Przestrzeń życia Polaków na obszarach wiejskich Ryszard Wilczyński FDP, Warszawa 31 03 2015
Udział ludności wiejskiej oraz miast do 5000 mieszkańców zachodnio - 37% 36% kujawsko - 43% mazursko - warmińskie 45% podlaskie 44% lubuskie 43% wielkopolskie 49% mazowieckie 37% dolnośląskie 33% opolskie 50% śląskie 23% łódzkie 38% świętokrzyskie 58% lubelskie 56% 23 30 % 30 39 % 40 49% 50 61% małopolskie 53% podkarpackie 61% 76% -4%
Średnia wielkość sołectw zachodnio - 315 491 kujawsko - 366 mazursko - warmińskie 260 podlaskie 145 lubuskie 367 wielkopolskie 399 mazowieckie 259 dolnośląskie 384 opolskie 468 śląskie 973 łódzkie 263 świętokrzyskie 329 lubelskie 312 145 300 301 400 401 500 800 1000 małopolskie 894 podkarpackie 804 76% -4%
Liczba szkół podstawowych istniejących i zlikwidowanych na wsi w woj. opolskim wg liczby mieszkańców miejscowości 90 80 70 82 60 50 40 30 20 10 29 7 5 54 22 23 49 33 44 3028 29 11 24 15 37 7 25 35 4 6 0 istniejąca - Podstawowa zlikwidowana - Podstawowa
Liczba przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców w woj. opolskim a rodzaj obszaru / miejscowości Obszar / typ wsi gminy miejsko-wiejskie (32) gminy wiejskie bez wsi siedziby gminy (36) wsie ponad 1000 mieszkańców gminy wiejskie wszystkie wsie wsie - siedziby gmin miasta do 5 tys. mieszkańców miasta powyżej 5 tys. mieszkańców nie powiatowe Liczba sołectw/ miast Liczba mieszkańców 2009 Średnia wielkość sołectwa/ miasta Przedsiębiorstwa na 1000 mieszkańców w 2012 ogółem % 1-9 % 10-49 % 50-249 % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 565 241880 428,11 61,05 68,49 58,62 69,54 2,26 52,81 0,13 26,10 0,02 32,63 406 (bez stolic gmin) 190466 469,13 69,04 77,45 66 78,64 2,52 58,96 0,21 41,44 0,01 10,36 75 103770 1383,60 70,02 78,55 67,15 79,65 2,62 61,32 0,23 45,63 0,01 19,01 442 249656 564,83 73,28 82,21 70,08 83,13 2,90 67,94 0,27 53,74 0,02 31,61 36 59190 1644,17 89,14 100 84,30 100 4,27 100 0,51 100 0,05 100 10 28220 2822,00 93,34 104,71 87,46 103,74 5,17 121,04 0,67 132,84 0,00 0,00 14 112175 8012,50 99,10 111,17 94,77 112,42 3,37 78,84 0,85 167,09 0,11 211,06 miasta powiatowe i siedziby gmin 8 171129 21391,13 115,56 129,64 110,52 131,10 3,73 87,22 1,19 234,05 0,11 219,06 miejsko-wiejskich Brzeg, Kędzierzyn- Koźle 2 102205 51102,50 118,19 132,60 113,88 135,08 3,28 76,68 0,92 181,46 0,11 212,35 Opole 1 125792 125792,00 160,34 179,89 153,77 182,40 5,01 117,17 1,29 254,09 0,23 454,85 250-999 %
Najwyższe i najniższe wydatki na 1 mieszkańca w gminach wiejskich w regionach w roku 2013 w tys. zł Rewal 12,4 Stargard Szczeciński 2,6 Sztutowo 7,5 Sadlinki 2,7 2,78 : 1 * Barciany 4,8 Kolno 2,7 1,78 : 1 * 4,77 : 1 * Pszczew 5 Bogdaniec 2,6 Przykona 6,3 Żelazków 2,4 1,92 : 1 * 2,63 : 1 * Kęsowo 4,9 Pruszcz 2,7 1,81 : 1 * Lesznowola 6,8 Prażmów 2,3 2,96 : 1 * Mielnik 7,6 Dziadkowice 2,4 3,17 : 1 * Średnia dla kraju 3,2 tys. zł Jerzmanowa 7,4 Wińsko 2,5 2,96 : 1 * Dobrzeń Wielki 4,9 Komprachcice 2,2 2,23 : 1 * Ożarowice 11,5 Goleszów 2,1 Kleszczów 39,4 Głowno 2,3 17,3 : 1 * Solec Zdrój 5,9 Miedziana Góra 2,2 2,68 : 1 * 5,48 : 1 * Uście Gorlickie 4,5 Bolesław 2,2 2,05 : 1 * 2,67 : 1 * Puchaczów 6,5 Zamość 2,2 2,95 : 1 * Ostrów 5,6 Białobrzegi 2,1 * 17,3 : 1 Proporcja wydatków na 1 mieszkańca gminy najbogatszej i gminy najbiedniejszej
Typy wyposażenia wsi wyposażenie elementarne wyposażenie podstawowe wyposażenie ponadpodsta- -wowe ( miejskie ) warunkuje funkcjonowanie zabudowy jako jednostki osadniczej i zaspokojenie fundamentalnych potrzeb bytowych (brak oznacza zanik wspólnoty i przekształcenie się miejscowości w luźny zbiór domostw) dostępne przy aktualnym poziomie rozwoju cywilizacyjnego w przeciętnej wielkości wsi nie pełniącej funkcji węzłowej we wsiach z siedzibą gminy, obsługowych lub z dużą liczbą mieszkańców, zależnie od uwarunkowań, zasobności gminy i jej mieszkańców zamieszkiwanie uzależnione od stałego korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej zamieszkiwanie nie wymaga stałego korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej zamieszkiwanie prawie niezależne od korzystania z miejscowości o wyższym statusie w sieci osadniczej
Wyposażenie sołectw Rodzaj wyposażenia Liczba elementów z tego wyposażenie elementarne podstawowe ponadpodstawowe I Zaopatrzenie i usługi (komercyjne) 20 1 4 15 II Usługi publiczne 22 3 7 12 III IV V VI VII Infrastruktura życia religijnego, społecznego kulturalnego, Infrastruktura sportu i wypoczynku Infrastruktura komunikacyjna Przestrzeń reprezentacyjna i informacja Obsługa przyjezdnych 23 3 8 12 19 4 4 11 20 6 5 9 13 2 4 7 17-3 14 Razem 134 19 35 80
I Rodzaj wyposażenia Zaopatrzenie i usługi komercyjne Wyposażenie elementarne sklep spożywczy (wielobranżowy) II Usługi publiczne III, IV Infrastruktura życia religijnego, społecznego, kulturalnego, sportu i wypoczynku V, VI Infrastruktura drogowa, przestrzeń reprezentacyjna i informacja zaopatrzenie w wodę oświetlenie miejsca centralnego dowóz dzieci do szkół kościół filialny świetlica z funkcją zebrań wiejskich boisko piłkarskie lub inne nieurządzone zestawy zabawowe dla dzieci skwer z ławkami ulica główna o nawierzchni trwałej fragmentarycznie z chodnikiem niektóre ulice boczne o nawierzchni trwałej chodniki przy drogach bocznych (niektóre) miejsce parkingowe nieurządzone przystanek komunikacji autobusowej lub dowozu dzieci do szkół skwery fragmentarycznie
I Rodzaj wyposażenia Wyposażenie ponadpodstawowe (wybrane) Zaopatrzenie i usługi komercyjne Zaopatrzenie: market wielobranżowy sklep cukierniczy kwiaciarnia sklep ogrodniczy apteka, stacja benzynowa / LPG Usługi: fryzjerskie kosmetyczne rehabilitacyjne dyskoteka kręgielnia kawiarnia pub restauracja dom weselny II Usługi publiczne komunikacja kolejowa żłobek odział żłobkowo-przedszkolny przedszkole gimnazjum biblioteka salka komputerowa ogólnodostępna poza instytucjami publicznymi hot-spot ośrodek zdrowia Dom Dziennego Pobytu seniorów Stacja Caritas poczta/agencja pocztowa bankomat placówka bankowa III, IV Infrastruktura życia religijnego, społecznego, kulturalnego, sportu i wypoczynku V, VI Infrastruktura drogowa, przestrzeń reprezentacyjna i informacja Centrum Aktywności Wiejskiej Dom Kultury Świetlica środowiskowa Muzeum wiejskie boisko piłkarskie urządzone kompleks sportowy typu Orlik korty tenisowe teren rekreacyjno-festynowy urządzony z dod. wyposażeniem zestawy ćwiczeń dla dorosłych trasy, ścieżki oznakowane i urządzone miejsca postoju droga główna w standardzie z chodnikami obustronnie (większość) chodniki przy drogach bocznych (większość) system informacji wizualnej złożony plac urządzony z przestrzenią dla pieszych reprezentacyjne skwery