Wymagania edukacyjne z fizyki kl. I Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. I półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: Wykonujemy pomiary wymienia przyrządy, za oblicza wartość pomocą których najbardziej zbliżoną do mierzymy długość, rzeczywistej wartości temperaturę, czas, mierzonej wielkości jako szybkość średnią arytmetyczną i masę, wyników, wymienia jednostki przelicza jednostki mierzonych wielkości, długości, czasu i masy, podaje zakres wykazuje pomiarowy przyrządu, doświadczalnie, że podaje dokładność wartość siły ciężkości jest przyrządu, wprost proporcjonalna do mierzy wartość siły w masy ciała, niutonach za pomocą oblicza wartość ciężaru siłomierza, posługując się wzorem odczytuje gęstość Fc=mg, substancji z tabeli, wyznacza oblicza gęstość doświadczalnie gęstość substancji ze związku ciała stałego o regularnych ρ=m/v, kształtach, wykazuje, że skutek mierzy objętość ciał o wyjaśnia na przykładach przyczyny występowania niepewności pomiarowych, zapisuje różnice między wartością końcową i początkowa wielkości fizycznej (np. Δl ), wyjaśnia, co to znaczy wyzerować przyrząd pomiarowy, uzasadnia potrzebę wprowadzenia siły jako wielkości wektorowej, podaje cechy wielkości wektorowej, przekształca wzór Fc=mg i oblicza masę ciała, znając wartość jego ciężaru, rysuje wektor obrazujący wyjaśnia pojęcie szacowania wartości wielkości fizycznej, zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do dwóch cyfr znaczących, opisuje zależność ciśnienia atmosferycznego od wysokości nad poziomem morza, wyciąga wnioski o wartościach wielkości fizycznych na podstawie kąta nachylenia wykresu do osi poziomej, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 1
nacisku na podłoże, ciała o ciężarze Fc zależy od wielkości powierzchni zetknięcia ciała z podłożem, podaje jednostkę ciśnienia i jej wielokrotności, nieregularnych kształtach za pomocą menzurki, wyznacza doświadczalnie gęstość cieczy, szacuje niepewności pomiarowe przy pomiarach masy i objętości, oblicza ciśnienie za pomocą wzoru p=f/s, przelicza jednostki ciśnienia, mierzy ciśnienie atmosferyczne za pomocą barometru, na podstawie wyników zgromadzonych w tabeli sporządza wykres zależności jednej wielkości fizycznej od drugiej, siłę o zadanej wartości (przyjmując odpowiednią jednostkę), przekształca wzór ρ=m/v i oblicza każdą z wielkości fizycznych w tym wzorze, przelicza gęstość wyrażoną w kg/m3 na g/cm3 i na odwrót, przekształca wzór p=f/s i oblicza każdą z wielkości występujących w tym wzorze, wykazuje, że jeśli dwie wielkości są do siebie wprost proporcjonalne, to wykres zależności jednej od drugiej jest półprostą wychodzącą z początku układu osi, 2
Dział: Niektóre właściwości fizyczne ciał wymienia stany opisuje stałość skupienia ciał i podaje ich objętości i nieściśliwość przykłady, cieczy, ciał wykazuje kruchych, sprężystych i doświadczalnie ściśliwość plastycznych, gazów, wymienia i opisuje odróżnia wodę w stanie zmiany stanów skupienia gazowym (jako ciał, niewidoczną) od mgły i chmur, topnienia, krzepnięcia, podaje temperatury parowania, skraplania, krzepnięcia i wrzenia sublimacji i resublimacji, wody, odczytuje z tabeli rozszerzalności temperatury topnienia i temperaturowej ciał wrzenia, stałych, cieczy i gazów, rozszerzalności temperaturowej w życiu codziennym i technice, opisuje anomalną rozszerzalność wody i jej znaczenie w przyrodzie, opisuje zachowanie taśmy bimetalicznej przy jej ogrzewaniu, opisuje stałość objętości i nieściśliwość cieczy, wykazuje doświadczalnie zachowanie objętości ciała stałego przy zmianie jego kształtu, opisuje zależność temperatury wrzenia od ciśnienia, opisuje zależność szybkości parowania od temperatury, wyjaśnia zachowanie taśmy bimetalicznej podczas jej ogrzewania, wymienia zastosowania praktyczne taśmy bimetalicznej, zmian właściwości ciał spowodowanych zmianą temperatury i skutki spowodowane przez tę zmianę, wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej zawartej w powietrzu, np. na okularach, szklankach i potwierdza to doświadczalnie, za pomocą symboli Δl i Δt lubδv i Δt zapisuje fakt, że przyrost długości drutów lub objętości cieczy jest wprost proporcjonalny do przyrostu temperatury, wykorzystuje do obliczeń prostą proporcjonalność przyrostu długości do przyrostu temperatury, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 3
II półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: Cząsteczkowa budowa ciał opisuje doświadczenie przelicza temperaturę uzasadniające hipotezę o wyrażoną w skali cząsteczkowej budowie Celsjusza na tę samą ciał, temperaturę w skali opisuje zjawisko Kelvina i na odwrót, dyfuzji, wyjaśnia rolę mydła i podaje przyczyny tego, detergentów, że ciała stałe i ciecze nie opisuje różnice w rozpadają się na budowie ciał stałych, oddzielne cząsteczki, cieczy i gazów, na wybranym przykładzie opisuje sposobów, którymi można zjawisko napięcia zmienić ciśnienie gazu w powierzchniowego, zamkniętym zbiorniku, demonstrując odpowiednie doświadczenie, atomów i cząsteczek, pierwiastków i związków chemicznych, wyjaśnia, dlaczego na wewnętrzne ściany zbiornika gaz wywiera parcie, wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od temperatury, opisuje związek średniej szybkości cząsteczek gazu lub cieczy z jego temperaturą, działania sił spójności i sił przylegania, wyjaśnia zjawisko menisku wklęsłego i włoskowatości, wyjaśnia pojęcia: atomu, cząsteczki, pierwiastka i związku chemicznego, objaśnia, co to znaczy, że ciało stałe ma budowę krystaliczną, wykorzystania zjawiska włoskowatości w przyrodzie, wymienia i objaśnia sposoby zwiększania ciśnienia gazu w zamkniętym zbiorniku, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu i praktycznych, 4
Dział: Jak opisujemy ruch? opisuje ruch ciała w rozróżnia pojęcia tor podanym układzie ruchu i droga, odniesienia, na podstawie różnych klasyfikuje ruchy ze wykresów s (t) odczytuje względu na kształt toru, drogę przebywaną przez wymienia cechy ciało w różnych odstępach charakteryzujące ruch czasu, prostoliniowy wartość prędkości w jednostajny, km/h wyraża w m/s i na zapisuje wzór s=vt i odwrót, nazywa występujące w uzasadnia potrzebę nim wielkości, wprowadzenia do opisu oblicza drogę przebytą ruchu wielkości przez ciało na podstawie wektorowej prędkości, wykresu zależności υ(t), na przykładzie wymienia oblicza wartość cechy prędkości, jako prędkości ze wzoru s=tv, wielkości wektorowej, oblicza średnią wartość opisuje ruch jednostajnie prędkości υśr = s:t, przyspieszony, odróżnia średnią z wykresu zależności υ(t) wartość odczytuje przyrosty prędkości od chwilowej szybkości w określonych wartości prędkości, jednakowych odstępach ruchu czasu, przyspieszonego i podaje wzór na wartość opóźnionego, przyspieszenia, podaje jednostki przyspieszenia, posługuje się pojęciem wartości przyspieszenia do opisu ruchu jednostajnie przyspieszonego, podaje wartość przyspieszenia ziemskiego, obiera układ odniesienia i opisuje ruch w tym układzie, wyjaśnia, co to znaczy, że spoczynek i ruch są względne, sporządza wykres zależności s (t) na podstawie wyników doświadczenia zgromadzonych w tabeli, sporządza wykres zależności υ(t) na podstawie danych z tabeli, podaje interpretację fizyczną pojęcia szybkości, przekształca wzór s=tv i oblicza każdą z występujących w nim wielkości, opisuje ruch prostoliniowy jednostajny używając pojęcia prędkości, rysuje wektor obrazujący prędkość o zadanej wartości(przyjmując odpowiednią jednostkę), planuje czas podróży na podstawie mapy i oszacowanej średniej szybkości pojazdu, wyznacza opisuje położenie ciała za pomocą współrzędnej x, oblicza przebytą przez ciało drogę jako s=x2 x1=δx, doświadczalnie bada ruch jednostajny prostoliniowy i formułuje wniosek s ~ t, wyjaśnia, że pojęcie prędkość w znaczeniu fizycznym to prędkość chwilowa, opisuje jakościowo ruch opóźniony, przekształca wzór na wartość przyspieszenia i oblicza każdą wielkość z tego wzoru, podaje interpretację fizyczną pojęcia przyspieszenia, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 5
doświadczalnie średnią wartość prędkości biegu lub pływania lub jazdy na rowerze, wykonuje zadania obliczeniowe, posługując się średnią wartością prędkości, sporządza wykres zależności υ(t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego, sporządza wykres zależności a (t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego, 6
Wymagania edukacyjne z fizyki kl. II Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. I półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: Siły w przyrodzie wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał, na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na odległość, podaje przykład dwóch sił równoważących się, oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych, na prostych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia, wymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie, świadczące o tym, że wartość siły oporu powietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała, wymienia niektóre sposoby zmniejszania i zwiększania tarcia, wykazuje opisuje wzajemne oddziaływanie ciał posługując się trzecią zasadą dynamiki Newtona, opisuje zjawisko odrzutu, podaje przykład kilku sił działających wzdłuż jednej prostej i równoważących się, opisuje doświadczenie potwierdzające pierwszą zasadę dynamiki, na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności, podaje przyczyny występowania sił tarcia, na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje cechy tych sił, oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych, wyjaśnia, że w skutek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się w nim siły dążące do przywrócenia początkowych rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości, wykazuje zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 7
równoważące się, analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady dynamiki, występowania sił sprężystości w otoczeniu,, w których na ciała poruszające się w powietrzu działa siła oporu powietrza, opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego, parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika, wykorzystania prawa Pascala, podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy, opisuje ruch ciała pod działaniem stałej siły wypadkowej zwróconej tak samo jak prędkość, Dział: Praca. Moc. Energia wykonania pracy w sensie fizycznym, podaje warunki doświadczalnie, że siły tarcia występujące przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim, pożytecznych i szkodliwych skutków działania sił tarcia, wykorzystuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy, wyznacza doświadczalnie wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy, zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczytuje ten zapis, sporządza wykres zależności W(s) oraz F(s), odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p= ρgh, wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych, podaje wzór na wartość siły wyporu i wykorzystuje go do wykonywania obliczeń, wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał, wykorzystując pierwszą zasadę dynamiki, oblicza każdą z wielkości we wzorze F =ma, podaje wymiar 1 niutona, przez porównanie wzorów F =ma i c F =mg uzasadnia, że współczynnik g to wartość przyspieszenia, z jakim spadają ciała, oblicza każdą z wielkości we wzorze W =Fs, objaśnia sens fizyczny doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy odm rodzaju powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie, objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego, wyjaśnia, co to znaczy, że ciało jest w stanie nieważkości, wyraża jednostkę pracy, podaje ograniczenia stosowalności wzoru W =Fs, 8
konieczne do tego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca, oblicza pracę ze wzoru W =Fs, podaje jednostkę pracy (1 J), wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą, urządzeń pracujących z różną mocą, oblicza moc na podstawie wzoru W=P/t, energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzystywania, ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną, opisuje zasadę działania dźwigni dwustronnej podaje warunek równowagi dźwigni dwustronnej, wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie, wykresów, podaje jednostki mocy i przelicza je, wyjaśnia, co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną, wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała, przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i na odwrót, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej, pojęcia mocy, oblicza każdą z wielkości ze wzoru P=W/t, wyjaśnia i zapisuje związek ΔE=W, oblicza energię potencjalną ciężkości kinetyczną ze wzoru, stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych, opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrotu, wyjaśnia, w jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam wykonywanie pracy, oblicza moc na podstawie wykresu zależności W(t), wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu, oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego, objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 9
II półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: Przemiany energii w zjawiskach cieplnych, w wymienia składniki których na skutek energii wewnętrznej, wykonania pracy wzrosła energia wewnętrzna ciała, występowania opisuje przepływ ciepła konwekcji w przyrodzie, (energii) od ciała o opisuje wyższej temperaturze do proporcjonalność ilości ciała o niższej dostarczonego ciepła do temperaturze, następujący masy ogrzewanego ciała i przy zetknięciu tych ciał, przyrostu jego temperatury, przewodników i oblicza ciepło właściwe izolatorów, na podstawie wzoru, opisuje rolę izolacji opisuje proporcjonalność cieplnej w życiu ilości dostarczanego ciepła codziennym, w temperaturze topnienia odczytuje z tabeli do masy ciała, które wartości ciepła chcemy stopić, właściwego, analizuje (energetycznie) analizuje znaczenie dla zjawisko parowania i przyrody, dużej wartości wrzenia, ciepła właściwego wody, opisuje proporcjonalność opisuje zjawisko ilości dostarczanego ciepła topnienia (stałość do masy cieczy temperatury, zmiany zamienianej w parę, energii wewnętrznej topniejących ciał), znaczenia w przyrodzie wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej, formułuje jakościowo pierwszą zasadę termodynamiki, wyjaśnia zjawisko konwekcji, na podstawie proporcjonalności Q ~ m, Q ~ ΔT definiuje ciepło właściwe substancji, oblicza każdą wielkość ze wzoru Q=c mδt, wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego, objaśnia, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej, na podstawie proporcjonalności wyjaśnia, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnętrznej, wykorzystując model budowy materii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła, uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję, opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach, sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość, opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy, doświadczalnie wyznacza ciepło topnienia lodu, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 10
podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła topnienia lodu, odczytuje z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia, opisuje zależność szybkości parowania od temperatury, odczytuje z tabeli temperaturę wrzenia i ciepło parowania, dużej wartości ciepła parowania wody, Q ~ m definiuje ciepło topnienia substancji, oblicza każdą wielkość ze wzoru Q=mc, wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła topnienia, opisuje zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego ciśnienia, na podstawie proporcjonalności Q ~ m definiuje ciepło parowania, oblicza każdą wielkość ze wzoru Q=mcp, wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania, opisuje zasadę działania chłodziarki, Dział: Drgania i fale sprężyste wskazuje w otoczeniu podaje znaczenie pojęć: przykłady ciał położenie równowagi, wykonujących ruch wychylenie, amplituda, drgający, okres, częstotliwość, opisuje ruch wahadła i doświadczalnie ciężarka na sprężynie oraz wyznacza okres i analizuje przemiany częstotliwość drgań energii w tych ruchach, wahadła i ciężarka na posługuje się pojęciami sprężynie, długości fali, szybkości demonstruje falę rozchodzenia się fali, poprzeczną i podłużną, kierunku rozchodzenia się podaje różnice między fali, tymi falami, opisuje mechanizm odczytuje amplitudę i okres z wykresu x (t) dla drgającego ciała, wykorzystuje drugą zasadę dynamiki do opisu ruchu wahadła, opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fali na napiętej linie i fal dźwiękowych w powietrzu, stosuje wzory λ=υt oraz opisuje przykłady drgań tłumionych i wymuszonych, opisuje zjawisko izochronizmu wahadła, uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach stałych, cieczach i gazach, a fale poprzeczne tylko w ciałach stałych, opisuje występowanie w przyrodzie i zastosowania zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 11
wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych, wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku, podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powietrzu, wyjaśnia, co nazywamy ultradźwiękami i infradźwiękami, λ= υ/ f do obliczeń, opisuje doświadczalne badanie związku częstotliwości drgań źródła z wysokością dźwięku, podaje cechy fali dźwiękowej (częstotliwość 16 Hz 20000 Hz, fala podłużna), infradźwięków i ultradźwięków (np. w medycynie), 12
Wymagania edukacyjne z fizyki kl. III Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. I półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: O elektryczności statycznej opisuje budowę atomu i bada doświadczalnie jego składniki, oddziaływanie między elektryzuje ciało przez ciałami potarcie, naelektryzowanymi przez wskazuje w otoczeniu tarcie i formułuje wnioski, zjawiska elektryzowania opisuje budowę przez tarcie, przewodników i izolatorów (rolę przewodników i elektronów swobodnych), izolatorów, demonstruje elektryzuje ciało przez oddziaływanie ciał, z zetknięcie go z innym których jedno jest ciałem naelektryzowanym, naelektryzowane przez indukcję, analizuje przepływ ładunków podczas elektryzowania przez dotyk, stosując zasadę zachowania ładunku, opisuje oddziaływanie ciał naelektryzowanych na określa jednostkę ładunku (1 C) jako wielokrotność ładunku elementarnego, wyjaśnia elektryzowanie przez tarcie (analizuje przepływ elektronów), objaśnia pojęcie jon, wyjaśnia, jak rozmieszczony jest, uzyskany na skutek naelektryzowania, ładunek w przewodniku, a jak w izolatorze, wyjaśnia uziemianie ciał, wyjaśnia związek tego, jak silne jest pole elektrostatyczne w pobliżu ciała naelektryzowanego z ładunkiem zgromadzonym w tym ciele, opisuje budowę krystaliczną soli kuchennej, wyjaśnia elektryzowanie przez indukcję, opisuje mechanizm zobojętniania ciał naelektryzowanych (metali i dielektryków), demonstruje fakt, że na większy ładunek w polu elektrostatycznym działa większa siła, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 13
odległość, posługując się pojęciem pola elektrostatycznego, Dział: Prąd elektryczny opisuje przepływ prądu w przewodnikach, jako ruch elektronów swobodnych, posługuje się intuicyjnie pojęciem napięcia elektrycznego, podaje jednostkę napięcia (1 V), wskazuje woltomierz, jako przyrząd do pomiaru napięcia, wymienia źródła napięcia: ogniwo, akumulator, prądnica, buduje najprostszy obwód składający się z ogniwa, żarówki (lub opornika) i wyłącznika, rysuje schemat najprostszego obwodu, posługując się symbolami elementów wchodzących w jego skład, oblicza natężenie prądu ze wzoru, podaje jednostkę natężenia prądu (1 A), oblicza opór przewodnika na podstawie wzoru R=U/I, buduje najprostszy obwód prądu i mierzy natężenie prądu w tym obwodzie, podaje zależność wyrażoną przez prawo Ohma, mierzy natężenie prądu w różnych miejscach obwodu, w którym odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle, mierzy napięcie na Odbiornikach wchodzących w skład obwodu, gdy odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle, oblicza pracę prądu elektrycznego ze wzoru W =UIt, oblicza moc prądu ze wzoru P=UI, podaje jednostki pracy oraz mocy prądu i przelicza je, wyznacza opór elektryczny żarówki (lub opornika) przez pomiar napięcia i natężenia wymienia i opisuje skutki przepływu prądu w przewodnikach, wskazuje kierunek przepływu elektronów w obwodzie i umowny kierunek prądu, mierzy napięcie na żarówce (oporniku), objaśnia proporcjonalność q ~ t, oblicza każdą wielkość ze wzoru I= q/t, oblicza wszystkie wielkości ze wzoru R=U/I, opisuje przemiany energii elektrycznej w grzałce, silniku odkurzacza, żarówce, wyjaśnia rolę bezpiecznika w obwodzie elektrycznym, opisuje doświadczalne wyznaczanie oporu elektrycznego żarówki oraz jej mocy, zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do trzech cyfr znaczących, przelicza jednostki ładunku (1 C, 1 Ah, 1 As), wykazuje doświadczalnie proporcjonalność I ~U i definiuje opór elektryczny przewodnika, na podstawie doświadczenia wnioskuje o sposobie łączenia odbiorników sieci domowej, oblicza każdą z wielkości występujących we wzorach W =UIt, W=U2R/t, W =I 2Rt, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 14
podaje jego jednostkę (1_), buduje obwód elektryczny według podanego schematu, odczytuje dane z tabliczki znamionowej odbiornika, odczytuje zużytą energię elektryczną na liczniku, pracy wykonanej przez prąd elektryczny, wykonuje pomiary masy wody, temperatury i czasu ogrzewania wody, odczytuje moc z tablicy znamionowej czajnika podaje rodzaj energii, w jaki zmienia się w tym doświadczeniu energia elektryczna, Prądu, wyznacza moc żarówki, 15
II półrocze Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę Wymagania na ocenę dopuszczającą oraz: dostateczną oraz: dobrą oraz: bardzo dobrą oraz: Dział: Zjawiska magnetyczne i fale elektromagnetyczne podaje nazwy biegunów opisuje sposób magnetycznych i opisuje posługiwania się oddziaływania między kompasem, nimi, demonstruje działanie opisuje zachowanie igły prądu w przewodniku na magnetycznej w pobliżu igłę magnetyczną magnesu, umieszczoną w pobliżu, w opisuje budowę tym: zmiany kierunku elektromagnesu, wychylenia igły przy opisuje działanie zmianie kierunku prądu elektromagnesu na oraz zależność znajdujące się w pobliżu wychylenia igły od przedmioty żelazne i pierwotnego jej ułożenia magnesy, względem przewodnika, nazywa rodzaje fal na podstawie elektromagnetycznych oddziaływania (radiowe, promieniowanie elektromagnesu z podczerwone, światło magnesem wyjaśnia widzialne, promieniowanie zasadę działania silnika na nadfioletowe, prąd stały, rentgenowskie), zastosowania fal elektromagnetycznych, opisuje oddziaływanie magnesu na żelazo i wykorzystania tego oddziaływania, wyjaśnia zasadę działania kompasu, opisuje rolę rdzenia w elektromagnesie wskazuje bieguny N i S elektromagnesu, podaje niektóre ich właściwości (rozchodzenie się w próżni, szybkość c=3 108 m/ s, różne długości fal), do opisu oddziaływania używa pojęcia pola magnetycznego, wyjaśnia zachowanie igły magnetycznej, używając pojęcia pola magnetycznego wytworzonego przez prąd elektryczny (prąd pole magnetyczne), opisuje fale elektromagnetyczne jako przenikanie się wzajemne pola magnetycznego i elektrycznego, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 16
Dział: Optyka wymienia sposoby przekazywania informacji i wskazuje rolę fal elektromagnetycznych, źródeł światła, wskazuje kąt padania i odbicia od powierzchni gładkiej, opisuje zjawisko rozproszenia światła na powierzchniach chropowatych, podaje cechy obrazu powstającego w zwierciadle płaskim, szkicuje zwierciadło kuliste wklęsłe i wypukłe, opisuje oś optyczną główną, ognisko, ogniskową i promień krzywizny zwierciadła, wyjaśnia rozszczepienie światła w pryzmacie posługując się pojęciem światło białe, opisuje światło białe, jako mieszaninę barw, rozpoznaje tęczę jako efekt rozszczepienia światła słonecznego, opisuje bieg promieni równoległych do osi optycznej, przechodzących przez wymienia cechy wspólne i różnice w rozchodzeniu się fal mechanicznych i elektromagnetycznych, opisuje sposób wykazania, że światło rozchodzi się po liniach prostych, wykreśla bieg wiązki promieni równoległych do osi optycznej po odbiciu od zwierciadła, wymienia cechy obrazów otrzymywanych w zwierciadle kulistym, wskazuje praktyczne zastosowania zwierciadeł, doświadczalnie bada zjawisko załamania światła i opisuje doświadczenie, szkicuje przejście światła przez granicę dwóch ośrodków i oznacza kąt padania i kąt załamania, rysuje konstrukcje obrazów wytworzonych przez soczewki skupiające i rozpraszające, rozróżnia obrazy rzeczywiste, pozorne, proste, odwrócone, powiększone, pomniejszone, wykorzystuje do obliczeń związek λ= c/f wyjaśnia powstawanie obszarów cienia i półcienia za pomocą prostoliniowego rozchodzenia się światła w ośrodku jednorodnym, rysuje konstrukcyjnie obraz punktu lub figury w zwierciadle płaskim, rysuje konstrukcyjnie obrazy w zwierciadle wklęsłym, wyjaśnia pojęcie gęstości optycznej (im większa szybkość rozchodzenia się światła w ośrodku tym rzadszy ośrodek), wyjaśnia pojęcie światła jednobarwnego (monochromatycznego) i prezentuje je za pomocą wskaźnika laserowego, wyjaśnia, na czym polega widzenie barwne, doświadczalnie znajduje ognisko i mierzy ogniskową soczewki Skupiającej, oblicza zdolność skupiającą soczewki ze wzoru z =1/ f i wyraża ją w dioptriach, wyjaśnia transport energii przez fale elektromagnetyczne, objaśnia i rysuje konstrukcyjnie ognisko pozorne zwierciadła wypukłego, opisuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia, wyjaśnia budowę światłowodów, opisuje ich wykorzystanie w medycynie i do przesyłania informacji, opisuje zasadę działania prostych przyrządów optycznych, zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu 17
soczewkę skupiającą i rozpraszającą, posługuje się pojęciem ogniska, ogniskowej i osi głównej optycznej, wytwarza za pomocą soczewki skupiającej ostry obraz przedmiotu na ekranie, wyjaśnia, na czym polegają wady wzroku: krótkowzroczności i dalekowzroczności, podaje rodzaje soczewek (skupiająca, rozpraszająca) do korygowania wad wzroku, opisuje rolę soczewek w korygowaniu wad wzroku, podaje znak zdolności skupiającej soczewek korygujących krótkowzroczność i dalekowzroczność, Ocenie podlega: - wypowiedź ustna, - sprawdziany, - umiejętności praktyczne, - prezentacje, - zadania domowe, - praca na lekcji i aktywność, - ćwiczenia, - dodatkowo dla zainteresowanych: działalność pozaszkolna związana z zagadnieniami omawianymi na lekcji, 18