Rozdział II. Za wolną Polskę GRUPA A 0 1. Przeczytaj uważnie poniższy tekst i zaznacz poprawne zakończenia zdań A C. Wykrzyknąłem z uniesieniem [ ]: Niech żyje Polska wolna, cała i niepodległa!, co w ogóle cała kompania po trzykroć powtórzyła, i przy wzięciu na ramię broń, opowiedziałem, o co rzecz idzie [ ] i udałem się wraz z kompanią w porządku bojowym przy śpiewie Jeszcze Polska nie zginęła, póki my żyjemy [ ] przez ulicę Zakroczymską [ ]. I śmiało mogę powiedzieć, że już pod Arsenałem było 6000 obywateli, oczekujących na broń i jeden drugiemu prawie ją wydzierali, aby czym prędzej się uszykować w szeregi obrońców ojczyzny. A. Powyższy tekst opisuje a) okoliczności powstania Legionów Polskich. b) wydarzenia nocy listopadowej 1830 roku. c) wybuch powstania styczniowego. B. Autor tekstu przywołuje słowa a) obecnego hymnu Polski. b) pieśni Fryderyka Chopina. c) wiersza Adama Mickiewicza. C. Wydarzenie opisane w tekście miało miejsce a) w zaborze rosyjskim. b) w zaborze austriackim. c) w zaborze pruskim. 2. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie prawdziwe. a) Legiony Polskie we Włoszech są jednym z bohaterów Mazurka Dąbrowskiego. b) Celem walki Legionów Polskich była walka o niepodległość San Domingo. c) Dowódcą Legionów Polskich we Włoszech był Józef Wybicki. 3. A. Na poniższej taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę wybuchu powstania listopadowego. 190 1700 1800 1900
B. Oblicz, ile lat upłynęło między wybuchem powstania listopadowego a wybuchem powstania styczniowego. C. Zaznacz właściwe zakończenie zdania. Wiek XIX to lata a) 1801 1900. c) 1901 2000. b) 1800 1900. d) 1800 1901. / 4 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. Królestwo Polskie było państwem zależnym od Rosji. B. Emisariusze to tajni wysłannicy polityczni. C. Po klęsce powstania listopadowego najwięcej polskich emigrantów osiedliło się we Włoszech. 5. Wyjaśnij poniższe pojęcia. a) autonomia b) branka 6. Zdecyduj, który z opisów dotyczy Adama Mickiewicza. Zaznacz właściwy punkt. a) Z Królestwa Polskiego wyjechał przed wybuchem powstania listopadowego. Osiadł w Paryżu. Pisał głównie utwory fortepianowe, w których wykorzystywał polskie melodie ludowe. b) Poruszał w swoich utworach tematykę patriotyczną. Jest autorem takich dzieł, jak Pan Tadeusz i Dziady. 7. Zaznacz podpunkt, w którym wydarzenia wymieniono w porządku chronologicznym. a) powstanie styczniowe, powstanie listopadowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech b) powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, c) utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe 191
8. Zaznacz skutki powstania styczniowego. a) budowa Cytadeli w Warszawie b) surowe represje c) całkowita likwidacja autonomii Królestwa Polskiego d) zniesienie cenzury w Królestwie Polskim e) zmiana nazwy Królestwo Polskie na Kraj Przywiślański 9. Przyjrzyj się ilustracji i odpowiedz na pytania. a) Na pamiątkę którego wydarzenia z historii Polski został wybity ten medal? b) Herby których dwóch państw zostały wybite na tym medalu? 192
Rozdział II. Za wolną Polskę GRUPA B 0 1. Przeczytaj uważnie poniższy tekst i zaznacz poprawne zakończenia zdań A C. W starym kościółku na Woli Został jenerał* Sowiński, Starzec o drewnianej nodze, I wrogom się broni szpadą [ ]. Choćby nie było na świecie Jednego już nawet Polaka, To ja jeszcze zginąć muszę Za miłą moją Ojczyznę, I za ojców moich duszę Muszę zginąć... na okopach, Broniąc się do śmierci szpadą Przeciwko wrogom ojczyzny. [ ] I szpadą się jako fechmistrz** Opędzał przed bagnetami; Aż go jeden żołnierz stary Uderzył w piersi i przebił... Opartego na ołtarzu I na tej nodze drewnianej. Juliusz Słowacki, Sowiński w okopach Woli, [w:] http://wolnelektury.pl/ katalog/lektura/sowinski-w-okopach-woli.html [stan na 11.02.2014] * Jenerał dawniej: generał. ** Fechmistrz mistrz w walce szablą lub szpadą. A. Powyższy wiersz opisuje wydarzenie z okresu a) powstania styczniowego. b) powstania Legionów Polskich we Włoszech. c) powstania listopadowego. B. Generał wymieniony w wierszu był kaleką, ponieważ a) nie miał ręki. b) nie miał nogi. c) był niewidomy. C. Generał ten zginął w walce z wojskami a) rosyjskimi. b) pruskimi. c) francuskimi. 193
2. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie prawdziwe. a) Autorem słów Mazurka Dąbrowskiego jest gen. Jan Henryk Dąbrowski. b) Przed powstaniem listopadowym Królestwo Polskie było zależne od Prus, ale posiadało autonomię. c) Po upadku powstania listopadowego wielu Polaków udało się na emigrację. 3. A. Na poniższej taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę wybuchu powstania styczniowego. 1700 1800 1900 B. Oblicz, ile lat upłynęło między wybuchem powstania listopadowego a wybuchem powstania styczniowego. C. Zaznacz właściwe zakończenie zdania. Wiek XIX to lata a) 1800 1900. c) 1800 1901. b) 1801 1900. d) 1901 2000. / 4 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. B. C. Legiony Polskie we Włoszech powstały, by pomóc Francji w walce z Rosją, Austrią i Prusami. Emigracja po powstaniu listopadowym została nazwana Wielką, ponieważ znalazło się wśród niej wielu wybitnych Polaków. W Królestwie Polskim przed wybuchem powstania styczniowego członkowie tajnych organizacji urządzali manifestacje patriotyczne. 5. Wyjaśnij poniższe pojęcia. a) emisariusz b) represje 194
6. Zdecyduj, który z opisów dotyczy Fryderyka Chopina. Zaznacz właściwy punkt. a) Poruszał w swoich utworach tematykę patriotyczną. Jest autorem takich dzieł, jak Pan Tadeusz i Dziady. b) Z Królestwa Polskiego wyjechał przed wybuchem powstania listopadowego. Osiadł w Paryżu. Pisał głównie utwory fortepianowe, w których wykorzystywał polskie melodie ludowe. 7. Zaznacz podpunkt, w którym wydarzenia wymieniono w porządku chronologicznym. a) utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe b) powstanie listopadowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie styczniowe c) powstanie styczniowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie listopadowe 8. Zaznacz skutki powstania listopadowego. a) budowa Cytadeli w Warszawie b) surowe represje c) zlikwidowanie polskiego sejmu i polskiego wojska d) zniesienie cenzury w Królestwie Polskim e) zmiana nazwy Królestwo Polskie na Kraj Przywiślański 9. Przyjrzyj się ilustracji i odpowiedz na pytania. a) Na pamiątkę którego wydarzenia z historii Polski została wykonana ta broszka? b) Herby których dwóch państw zostały przedstawione na tej broszce? 195
Rozdział II. Za wolną Polskę GRUPA C 0 1. Przeczytaj uważnie poniższy tekst i zaznacz poprawne zakończenia zdań A C. Wykrzyknąłem z uniesieniem [ ]: Niech żyje Polska wolna, cała i niepodległa!, co w ogóle cała kompania po trzykroć powtórzyła, i przy wzięciu na ramię broń, opowiedziałem, o co rzecz idzie [ ] i udałem się wraz z kompanią w porządku bojowym przy śpiewie Jeszcze Polska nie zginęła, póki my żyjemy [ ] przez ulicę Zakroczymską [ ]. I śmiało mogę powiedzieć, że już pod Arsenałem było 6000 obywateli, oczekujących na broń i jeden drugiemu prawie ją wydzierali, aby czym prędzej się uszykować w szeregi obrońców ojczyzny. A. Powyższy tekst opisuje a) okoliczności powstania Legionów Polskich. b) wydarzenia nocy listopadowej 1830 roku. c) wybuch powstania styczniowego. B. Autor tekstu przywołuje słowa a) obecnego hymnu Polski. b) pieśni Fryderyka Chopina. c) wiersza Adama Mickiewicza. C. Wydarzenie opisane w tekście miało miejsce a) w zaborze rosyjskim. b) w zaborze austriackim. c) w zaborze pruskim. 2. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie prawdziwe. a) Autorem słów Mazurka Dąbrowskiego jest gen. Jan Henryk Dąbrowski. b) Przed powstaniem listopadowym Królestwo Polskie było zależne od Austrii, ale posiadało autonomię. c) Po upadku powstania listopadowego wielu Polaków udało się na emigrację. 3. A. Na poniższej taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę wybuchu powstania listopadowego. 196 1700 1800 1900
B. Oblicz, ile lat upłynęło między wybuchem powstania listopadowego a wybuchem powstania styczniowego. C. Zaznacz właściwe zakończenie zdania. Wiek XIX to lata a) 1801 1900. c) 1901 2000. b) 1800 1900. d) 1800 1901. / 4 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. B. C. Legiony Polskie we Włoszech powstały, by pomóc Francji w walce z Rosją, Austrią i Prusami. Emigracja po powstaniu listopadowym została nazwana Wielką, ponieważ znalazło się wśród niej wielu wybitnych Polaków. W Królestwie Polskim przed wybuchem powstania styczniowego członkowie tajnych organizacji urządzali manifestacje patriotyczne. 5. Wyjaśnij poniższe pojęcia. a) autonomia b) branka 6. Zdecyduj, który z opisów dotyczy Fryderyka Chopina. Zaznacz właściwy punkt. a) Poruszał w swoich utworach tematykę patriotyczną. Jest autorem takich dzieł, jak Pan Tadeusz i Dziady. b) Z Królestwa Polskiego wyjechał przed wybuchem powstania listopadowego. Osiadł w Paryżu. Pisał głównie utwory fortepianowe, w których wykorzystywał polskie melodie ludowe. 7. Zaznacz podpunkt, w którym wydarzenia wymieniono w porządku chronologicznym. a) utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe b) powstanie listopadowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie styczniowe c) powstanie styczniowe, utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, powstanie listopadowe 197
8. Zaznacz skutki powstania styczniowego. a) budowa Cytadeli w Warszawie b) surowe represje c) całkowita likwidacja autonomii Królestwa Polskiego d) zniesienie cenzury w Królestwie Polskim e) zmiana nazwy Królestwo Polskie na Kraj Przywiślański 9. Przyjrzyj się ilustracjom i odpowiedz na pytania. a) Na pamiątkę którego wydarzenia z historii Polski został wykonany ten medalik? b) Herby których dwóch państw zostały na nim przedstawione? 198