Formacyjne znaczenie programowania w kształceniu menedżerów Wojciech Cellary Katedra Technologii Informacyjnych Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu al. Niepodległości 10, 61-875 Poznań cellary@kti.ue.poznan.pl www.kti.ue.poznan.pl (c) W. Cellary 2019 slajd 1
Współczesny obieg danych Internet ludzi Internet rzeczy Telefonia 5. generacji Gigadane w chmurze Uczenie maszynowe (sztuczna inteligencja) Źródła danych Transmisja danych Przechowywanie danych Przetwarzanie danych sprzężenie zwrotne do ludzi i rzeczy System (c) W. Cellary 2019 slajd 2
Konwergencja Współistnienie Świat fizyczny Świat cyfrowy (Cyberświat) Integracja Świat cyberfizyczny Kluczowym słowem jest: INTEGRACJA: wszystkiego ze wszystkim (c) W. Cellary 2019 slajd 3
Transformacja roli człowieka (pracownika) w świecie cyberfizycznym Przemyśle 4.0 Od operatora systemu urządzeń do Kierowca ciężarówki Menadżer floty autonomicznych ciężarówek nadzorcy autonomicznych systemów urządzeń sterowanych przez sztuczną inteligencję Współpracując ze sztuczną inteligencją, pracownik będzie musiał wykazać się szczególnymi umiejętnościami rozumowania (c) W. Cellary 2019 slajd 4
Podział rynku pracy Biegun 1 Presja z obu stron Biegun 2 Informatyka Robotyka? Utalentowani ludzie inwencja kreatywność innowacyjność Przemysł 4.0 Gospodarka 4.0 Usługi cyfrowe komunikacyjne Projektowanie Programowanie Kontekst starzejące się społeczeństwo umiejętności niedopasowane do potrzeb (c) W. Cellary 2019 slajd 5
Kształcenie T-kształtne Ekonomia i zarządzanie Informatyka Podstawy wiedzy Zajęcia po angielsku (c) W. Cellary 2019 slajd 6
Formacyjne znaczenie programowania w kształceniu menedżerów (c) W. Cellary 2019 slajd 7
Komputer a programista Komputer jest w 100% racjonalny Emocje może mieć (bardzo często ma) programista, ale nie komputer Za pogram jest w 100% odpowiedzialny programista, a nie komputer Komputer się nie myli, programista tak Każdy błąd programu obciąża programistę (c) W. Cellary 2019 slajd 8
Komputer na którym programista testuje swój nowo napisany program jest jak: Lustro, w którym odbija się jego zdolność do logicznego myślenia i jego wyobraźnia Ręce rzeźbiarza, które w miarę nabierania umiejętności programowania tę zdolność do logicznego myślenia i wyobraźnię kształtują Programowanie drogą do doskonalenia Pod warunkiem, że student się nie zniechęci i nie porzuci celu programowania, ale to zadanie dla nauczyciela (c) W. Cellary 2019 slajd 9
Myślenie algorytmiczne Masz problem? Wymień kroki, w których go rozwiążesz Ludzie, którzy myślą algorytmicznie, skonfrontowani z jakimś problemem: nie uciekają od niego, nie panikują, nie narzekają, tylko zabierają się za jego rozwiązanie: analizują możliwe warianty, sprawdzają warunki, pod jakimi te warianty mogą się zrealizować, wybierają najlepszy Myślenie algorytmiczne jest drogą do przedsiębiorczości i zaradności (c) W. Cellary 2019 slajd 10
Procesy Program statyczny zapis algorytmu Proces program w trakcie wykonywania Zarządzanie procesami w komputerze Procesy są wolne od emocji, więc pozwalają skupić się na czysto racjonalnej stronie zarządzania Współbieżność Szeregowanie Synchronizacja Komunikacja Odporność na błędy transmisji Droga do nauczenia się zarządzania procesami w pracy (c) W. Cellary 2019 slajd 11
Programowanie zespołowe Tak jak złożonych systemów nie programuje się w pojedynkę, tak złożonych problemów nie rozwiązuje się w życiu w pojedynkę Jeden wspólny cel Podział zadań (inaczej niewykonalne) Sukces zależny od najsłabszego ogniwa Droga do zaszczepienia w studentach ducha zespołu (c) W. Cellary 2019 slajd 12
Cykl życia oprogramowania Analiza i specyfikacja wymagań Specyfikacja oprogramowania model systemu Weryfikacja modelu Zaprojektowanie architektury systemu podział na moduły Algorytmizacja modułów programowych Implementacja czyli faktyczne programowanie (kodowanie) Testowanie modułów Integracja i testowanie systemu Kształcenie użytkowników Pielęgnacja systemu Ewolucja systemu Likwidacja systemu zastąpienie innym Programowanie w wąskim znaczeniu Programowanie w szerokim znaczeniu inżynieria systemów (c) W. Cellary 2019 slajd 13
Zdolności twórcze Umiejętność programowania przemieni w czyn twórczy potencjał studentów (c) W. Cellary 2019 slajd 14
Nauczanie programowania w nowym świetle Aspekt utylitarny Aspekt formacyjny Nauczyciel informatyki Nauczyciel wyobraźni i zaradności Szczególne wyzwanie dla edukacji Programowanie jako laboratorium zarządzania w cyber-fizycznym świecie (c) W. Cellary 2019 slajd 15
Wnioski (1) Gospodarka 4.0, Przemysł 4.0, Inteligentne środowiska człowieka są następnym krokiem technologicznym i organizacyjnym ludzkości pozwalającym lepiej zaspokajać potrzeby ludzi Są jednak również wyzwaniem dla ludzi i systemu edukacji Na rynku pracy spadnie zapotrzebowanie na prace rutynowe fizyczne i umysłowe, które będą lepiej wykonywane przez roboty i komputery (c) W. Cellary 2019 slajd 16
Wnioski (2) Jednak roboty i komputery sterowane sztuczną inteligencją nie rozumieją tego, czym zarządzają, tylko liczą prawdopodobieństwo realizacji możliwych scenariuszy, które już miały miejsce w przeszłości, i wybierają ten, który optymalizuje zadane kryterium, w szczególności minimalizuje koszty Analiza gigadanych nie determinuje przyszłości W danych jest zapisane tylko to, co było Analiza predykcyjna pokazuje tylko to, co może się powtórzyć Dlatego wzrośnie zapotrzebowanie na ludzi (pracowników), którzy myślą i rozumieją Tylko bowiem myślący i rozumiejący ludzie mogą zapobiec koszmarnym błędom, które mogą się zdarzyć, jeśli bezmyślnie kopiuje się przeszłość (c) W. Cellary 2019 slajd 17
Wnioski (3) Rozumienie i twórczość ciągle pozostają wyłączną domeną człowieka! Dlatego od systemu edukacji oczekujemy myślących i twórczych absolwentów zdolnych do współpracy z inteligentnymi maszynami w warunkach rozproszenia i niepewności Tylko tyle! (c) W. Cellary 2019 slajd 18
Dziękuję Wojciech Cellary (c) W. Cellary 2019 slajd 19