurs Piosenki Patriotycznej W Gawędzie o miłości do ziemi ojczystej Wisława Szymborska pisze: Ta dawność jej w głębokich warstwach... Czasem pośrodku drogi stanę: może nieznanych pieśni garstka w skrzyni żelazem nabijanej, a może dzban, a może łuk jeszcze się w łonie ziemi grzeje, może pradawny domu próg ten, którym wkroczyliśmy w dzieje? Jedną z form uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości było właśnie sięgniecie do repertuaru polskich utworów wokalnych o treści patriotycznej. Pretekstem był Gminny Konkurs Piosenki Patriotycznej, którego głównym organizatorem była Szkoła Podstawowa w Wampierzowie (dyrektor Krystyna Midura), przy współ- 33
udziale szkół z Wadowic Dolnych, Jam, Izbisk, Zabrnia, Woli Wadowskiej i Wadowic Górnych. Na scenie zaprezentowali się: Kamil Łabuz Pierwsza Brygada, Nicole Witek Gdzie są kwiaty z tamtych lat i Oliwia Gromny Dziewczyna z granatem ze Szkoły Podstawowej im. gen. pilota Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej, Maria Kramarz Ojczyzno ma i Zofia Kramarz Serce w plecaku ze Szkoły Podstawowej w Izbiskach, Karolina Gromny W listopadowym słońcu i Aneta Kagan Droga do Polski ze Szkoły Podstawowej w Zabrniu, Kaja Giża Czerwone maki na Monte Casino, Martyna Siembab Ojczyzno ma i Kamila Łopańska Miasto ze Szkoły Podstawowej z Jam, Kinga Skrzyniarz Powrót do kraju i Amelia Leśniak Polska kraj miłości z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych, Karol Czepiel Serce w plecaku i Dawid Sroka Żeby Polska była Polską ze Szkoły Podstawowej im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych oraz Karolina Soja Biały krzyż i Justyna Wnuk Tylko wiatru szept ze Szkoły Podstawowej w Wampierzowie. Jury konkursu przyznało dwa pierwsze miejsca, które otrzymały: Kinga Skrzyniarz i Amelia Leśniak, dwa drugie miejsca: Nicole Witek i Aneta Kagan oraz dwa trzecie miejsca: Karolina Soja i Justyna Wnuk. 34
7 czerwca 2018 r., Wampierzów. Fot. Witold Sito. 7 czerwca 2018 r., Wampierzów. Fot. Witold Sito. 35
7 czerwca 2018 r., Wampierzów. Fot. Witold Sito. 7 czerwca 2018 r., Wampierzów. Fot. Mariusz Bigda. 36
7 czerwca 2018 r., Wampierzów. Rodzinna fotografia uczestników konkursu. Fot. Witold Sito. Wadowice Górne, 13 czerwca 2018 r. Turniej interdyscyplinarny Polska na wyciągnięcie ręki W ramach obchodów nie można było zapomnieć o upowszechnianiu wśród dzieci i młodzieży informacji o współczesności naszej Ojczyzny. Wydawałoby się, że w dobie internetu, telefonii komórkowej wiemy wszystko. Czy na pewno? Czy nie jesteśmy ofiarą szumu medialnego? Sprawdzeniem tego, co dzieci i młodzież wiedzą był Turniej interdyscyplinarny pn. Polska na wyciągnięcie ręki, przeznaczony dla czteroosobowych reprezentacji szkół podstawowych. Głównym organizatorem konkursu był Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wadowicach Górnych, przy współudziale uczestniczących szkół. W turnieju wystąpiły reprezentacje szkół: Szkoła Podstawowa Izbiska (Aleksandra Puła, Tomasz Midura, Patryk Bajor, Bartłomiej Kozioł), Szkoła Podstawowa Wadowice Dolne (Klaudia Strzyż, Karol Czepiel, Magdalena Maziarz, Ewelina Czepiel), Zespół Szkolno-Przedszkolny Wadowice Górne (Jakub 37
Borowiec, Sylwia Haracz, Jakub Dziewit, Wiktoria Piechota), Szkoła Podstawowa Wampierzów (Paweł Płatek, Justyna Górczyńska, Bartosz Pogoda, Oliwia Sudoł), Szkoła Podstawowa Zabrnie (Emilia Wiśniewska, Aleksandra Strzyż, Aneta Kagan, Gabriela Żak) Dopiero dogrywka wyłoniła zwycięzcę turnieju. Okazała się nim reprezentacja Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych, wyprzedzając Szkołę Podstawową w Wadowicach Dolnych. Na trzecim miejscu uplasowała się Szkoła Podstawowa w Zabrniu. 13 czerwca 2018 r., Wadowice Górne. Uczestnicy Turnieju. Fot. Adam Krawiec 38
13 czerwca 2018 r., Wadowice Górne. Uczestniczy Turnieju. Fot. Adam Krawiec. 13 czerwca 2018 r., Wadowice Górne. Uczestniczy Turnieju. Fot. Adam Krawiec 39
5-8 lipca 2018 r. Wycieczka Do serca Piłsudskiego na Litwie W dniach od 5 do 8 lipca zorganizowana została wycieczka, której myślą przewodnią było zawołanie: Do serca Piłsudskiego. Złożenie wieńców w hołdzie Józefowi Piłsudskiemu oraz poległym za wolność Ojczyzny w roku jubileuszowym było wyzwaniem chwili. Na cmentarzu wileńskim na Rossie wieńce złożyli: Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos oraz Sołtys Wsi Wadowice Górne Jan Kiełbasa. Ponadto uczestnicy oddali pokłon Matce Boskiej Ostrobramskiej i zwiedzili wiele zakątków Wilna. Na Litwie mieli również okazję zwiedzić Troki z przepięknym zamkiem oraz Klasztor Pokamedulski w Wigrach. Odbyli rejs statkiem po jeziorze Wigry, zwiedzili Augustów (Bazylikę, śluzę, rynek). Ostatniego dnia zwiedzili Sanktuarium Matki Boskiej Studzieniczańskiej oraz pomnik Jana Pawła II w Studzienicznej. Uczestnicy wycieczki do Wilna przed Ostrą Bramą w Wilnie. Fot. Krzysztof Nagaś. 40
Uczestnicy wycieczki na Cmentarzu Na Rossie. Wiązanki kwiatów trzymają: Jan Kiełbasa Sołtys wsi Wadowice Górne oraz Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne. Fot. Krzysztof Nagaś. Wilno. Na pierwszym planie Jan Kiełbasa, Sołtys wsi Wadowice Górne. Fot. Krzysztof Nagaś. 41
Wilno. Cmentarz Na Rossie. Wadowicka delegacja przed grobem Matki i Serca Syna. Fot. Krzysztof Nagaś. Wadowice Górne, 21 lipca 2018 r. Turniej w warcabach stupolowych Niepodległość 1918-2018 Klub Gier Logicznych Szarotka działający od dziewięciu lat na terenie gminy również wpisał się w kalendarz obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Finałowy turniej w warcabach stupolowych został właśnie poświęcony tej rocznicy. Wystąpiło w nim 26 zawodników. Rozgrywki toczyły się w dwóch grupach: A ur. w roku 2006 i starsi oraz grupa B ur. w roku 2007 i młodsi. Liczba rund: 7, tempo gry: 10 minut dla zawodnika na partię. Puchary otrzymała pierwsza trójka w obydwu grupach, nagrody pierwsza szóstka, pozostali zawodnicy wyróżnieni zostali drobnymi upominkami. Pierwsza trójka w grupie A: 1. Wyzga Wiktoria 12 pkt. 2. Należna Gabriela 10 pkt. 3. Miga Sebastian 10 pkt. 42
Pierwsza trójka w grupie B: 1. Kiełbasa Amelia 12 pkt. 2. Kiełbasa Gabriela 12 pkt. 3. Baca Hubert 9 pkt. Medale i dyplomy przyznawane były w poszczególnych kategoriach wiekowych: SENIORZY: 1. Miga Paweł (Wadowice Górne) 2. Walczak Jan (Przebendów) 3. Bigda Mariusz (Wadowice Górne) SENIORKI: 1. Skaza Andżelika (Wadowice Górne) JUNIORKI ur. 2000-2003: 1. Należna Gabriela (Wadowice Górne) 2. Należna Paulina (Wadowice Górne) JUNIORZY ur. 2004-2006: 1. Miga Sebastian (Wadowice Górne) 2. Chlebicki Mateusz (Wadowice Dolne) 3. Skaza Adrian (Wadowice Górne) JUNIORZY ur. 2007-2009: 1. Madej Mateusz (Kosówka) 2. Madej Adrian (Kosówka) 3. Wyzga Krystian (Zabrnie) JUNIORKI ur. 2007-2009: 1. Kiełbasa Amelia (Wadowice Górne) 2. Kiełbasa Gabriela (Wadowice Górne) 3. Chlebicka Patrycja (Wadowice Dolne) JUNIORKI ur. 2010 i młodsze: 1. Skaza Natalia (Wadowice Górne) 2. Kiełbasa Maria (Przebendów) 3. Skaza Oliwia (Wadowice Górne) 43
21 lipca 2018 r., Wadowice Górne. Uczestnicy Turnieju. Grupa B juniorzy i juniorki ur. w roku 2007 i młodsi. Fot. Adam Krawiec. 21 lipca 2018 r., Wadowice Górne. Uczestnicy Turnieju. Grupa A zawodnicy ur. w roku 2006 i starsi. Na pierwszym planie pojedynek Gabrieli Należnej z Wiktorią Wyzga. Fot. Adam Krawiec. 44
21 lipca 2018 r., Wadowice Górne. Od lewej: Paweł Miga, Jan Walczak, Krzysztof Baca. Fot. Adam Krawiec. 21 lipca 2018 r., Wadowice Górne. Rodzinna fotografia uczestników Turnieju. Fot. Adam Krawiec. 45
Wadowice Górne, 28 lipca 2018 r. Turniej szachowy Niepodległość 1918-2018 Kolejnym akcentem Klubu Gier Logicznych Szarotka: w zakresie uświetniania obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości był turniej szachowy zorganizowany w dniu 28 lipca, w którym wystąpiło 24 zawodników. Rozgrywki toczyły się w trzech grupach: A ur. w roku 2005 i starsi, grupa B ur. w roku 2006-2010 oraz grupa C przedszkolaki, ur. w roku 2011 i młodsi. Puchary otrzymała pierwsza trójka w każdej z grup, dyplomy i nagrody wszyscy uczestnicy. Grupa A (system kołowy, 7 rund, tempo P-15') 1. Kulig Karol 6,0 pkt. 1. Należna Gabriela 6,0 pkt. 3. Miga Sebastian 4,5 pkt. Grupa B (system szwajcarski, 7 rund, 11 uczestników, tempo P-15') 1. Kulig Paweł 6,5 pkt. 2. Wyzga Maciej 6,0 pkt. 3. Chlebicka Patrycja 5,0 pkt. Grupa C (system dwukołowy, 8 rund, tempo P-10') 1. Kulig Marek 7,0 pkt. 1. Kopacz Mikołaj 7,0 pkt. 3. Szelest Mateusz 4,0 pkt. Dodatkowo przyznane zostały medale dla najlepszych w poszczególnych kategoriach: SENIORZY: 1. Wróbel Kazimierz (Mielec) JUNIORZY ur. 2000-2005: 1. Kulig Karol (Czermin) 2. Miga Sebastian (Wadowice Górne) 3. Łachut Tomasz (Mielec) JUNIORKI ur. 2000-2005: 1. Należna Gabriela (Wadowice Górne) 2. Należna Paulina (Wadowice Górne) 3. Wyzga Wiktoria (Podborze) JUNIORZY ur. 2006-2010: 1. Kulig Paweł (Czermin) 2. Wyzga Maciej (Podborze) 3. Wyzga Krystian (Zabrnie) 46
JUNIORKI ur. 2006-2010: 1. Chlebicka Patrycja (Wadowice Dolne) 2. Miga Dominika (Wadowice Górne) 3. Dolot Oliwia (Przebendów) JUNIORZY ur. 2011 i młodsi: 1. Kulig Marek (Czermin) 2. Kopacz Mikołaj (Radomyśl Wielki) 3. Szelest Mateusz (Wadowice Górne) JUNIORKI ur. 2011 i młodsze: 1. Kiełbasa Maria (Przebendów) Najmłodsza juniorka, Maria Kiełbasa i Przemysław Kopacz (sędzia, instruktor). Fot. Adam Krawiec. 47
Zwycięzca wśród seniorów, Kazimierz Wróbel z Mielca. Nagrodę wręcza Renata Kulig. Fot. Adam Krawiec. Zwycięzca wśród juniorów starszych, Karol Kulig. Fot. Adam Krawiec. 48
Zwyciężczyni wśród juniorek starszych, najlepsza kobieta w turnieju, Gabriela Należna. Fot. Adam Krawiec. Jamy, 12 września 2018 r. Narodowe Czytanie w Szkole Podstawowej w Jamach Narodowe Czytanie jest ogólnopolską akcją społeczną propagującą znajomość literatury narodowej, nad którą patronat honorowy sprawuje Para Prezydencka. W tym roku zapoznawaliśmy się z fragmentami Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. Narodowe czytanie, które odbyło się 12 września w Szkole Podstawowej w Jamach było równocześnie kolejną imprezą w ramach obchodów jubileuszowych stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości. Wśród czytających byli przedstawiciele samorządu (Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos oraz Przewodnicząca Rady Gminy Wadowice Górne Anna Niedbała), instytucji kultury, organizacji pozarządowych, rodzice, nauczyciele i uczniowie. Całość koordynowała Beata Szkotnicka. 49
12 września 2018 r., Jamy. Przedwiośnie czyta Dyrektor Szkoły Podstawowej w Jamach Józefa Lebida. Fot. Witold Sito. 12 września 2018 r., Jamy. Narodowe czytanie Przedwiośnia. Fot. Witold Sito. 50
12 września 2018 r., Jamy. Przedwiośnie czyta Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos. Fot. Witold Sito. 12 września 2018 r., Jamy. Przedwiośnie czyta Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych Krystyna Wyzga. Fot. Witold Sito. 51
12 września 2018 r., Jamy. Narodowe czytanie Przedwiośnia. Fot. Witold Sito. Wola Wadowska, 26 września 2018 r. Piękna Nasza Polska Cała Gminny Konkurs Recytatorski 26 września w Szkole Podstawowej im. gen. pilota Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej odbył się Gminny Konkurs Recytatorski PIĘKNA NASZA POLSKA CAŁA, w ramach obchodów 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Łącznie do konkursu przystąpiło 20 uczniów klas I-III szkół podstawowych z terenu gminy Wadowice Górne. Po wysłuchaniu wszystkich uczestników komisja konkursowa w składzie: Ewa Salamaga przewodnicząca komisji, Elżbieta Wnuk członek, Zofia Moskal-Pietras członek, przyznała następujące miejsca: I miejsce Karolina Ortyl Szkoła Podstawowa w Jamach, I miejsce Aleksandra Ślęczkowska Szkoła Podstawowa w Zabrniu, II miejsce Milena Rugała Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wadowicach Górnych, II miejsce Amelia Surowiec Szkoła Podstawowa w Wampierzowie, III miejsce Aleksandra Sroka Szkoła Podstawowa w Woli Wadowskiej, III miej- 52
sce Ksawery Sypek Szkoła Podstawowa w Wadowicach Dolnych. Wyróżnienie Nikola Sarzyńska Szkoła Podstawowa w Izbiskach. Przewodnicząca komisji konkursowej, Ewa Salamaga, przyznała także nagrodę specjalna Miejskiej Biblioteki Publicznej Samorządowego Centrum Kultury w Mielcu dla Aleksandry Łabuz ze Szkoły Podstawowej w Jamach. Komisja konkursowa przy ocenie młodych artystów wzięła pod uwagę dobór repertuaru, interpretację, znajomość tekstu, dykcję oraz ogólny wyraz artystyczny. Wszyscy laureaci i uczestnicy konkursu otrzymali pamiątkowe dyplomy i nagrody rzeczowe. Jak przekazywała Komisja: Gratulujemy wszystkim uczestnikom zmagań recytatorskich. Szczególne podziękowania kierujemy na ręce nauczycieli klas I-III ze wszystkich szkół podstawowych naszej gminy, którzy przygotowali dzieci do konkursu. Dziękujemy również rodzicom oraz osobom towarzyszącym podczas zmagań konkursowych. Konkurs przygotowały i nad całością czuwały Teresa Wrzesień i Katarzyna Ziobro. 26 września 2018 r., Wola Wadowska. Fot. Teresa Wrzesień. 53
26 września 2018 r., Wola Wadowska. Fot. Teresa Wrzesień. 26 września 2018 r., Wola Wadowska. Fot. Teresa Wrzesień. 54
26 września 2018 r., Wola Wadowska. Fot. Teresa Wrzesień. Wadowice Górne, 27 września 2018 r. Uroczyste Otwarcie Izby Tradycji Inicjatywa powstania Izby Tradycji wynikała z celów jakie założyli sobie założyciele Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych. Dążąc do tego, by w roku obchodów stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości powstało miejsce, gdzie można byłoby prezentować eksponaty związane z Ziemią Wadowicką jak również upowszechniać kulturę, tradycję i dorobek społeczno-gospodarczy, otwarcie Izby wpisano w Gminny Harmonogram Obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości. Założenia zostały zrealizowane, i w dniu 27 września Towarzystwo Historyczno-Regionalne przy współpracy z Zespołem Szkolno-Przedszkolnym miało okazję zainaugurować działalność tej placówki. W tym dniu młodzież Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych, pod kierunkiem Justyny Owcarz, zaprezentowała montaż słowno-muzyczny pod hasłem A imię Jej Ojczyzna. 55
Symbolicznego otwarcia Izby dokonał Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos oraz Prezes Towarzystwa Historyczno -Regionalnego w Wadowicach Górnych Krystyna Wyzga. W sąsiadującym obok Izby Tradycji pomieszczeniu Klubu Gier Logicznych Szarotka, w kameralnej atmosferze odbył się wykład dr Andrzeja Przybyszewskiego pt. Straty wojenne w powiecie mieleckim w latach 1939-1945. Utworzenie Izby Tradycji w Wadowicach Górnych oraz wydanie okolicznościowej broszury to nazwa projektu realizowanego przez Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych, który współfinansowany było przez Wójta Gminy Wadowice Górne w ramach wsparcia realizacji zadań publicznych w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego. 27 września 2018 r., Wadowice Górne. Montaż słowno-muzyczny A imię Jej Ojczyzna. Fot. Adam Krawiec. 56
27 września 2018 r., Wadowice Górne. Montaż słowno-muzyczny A imię Jej Ojczyzna. Fot. Adam Krawiec. 27 września 2018 r., Wadowice Górne. Montaż słowno-muzyczny A imię Jej Ojczyzna. Wystąpienie Justyny Owcarz. Fot. Adam Krawiec. 57
27 września 2018 r., Wadowice Górne. Inauguracja Izby Tradycji. Na pierwszym planie Justyna Owcarz. Od prawej: Beata Szkotnicka, Maria Należna. Fot. Adam Krawiec. 27 września 2018 r., Wadowice Górne. Izba Tradycji. Od lewej: Barbara Syper Dyrektor Szkoły Podstawowej im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych, Danuta Żelazko Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych, Urszula Kamińska Dyrektor Szkoły Podstawowej im. gen. pil. Bolesława Stachonia w Woli Wadowskiej, Stanisława Skrzyniarz Skarbnik Gminy Wadowice Górne, dr Andrzej Przybyszewski, Krystyna Wyzga Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych, Józef Szwiec właściciel firmy WITOSPOL, Ignacy Pietras. Fot. Adam Krawiec. 58
27 września 2018 r., Wadowice Górne. Na pierwszym planie Józef Szwiec, właściciel firmy WITOSPOL. Fot. Adam Krawiec. 27 września 2018 r., Wadowice Górne. Wykład dr Andrzeja Przybyszewskiego pt. Straty wojenne w powiecie mieleckim w latach 1939-1945. Od lewej: Barbara Syper Dyrektor Szkoły Podstawowej im. ks. Józefa Początka w Wadowicach Dolnych, Maria Należna, dr Andrzej Przybyszewski. Fot. Adam Krawiec. 59
27 września 2018 r., Wadowice Górne. Od lewej: Anna Święch Prezes Stowarzyszenia Nasze Wadowice, Jerzy Kos Wójt Gminy Wadowice Górne, Ignacy Pietras Wiceprezes Zarządu Oddziału Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej z/s w Wadowicach Górnych, Krystyna Wyzga Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych. Fot. Adam Krawiec. 27 września 2018 r., Wadowice Górne. Dr Andrzej Przybyszewski. Fot. Adam Krawiec. 60
Wampierzów, 06 listopada 2018 r. Gminne Dyktando Niepodległościowe W ramach obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości, 6 listopada w Szkole Podstawowej w Wampierzowie uczniowie reprezentujący szkoły podstawowe z terenu gminy Wadowice Górne pisali dyktando niepodległościowe. Tekst dotyczący twórców niepodległości nie dla wszystkich był trudnym wyzwaniem w gronie zwycięzców znalazły się uczennice, które popełniły nie więcej niż 2 błędy ortograficzne. Pierwsze miejsce zajęła Karolina Wnęk ze Szkoły Podstawowej w Wampierzowie, która mogła poszczycić się bezbłędnym zapisem. Na drugim miejscu uplasowała się Patrycja Wilk z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych. Trzecie miejsce przypadło w udziale Ewelinie Czepiel ze Szkoły Podstawowej w Wadowicach Dolnych. Wszyscy piszący dyktando niepodległościowe otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz nagrody rzeczowe ufundowane przez organizatora Szkołę Podstawową w Wampierzowie. Za kwestie organizacyjne odpowiadały panie Elżbieta Rojowska oraz Małgorzata Buczek. 61
6 listopada 2018 r., Wampierzów. Fot. Szkoła Podstawowa w Wampierzowie. Wadowice Górne, 11 listopada 2018 r. Obchody Święta Niepodległości Narodowe Święto Niepodległości 11 Listopada w Wadowicach Górnych było jednocześnie finałową uroczystością w ramach rocznego harmonogramu Obchodów 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Rozpoczęła ją uroczysta Msza Święta w intencji Ojczyzny w Kościele Parafialnym p.w. Św. Anny, którą odprawił proboszcz miejscowej Parafii, ks. Prałat Wojciech Duplak. Po zakończeniu Mszy Świętej Justyna Owcarz odczytała Apel Pamięci, a uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wadowicach Górnych zaprezentowali montaż słowno-muzyczny nawiązujący do obchodzonego Jubileuszu. Przy akompaniamencie Zespołu Wokalno-Instrumentalnego Samorządowego Ośrodka Kultury i Rekreacji odbyło się wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych. W trakcie akademii, punktualnie o godz. 12.00, przy wtórze dzwonów kościelnych odśpiewano Hymn Narodowy. Po części 62
artystycznej młodzież rozdawała zebranym biało-czerwone chorągiewki. Ostatnim punktem uroczystości było złożenie kwiatów pod pomnikiem poległych za Ojczyznę na tzw. starym cmentarzu. Wiązanki złożyli: Przewodnicząca Rady Gminy Wadowice Górne Anna Niedbała; w imieniu Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych Prezes Krystyna Wyzga; przedstawiciele Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych Solidarność Tadeusz Należny, Józef Zięba oraz Maria Należna, wybrana do Rady Powiatu Mieleckiego nowej kadencji (2018-2023). Organizatorami uroczystości, pod patronatem Gminnego Komitetu Obchodów 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości, byli: Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wadowicach Górnych oraz Samorządowy Ośrodek Kultury i Rekreacji Gminy Wadowice Górne. Całość prowadziła Zastępca Przewodniczącego Gminnego Komitetu Obchodów Justyna Owcarz, przy współpracy Dyrektor Samorządowego Ośrodka Kultury i Rekreacji Gminy Wadowice Górne Zofii Midura. 63
11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Kościół p.w. Św. Anny w Wadowicach Górnych. Swoje poczty sztandarowe wystawiły jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych z Wampierzowa oraz Wadowic Górnych i Koło Polskiego Stronnictwa Ludowego z Wampierzowa. Fot. Adam Krawiec. 11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Wystąpienie Justyny Owcarz. Fot. Adam Krawiec. 64
11 listopada 2018 r., Kościół Parafialny p.w. Św. Anny w Wadowicach Górnych. Godz. 12:00, przygotowania do wspólnego śpiewania Hymnu Narodowego. Fot. Adam Krawiec. 11 listopada 2018 r., Kościół Parafialny p.w. Św. Anny w Wadowicach Górnych. Godz. 12:00, wspólne śpiewanie Hymnu Narodowego. W tle Leszek Gruszecki, instruktor i kierownik zespołu. Fot. Adam Krawiec. 65
11 listopada 2018 r., Kościół Parafialny p.w. Św. Anny w Wadowicach Górnych. Zespół wokalno-instrumentalny działający przy Samorządowym Ośrodku Kultury i Rekreacji Gminy Wadowice Górne. Fot. Adam Krawiec. 11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Młodzież zrzeszona w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży rozdająca biało-czerwone chorągiewki oraz krzyże. Fot. Adam Krawiec 66
11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Młodzież zrzeszona w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży rozdająca biało-czerwone chorągiewki oraz krzyże. Fot. Adam Krawiec 11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Przemarsz na stary cmentarz. Idą: Anna Niedbała Przewodnicząca Rady Gminy, Krystyna Wyzga Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych, Józef Zięba, Tadeusz Należny, Maria Należna, Gabriela Należna, Paulina Należna. Fot. Adam Krawiec. 67
11 listopada 2018. Kwiaty przed pomnikiem składa Przewodnicząca Rady Gminy Wadowice Górne Anna Niedbała. Fot. Adam Krawiec 11 listopada 2018. Kwiaty przed pomnikiem składa Prezes Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych Krystyna Wyzga. Fot. Adam Krawiec. 68
11 listopada 2018. Kwiaty przed pomnikiem składają związkowcy z NSZZ Solidarność, Tadeusz Należny oraz Józef Zięba. Fot. Adam Krawiec. 11 listopada 2018. Kwiaty przed pomnikiem składa Maria Należna nowo wybrana Radna Rady Powiatu Mieleckiego (2018-2023). Fot. Adam Krawiec. 69
11 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Od prawej: Maria Należna, Małgorzata Midura (stoi niewidoczna za Marią Należną), Krystyna Wyzga, Adam Krawiec, Justyna Owcarz, Anna Niedbała, Józef Zięba, Tadeusz Należny, Witold Sito. Fot. Gabriela Należna. 70
11 listopada 2018 r., widok pomnika. Fot. Adam Krawiec. 71
Wadowice Górne, 12 listopada 2018 r. Turniej szachowy Dumni z Polski 12 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Na sali rozgrywek grupy B i C. Fot. Adam Krawiec. 12 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Wójt Gminy Wadowice Górne Jerzy Kos wręcza puchar Szymonowi Sypkowi. Fot. Adam Krawiec. 72
12 listopada 2018 r., Wadowice Górne. Rodzinne zdjęcie uczestników Turnieju. Fot. Adam Krawiec. Ponad 40-tu zawodników wzięło udział w turnieju szachowym, który był jednocześnie finałem akcji Dumni z Polski, prowadzonej w ramach obchodów 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Rozgrywki, w których uczestniczyli szachiści i szachistki do lat 18, prowadzone były w trzech grupach: grupa A rocznik 2000-2006, grupa B rocznik 2007-2010, grupa C rocznik 2011 i młodsi. Nagrody przyznawano odrębnie dla dziewcząt i chłopców, ponadto pierwsza trójka z klasyfikacji generalnej otrzymała puchary. W poszczególnych grupach zwyciężyli: Grupa A: Klasyfikacja generalna (jednocześnie klasyfikacja chłopców): 1. Kulig Paweł (Czermin) 7,5 pkt., 2. Chlebicki Mateusz (Wadowice Dolne) 7,0 pkt., 3. Sypek Szymon (Wola Mielecka) 6,0 pkt. Klasyfikacja dziewcząt: 1. Mędrek Maria (Wadowice Górne), 2. Haracz Sylwia (Wierzchowiny), 3. Miga Dominika (Wadowice Górne). 73
Grupa B: Klasyfikacja generalna: 1. Wyzga Maciej (Podborze) 9,0 pkt., 2. Kiełbasa Gabriela (Wadowice Górne) 7,0 pkt., 3. Chlebicka Patrycja (Wadowice Dolne) 7,0 pkt. Klasyfikacja chłopców: 1. Wyzga Maciej, 2. Baca Jakub (Wampierzów), 3. Madej Mateusz (Kosówka). Klasyfikacja dziewcząt: 1. Kiełbasa Gabriela, 2. Chlebicka Patrycja, 3. Dolot Oliwia (Przebendów). Grupa C: Klasyfikacja generalna (jednocześnie klasyfikacja chłopców): 1. Kulig Marek (Czermin) 9,0 pkt., 2. Szelest Mateusz (Wadowice Górne) 8,0 pkt., 3. Kopacz Mikołaj (Radomyśl Wielki) 7,0 pkt. Klasyfikacja dziewcząt: 1. Kiełbasa Maria (Przebendów), 2. Wnuk Maja (Wadowice Górne), 3. Rybak Wiktoria (Wampierzów). Turniej rozgrywany był na dystansie 9-ciu rund, tempo gry wynosiło 10 minut na partię dla zawodnika. Nagrody wręczali: Wójt Gminy Wadowice Górne, Jerzy Kos oraz sędziowie: Przemysław Kopacz i Paweł Miga. Wadowice Górne, 13-17 listopada 2018 Spotkania z historią w Towarzystwie Historyczno- Regionalnym Finałem realizacji przez Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych projektu pn. Zajęcia edukacyjne dla dzieci Spotkania z historią, którego głównym celem było przekazanie wiedzy dzieciom o kulturze, tradycji i historii regionu i ich przodków oraz nawiązanie więzi międzypokoleniowej były zajęcia z dziećmi w Izbie Tradycji. Na tę okoliczność do Izby Tradycji zaproszono najmłodszych by poprzez zabawę mogli zobaczyć przedmioty, z których korzystali ich rodzice, dziadkowie, pradziadkowie; przedmioty, które ocalały od zniszczenia i dewastacji, a dziś są niemym świadkiem minionych dni 74
Projekt współfinansowany był przez Starostwo Powiatowe w Mielcu w ramach wsparcia realizacji zadania publicznego w zakresie nauki, edukacji, oświaty i wychowania, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji. Listopad 2018 r., Wadowice Górne. Krystyna Wyzga objaśnia dzieciom obsługę starych urządzeń. Fot. Adam Krawiec. 75
Listopad 2018 r., Wadowice Górne. Dzieci z zainteresowaniem przyglądały się eksponatom zebranym w Izbie Tradycji. Foto: Adam Krawiec. Listopad 2018 r., Wadowice Górne. W długie zimowe wieczory lampa naftowa jeszcze dziś stanowi zabezpieczenie dla przerw w dostawach prądu. Fot. Adam Krawiec. 76
Kończąc przegląd wydarzeń roku 2018, mamy świadomość że z dniem 31 grudnia 2018 r. Komitet Organizacyjny Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w Gminie Wadowice Górne zakończy swoją działalność. Działalność opartą o Zarządzenie Wójta Gminy Wadowice Górne. Jak Komitet spełnił swoje zadanie zależy od Państwa opinii. Oparty był personalnie na członkach Towarzystwa Historyczno-Regionalnego w Wadowicach Górnych, przy wsparciu Wójta Gminy Wadowice Górne. Tym samym Towarzystwo-Historyczno Regionalne będzie spadkobiercą dokonań tego okresu. Dziękując za okazywaną życzliwość i współpracę ze strony szkół, instytucji oraz wszystkich tych, którzy nam pomagali, pozostajemy z nadzieją na dalszą owocną współpracę. ZAKOŃCZENIE Przedstawiając szanownym czytelnikom niniejszą publikację chcieliśmy zachować w społecznej pamięci, na nośniku drukowanym, rok z życia społeczności Gminy Wadowice Górne, skupiony wokół obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Był to rok wielu przedsięwzięć, w które udało się zaangażować placówki oświatowe, instytucje kultury, ochotnicze straże pożarne, stowarzyszenia. Bogactwo wydarzeń, przy ograniczeniu finansowym, sprawiającym, że objętość publikacji jest taka, a nie inna sprawiło, że autorzy musieli ograniczyć wenę twórczą. Bo oprócz wydarzeń opisanych na kartach tej książki, wątki związane z jubileuszem stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości można było znaleźć w homiliach podczas Mszy Świętych odprawianych we wszystkich kościołach zlokalizowanych na terenie naszej gminy. Można je było odnaleźć w uroczystościach organizowanych przez samorząd gminny, ochotnicze straże pożar- 77
ne, stowarzyszenia, placówki oświatowe. Tym samym chcemy podkreślić, że niniejsza publikacja nie oddaje całokształtu wydarzeń, sytuacji, pretekstów, których celem było uświetnienie tak ważnej daty w naszej najnowszej historii, jaką jest bez wątpienia 11 listopada 1918 r. Towarzystwo Historyczno-Regionalne w Wadowicach Górnych nie zamyka tego tematu. Mamy nadzieję, że w kolejnych wydawnictwach będziemy mogli odwoływać się do wszystkich wydarzeń, które budowały obchody jubileuszowe na terenie naszej gminy. Dziękując za zaangażowanie tak wielu osób w uświetnienie setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości zapraszamy do współpracy z Towarzystwem Historyczno-Regionalnym. Jesteśmy otwarci na wszystkie propozycje związane z przyjmowaniem i udostępnianiem eksponatów jak również szeroko rozumianą pracą (kulturalno-oświatową, edukacyjną, informacyjną) w naszej Izbie. Tylko wspólnymi siłami możemy ocalić od zapomnienia i zniszczenia to, co chcielibyśmy pozostawić naszym następcom. Z wyrazami szacunku Członkowie Towarzystwa Historyczno-Regionalnego W Wadowicach Górnych 78
Działania Towarzystwa Historyczno- Regionalnego wspierane były finansowo przez sponsorów, tj.: Grzegorz Pietras Quantium reklamy Beata Dubiel sklep odzieżowy w Wadowicach Górnych Piotr Czech Mechanika pojazdowa w Wadowicach Górnych Apteka Wadowice Górne Spółka Jawna Milik i Szetela GEYER& HOSAJA Spółka z o.o., Partynia Firma Xerima Jan Szwakop, Mielec Elżbieta Walas Delikatesy Centrum Zakład Produkcyjno-Handlowy Dorex Władysław Cnota, Radomyśl Wielki Józef Węgrzyn Firma Handlowa, Radomyśl Wielki ELDRUT Spółka z o.o. Przebendów 79