ZWIĄZEK MIĘDZYGMINNY KONIŃSKI REGION KOMUNALNY PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA ZWIĄZKU MIĘDZYGMINNEGO KONIŃSKI REGION KOMUNALNY NA LATA 2008-2011 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2012-2015. GMINA GRODZIEC GMINA GOLINA GMINA KAZIMIERZ GMINA KRAMSK BISKUPI GMINA RYCHWAŁ GMINA RZGÓW GMINA STARE MIASTO GMINA WŁADYSŁAWÓW GMINA TUREK GMINA KRZYMÓW Lipiec 2008
ul. Daleka 33, 60-124 Pznań tel. (+48 61) 65 58 100 fax: (+48 61)65 58 101 www.abrys.pl e mail: prjekty@abrys.pl PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA ZWIĄZKU MIĘDZYGMINNEGO KONIŃSKI REGION KOMUNALNY NA LATA 2008-2011 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2012-2015. Zespół autrski w składzie: mgr Igr Szymkwiak mgr inż. Magdalena Przybyła mgr Janna Witkwska Ewelina Sergiel 2
Spis treści Wstęp... 6 1. Ogólna charakterystyka Pwiatu Knińskieg i Tureckieg, ze szczególnym uwzględnieniem gmin wchdzących w skład związku... 9 2. Aspekty prawne wpływające na Plan Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny...15 Plityka Eklgiczna Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014....15 Krajwy Plan Gspdarki Odpadami 2010...17 Plan Gspdarki Odpadami dla Wjewództwa Wielkplskieg na lata 2008 2011 z perspektywą na lata 2012-2019...18 3. Aktualny stan gspdarki dpadami kmunalnymi na terenie pwiatu knińskieg i tureckieg, ze szczególnym uwzględnieniem gmin wchdzących w skład Związku...38 3.1. Oszacwanie ilści i składu mrflgiczneg aktualnie pwstających dpadów kmunalnych....44 3.1.1. Gspdarka dpadami kmunalnymi na terenie gmin wchdzących w skład Knińskieg Reginu Kmunalneg...54 3.2. System grmadzenia i wywzu dpadów kmunalnych...54 Odpady pakwaniwe...56 3.3. Inne dpady prblemwe i niebezpieczne...64 3.3.1 Odpady medyczne i weterynaryjne...64 3.3.2 Pjazdy wycfane z eksplatacji...65 3.3.3 Zużyte pny...67 3.3.4 Pestycydy...67 3.3.5 Oleje dpadwe...68 3.3.6 Baterie i akumulatry...68 3.3.7 Odpady zawierające azbest...69 3.3.8 Farby i lakiery...71 3.3.9 PCB...71 3.4. Wykaz pdmitów prwadzących działalnść w zakresie zbiórki i transprtu dpadów na terenie Knińskieg Reginu Kmunalneg...72 3.5. Instalacje dzysku lub inneg niż składwanie unieszkdliwiania dpadów...73 3.6. Składwiska dpadów...75 4. Prgnzwane zmiany w zakresie gspdarki dpadami, w tym również wynikające ze zmian demgraficznych i gspdarczych....78 Zmiany demgraficzne...78 Skład mrflgiczny dpadów i jeg zmiany...79 Wskaźniki nagrmadzenia dpadów i ich zmiany...79 5. Załżne cele i prjektwany system gspdarki dpadami, w tym dpadami kmunalnymi i pakwaniwymi, uwzględniający ich zbieranie, transprt, dzysk i unieszkdliwianie, ze wskazaniem miejsca unieszkdliwiania dpadów...82 Cele przyjęte z Krajweg Planu Gspdarki Odpadami 2010 raz Planu Gspdarki Odpadami dla Wjewództwa Wielkplskieg na lata 2008 2011 z perspektywą na lata 2012-2019...84 Działania zmierzające d zapbiegania i minimalizacji pwstawania dpadów...91 Prpnwany system gspdarki dpadami dla Knińskieg Reginu Kmunalneg..92 Harmngram realizacji przedsięwzięć...95 6. Źródła finanswania zadań w zakresie chrny śrdwiska i gspdarki dpadami...98 Śrdki publiczne...98 Śrdki niepubliczne (prywatne)...99 Źródła finanswania publiczn prywatne...105 Śrdki publiczne...106 Śrdki niepubliczne i śrdki pzabudżetwych instytucji publicznych...107
Banki...107 Twarzystwa i inne instytucje leasingwe...108 Fundacje i prgramy pmcwe...109 Fundusze Strukturalne i Fundusze Spójnści...112 Inne źródła pmcwe...113 7. Analiza ddziaływania prjektu planu na śrdwisk raz wniski z analizy i spsób ich uwzględnienia w planie...113 8. System mnitringu i ceny realizacji zamierznych celów (wdrażania) pzwalający na kreślenie spsbu raz stpnia realizacji celów i zadań zdefiniwanych w planie gspdarki dpadami, z uwzględnieniem ich jakści i ilści...114 Wdrżenie...114 Praw lkalne (regulaminy)...115 Ewidencja i mnitring zasady gólne...115 Mnitring i cena realizacji zamierznych celów...117 9. Streszczenie w języku niespecjalistycznym....119 Spis tabel Tabela 1 Liczba mieszkańców Pwiatu Knińskieg (stan na 31.12.2006 według GUS) z uwzględnieniem gmin wchdzących w skład Związku.... 9 Tabela 2 Liczba mieszkańców Pwiatu Tureckieg (stan na 31.12.2006 według GUS) z uwzględnieniem gmin wchdzących w skład Związku....10 Tabela 3 Przebieg prcesu uchwalania gminnych planów gspdarki dpadami w gminach wchdzących w skład Związku...37 Tabela 4 Przebieg prcesu uchwalania nwych regulaminów utrzymania czystści i prządku w gminach wchdzących w skład Związku...37 Tabela 5 Ilści i rdzaje dpadów kmunalnych pddanych pszczególnym prcesm unieszkdliwiania na terenie Pwiatu Knińskieg w latach 2004-2006...45 Tabela 6 Ilści i rdzaje dpadów kmunalnych pddanych pszczególnym prcesm unieszkdliwiania na terenie Pwiatu Tureckieg w latach 2004-2006...45 Tabela 7 Ilści i rdzaje dpadów kmunalnych pddanych pszczególnym prcesm dzysku na terenie Pwiatu Knińskieg w latach 2004-2006...45 Tabela 8 Ilści i rdzaje dpadów kmunalnych pddanych pszczególnym prcesm dzysku na terenie Pwiatu Tureckieg w latach 2004-2006...46 Tabela 9 Ilść wytwrznych w 2006 dpadów kmunalnych na terenie pwiatu knińskieg i tureckieg [Mg]...46 Tabela 10. Ilść zebranych dpadów kmunalnych w pszczególnych gminach należących d Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny...47 Tabela 11. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych wytwarzanych przez 1 mieszkańca w rku 2007 r...48 Tabela 12. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gmin Związku Międzygminneg w 2007 r....48 Tabela 13. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie miasta i gminy Glina w 2007 r...49 Tabela 14. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Rychwał w 2007 r...49 Tabela 15. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Kazimierz Biskupi w 2007 r....50 Tabela 16. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Krzymów w 2007 r...50 Tabela 17. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Rzgów w 2007 r....51 Tabela 18 Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Grdziec w 2007 r....51 4
Tabela 19 Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Stare Miast w 2007 r....52 Tabela 20 Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Kramsk w 2007 r....52 Tabela 21 Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Władysławów w 2007 r...53 Tabela 22 Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie gminy Turek w 2007 r....53 Tabela 23 Ilść zebranych przez MZGOK w Kninie dpadów pakwaniwych [Mg]...56 Tabela 24. Szacunkwe dane dtyczące masy dpadów pakwaniwych d 2018 r. w skali całeg kraju...57 Tabela 25. Rczne pzimy dzysku i recyklingu dpadów pakwaniwych d rku 2018....58 Tabela 26. Ilści pszczególnych rdzajów dpadów pakwaniwych zebranych na terenie gmin Knińskieg Reginu Kmunalneg w latach 2004-2006 [w Mg]...59 Tabela 27 Oczyszczalnie ścieków działające na terenie Knińskieg Reginu Kmunalneg...64 Tabela 28 Wykaz przedsiębirców prwadzących stacje demntażu pjazdów raz punkty zbierania pjazdów na terenie Związku Międzygminneg....66 Tabela 29 Wykaz pdmitów prwadzących działalnść w zakresie dbierania dpadów na terenie Związku...72 Tabela 30 Wykaz wybranych pdmitów prwadzących działalnść w zakresie dzysku dpadów kmunalnych na terenie Związku Międzygminneg...74 Tabela 31 Zestawienie zamkniętych składwisk dpadów na terenie pwiatu knińskieg - stan na 31 grudnia 2006 r...78 Tabela 32. Prgnza liczby ludnści d rku 2015...79 Tabela 33. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych wytwarzanych przez 1 mieszkańca w rku 2010 i 2015....80 Tabela 34. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie Knińskieg Reginu Kmunalneg w 2010 r...81 Tabela 35. Ilść i skład mrflgiczny dpadów kmunalnych gółem wytwrznych na terenie Knińskieg Reginu Kmunalneg w 2015 r...81 Tabela 36. Rczne pzimy dzysku i recyklingu dpadów pakwaniwych d rku 2018....90 Tabela 37. Harmngram najważniejszych przedsięwzięć na lata 2008-2015 raz instytucje dpwiedzialne za ich realizację....95 Tabela 38 Zadania szczegółwe d realizacji w pszczególnych gminach Knińskieg Reginu Kmunalneg na lata 2008-2015...97 5
Wstęp Obwiązek sprządzania aktualizacji planów gspdarki dpadami różnych szczebli nakłada art. 14 ust. 14 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 rku dpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, pz. 251, tekst ujednlicny), który stwierdza, że plany gspdarki dpadami pdlegają aktualizacji nie rzadziej niż c 4 lata. Niniejsza ustawa dknuje w zakresie swjej regulacji wdrżenia następujących dyrektyw Unii Eurpejskiej: Dyrektywy Rady 75/439/EWG z dnia 16 czerwca 1975 rku w sprawie unieszkdliwiania lejów dpadwych; Dyrektywy Rady 75/442/EWG z dnia 15 lipca 1975 r. w sprawie dpadów; Dyrektywy Rady 78/176/EWG z dnia 20 luteg 1978 r. w sprawie dpadów pchdzących z przemysłu ditlenku tytanu; Dyrektywy Rady 86/278/EWG z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie chrny śrdwiska, w szczególnści gleby, w przypadku wykrzystywania sadów ściekwych w rlnictwie; Dyrektywy Kmisji 91/157/EWG z dnia 18 marca 1991 r. w sprawie baterii i akumulatrów zawierających niektóre dpady niebezpieczne; Dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dtyczącej czyszczania ścieków kmunalnych; Dyrektywy Rady 91/689/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie dpadów niebezpiecznych; Dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady 94/62/EWG z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie pakwań i dpadów pakwaniwych; Dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składwania dpadów, Dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pjazdów wycfanych z eksplatacji; Dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady 2000/76/WE z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania dpadów; Dyrektywy Parlamentu Eurpejskieg i Rady 2002/96/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużyteg sprzętu elektryczneg i elektrniczneg. Znwelizwana ustawa dpadach wprwadza m. in. zmiany dtyczące zawartści planów gspdarki dpadami (art. 14 ust. 2). Niniejsze pracwanie jest dkumentem znaczeniu strategicznym, uwzględniającym gólne ramy dla prgramwania i rzwju gspdarki dpadami na terenie gmin Związku. Pdstawwym celem pracwania dkumentu jest wytyczenie gólnych kierunków działań realizwanych pprzez knkretne zadania w kreślnej perspektywie czaswej. Zaktualizwany według nwych wymgów ustawwych Plan Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny zawiera 1 : 1) pis aktualneg stanu gspdarki dpadami, zawierający infrmacje dtyczące: a) rdzaju, ilści i źródeł pchdzenia dpadów, które mają być pddane prcesm dzysku lub unieszkdliwiania; 1 Zgdnie z art. 14 ust. 2 Ustawy dpadach (Dz. U. z 2007 r., nr 39, pz. 251, tekst ujednlicny) 6
b) wyszczególnienia psiadaczy dpadów prwadzących działalnść w zakresie zbierania, dzysku lub unieszkdliwiania dpadów; c) rzmieszczenia istniejących instalacji d zbierania, dzysku lub unieszkdliwiania dpadów; d) identyfikacji prblemów w zakresie gspdarki dpadami; 2) cele w zakresie gspdarki dpadami z pdaniem terminów ich siągania; 3) prgnzwane zmiany w zakresie wytwarzania i gspdarwania dpadami; 4) zadania, których realizacja zapewni pprawę sytuacji w zakresie gspdarwania dpadami; 5) rdzaj przedsięwzięć i harmngram ich realizacji; 6) instrumenty finanswe służące realizacji celów w zakresie gspdarki dpadami, zawierające następujące elementy: a) wskazanie źródeł finanswania planwanych działań; b) harmngram rzeczw-finanswy planwanych działań zmierzających d zapbiegania pwstawaniu dpadów lub graniczania ilści dpadów i ich negatywneg ddziaływania na śrdwisk raz prawidłweg gspdarwania nimi, w tym graniczenia ilści dpadów ulegających bidegradacji zawartych w dpadach kmunalnych kierwanych na składwiska; 7) system gspdarwania dpadami; 8) system mnitringu i spsób ceny realizacji celów w zakresie gspdarki dpadami. Pnadt niniejszy dkument uwzględnia zapisy zawarte w innych aktualnie bwiązujących aktach prawnych, w tym pstulaty dtyczące gspdarki dpadami zawarte w Plityce Eklgicznej Państwa, w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Praw chrny śrdwiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, pz. 150, tekst jednlity) raz w Krajwym (KPGO 2010) 2 i Wjewódzkim Planie Gspdarki Odpadami (WPGO) 3. Zgdnie z ustawą dpadach, Aktualizacja Planu Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg bejmuje wszystkie rdzaje dpadów pwstających na terenie tej jednstki administracyjnej raz przywżnych na jej teren, a w szczególnści: dpady kmunalne z uwzględnieniem dpadów ulegających bidegradacji, dpady pakwaniwe, dpady budwlane, dpady wielkgabarytwe, pny raz dpady niebezpieczne, w tym pjazdy wycfane z eksplatacji, zużyty sprzęt elektryczny i elektrniczny, PCB, azbest, dpady medyczne i weterynaryjne, leje dpadwe, baterie i akumulatry. Prjekty planów gspdarki dpadami: 1) pracwują: krajwy minister właściwy d spraw śrdwiska, wjewódzki zarząd wjewództwa, pwiatwy - zarząd pwiatu, gminny rgan wyknawczy (wójt, burmistrz); 2) piniują (w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące d dnia trzymania prjektu, przy czym nie udzielenie pinii w tym terminie uznaje się za pinię pzytywną): krajwy zarządy wjewództw, 2 Krajwy Plan Gspdarki Odpadami 2010, M.P. z 2006 r., nr 90, pz. 946. 3 Uchwała Sejmiku Wjewództwa Wielkplskieg Nr XXII / 284 / 2008 z dnia 31 marca 2008 r. 7
wjewódzki minister właściwy d spraw śrdwiska, zarządy pwiatów i gmin z terenu wjewództwa, pwiatwy zarząd wjewództwa i zarządy gmin z terenu pwiatu, gminny zarząd wjewództwa raz zarząd pwiatu; 3) pdają d publicznej wiadmści na zasadach kreślnych w przepisach ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Praw chrny śrdwiska (Dz.U. 2008 nr 25 pz. 150, tekst jednlity) dalej ustawa praw chrny śrdwiska: krajwy minister właściwy d spraw śrdwiska, wjewódzki zarząd wjewództwa, pwiatwy - zarząd pwiatu, gminny zarząd gminy; 4) uchwalają: krajwy Rada Ministrów, wjewódzki sejmik wjewództwa, pwiatwy - rada pwiatu, gminny rada gminy, Prjekt Aktualizacji Planu Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny zstanie zapiniwany przez zarząd wjewództwa raz zarząd pwiatów, na których terenie płżne są gminy wchdzące w skład Związku. Organy te udzielają pinii dtyczących planu w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące d dnia trzymania prjektu. Nieudzielenie pinii w tym terminie uznane zstanie za pinię pzytywną 4. Dkumentem nadrzędnym wbec Planu Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg, zgdnie z wymgami znwelizwanej ustawy (art. 15 ust. 2) jest Plan Gspdarki Odpadami dla Wjewództwa Wielkplskieg na lata 2008-2011 z perspektywą na 2012-2019 5 kreślający: 1) Aktualny stan gspdarki dpadami w wjewództwie wielkplskim; 2) Diagnzę stanu gspdarki dpadami, załżenia prgnstyczne (na lata 2012-2019), kreślenie ptrzeb w gspdarce dpadami raz przewidywane zadania; 3) Kszty inwestycyjne i eksplatacyjne systemu gspdarki dpadami; 4) Mżliwści pzyskiwania śrdków finanswych na realizację przedsięwzięć przewidzianych w planie raz harmngram rzeczw-finanswy; 5) System mnitringu i ceny realizacji zamierznych celów w planach gspdarki dpadami. Celem pracwania niniejszeg dkumentu jest dstswanie jeg pstulatów d znwelizwanych przepisów prawnych raz wyznaczenie kierunków i działań w zakresie gspdarki dpadami, których pdjęcie spwduje ptymalizację całeg systemu gspdarwania dpadami na terenie gmin wchdzących w skład Knińskieg Reginu Kmunalneg. 4 Art. 14 ust. 8 ustawy dpadach (Dz. U. z 2007 r., nr 39, pz. 251, tekst ujednlicny) 5 Uchwała Sejmiku Wjewództwa Wielkplskieg Nr XXII / 284 / 2008 z dnia 31 marca 2008 r. 8
1. Ogólna charakterystyka Pwiatu Knińskieg i Tureckieg, ze szczególnym uwzględnieniem gmin wchdzących w skład związku. Płżenie gegraficzne. Pwiat kniński płżny jest w centralnej Plsce, we wschdniej części Wielkplski. Pwiat kniński sąsiaduje z sześcima pwiatami wjewództwa wielkplskieg: z miastem Kninem i z pwiatami; słupeckim, pleszewskim, kaliskim, tureckim i klskim) raz z trzema pwiatami w wjewództwie kujawsk-pmrskim; radziejwskim, inwrcławskim i mgileńskim. Pwiat zajmuje pwierzchnie 1578,7 km 2 i jest czwartym, c d wielkści pwiatem w wjewództwie raz jednym z większych w kraju. Pwiat kniński składa się z 14 gmin. Pięć z nich t gminy miejsk-wiejskie Glina, Kleczew, Rychwał, Smpln i Ślesin. Pzstałe dziewięć t gminy wiejskie Grdziec, Kazimierz Biskupi, Kramsk, Krzymów, Rzgów, Skulsk, Stare Miast, Wierzbinek i Wilczyn. Na terenie pwiatu znajdują się 493 miejscwści, z czeg 488 miejscwści wiejskich. Przez pwiat przebiegają ważne szlaki kmunikacyjne znaczeniu międzynardwym i krajwym, a mianwicie magistrala klejwa Paryż Berlin Warszawa Mskwa, autstrada A-2, drga E-30 na kierunku wschód-zachód, drga krajwa nr 25 raz linia klejwa łącząca Śląsk z prtami mrskimi na kierunku półnc-płudnie. Pwiat turecki płżny jest w wschdniej Wielkplsce i graniczy z pwiatami Klskim, Knińskim, Kaliskim, raz Pddębickim i Sieradzkim należącymi już d wjewództwa Łódzkieg. Głównym śrdkiem administracyjnym i gspdarczym pwiatu tureckieg jest miast Turek. Przez Turek przechdzi węzeł kmunikacyjny znaczeniu wjewódzkim i międzywjewódzkim (Knin 35 km, Sieradz 54 km, Kalisz 40 km, Łódź 80 km). Pwiat turecki swym bszarem bejmuje 929,3 km kwadratwych, a zamieszkuje g kł 84 tys. mieszkańców. Administracyjnie pdzielny jest na sześć gmin wiejskich: Brudzew, Kawęczyn, Malanów, Przykna, Turek, Władysławów, dwie gminy miejsk wiejskie: Dbra i Tuliszków raz jedną gminę miejską Turek. Liczba ludnści Na kniec 2006 r. pwiat kniński zamieszkiwał 124 715 mieszkańców, z czeg 49,5 % stanwili mężczyźni, 50,5 % kbiety. Okł 85,6 % całej ppulacji stanwią mieszkańcy wsi. Gęstść zaludnienia wynsi 77,9 sby/km 2. Tabela 1 Liczba mieszkańców Pwiatu Knińskieg (stan na 31.12.2006 według GUS) z uwzględnieniem gmin wchdzących w skład Związku. Gmina Liczba sób zamieszkałych na terenach miejskich Liczba sób zamieszkałych na terenach wiejskich Ogółem Glina 4 376 7 059 11 435 Grdziec 0 5 228 5 228 Kazimierz Biskupi 0 10 534 10 534 Kleczew 4 165 5 647 9 812 Kramsk 0 10 168 10 168 Krzymów 0 7 119 7 119 Rychwał 2 367 6 067 8 434 Rzgów 0 6 876 6 876 Skulsk 0 6 236 6 236 9
Smpln 3 731 6 916 10 647 Stare Miast 0 10 461 10 461 Ślesin 3 108 10 415 13 523 Wierzbinek 0 7 766 7 766 Wilczyn 0 6 476 6 476 Pwiat Kniński - Razem 17 747 106 968 124 715 Źródł: dane GUS Natmiast pwiat turecki liczy 84 029 mieszkańców (stan na 31.12.2006,według GUS), z czeg 43 040 t kbiety, a 40 989 t mężczyźni. Zagęszczenie ludnści wynsi 90 sób/km 2. Tabela 2 Liczba mieszkańców Pwiatu Tureckieg (stan na 31.12.2006 według GUS) z uwzględnieniem gmin wchdzących w skład Związku. Gmina Liczba sób zamieszkałych na terenach miejskich Liczba sób zamieszkałych na terenach wiejskich Ogółem Turek 0 7 697 7 697 Turek Miast 29 325 0 29 325 Brudzew 0 6 141 6 141 Dbra 1 483 4 926 6 409 Kawęczyn 0 5 377 5 377 Malanów 0 6 463 6 463 Przykna 0 4 203 4 203 Tuliszków 3 397 7 118 10 515 Władysławów 0 7 899 7 899 Pwiat Turecki - Razem 34 205 49 824 84 029 Liczba mieszkańców zamieszkujących gminy wchdzące w skład Związku Międzygminneg wynsi 85 851, z czeg na bszarach miejskich mieszka: 6 743 sób, a tereny wiejskie zamieszkuje 79 108 sób. Rlnictw Na terenie pwiatu knińskieg mim słabych jakściw gleb dminuje typwa gspdarka rlna. Według danych z GUS na 31.12.2005 r. użytki rlne zajmują 111 026 ha, c stanwi pnad 70 % gruntów pwiatu, z czeg 86 823 ha przypada na grunty rne. Ze względu na słabą jakść gleb, głównymi uprawami na tym terenie są zbża raz ziemniaki a uzyskiwane plny w przeliczeniu na 1 ha są pniżej średniej krajwej. Na wielkść plnów mają wpływ nie tylk słabsze gleby. Nie bez znaczenia są także warunki klimatyczne i pwiązane z tym stsunki wdne grsze niż w pzstałych reginach wjewództwa wielkplskieg. Uzyskiwaniu dbrych plnów nie sprzyja także znaczne rzdrbnienie gspdarstw rlnych. Gspdarstwa pwierzchni między 1 a 5 ha stanwią blisk płwę wszystkich gspdarstw a przeciętna wielkść gspdarstwa wynsi zaledwie 7 ha. Pmiędzy pszczególnymi gminami pwiatu tureckieg występują duże różnice w zakresie zagspdarwania terenu, c spwdwane jest z wyłączeniem z prdukcji dużych pwierzchni ziemi w związku z funkcjnwaniem Kpalni Węgla Brunatneg Adamów S.A. Najwięcej terenów użytkwanych rlnicz znajduje się w gminach typw-rlniczych, najmniej w gminach, w których metdą dkrywkwą wydbywany jest węgiel brunatny. Duże różnice występują też w zalesieniu 10
pszczególnych gmin a także w pwierzchniach łąk i pastwisk. Największe pwierzchnie użytków rlnych występują w gminach: Tuliszków, Dbra i Kawęczyn. W przełżeniu na grunty rne sytuacja wygląda analgicznie jak wyżej. Widącą, jeżeli chdzi sadwnictw jest gmina Tuliszków, psiadająca największą pwierzchnię sadów, przekraczającą kilkakrtnie pwierzchnie zajmwane przez sady w pzstałych gminach pwiatu. W prdukcji rślinnej w strukturze zasiewów pwiatu dminują zbża 57 %. Ziemniaki zajmują 15,2 % pwierzchni zasiewów. Przemysł Pwiat kniński w przeciwieństwie d miasta Knina jest słab uprzemysłwiny. Bgate złża węgla brunatneg są pdstawą d ich eksplatacji na skalę przemysłwą, na terenie pwiatu jest t największa i praktycznie jedyna działalnść gspdarcza (na dużą skalę). Ma t isttne zaznaczenie, bwiem złża występują praktycznie tylk na terenie czterech gmin. Największym zakładem przemysłwym na terenie pwiatu jest Kpalnia Węgla Brunatneg Knin S.A. w Kleczewie. Pewne znaczenie na terenie pwiatu dgrywają bardziej znane zakłady; GALWA-MET w Brzeźnie ( prdukcja śrub, nakrętek, wkrętów itp. drbnicy + prcesy cynkwania), wytwórnie mas bitumicznych w Żdżarach (gm. Stare Miast) wytwórnie mas bitumicznych w Głdnie (gm. Krzymów), Wienerberger -Hnratka Ceramika Budwlana S.A. w Hnratce, Fabryka Kartnów KAPPA w Mdle Królewskiej, PPUH Derbut i PPHU But-s w Glinie Miast Knin jest ważnym śrdkiem przemysłwym na terenie wjewództwa przede wszystkim z racji usytuwania na jeg terenie ZE PAK Elektrwnia Knin S.A.(583 MW) i Elektrwnia Pątnów S.A. (1600 MW) raz energchłnnej huty aluminium (Aluminium Knin Impexmetal S.A.). Rzwinął się tu też przemysł lekki i spżywczy, reprezentwany m.in. przez Cukrwnię Gniezn Zakład Gsławice S.A. raz Zakład Badawcz Rzwjwy "Plms" S.A. i Okręgwa Spółdzielnia Mleczarska Mna. Wyżej wymienine zakłady z jednej strny dają zatrudnienie mieszkańcm pwiatu, z drugiej zaś niektóre z nich wywierają na śrdwisk naturalne kreślny na gół negatywny wpływ. Pwiat turecki jest pwiatem przemysłw-rlniczym. Dwa najważniejsze zakłady przemysłwe na terenie pwiatu tureckieg, d wielu lat wpływające na jeg rzwój, t Kpalnia Węgla Brunatneg Adamów S.A. i Z.E. PAK Elektrwnia Adamów S.A. Kpalnia Węgla Brunatneg Adamów S.A. zatrudnia kł 2.200 sób. Prwadzi działalnść na 3 dkrywkach (Adamów, Kźmin i Władysławów) sumarycznej zdlnści wydbywczej 4,5 5,0 mln tn rcznie. Dla wydbycia takiej ilści węgla zdejmuje się kł 32-34 mln m 3 nadkładu i dpmpwuje kł 92 mln m 3 wdy. Pzim wydbycia na tym etapie zaspkaja ptrzeby Elektrwni Adamów. Pza dstawami paliwa d Elektrwni - KWB "Adamów" SA prwadzi sprzedaż iłów, piasku, głazów narzutwych. Według pracwanych aktualnie analiz i prgnz, zasby węgla 11
brunatneg złóż becnie eksplatwanych i przewidywanych d późniejszeg wykrzystywania, zapewniają pracę kpalni na becnym pzimie d 2022-2023 r. Z.E. PAK Elektrwnia Adamów S.A. rzpczęła działalnść w 1964 rku w ścisłym pwiązaniu z Kpalnią Węgla Brunatneg Adamów S.A.. Charakterystyka parametrów elektrwni t : - mc zainstalwana 600 MW (5 blków energetycznych p120 MW), - źródła ciepła wydajnści 93 MW termicznych, - ktły parwe wydajnści 93 tn/gdz. palane węglem brunatnym. Rzeźba terenu Teren pwiatu knińskieg wchdzi w skład pasa nizin w brębie Niziny Wielkplskiej. Charakterystycznym elementem rzeźby terenu pwiatu jest równleżnikwy układ frm, przy czym rzeka Warta dzieli cały bszar na cześć półncna i płudniwa. Wzdłuż rzeki rzciąga się szerka dlina, z która d półncy i płudnia sąsiadują bszary wysczyzn pchdzenia glacjalneg, sięgające d 80 m n.p.m. d 191 m n.p.m. (Złta Góra). W półncnej części pwiatu średnie wyskści wahają się w granicach 100-120 m n.p.m. Znajdują się tam liczne jezira, z których 11 przekracza 50 ha pwierzchni. Część jezir twrzy wraz z Kanałem Ślesińskim drgę wdna miedzy Warta a Gpłem. Niewielkie zróżnicwanie rzeźby terenu pwiatu sprzyja pdejmwaniu działalnści gspdarczej w różnych dziedzinach. Pwiat turecki w całści płżny jest w pasie nizin zwanych Krainą Wielkich Dlin, a knkretnie na Nizinie Wielkplskiej. Rzeźba terenu pwiatu, pmim niezbyt dużych deniwelacji jest dść urzmaicna. Przegrmny wpływ na jej ukształtwanie miały czynniki gemrflgiczne i gelgiczne całej epki ldwcwej jak również kresów starszych. Rzeźba terenu pwiatu tureckieg jest charakterystyczna dla krajbrazów starglacjalnych związanych ze zldwaceniem śrdkwplskim. Są t frmy akumulacji glacjalnej i szczelinwej, typwe dla krajbrazu wysczyzn mrenwych, płaskich, urzmaicnych jedynie skupiskami wydm rzciętych dlinami rzek. Zachdnią część pwiatu stanwi Wysczyzna Turecka wschdnią zaś dlina rzeki Warty. Główną rzeką jest Warta, stanwiąca wschdnią granicę pwiatu. Obszar płżny na zachód d niej dwadniany jest przez zespół czterech cieków lewbrzeżnych dpływów. Są nimi: Teleszyna, Kiełbaska, Tpiec i Pwa. Zasby naturalne Pwiat kniński Wdy pdziemne i getermalne Wdy pdziemne na terenie pwiatu knińskieg występują w 3 utwrach: czwartrzędwym, trzecirzędwym i w kredzie. Ich zasby eksplatacyjne na terenie pwiatu, wg zarejestrwanych ujęć wynszą k. 270 tys. m3/dbę. Źródłem wód pdziemnych są występujące na części pwiatu zbirniki Turek Knin Kł i Pradlina, których szacunkwe zasby eksplatacyjne wynszą dpwiedni 240 i 465 m3/dbę. 12
Wdy z utwrów czwartrzędwych są eksplatwane na terenie całeg pwiatu i charakteryzują się średnią i niska jakścią. Na skutek dkrywkwej eksplatacji węgla brunatneg stsunki wdne pzimu czwartrzędweg są częst zachwiane. Wdy trzecirzędwe są stsunkw bfite. Występują na różnych głębkściach, na gół nieprzekraczających 100 m ppt. Wdy kredwe stanwią główny pzim użytkwy pwiatu. Najczęściej występują na głębkści 50-100 m. Są t wdy wyskiej jakści. Z uwagi na wykrzystywanie wód pdziemnych dla celów kmunalnych raz przemysłwych, są ne w znacznym stpniu wyeksplatwane. Na terenie pwiatu knińskieg występują wdy getermalne, które zstały udkumentwane 2 twrami wiertniczymi. Otwór Wilczyn ZGH-1 w Mrówkach, w którym wdy termalne występują na głębkści 89 m. Są t wdy wysk zmineralizwane temperaturze wypływu +64ºC. Otwór Ślesin ZGH-1 w miejscwści Głębckie, gdzie wdy występują na głębkści 73 m i maja temperaturę przy wypływie +49ºC. Są t wdy średni zmineralizwane. Węgiel brunatny Wg bilansu złóż węgla brunatneg sprządzneg na kniec 2002 r. udkumentwane w kat. A, B, C zasby teg surwca na terenie pwiatu (w części pwiatów klskieg, słupeckieg, włcławskieg i radziejwskieg) wynszą pnad 400 mln tn, wliczając w t aktualnie eksplatwane dkrywki. Węgiel występuje zarówn w części półncnej pwiatu, sięgając aż na tereny pwiatów sąsiednich, jak i w części płudniwej, gdzie zasby na pnad 114 mln tn występują w złżu Piaski. Wg szacunków kpalni Knin przy pzimie zaptrzebwania na węgiel ze strny elektrwni Knin i Pątnów, jest mżliwa eksplatacja węgla na terenie pwiatu przez następne 34-35 lat, tj. d k. rku 2040. Kruszyw naturalne Zbadane i udkumentwane złża kruszywa występują w różnych miejscach pwiatu knińskieg, przy czym największe są w gminie Krzymów. Na kniec 1999 r. na terenie pwiatu udkumentwanych był 37 złóż łącznych zasbach k. 40 mln tn. Piaski kwarcwe Na pgraniczu gmin Stare Miast i Rzgów znajduje się udkumentwane złże piasków frmierskich Rumin. Zasby wynszą 14.151 mln 3 i nie są eksplatwane. Surwce ilaste ceramiki budwlanej Kpaliny złóż surwców ilastych stanwią iły pliceńskie raz gliny ldwcwe. W Kazimierzu Biskupim na hałdach technlgicznych znajduje się 5 mln m 3 iłów pliceńskich dłżnych w czasie selektywneg usuwania nadkładu węgla. W gminie Ślesin znajduje się udkumentwane złże Sarnwa II, któreg zasby cenine zstały na 1.458 mln tn. Trfy Złża trfu udkumentwane w kategrii C2 występują na terenie gminy Kramsk. Ewentualna ich eksplatacja wymaga dkładniejszeg udkumentwania. 13
Pwiat turecki Swistą cechą pwiatu tureckieg jest kpalnictw dkrywkwe i dminujący w gólnym bilansie wdy udział wód pdziemnych, drenwanych w tku eksplatacji górniczej. Najważniejszym bgactwem naturalnym eksplatwanym na terenie pwiatu jest węgiel brunatny. Udkumentwane i eksplatwane złża występują na terenie gmin: Turek, Przykna, Brudzew i Władysławów. Węgiel wykrzystywany jest jak surwiec energetyczny w miejscwej Elektrwni ADAMÓW. Pza węglem występują dść pwszechnie psplite surwce mineralne jak: piaski, żwiry, gliny mrenwe, iły. Surwce te stanwią bazę kruszywa naturalneg dla ptrzeb budwnictwa i drgwnictwa. Gleby Jakść gleb na terenie pwiatu knińskieg nie jest wyska. Większść t gleby pseudbielicwe, brunatne wyługwane, piaski i gliny różneg, pchdzenia piaski gliniaste mcne i piaski gliniaste lekkie. Duży dsetek użytków rlnych stanwią słabe ziemie V i VI klasy bnitacyjnej. Gleby te stanwią 53,5 % gólnej pwierzchni gruntów rlnych, d 25,9 % w gminie Kleczew d 91 % w gminie Krzymów. Agrtechniczne właściwści gleb pwiatu knińskieg są bardz zróżnicwane. W półncnej części pwiatu udział gleb kwaśnych i bardz kwaśnych jest stsunkw niższy. Najwyższa zawartścią gleb kwaśnych charakteryzują się gminy płżne na płudnie d Warty. Pważnym prblemem na terenie pwiatu knińskieg są znaczne pwierzchnie zdegradwane i zdewastwane przez przemysł wydbywczy w wyniku naruszenia struktury gelgicznej ziemi, zniszczenia lasów, gleby i całeg eksystemu raz zakłócenia systemu wdneg. Efektem teg jest zmniejszenie pwierzchni gleb rlniczych na terenie pwiatu. Przywracanie gleb pkplanianych dla ptrzeb rlnictwa następuje w wyniku prcesów rekultywacji gruntów prwadznych przez KWB Knin. Pd względem litlgii na całym bszarze pwiatu tureckieg występują utwry czwartrzędwe takie jak: gliny mrenwe, piaski i żwiry rzeczne, sady eliczne, mułki i iły zastiskwe. Większe przestrzenie zajmują gleby rdzawe, należące d gleb bielicwziemnych, rzprzestrzenine na piaskach niewęglanwych, dsyć zasbnych w glinkrzemiany. Są t gleby kwaśne ph w górnych warstwach na pzimie 4,5. Cechą tych gleb jest istnienie nierzpuszczalnych kmpleksów żelaza i glinu z kwasami próchniczymi. Psiadają charakterystyczne rdzawe zabarwienie. Gleby murszaste i trfwe występują w pstaci różnych wielkści płatów rzrzucnych p całym bszarze dliny Warty. Ogólnie należy stwierdzić, że jakść gleb pwiatu jest wyraźnie niska. Pnad 71 % gółu gleb pwiatu stanwią gleby niskich klas bnitacyjnych tj. V, VI. Warunki mechaniczne i chemiczne gleby są niekrzystne dla prwadzenia intensywnej prdukcji rlniczej i wymagają zwiększnych nakładów na plepszanie tych właściwści. Analiza udziału tych gleb w pszczególnych gminach wskazuje na kniecznść pdejmwania decyzji stpniwym ich wyłączeniu z prdukcji rlniczej i przeznaczeniu na inne pzarlnicze cele, np. zalesianie. 14
Lasy Lasy na terenie pwiatu zajmują 24,6 tys. ha, tj. 15,6% pwierzchni. Lasy publiczne, w tym głównie państwwe stanwią 78,0% gólneg areału lasów, lasy prywatne 21,5%. Wskaźnik lesistści pkazuje, że pwiat jest ubgi w lasy. Pdstawwym gatunkiem lastwórczym jest ssna, która stanwi pnad 80% wszystkich drzewstanów. Dalsze miejsca zajmują: lsza, dąb, brzza, świerk. Przeciętny wiek drzewstanów wynsi k. 50 lat, przy zasbnści masy drzewnej na 1 ha pwierzchni leśnej d 100 m 3 w Nadleśnictwie Grdziec d 170 m 3 w Nadleśnictwie Knin i 50 m 3 w lasach prywatnych. O strukturze wiekwej drzewstanu decyduje fakt zalesiania gruntów nieprzydatnych dla rlnictwa, jak główneg źródła pwiększania zasbów leśnych, c pwduje, że k. 50% lasów stanwią drzewstany w wieku d 40 lat. Największe kmpleksy leśne w pwiecie występują w klicach Grdźca i Kazimierza Biskupieg. Mgą ne stanwić pdstawę rzwju turystyki i agrturystyki. Dla zagspdarwania turystyczneg interesujący jest kmpleks leśny wkół Złtej Góry. Śrdwisk przyrdnicze na terenie pwiatu tureckieg nie jest zbyt bgate. Obiektów pdlegających chrnie z uwagi na ddziaływanie przemysłu jest stsunkw niewiele. Pmiędzy pszczególnymi gminami pwiatu tureckieg występują duże różnice w zakresie zagspdarwania terenu. W trzech gminach (Brudzew, Władysławów i Przykna) duże pwierzchnie ziemi wyłączne są z prdukcji rlnej i leśnej w związku z górnictwem dkrywkwym. Największy dsetek terenów użytkwanych rlnicz znajduje się w gminach typw-rlniczych. Duże różnice występują też w zalesieniu pszczególnych gmin i w wielkści pwierzchni łąk i pastwisk. Niemal cały krajbraz pwiatu tureckieg ukształtwany zstał przez zldwacenie śrdkwplskie, stąd też jest t teren głównie płaski, na którym rzek jest niewiele, a naturalne zbirniki wdne prawie w góle nie występują. 2. Aspekty prawne wpływające na Plan Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny. Plityka Eklgiczna Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014. Pdstawwym załżeniem Plityki Eklgicznej Państwa jest respektwanie zasady zrównważneg rzwju w pszczególnych sektrach gspdarki i życia spłeczneg. Ma t się przyczynić d zachwania zasbów i walrów śrdwiska w stanie zapewniającym trwałe mżliwści krzystania z nich, zarówn przez becne, jak i przyszłe pklenia, przy jednczesnym zachwaniu trwałści funkcjnwania prcesów przyrdniczych raz naturalnej różnrdnści bilgicznej na pzimie krajbrazwym, eksystemwym, gatunkwym i genwym. Plityka eklgiczna państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014 zstała sprządzna jak realizacja ustaleń ustawy - Praw chrny śrdwiska. Ustawa ta w art.13-15
16 wprwadziła nwe zasady krajwej plityki eklgicznej, w tym bwiązek jej sprządzania i aktualizwania c 4 lata. Nawiązuje na d prirytetwych kierunków działania w VI prgramie działań UE w chrnie śrdwiska. Za prirytetwe cele w zakresie gspdarwania dpadami w latach 2007-2010 w dkumencie tym uznaje się: - wzmacnianie systemu zarządzania chrną śrdwiska, - chrna dziedzictwa przyrdniczeg i racjnalne wykrzystanie zasbów przyrdy, - zrównważne wykrzystanie materiałów, wdy i energii, - dalsza pprawa jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg dla chrny zdrwia mieszkańców Plski, - chrna klimatu. Kierunki działań w zakresie gspdarki dpadami na lata 2007-2010: 1. Wspieranie działań pdejmwanych przez instytucje publiczne i pdmity prywatne, które przyczynią się graniczenia ilści wytwarzanych dpadów, zwiększenia ilści dpadów pddawanych dzyskwi, w tym recyklingwi, zmniejszenia ilści dpadów kierwanych na składwiska. 2. Sukcesywne zwiększanie stawek płat za składwanie dpadów, w szczególnści zmieszanych dpadów kmunalnych, dpadów ulegających bidegradacji raz dpadów, które mżna pddać prcesm dzysku, w tym recyklingu, a także wyeliminwanie praktyk rekultywacji składwisk teg typu dpadami. 3. Kntynuacja badań nad nwymi technlgiami, przyczyniającymi się d zapbiegania i minimalizacji pwstawania dpadów raz zmniejszenie ich negatywneg ddziaływania na śrdwisk. 4. Wspieranie wprwadzania niskdpadwych technlgii prdukcji raz zapewniających wykrzystanie mżliwie wszystkich składników stswanych surwców. 5. Intensyfikacja edukacji eklgicznej prmującej minimalizację pwstawania dpadów i właściweg pstępwania z nimi raz prwadzenie skutecznej kampanii infrmacyjn-edukacyjnej w tym zakresie. 6. Wypracwanie i mnitrwanie rzeczywistych wskaźników nagrmadzenia i mrflgii dpadów celem zdiagnzwania ptrzeb w zakresie gspdarwania dpadami. 7. Objęcie wszystkich mieszkańców zrganizwanymi systemami zbierania dpadów raz zapewnienie przepływu strumieni dpadów zgdnie z uchwalnymi planami gspdarki dpadami. 8. Wspieranie wdrażania efektywnych eknmicznie i eklgicznie technlgii dzyskiwania i unieszkdliwiania dpadów, w tym technlgii pzwalających na dzyskiwanie energii zawartej w dpadach w prcesach termiczneg i bichemiczneg ich przekształcania. 9. Weryfikacja lkalizacji dtychczas istniejących składwisk dpadów raz eliminwanie uciążliwści dla śrdwiska związanych z ich składwaniem, w tym zamykanie i rekultywacja składwisk, nie spełniających wymgów prawa. 10. Wzmcnienie kntrli pdmitów dbierających dpady d wytwórców raz pdmitów psiadających instalacje d dzyskiwania i unieszkdliwiania dpadów. 16
11. Wprwadzenie instrumentów finanswych umżliwiających realizację zadań w zakresie gspdarki dpadami przez jednstki samrządu terytrialneg i dyscyplinujących samrządy w zakresie wyknywania przez nie tych bwiązków. Cele średnikreswe (d 2014 rku) w zakresie gspdarki dpadami: Utrzymanie tendencji ddzielenia wzrstu ilści wytwarzanych dpadów d wzrstu gspdarczeg kraju PKB, Zwiększenie udziału dzysku, w tym w szczególnści dzysku energii z dpadów, zgdneg z wymaganiami chrny śrdwiska, Zmniejszenie ilści wszystkich dpadów kierwanych na składwiska dpadów, w tym w szczególnści dprwadzenie d sytuacji, że w 2013r. nie będzie składwanych dpadów kmunalnych ulegających bidegradacji więcej niż 50% masy tych dpadów wytwrznych w 1995r., Zamknięcie d kńca 2009r. wszystkich krajwych składwisk niespełniających standardów Unii Eurpejskiej, Wyeliminwanie praktyki nielegalneg składwania dpadów, Całkwite wyeliminwanie i unieszkdliwienie PCB d 2010r., Rzbudwa systemu dzysku i unieszkdliwiania zużyteg sprzętu elektryczneg i elektrniczneg raz zużytych baterii i akumulatrów ukierunkwaneg na całkwite wyeliminwanie ich składwania, Zapewnienie pełnej skutecznści działania systemu zbierania i demntażu pjazdów wycfanych z eksplatacji raz dzysku, w tym recyklingu, dpadów pwstających z pjazdów wycfanych z eksplatacji, Stwrzenie kmplekswej bazy danych wprwadzanych na rynek prduktach i gspdarce dpadami w Plsce. Krajwy Plan Gspdarki Odpadami 2010 Krajwy Plan Gspdarki Odpadami pracwywany jest przez ministra właściweg d spraw śrdwiska w przumieniu z ministrem właściwym d spraw gspdarki wdnej. Niniejszy dkument uchwalany jest przez Radę Ministrów (art. 14 ust. 4 ustawy dpadach). Prjekt planu krajweg pdlega zapiniwaniu przez zarządy wjewództw (art. 14, ust. 7, pkt 1 ustawy dpadach). Zgdnie z nwym zapisem ustawy dpadach (art. 14, ust. 7), Krajwy Plan Gspdarki Odpadami, pdbnie jak wjewódzki i pwiatwy, pwinien bejmwać wszystkie rdzaje dpadów pwstających na terenie danej jednstki administracyjnej raz przywżnych na jej bszar, a w szczególnści dpady kmunalne z uwzględnieniem dpadów ulegających bidegradacji, dpady pakwaniwe, dpady budwlane, dpady z remntów i demntażu biektów budwlanych raz infrastruktury drgwej, pny raz dpady niebezpieczne, w tym pjazdy wycfane z eksplatacji, zużyty sprzęt elektryczny i elektrniczny, PCB, azbest, dpady medyczne i weterynaryjne, leje dpadwe, baterie i akumulatry. 17
W Krajwym Planie Gspdarki Odpadami 2010 przyjęt następujące cele główne, zgdne z Plityką Eklgiczną Państwa: Utrzymanie tendencji ddzielenia wzrstu ilści wytwarzanych dpadów d wzrstu gspdarczeg kraju PKB, Zwiększenie udziału dzysku, w tym w szczególnści dzysku energii z dpadów, zgdneg z wymaganiami chrny śrdwiska, Zmniejszenie ilści wszystkich dpadów kierwanych na składwiska dpadów, Zamknięcie d kńca 2009r. wszystkich krajwych składwisk niespełniających standardów Unii Eurpejskiej, Wyeliminwanie praktyki nielegalneg składwania dpadów, Stwrzenie kmplekswej bazy danych wprwadzanych na rynek prduktach i gspdarce dpadami w Plsce. Szczegółwe cele z KPGO 2010 zstały mówine w punkcie 5. Plan Gspdarki Odpadami dla Wjewództwa Wielkplskieg na lata 2008 2011 z perspektywą na lata 2012-2019. Zgdnie z zapisami ustawy dpadach (art. 14, ust. 6), wjewódzki plan gspdarki dpadami pwinien stanwić część dpwiednieg prgramu chrny śrdwiska, i być twrzny w trybie i na zasadach kreślnych w przepisach chrnie śrdwiska. Prjekt planu wjewódzkieg pdlega zapiniwaniu przez ministra właściweg d spraw chrny śrdwiska, rgany wyknawcze pwiatów i gmin z bszaru wjewództwa, wjewódzkieg inspektra chrny śrdwiska, a w zakresie związanym z chrną wód przez właściweg dyrektra reginalneg zarządu gspdarki wdnej raz w zakresie związanym z prtami i wdami mrskimi przez dyrektra właściweg urzędu mrskieg (art. 14, ust. 7, pkt 2 ustawy dpadach). W gspdarce dpadami kmunalnymi dla Wjewództwa Wielkplskieg przyjęt następujące cele: Cele główne: 1. Utrzymanie tendencji ddzielenia wzrstu ilści wytwarzanych dpadów d wzrstu gspdarczeg kraju wyrażneg w PKB. 2. Zwiększenie udziału dzysku, w tym w szczególnści dzysku energii z dpadów, zgdneg z wymaganiami chrny śrdwiska. 3. Gspdarwanie dpadami w wjewództwie w parciu pnadgminne zakłady zagspdarwania dpadów. 4. Zwiększenie ilści zbieranych selektywnie dpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu dpadów kmunalnych. 5. Wyeliminwanie praktyki nielegalneg składwania dpadów. 6. Zmniejszenie ilści dpadów unieszkdliwianych przez składwanie. 7. Zamknięcie d kńca 2009 r. wszystkich składwisk dpadów niespełniających przepisów prawa 18
Cele szczegółwe: 1. Objęcie zrganizwanym systemem dbierania dpadów kmunalnych, w tym zbieraniem selektywnym 100% mieszkańców wjewództwa d kńca rku 2008. 2. Zmniejszenie ilści dpadów kmunalnych ulegających bidegradacji unieszkdliwianych przez składwanie. W stsunku d ilści tych dpadów wytwarzanych w wjewództwie wielkplskim w rku 1995, zgdnie z zapisami Krajweg Planu Gspdarki Odpadami 2010 dpuszcza się d składwania następujące ilści dpadów ulegających bidegradacji: - w 2010 r. nie więcej niż 75%, - w 2013 r. nie więcej niż 50%, - w 2020 r. nie więcej niż 35%. 3. Zmniejszenie masy składwanych dpadów d max. 85% ilści dpadów wytwarzanych w rku 2014. Cele gólne dla gspdarwania dpadami pwstającymi w przemyśle. W kresie d 2008 r. d 2010 r. przyjmuje się następujące cele: zwiększenie udziału dpadów pddawanych prcesm dzysku d 82% w 2010 r., zwiększenie udziału dpadów unieszkdliwianych pza składwaniem d 5% w 2010 r. W kresie d 2011 r. d 2019 r. następujące cele: zwiększenie udziału dpadów pddawanych prcesm dzysku d 85% w 2019 r., zwiększenie udziału dpadów unieszkdliwianych pza składwaniem d 7% w 2019 r. Główne kierunki działań na lata 2008 2019. Działania zmierzające d zapbiegania pwstawaniu dpadów, graniczenia ilści dpadów raz ich negatywneg ddziaływania na śrdwisk: 1. Intensyfikacja działań edukacyjn - infrmacyjnych prmujących właściwe pstępwanie z dpadami. 2. Prmwanie wykrzystywania prduktów wytwarzanych z materiałów dpadwych pprzez dpwiednie działania prmcyjne i edukacyjne raz zamówienia publiczne. 3. Eliminwanie uciążliwści dla śrdwiska związanych z eksplatacją składwisk, w tym zamykanie i rekultywacja składwisk niespełniających wymgów prawa. 4. Ujmwanie kryteriów chrny śrdwiska przy finanswaniu zadań ze śrdków publicznych. Działania wspmagające prawidłwe pstępwanie z dpadami w zakresie zbierania, transprtu, dzysku i unieszkdliwiania: 1. Wzmcnienie kntrli pdmitów prwadzących działalnść w zakresie zbierania, transprtu, dzysku i unieszkdliwiania dpadów. 2. Zapewnienie przepływu strumieni dpadów zgdnie z uchwalnymi planami gspdarki dpadami. 3. Kntrlwanie przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchmści z pdmitami prwadzącymi działalnść w zakresie dbierania dpadów kmunalnych. 19
4. Wspieranie wdrażania efektywnych eknmicznie i eklgicznie technlgii dzysku i unieszkdliwiania dpadów, w tym technlgii pzwalających na dzyskiwanie energii zawartej w dpadach w prcesach termiczneg i bichemiczneg ich przekształcania raz dzyskiwanie energii elektrycznej i/lub cieplnej w prcesie pzyskiwania bigazu z kwater składwania dpadów. 5. Zachęcanie inwestrów publicznych i prywatnych d udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgdnie z planami gspdarki dpadami. 6. Kntrlwanie przez dpwiednie rgany zgdnści ustaleń zawartych w wydanych zezwleniach pdmitm prwadzącym działalnść w zakresie dbierania dpadów kmunalnych d właścicieli nieruchmści raz dzysku i unieszkdliwiania dpadów. 7. Opracwanie prgramów rzwju selektywneg zbierania dpadów kmunalnych na pzimie gminnym/międzygminnym w ramach planów gspdarki dpadami. 8. Zgdnie z KPGO 2010, prwadzenie selektywneg zbierania i dbierania c najmniej następujących frakcji dpadów kmunalnych: a. dpady z pielęgnacji grdów i parków (tzw. dpady zielne), b. papier i tektura (w tym pakwania, gazety, czaspisma, itd.), c. dpady pakwaniwe ze szkła w pdziale na szkł bezbarwne i klrwe, d. twrzywa sztuczne, e. metale, f. zużyte baterie i akumulatry, g. zużyty sprzęt elektryczny i elektrniczny, h. przeterminwane leki, i. chemikalia (farby, rzpuszczalniki, leje dpadwe, itd.), j. meble i inne dpady wielkgabarytwe, k. dpady budwlane remntwe. 9. Pzstałe frakcje dpadów kmunalnych mgą być zbierane łącznie jak zmieszane dpady kmunalne. 10. Spsób zbierania dpadów musi być dpwiedni dla przyjętych w zakładach zagspdarwania dpadów technlgii przekształcania dpadów, d których dpady będą kierwane. 11. Transprt selektywnie zebranych dpadów w spsób zapbiegający ich zmieszaniu. 12. Współpraca samrządu terytrialneg z rganizacjami dzysku i przemysłem w celu stymulwania rzwju rynku surwców wtórnych i prduktów zawierających surwce wtórne. 13. Zgdnie z KPGO 2010, wydawanie pzwleń wyłącznie na budwę instalacji realizujących załżenia planów gspdarki dpadami, których celwść zstała ptwierdzna analizą kszty - krzyści. 14. Ograniczenie składwania dpadów ulegających bidegradacji pprzez prmwanie kmpstwania przydmweg raz budwę linii technlgicznych d przetwarzaniach tych dpadów, takich jak (zgdnie z KPGO 2010): - kmpstwnie dpadów rganicznych, - linii mechaniczn-bilgiczneg przetwarzania zmieszanych dpadów kmunalnych, - instalacji fermentacji dpadów (rganicznych lub zmieszanych), 20
- zakładów termiczneg przekształcania zmieszanych dpadów kmunalnych. 15. Twrzenie systemów gspdarwania dpadami uwzględniająceg wszystkie niezbędne elementy gspdarki raz dstswanych d warunków lkalnych. 16. Gspdarka dpadami w wjewództwie pierać się będzie na wskazanych w WPGO zakładach zagspdarwania dpadów (ZZO). Dla bszarów zamieszkałych przez c najmniej 300 tys. mieszkańców preferwaną metdą zagspdarwania zmieszanych dpadów kmunalnych jest ich termiczne unieszkdliwianie. Rzwiązanie t przyjmuje się dla aglmeracji pznańskiej (lkalizacja pcjnalna: rejn Elektrciepłwni Karlin lub teren Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Kziegłwach) raz dla ZZO Knin. Instalacje takie pwinny również umżliwiać unieszkdliwiane zakaźnych dpadów medycznych i weterynaryjnych p ich wstępnej dezaktywacji raz sadów ściekwych. W trakcie pracwywania prjektu niniejszeg planu, budwę instalacji termiczneg przekształcania dpadów, w których zagspdarwywane będą dpady kmunalne (jak ddatek d dpadów z przemysłu) planują pnadt prywatni inwestrzy w Kźminie Wlkp. raz w gminie Pniewy. 17. Stswane w ZZO technlgie, ich przepustwść raz wypsażenie muszą gwarantwać realizację zakładanych dla wjewództwa wielkplskieg celów w zakresie gspdarwania dpadami. 18. Zgdnie z KPGO 2010, ZZO winny zapewniać c najmniej następujący zakres usług: a. mechaniczn bilgiczne lub termiczne przekształcanie zmieszanych dpadów kmunalnych i pzstałści z srtwni, b. składwanie dpadów pzstałych p prcesach ich przetwarzania, c. kmpstwanie dpadów z pielęgnacji terenów zielnych, d. srtwanie pszczególnych frakcji dpadów kmunalnych zbieranych selektywnie (pcjnalnie), e. zakład demntażu dpadów wielkgabarytwych (pcjnalnie), f. zakład przetwarzania zużyteg sprzętu elektryczneg i elektrniczneg (pcjnalnie). 19. Stswanie technlgii spełniających kryteria BAT. 20. Składwiska spełniające wszystkie wymgi prawa mgą funkcjnwać d czasu ich wypełnienia lub bwiązywania dpwiednich zezwleń. 21. Budwa i rzbudwa składwisk dpadów jedynie w ramach planwanych d budwy i rzbudwy ZZO. 22. Mnitrwanie wskazanych w WPGO wskaźników wytwarzania dpadów raz wspieranie działań związanych z badaniem charakterystyki dpadów. Ustawdawstw plskie w dziedzinie gspdarki dpadami Obwiązujące praw wprwadza zasady, które pwinny być przestrzegane w gspdarce dpadami. Pdstawwym aktem nrmatywnym regulującym w plskim systemie prawnym prblematykę dpadów jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. dpadach (Dz. U. z 2007 r., nr 39, pz. 251, tekst ujednlicny). Ustawa dpadach kreśla zasady pstępwania z dpadami w spsób zapewniający chrnę życia i zdrwia ludzi raz chrnę śrdwiska zgdnie z zasadą zrównważneg rzwju, a w 21
szczególnści z zasadą zapbiegania pwstawaniu dpadów lub graniczania ich ilści i negatywneg ddziaływania na śrdwisk, a także dzysku lub unieszkdliwiania dpadów. W pszczególnych rzdziałach ustawa dpadach reguluje: kwestie związane z zasadami gspdarwania dpadami (rzdział II), planami gspdarki dpadami (rzdział III), zadaniami samrządu terytrialneg w zakresie gspdarki dpadami kmunalnymi (rzdział IIIa), bwiązkami psiadaczy dpadów raz prwadzących działalnść w zakresie ich transprtu (rzdział IV), szczególnymi zasadami gspdarwania niektórymi rdzajami dpadów (rzdział V), termicznym przekształcaniem dpadów (rzdział VI), a także ze składwaniem i magazynwaniem dpadów (rzdział VII). Ustawa zawiera pnadt: przepisy karne, kreślające dpwiedzialnść za ich naruszenie, a także załączniki zawierające: kategrie dpadów; kategrie lub rdzaje dpadów niebezpiecznych; składniki dpadów, które kwalifikują je jak dpady niebezpieczne, właściwści dpadów, które pwdują, że dpady są niebezpieczne; prcesy unieszkdliwiania dpadów raz działania plegające na wykrzystaniu dpadów w całści lub w części lub prwadzące d dzyskania z dpadów substancji lub materiałów lub energii wraz z ich wykrzystaniem. Pniżej przedstawin bwiązujące akty prawne, które w całści lub części dtyczą gspdarki dpadami i stanwiły pdstawę d sprządzenia Planu Gspdarki Odpadami dla Związku Międzygminneg Kniński Regin Kmunalny: 1) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. dpadach (Dz. U. z 2007 r., nr 39, pz. 251, tekst ujednlicny), 2) Ustawa z dnia 4 luteg 1994 r. - Praw gelgiczne i górnicze (Dz.U. 2005 nr 228 pz. 1947, tekst ujednlicny, z późniejszymi zmianami), 3) Ustawa z dnia 13 września 1996 r. utrzymaniu czystści i prządku w gminach (Dz.U. 2005 nr 236 pz. 2008, tekst ujednlicny, z późniejszymi zmianami), 4) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Praw chrny śrdwiska (Dz.U. 2008 nr 25 pz. 150, tekst ujednlicny) 5) Ustawa z dnia 11 maja 2001 rku pakwaniach i dpadach pakwaniwych (Dz.U. 2001 nr 63 pz. 638, z późniejszymi zmianami), 6) Ustawa z dnia 11 maja 2001 rku bwiązkach przedsiębirców w zakresie gspdarwania dpadami raz płacie prduktwej i płacie depzytwej (Dz.U. 2007 nr 90 pz. 607, tekst ujednlicny), 7) Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. substancjach zubżających warstwę znwą (Dz. U. 2004, Nr 121, pz. 1263), 8) Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. zakazie stswania wyrbów zawierających azbest (Dz.U. 2004 nr 3 pz. 20, tekst jednlity, z późniejszymi zmianami), 9) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. zużytym sprzęcie elektrycznym i elektrnicznym (Dz. U. 2005, Nr 180 pz. 1495), 10) Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. recyklingu pjazdów wycfanych z eksplatacji (Dz.U. 2005 nr 25 pz. 202, z późniejszymi zmianami), 22