STATUT SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ "KORMORAN" W OLSZTYNIE

STATUT SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ "KORMORAN" W OLSZTYNIE

S P I S T R E Ś C I Strona I. POSTANOWIENIA OGÓLNE... 3 II. CZŁONKOSTWO W SPÓŁDZIELNI... 4 III. PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁONKÓW... 7 A. POSTĘPOWANIE WEWNĄTRZSPÓŁDZIELCZE... 10 B. WPISOWE I UDZIAŁY... 11 C. WKŁADY... 11 1. Wnoszenie wkładów... 11 2. Zwrot wkładu mieszkaniowego.... 13 3. Zwrot wkładu budowlanego... 15 D. TYTUŁY PRAWNE DO LOKALI... 16 1. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego... 16 2. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu... 18 3. Prawo odrębnej własności lokalu.20 E. PRZEKSZTAŁCANIE TYTUŁÓW PRAWNYCH DO LOKALI... 22 1. Przeniesienie własności lokalu, do którego członkowi przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.... 22 2. Przeniesienie własności lokalu, do którego członkowi lub osobie niebędącej członkiem przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego, w tym garażu, w prawo odrębnej własności lokalu.... 23 3. Przeniesienie własności lokalu, wolnego w sensie prawnym... 25 F. ZAMIANA MIESZKAŃ... 25 G. NAJEM LOKALI... 27 H. UŻYWANIE LOKALI W ZASOBACH SPÓŁDZIELNI... 27 I. OPŁATY ZA UŻYWANIE LOKALI W ZASOBACH SPÓŁDZIELNI... 29 J. PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI DOMÓW JEDNORODZINNYCH I UŻYWANIE TYCH DOMÓW.... 35 IV. USTANIE CZŁONKOSTWA... 36 A. SKUTKI USTANIA CZŁONKOSTWA 38 a) Wygaśnięcie lokatorskiego prawa do lokalu 38 b) Wygaśnięcie własnościowego prawa do lokalu.... 40 c) Wygaśnięcie prawa do lokalu użytkowego, garażu oraz miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym.... 41 B. ROZLICZENIE Z TYTUŁU WKŁADÓW I WARTOŚCI RYNKOWEJ SPÓŁDZIELCZEGO PRAWA DO LOKALU... 42 V. GARAŻE... 43 VI. ORGANY SPÓŁDZIELNI... 45 A. WALNE ZGROMADZENIE... 46 B. RADA NADZORCZA... 51 C. ZARZĄD... 55 VII. GOSPODARKA SPÓŁDZIELNI... 57 VIII. POSTANOWIENIA KOŃCOWE... 59

I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Spółdzielnia nosi nazwę: Spółdzielnia Mieszkaniowa "Kormoran" w Olsztynie, zwana dalej Spółdzielnią. 1. Siedzibą Spółdzielni jest miasto Olsztyn. 2. 2. Spółdzielnia działa na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. 3. Czas trwania Spółdzielni jest nieograniczony. 4. Spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie niniejszego Statutu, Ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze ( tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r., poz.1560, z późn. zm.), Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jednolity : Dz. U. z 2013 r., poz. 1222, z późn. zm.) oraz innych ustaw. 3. 1. Celem Spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków i ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. 2. Przedmiotem działalności Spółdzielni jest: 1) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych, 2) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych, 3) budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów, 4) udzielanie odpłatnej pomocy członkom w budowie domów jednorodzinnych, 5) budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, 6) zarządzanie nieruchomościami stanowiącymi jej mienie, jak również nieruchomościami członków Spółdzielni nabytymi przez nich na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, 7) zarządzanie nieruchomościami nie stanowiącymi jej mienia lub mienia jej członków na podstawie umów zawartych z właścicielami (współwłaścicielami) tych nieruchomości. Strona 3

3. W celu realizacji przedmiotu swojej działalności Spółdzielnia: 1) nabywa potrzebne jej tereny na własność lub w użytkowanie wieczyste, względnie w wieloletnią dzierżawę, 2) prowadzi działalność inwestycyjną, 3) może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska, 4) zarządza nieruchomościami na własny i cudzy rachunek. 4. Spółdzielnia może zbywać lub wydzierżawiać grunty stanowiące jej własność lub będące w jej użytkowaniu wieczystym. 5. Spółdzielnia może zaciągać kredyty, również w Krajowym Funduszu Mieszkaniowym na realizację przedsięwzięć inwestycyjno - budowlanych Spółdzielni. 6. Spółdzielnia może uczestniczyć w założeniu związku rewizyjnego albo przystępować do istniejących związków rewizyjnych lub innych związków spółdzielczych i stowarzyszeń. 7. Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w Statucie, jeżeli działalność ta związana jest z realizacją celu, o którym mowa w ust. 1. 8. Spółdzielnia może współpracować na podstawie odrębnych umów z organizacjami spółdzielczymi oraz innymi organizacjami gospodarczymi i społecznymi, a także z członkami Spółdzielni - osobami prawnymi. 9. Spółdzielnia może tworzyć lub przystępować do spółdzielni osób prawnych i spółek, których działalność jest związana z realizacją celów Spółdzielni, określonych w ust. 1. Organem uprawnionym do podejmowania decyzji o utworzeniu lub przystąpieniu do spółdzielni osób prawnych lub spółki jest Walne Zgromadzenie. II. CZŁONKOSTWO W SPÓŁDZIELNI 4. 1. Członkiem Spółdzielni jest osoba fizyczna, choćby nie miała zdolności do czynności prawnych lub miała ograniczoną zdolność do czynności prawnych: 1) której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, 2) której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, 3) której przysługuje roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, 4) której przysługuje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu, zwane dalej ekspektatywą własności. 2. Członkami Spółdzielni są oboje małżonkowie, jeżeli prawo do lokalu przysługuje im wspólnie, albo jeżeli wspólnie ubiegają się o zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu. Strona 4

3. Członkiem Spółdzielni jest osoba prawna, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ekspektatywa własności. Osobie tej nie przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. 4. Członkiem Spółdzielni może być osoba fizyczna lub prawna, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu. Właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem Spółdzielni, przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni. Osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, zachowuje członkostwo w Spółdzielni. 5. Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności lokalu albo ekspektatywa własności należy do kilku osób, członkiem Spółdzielni może być tylko jedna z nich, chyba że przysługuje ono wspólnie małżonkom. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga Sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez Spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, nie dłuższego niż 12 miesięcy, wyboru dokonuje Spółdzielnia. Do czasu rozstrzygnięcia, o którym mowa w zdaniu drugim, lub wyboru, o którym mowa w zdaniu trzecim, osoby, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności lokalu albo ekspektatywa własności, mogą wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu wykonywania uprawnień wynikających z członkostwa w Spółdzielni. 6. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio do osób, którym przysługuje prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub garażu wolnostojącego, o którym mowa w art. 17 19 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, lub do ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego, o którym mowa w art. 27 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. 7. Członkostwo w Spółdzielni powstaje z chwilą: 1) nabycia roszczenia o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, 2) nabycia ekspektatywy własności, 3) zawarcia umowy nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, 4) zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli członkostwo nie zostało nabyte wcześniej, 5) upływu terminu jednego roku, o którym mowa w art. 15 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jeżeli przed upływem tego terminu jedna z osób, o których mowa w art. 15 ust. 2 lub 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, złożyła pisemne zapewnienie o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, z zastrzeżeniem punktu 6, 6) prawomocnego rozstrzygnięcia przez sąd w postępowaniu nieprocesowym lub wyboru dokonanego przez Spółdzielnię, o którym mowa w art. 15 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jeżeli pisemne zapewnienie o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego zgłosiła więcej niż jedna osoba. 8. Członkostwo właścicieli lokali powstaje na podstawie przyjęcia uchwałą Zarządu w poczet członków Spółdzielni osoby, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu. 9. Zarząd Spółdzielni prowadzi rejestr członków zawierający następujące dane: Strona 5

a) ich imiona i nazwiska, b) miejsce zamieszkania (w odniesieniu do członków będących osobami prawnymi ich nazwę i siedzibę), c) wysokość i liczbę zadeklarowanych i wniesionych do 9 września 2017 roku udziałów, d) datę nabycia członkostwa, przyjęcia w poczet członków, e) datę utraty członkostwa lub wypowiedzenia członkostwa i jego ustania, f) numer ewidencyjny PESEL (w odniesieniu do członków będących osobami prawnymi numer KRS lub numer identyfikacyjny NIP). Ponadto w ramach ewidencji księgowej Zarząd Spółdzielni prowadzi imienną ewidencję wysokości wniesionych przez członków wkładów mieszkaniowych i budowlanych. Członek Spółdzielni, jego małżonek i wierzyciel członka lub Spółdzielni ma prawo przeglądać rejestr członków. 10. Spółdzielnia może zamieszczać informacje o zaległościach z tytułu opłat związanych z członkostwem w Spółdzielni, a w szczególności z tytułu opłat za używanie lokali, rat kredytu mieszkaniowego oraz naliczonych ustawowych odsetek za zwłokę - w formie rejestru zadłużeń, a ich udostępnianie ograniczone jest do członków Spółdzielni i ich małżonków. Wgląd do rejestru zadłużeń uzależniony jest od wykazania się członkostwem Spółdzielni, a w odniesieniu do osób trzecich wykazaniem, że są małżonkiem członka Spółdzielni. 5. 1. Zarząd Spółdzielni, na podstawie dokumentacji, przyjmuje do wiadomości na posiedzeniu Zarządu informację o powstaniu członkostwa w Spółdzielni, dokonując odpowiedniego wpisu w tym zakresie w protokóle Zarządu. Informacja o przyjęciu do wiadomości powstania członkostwa w Spółdzielni jest podstawą dokonania wpisu w rejestrze członków Spółdzielni. 2. Nabywca spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się członkiem Spółdzielni z datą nabycia prawa, z zastrzeżeniem art. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Dotyczy to również spadkobiercy, zapisobiorcy i licytanta. Nabywca zawiadamia niezwłocznie Spółdzielnię o nabyciu prawa. 3. Jeżeli nabycie, o którym mowa w ust. 2, nastąpiło przed 9 września 2017 roku nabywca spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się członkiem Spółdzielni 9 września 2017 roku. 1. Organem Spółdzielni uprawnionym do przyjmowania w poczet członków jest Zarząd Spółdzielni. 6. 2. Warunkiem przyjęcia w poczet członków Spółdzielni właściciela lokalu jest złożenie deklaracji członkowskiej. Deklaracja powinna być złożona pod rygorem nieważności w formie pisemnej. Podpisana przez przystępującego do Spółdzielni deklaracja powinna zawierać: jego imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania, numer ewidencyjny PESEL (a jeżeli przystępujący jest osobą prawną - jej nazwę i siedzibę, numer KRS lub numer identyfikacyjny NIP), adres korespondencyjny i dane kontaktowe (numer telefonu) oraz formę zaspokojenia potrzeb wynikających z członkostwa. Strona 6

Za osobę nie mającą zdolności do czynności prawnych lub o ograniczonej zdolności do takich czynności deklarację podpisuje jej ustawowy przedstawiciel. 3. Przyjęcie w poczet członków powinno być stwierdzone na deklaracji podpisem dwóch członków Zarządu lub osób do tego przez Zarząd upoważnionych, z podaniem daty uchwały o przyjęciu. 4. Zarząd nie może odmówić przyjęcia w poczet członków Spółdzielni niebędącego jej członkiem właściciela lokalu podlegającego przepisom ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w tym także nabywcy prawa odrębnej własności lokalu, spadkobiercy, zapisobiercy i licytanta, z zastrzeżeniem art. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. 5. Uchwała Zarządu w sprawie przyjęcia w poczet członków Spółdzielni powinna być podjęta w ciągu jednego miesiąca od dnia złożenia deklaracji członkowskiej. O uchwale Zarząd powinien zawiadomić zainteresowaną osobę pisemnie, najpóźniej w ciągu 14 dni od daty podjęcia uchwały. 6. W razie podjęcia przez Zarząd uchwały odmawiającej przyjęcia w poczet członków, w zawiadomieniu o podjętej uchwale należy podać uzasadnienie uchwały oraz pouczenie o prawie wniesienia odwołania do Rady Nadzorczej w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Odwołanie powinno być rozpatrzone przez Radę Nadzorczą najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od dnia wniesienia odwołania. Uchwała Rady Nadzorczej podjęta w trybie odwoławczym jest ostateczna w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym. O decyzji Rady Nadzorczej zainteresowana osoba powinna być zawiadomiona na piśmie w ciągu 14 dni od daty podjęcia decyzji. W przypadku decyzji odmownej, zawiadomienie powinno zawierać uzasadnienie decyzji i informację, że jest ona ostateczna i nie przysługuje od niej odwołanie do Walnego Zgromadzenia. III. PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁONKÓW 7. 1. Prawa i obowiązki wynikające z członkostwa w Spółdzielni są dla wszystkich członków równe. 2. Członek Spółdzielni ma prawo: 1) uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu osobiście albo przez pełnomocnika, 2) wybierania i bycia wybieranym do organów Spółdzielni, 3) otrzymania w sposób wskazany w ustawie i Statucie informacji o czasie, miejscu i porządku obrad Walnego Zgromadzenia, 4) prawo otrzymania w sposób wskazany w ustawie i Statucie informacji o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad Walnego Zgromadzenia, oraz informacji o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami, 5) otrzymania odpisu Statutu i wydanych na podstawie tego Statutu regulaminów nieodpłatnie, Strona 7

6) zaznajamiania się z uchwałami organów Spółdzielni, protokołami obrad organów Spółdzielni, protokółami lustracji, rocznymi sprawozdaniami finansowymi, umowami zawieranymi przez Spółdzielnię z osobami trzecimi, wnioskami polustracyjnymi i informacjami o ich realizacji, 7) otrzymania kopii uchwał organów Spółdzielni i protokółów obrad organów Spółdzielni, protokółów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez Spółdzielnię z osobami trzecimi. Koszty sporządzania odpisów i kopii tych dokumentów, pokrywa członek Spółdzielni wnioskujący o ich otrzymanie. Wysokość opłat za odpisy i kopie ustala Zarząd Spółdzielni w drodze uchwały. 8) żądania rozpatrzenia przez właściwe organy Spółdzielni wniosków dotyczących jej działalności, 9) udziału w nadwyżce bilansowej, 10) do świadczeń Spółdzielni w zakresie jej statutowej działalności, 11) przeglądania rejestru członków Spółdzielni, w zakresie dotyczącym członka, 12) zaskarżania do sądu uchwał Walnego Zgromadzenia z powodu ich niezgodności z przepisami prawa lub Statutu, 13) odwoływania się w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym od uchwał w sprawach wynikających ze stosunku członkostwa w sposób i w terminach określonych w Statucie, 14) korzystania wraz z osobami wspólnie zamieszkującymi z pomieszczeń i urządzeń służących do wspólnego użytku zgodnie z ich przeznaczeniem i w sposób nie utrudniający korzystania przez innych uprawnionych mieszkańców, 15) zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu, do którego członkowi przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego, w tym spółdzielcze prawo do garażu, 16) zawarcia umowy przeniesienia własności ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego, 17) zawarcia umowy o ustanowienie prawa do lokalu w trybie określonym Statutem Spółdzielni, 18) wynajęcia lokalu, do którego przysługuje członkowi spółdzielcze prawo do lokalu, 19) żądania kalkulacji wysokości opłat obciążających go za używanie lokalu, 20) zamiany lokalu mieszkalnego, 21) ubiegania się o założenie, w trybie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w budynkach stanowiących własność lub współwłasność Spółdzielni, 22) korzystania na własny koszt z pomocy prawnej lub pomocy eksperta w Walnym Zgromadzeniu. Osoby, z których pomocy korzysta członek, nie są uprawnione do zabierania głosu. 23) zgłaszania projektów uchwał (popartych przez co najmniej 10 członków) i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia - w terminie do 15 dni przed dniem posiedzenia Walnego Zgromadzenia, 24) zgłaszania poprawek do projektów uchwał Walnego Zgromadzenia nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem Walnego Zgromadzenia, 25) korzystania z innych praw określonych w Statucie. 3. Członek zainteresowany zaznajomieniem się lub uzyskaniem odpisów i kopii dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 5, 6 i 7, zgłasza pisemnie Zarządowi wykaz dokumentów, z którymi chce się zapoznać lub których odpisy i kopie chce uzyskać. Zarząd wyznacza termin udostępnienia lub sporządzenia odpisów i kopii tych dokumentów, nie dłuższy jednak niż 30 dni. Strona 8

4. Spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi, jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem Spółdzielni i przez to wyrządzi Spółdzielni znaczną szkodę. Odmowa powinna być wyrażona na piśmie. Członek, któremu odmówiono wglądu do umów zawieranych przez Spółdzielnię z osobami trzecimi może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie Spółdzielni do udostępnienia tych umów. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia członkowi pisemnej odmowy. 5. Uprawnienia przewidziane w ust. 2 pkt 6 i 7 nie obejmują treści protokółów obrad organów Spółdzielni i innych dokumentów, których ujawnienie naruszałoby przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. Członek Spółdzielni obowiązany jest: 8. 1) przestrzegać postanowień Statutu, regulaminów i innych uchwał organów Spółdzielni, 2) współpracować ze Spółdzielnią nad doskonaleniem efektywności jej działania, 3) wnieść wkład mieszkaniowy lub budowlany na pokrycie kosztów budowy lokalu określonego w umowie w wysokości i terminie ustalonym przez Zarząd, 4) pokrywać koszty związane z eksploatacją i utrzymaniem lokalu, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, poprzez uiszczanie opłat, 5) wywiązywać się terminowo z wszystkich zobowiązań na rzecz Spółdzielni i uiszczać terminowo wymagane opłaty za używanie lokali lub garaży, w terminach określonych w Statucie, 6) zawiadomić Spółdzielnię o zmianie danych zawartych w deklaracji przystąpienia na członka oraz o każdorazowej zmianie liczby osób uprawnionych do korzystania z lokalu, 7) dbać o dobro i rozwój Spółdzielni, o poszanowanie jej mienia i jego zabezpieczenie, 8) współdziałać w ochronie wspólnego dobra, 9) pokryć zobowiązania przypadające w wyniku rozliczenia za przekazywany jemu dom jednorodzinny oraz przyjąć jego własność, 10) przestrzegać regulaminu porządku domowego, 11) korzystać z pomieszczeń i urządzeń wspólnych w sposób nie utrudniający korzystanie z nich innym mieszkańcom, 12) uzyskać zgodę Spółdzielni na zmianę sposobu korzystania lub przeznaczenia lokalu, zwłaszcza w przypadku jego wynajęcia lub oddania w bezpłatne używanie innym osobom, 13) na żądanie administracji Spółdzielni zezwolić na wstęp do lokalu, ilekroć jest to niezbędne do prowadzenia konserwacji, remontu lub usunięcia awarii, a także w celu wyposażenia budynku, jego części lub innych lokali w dodatkowe instalacje bądź modernizację instalacji, 14) udostępnić lokal w celu wykonania przez rzeczoznawcę majątkowego operatu szacunkowego określającego rynkową wartość lokalu oraz w celu przeprowadzenia kontroli sprawności zainstalowanych w lokalu urządzeń pomiarowych i podzielników oraz odczytu wskazań tych urządzeń, 15) pokrywać przypadającą na jego lokal spłatę kredytu mieszkaniowego wraz z naliczonym przez bank oprocentowaniem, Strona 9

16) uczestniczyć w wydatkach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez Spółdzielnię, 17) na żądanie administracji Spółdzielni zezwolić na wstęp do lokalu w celu dokonania okresowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach również doraźnego przeglądu stanu technicznego lokalu, 18) wykonywać inne obowiązki określone w Statucie Spółdzielni oraz regulaminach uchwalonych na jego podstawie. A. POSTĘPOWANIE WEWNĄTRZSPÓŁDZIELCZE 9. 1. Od decyzji w sprawach wniosków i skarg, skierowanych do organów Spółdzielni, członek może odwołać się w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym. 2. Wnioski i skargi członków, skierowane do Zarządu powinny być rozpatrzone przez Zarząd (o ile sprawa należy do jego kompetencji) w ciągu jednego miesiąca, a jeżeli sprawa wymaga badań i analiz lub jest skomplikowana, w ciągu trzech miesięcy od dnia ich złożenia. O sposobie załatwienia wniosku lub skargi Zarząd zawiadamia zainteresowanego członka na piśmie w terminie 14 dni. 3. Jeżeli wniosek lub skarga zostały rozpatrzone negatywnie, Zarząd jest zobowiązany podać pisemnie uzasadnienie i poinformować członka o prawie wniesienia odwołania do Rady Nadzorczej w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma. Jeżeli we wskazanym terminie członek nie złoży odwołania, decyzja Zarządu staje się ostateczna. 4. Rada Nadzorcza jest zobowiązana rozpatrzyć odwołanie członka w ciągu trzech miesięcy od dnia jego wniesienia i doręczyć odwołującemu się członkowi swoje stanowisko wraz z uzasadnieniem w terminie 14 dni od dnia rozpatrzenia sprawy. Stanowisko Rady Nadzorczej podjęte w trybie odwoławczym jest ostateczne w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym. 5. Wnioski i skargi członków skierowane do Rady Nadzorczej powinny być rozpatrzone w ciągu trzech miesięcy od dnia ich złożenia. O sposobie załatwienia wniosku lub skargi Rada Nadzorcza zawiadamia zainteresowanego członka na piśmie w terminie 14 dni od dnia rozpatrzenia. 6. Jeżeli wniosek lub skarga zostały rozpatrzone przez Radę Nadzorczą negatywnie, członkowi przysługuje odwołanie do Walnego Zgromadzenia w terminie 30 dni od daty otrzymania pisma. Odwołanie to powinno być rozpatrzone na najbliższym Walnym Zgromadzeniu, jeżeli zostało złożone co najmniej na 30 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia. 7. Zawiadomienia o podjętych przez Zarząd, Radę Nadzorczą lub Walne Zgromadzenie decyzjach w sprawach wniosków i skarg powinny być doręczone członkom i osobom zainteresowanym pisemnie listem poleconym lub bezpośrednio za pokwitowaniem odbioru. 8. Spółdzielnia doręcza pisma członkom na adres ostatnio przez nich podany. Członek zobowiązany jest zawiadomić pisemnie Spółdzielnię o każdej zmianie swojego adresu. Pisma zwrócone na skutek nie zgłoszenia przez członka zmiany adresu, bądź nie podjęte w terminie uważa się za doręczone skutecznie. Za skuteczne doręczenie pisma uznaje się również odmowę przyjęcia pisma. Strona 10

B. WPISOWE I UDZIAŁY 10. 1. Osoby, które uzyskały członkostwo od 9 września 2017 roku nie wnoszą wpisowego i udziału. Zgodnie z art. 1 ust. 9 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przepisów ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze dotyczących udziałów i wpisowego nie stosuje się. 2. Jeżeli członkostwo ustało przed 9 września 2017 roku udział podlega zwrotowi w kwocie nominalnej w terminie 30 dni po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za rok, w którym ustało członkostwo w Spółdzielni. 3. Wpisowe nie podlega zwrotowi. 4. Zgodnie z art. 1 ust. 9 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przepisów Prawa spółdzielczego dotyczących udziałów i wpisowego nie stosuje się. C. WKŁADY 1. Wnoszenie wkładów 11. 1. Członkowie, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych, zgodnie z postanowieniami Statutu i zawartymi ze Spółdzielnią umowami. 2. Osoba ubiegająca się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w Statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jego lokal, a uzyskaną przez Spółdzielnię pomocą ze środków publicznych (umorzeniem części kredytu zaciągniętego przez Spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy lokalu) lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez Spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, osoba ta jest obowiązana uczestniczyć w terminowej spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jej lokal. 3. Osoba ubiegająca się o ustanowienie odrębnej własności lokalu (domu jednorodzinnego) wnosi wkład budowlany według zasad określonych w Statucie i w umowie, w wysokości odpowiadającej całości kosztów budowy przypadających na jej lokal (dom jednorodzinny). Jeżeli część wkładu budowlanego została sfinansowana z zaciągniętego przez Spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, osoba ta jest obowiązana do terminowej spłaty tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jej lokal. Strona 11

4. Jeżeli umowa o budowę lokalu została rozwiązana przed ustanowieniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, osoba, z którą Spółdzielnia zawiera nową umowę o budowę tego lokalu, obowiązana jest wnieść wkład mieszkaniowy albo jego część w wysokości wypłaconej osobie uprawnionej z tytułu rozwiązania poprzedniej umowy oraz zobowiązuje się do pokrywania pozostałej części kosztów zadania inwestycyjnego w wysokości przypadającej na jej lokal. 5. Osoba ubiegająca się o prawo odrębnej własności lokalu, do którego wygasło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, przysługujące innej osobie, wnosi wkład budowlany w wysokości odpowiadającej rynkowej wartości lokalu na dzień zawarcia umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu lub w wysokości ustalonej w wyniku przetargu. 6. Jeżeli umowa o budowę lokalu została rozwiązana przed ustanowieniem odrębnej własności lokalu, osoba, z którą Spółdzielnia zawiera kolejną umowę o budowę tego lokalu, obowiązana jest wnieść wkład budowlany albo jego część w wysokości wypłaconej osobie uprawnionej z tytułu rozwiązania poprzedniej umowy oraz zobowiązuje się do pokrywania pozostałej części kosztów zadania inwestycyjnego w wysokości przypadającej na jej lokal. 12. 1. Ustalenie kosztów inwestycji mieszkaniowych (kosztu budowy poszczególnych lokali, do których mają być ustanowione prawa określone w 11 Statutu) dokonuje się w dwóch etapach: 1) wstępnie - przed rozpoczęciem inwestycji mieszkaniowej, na podstawie dokumentacji technicznej oraz zatwierdzonych przez Zarząd Spółdzielni założeń organizacyjno finansowych zadania inwestycyjnego, o którym mowa w ust. 2, 2) ostatecznie - po zakończeniu inwestycji i końcowym rozliczeniu zadania inwestycyjnego, na podstawie zestawienia kosztów rzeczywistych poniesionych przez Spółdzielnię. 2. Rozliczenia kosztów inwestycji i ustalenia wartości początkowej (kosztu budowy) poszczególnych lokali dokonuje się z uwzględnieniem założeń organizacyjno - finansowych poszczególnych zadań inwestycyjnych zawierających m. in.: 1) określenie zakresu rzeczowego inwestycji, za realizację którego odpowiada Spółdzielnia, 2) określenie rodzajowe kosztów zaliczanych jako koszty danej inwestycji, 3) określenie metody rozgraniczenia kosztów budowy części mieszkalnej oraz lokali handlowo-usługowych i garaży, jeśli takie są wbudowane w budynku mieszkalnym, 4) określenie, które składniki kosztów budowy części mieszkalnej są rozliczane na poszczególne mieszkania, proporcjonalnie do ich powierzchni użytkowej, a które są kalkulowane indywidualnie dla każdego mieszkania (np. wyposażenie kuchni i łazienki, podłogi, itp.), 5) zróżnicowanie obciążeń poszczególnych mieszkań z tytułu ich cech funkcjonalnych, użytkowych, itp. 3. Planowany koszt budowy poszczególnych lokali, do których mają być ustanowione prawa określone w 11 Statutu, stanowi podstawę do określenia w umowach o budowę lokalu, zawieranych z osobami ubiegającymi się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa odrębnej własności lokalu, wstępnej wysokości Strona 12

wymaganego wkładu oraz harmonogramu wnoszenia przez te osoby zaliczek na poczet wymaganego wkładu. 4. Ostateczne rozliczenie kosztów budowy i ustalenie wartości początkowej lokali nowo oddawanych do użytku zatwierdza Rada Nadzorcza w formie uchwały. 13. 1. Wkład mieszkaniowy powinien być wniesiony w całości przed przekazaniem członkowi lokalu do użytku, z zastrzeżeniem ust. 3. 2. Wkład budowlany powinien być wniesiony w całości przed przekazaniem osobie (ubiegającej się o ustanowienie odrębnej własności lokalu) lokalu do użytku, z zastrzeżeniem ust. 3. 3. Wnoszenie przez członka wkładu mieszkaniowego lub wnoszenie przez osobę ubiegającą się o ustanowienie odrębnej własności lokalu wkładu budowlanego może być rozłożone na raty, jeżeli Spółdzielnia uzyskała na ten cel kredyt. W przypadku rozłożenia wkładu na raty członek lub osoba, o której mowa wyżej, ponoszą pełne koszty związane z obsługą zadłużenia z tytułu nie wniesionej przez nich części wkładu. 4. Rozliczenie kosztów budowy następuje: 1) w terminie 6 miesięcy od dnia oddania budynku do użytkowania do umów o budowę lokalu z osobami ubiegającymi się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, 2) w terminie 3 miesięcy od oddania budynku do użytkowania do umów o budowę lokalu z osobami ubiegającymi się o ustanowienie odrębnej własności lokalu. Po upływie tego terminu roszczenie Spółdzielni o uzupełnienie wkładu budowlanego wygasa. 5. Jeżeli w wyniku ostatecznego rozliczenia kosztów budowy powstała różnica pomiędzy wysokością wstępnie ustalonego wkładu mieszkaniowego lub budowlanego a kosztami budowy lokalu, uprawnionym albo zobowiązanym z tego tytułu jest członek, albo osoba nie będąca członkiem Spółdzielni, którym w chwili dokonania tego rozliczenia przysługuje prawo do lokalu. 2. Zwrot wkładu mieszkaniowego. 14. 1. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego Spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15 i art. 16 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami Statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w Statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu jest wpłata wartości rynkowej lokalu. 2. Spółdzielnia nie przenosi odrębnej własności lokalu, jeżeli: Strona 13

1) osoba, której przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, a której prawo wygasło, zgłosi roszczenie o ponowne ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w przypadku, o którym mowa w art. 16 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, 2) osoba, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgłosi roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. 3. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego Spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką Spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez Spółdzielnię, zgodnie z postanowieniami Statutu. 4. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań Spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w tym w szczególności nie wniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli Spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu, dokonanej przez rzeczoznawcę majątkowego. 5. Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 3, jest opróżnienie lokalu. W przypadku, gdy wartość lokalu jest ustalana w trybie przetargu, wypłata należności z tytułu wygasłego prawa następuje w terminie wynikającym z rozstrzygnięcia przetargowego. 6. Rozliczeń, o których mowa w ust. 3 i 4, dokonuje się według stanu na dzień wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. 7. W przypadku rozwiązania umowy o budowę lokalu mieszkalnego przed zawarciem umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, Spółdzielnia zwraca byłemu członkowi lub innej uprawnionej osobie wpłacony do Spółdzielni wkład mieszkaniowy albo jego wniesioną część. 8. W przypadku braku uprawnionych osób bliskich lub wygaśnięcia roszczeń o zawarcie umowy o budowę lokalu mieszkalnego, do którego miało być ustanowione spółdzielcze lokatorskie prawo, Spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy albo jego wniesioną część. 9. Wypłata kwot, o których mowa w ust. 7, winna nastąpić nie później niż w terminie 30 dni od daty rozwiązania umowy o budowę lokalu. 10. Roszczenie o zwrot wkładu mieszkaniowego jest zbywalne i podlega egzekucji. 11. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, gdy ten lokal nie podlega zbyciu w drodze przetargu na podstawie ust. 1, Spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy albo jego wniesioną część, zwaloryzowane według wartości rynkowej lokalu. W rozliczeniu tym nie uwzględnia się długu obciążającego członka Spółdzielni z tytułu przypadającej na niego części zaciągniętego przez Spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu Strona 14

wraz z odsetkami, o którym mowa w art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. 12. W przypadku, o którym mowa w ust. 11, warunkiem zwrotu wartości wkładu mieszkaniowego albo jego części jest: 1) wniesienie wkładu mieszkaniowego przez członka Spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do którego wygasło prawo przysługujące innej osobie, 2) opróżnienie lokalu, chyba że członek Spółdzielni zawierający umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do którego wygasło prawo przysługujące innej osobie, wyrazi pisemną zgodę na dokonanie wypłaty pomimo nieopróżnienia lokalu. 13. W przypadku, o którym mowa w ust. 12 pkt 1, z wkładu mieszkaniowego potrąca się kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu. 14. Członek Spółdzielni zawierający umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do którego wygasło prawo przysługujące innej osobie, wnosi wkład mieszkaniowy w wysokości, o której mowa w ust. 11, oraz zobowiązuje się do spłaty długu obciążającego tę osobę z tytułu przypadającej na nią części zaciągniętego przez Spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu wraz z odsetkami. 15. Przez pojęcie zwaloryzowany według wartości rynkowej wkład mieszkaniowy należy rozumieć wkład mieszkaniowy zwaloryzowany według wartości rynkowej, o której mowa w art. 2 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. 3. Zwrot wkładu budowlanego 15. 1. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu Spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa lokalu, ustalona w sposób przewidziany w ust. 2, nie może być wyższa od kwoty, jaką Spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej dany lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez Spółdzielnię. 2. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się nie wniesioną przez osobę, której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, część wkładu budowlanego, a w przypadku gdy nie został spłacony kredyt zaciągnięty przez Spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu - potrąca się kwotę niespłaconego kredytu wraz z odsetkami. Potrąca się również należności z tytułu nie wniesionych opłat za używanie lokalu przez osobę, której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. 3. Roszczenie o wypłatę wartości własnościowego prawa do lokalu staje się wymagalne z chwilą opróżnienia lokalu. W przypadku, gdy wartość lokalu jest ustalana w trybie przetargu, wypłata należności z tytułu wygasłego prawa następuje w terminie wynikającym z rozstrzygnięcia przetargowego. Strona 15

4. Wartość rynkowa lokalu jest ustalana przez rzeczoznawcę majątkowego. Koszty określenia wartości rynkowej lokalu obciążają osobę wnioskującą o zwrot wartości lokalu. 5. Rozliczenie z byłym członkiem lub spadkobiercami zmarłego członka z tytułu wartości własnościowego prawa do lokalu powinno być dokonane na dzień wygaśnięcia tego prawa. 6. W razie zbycia własnościowego prawa do lokalu przed wpłatą całego wkładu budowlanego, wszystkie raty wkładu stają się natychmiast wymagalne wraz z odsetkami obciążającymi dany lokal. Postanowienie to nie obowiązuje, gdy własnościowe prawo do lokalu przechodzi w drodze darowizny na członków rodziny: zstępnych, wstępnych lub małżonka. 7. W razie rozwiązania umowy o budowę lokalu, do którego miała być ustanowiona odrębna własność lokalu, w wyniku jej wypowiedzenia przez Spółdzielnię lub osobę ubiegającą się o ustanowienie odrębnej własności lokalu, Spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wniesiony wkład budowlany albo jego wniesioną część w kwocie nominalnej. 8. Wypłata kwot, o których mowa w ust. 7, winna nastąpić nie później niż w terminie 30 dni od daty rozwiązania umowy o budowę lokalu. 16. Szczegółowe zasady ustalania wysokości wkładów mieszkaniowych i budowlanych oraz rozliczeń z tym związanych określa regulamin uchwalony przez Radę Nadzorczą, uwzględniający postanowienia zawarte w 11-15 Statutu. D. TYTUŁY PRAWNE DO LOKALI 17. Dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych członków Spółdzielnia może w budynkach stanowiących własność lub współwłasność Spółdzielni: 1) ustanawiać na rzecz członków spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, 2) ustanawiać na rzecz członków prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego, lokalu o innym przeznaczeniu, garażu, a także ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego (miejsca postojowego), 3) wynajmować lokale mieszkalne, użytkowe oraz lokale o innym przeznaczeniu. Najemca lokalu nie może być członkiem Spółdzielni z tytułu najmu lokalu. 1. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego 18. 1. Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego Spółdzielnia zobowiązuje się oddać osobie, na rzecz której ustanowione jest prawo, lokal mieszkalny do używania na czas nieoznaczony, a osoba ta zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w Statucie Spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione na rzecz członka Spółdzielni albo członka Spółdzielni i jego małżonka. Strona 16

2. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność Spółdzielni. 3. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. 4. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia między osobą ubiegającą się o ustanowienie tego prawa a Spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej. 5. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do jednej osoby albo do małżonków. 6. Do ochrony spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności. 7. Umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, zawarta z inną osobą przed wygaśnięciem prawa do tego lokalu, jest nieważna. 8. Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka całego lub części lokalu mieszkalnego nie wymaga zgody Spółdzielni, chyba że byłoby to związane ze zmianą sposobu korzystania z lokalu lub przeznaczenia na ten cel jego części. Jeżeli wynajęcie lub oddanie w bezpłatne używanie miałoby wpływ na wysokość opłat na rzecz Spółdzielni, członek obowiązany jest do pisemnego powiadomienia Spółdzielni o tej czynności. 9. Umowy zawarte przez członka w sprawie korzystania z lokalu mieszkalnego lub jego części wygasają najpóźniej z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. 10. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nie może być ustanowione na rzecz członka Spółdzielni - osoby prawnej. 11. Jeżeli Spółdzielnia, na mocy jednostronnej czynności prawnej, ustanowiła dla siebie odrębną własność lokalu mieszkalnego, przeniesienie własności lokalu mieszkalnego może nastąpić wyłącznie na rzecz członka, któremu przysługuje spółdzielcze prawo do tego lokalu. 12. Wydane przed dniem wejścia w życie ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych przydziały spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mają charakter umowy między Spółdzielnią a członkiem o ustanowieniu tego prawa. 13. Osobie, której przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, a której prawo wygasło z powodu nieuiszczania opłat związanych z eksploatacją i utrzymaniem jej lokalu lub eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, przysługuje roszczenie do Spółdzielni o ponowne ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli spłaci Spółdzielni całe zadłużenie wynikające z nieuiszczania tych opłat wraz z odsetkami. 14. Roszczenie, o którym mowa w ust. 13, przysługuje tylko wtedy, jeżeli wcześniej nie został ustanowiony tytuł prawny do lokalu na rzecz innej osoby. Strona 17

Warunkiem ustanowienia przez Spółdzielnię tytułu prawnego do lokalu na rzecz innej osoby jest opróżnienie lokalu przez osobę, której spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasło. 19. 1. Z osobą ubiegającą się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego Spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu, a ponadto powinna zawierać: 1) zobowiązanie osoby ubiegającej się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jej lokal przez wniesienie wkładu mieszkaniowego określonego w umowie, 2) określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego, które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu, 3) określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu, 4) określenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu, terminu oddania lokalu do użytku oraz terminów i wysokości wpłat wkładu mieszkaniowego, 5) określenie zasad wypowiedzenia warunków umowy o budowę lokalu, 6) określenie skutków nieterminowego wnoszenia wpłat na wkład mieszkaniowy oraz skutków rozwiązania umowy o budowę lokalu. 2. Umowa o budowę lokalu mieszkalnego ulega rozwiązaniu w wyniku jej wypowiedzenia przez członka Spółdzielni lub Spółdzielnię. 3. Spółdzielnia może wypowiedzieć umowę o budowę lokalu, gdy członek Spółdzielni lub jego następca prawny, z przyczyn leżących po jego stronie, nie dotrzymał warunków umowy określonych w ust 1 pkt 1, bez których dalsza realizacja zadania inwestycyjnego lub ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokali wzniesionych w ramach wspólnie realizowanego zadania inwestycyjnego byłoby niemożliwe albo poważnie utrudnione. 4. Wypowiedzenie powinno nastąpić na 3 miesiące naprzód na koniec kwartału kalendarzowego, chyba że strony postanowią w umowie inaczej. 5. Rozliczenie kosztów budowy następuje w terminie 6 miesięcy od dnia oddania budynku do użytkowania. 2. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu 20. 1. Wydane przed dniem wejścia w życie ustawy z 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych przydziały spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, użytkowego, garażu, miejsca postojowego w garażach wielostanowiskowych mają charakter umowy między Spółdzielnią a członkiem o ustanowieniu tego prawa. 2. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu może przysługiwać jednej lub kilku osobom. Strona 18

3. Jeżeli prawo to należy do kilku osób, członkiem Spółdzielni może być tylko jedna z nich, chyba, że przysługuje ono wspólnie małżonkom. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez Spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, nie dłuższego niż 12 miesięcy, wyboru dokonuje Spółdzielnia. Do czasu rozstrzygnięcia, o którym mowa w zdaniu drugim, lub wyboru, o którym mowa w zdaniu trzecim, osoby, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, mogą wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu wykonywania uprawnień wynikających z członkostwa w Spółdzielni. 4. Nabywca spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się członkiem Spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 3. Dotyczy to również spadkobiercy, zapisobiorcy i licytanta. Nabywca zawiadamia niezwłocznie Spółdzielnię o nabyciu prawa. 5. Ustalenia terminu, o którym mowa w ust. 3, dokonuje Zarząd Spółdzielni. 21. 1. Własnościowe prawo do lokalu jest prawem zbywalnym, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Jest ono ograniczonym prawem rzeczowym. 2. Zbycie własnościowego prawa do lokalu obejmuje także wkład budowlany. Dopóki prawo to nie wygaśnie, zbycie samego wkładu jest nieważne. 3. Umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. 4. Przedmiotem zbycia może być ułamkowa część spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Pozostałym współuprawnionym z tytułu własnościowego prawa do lokalu przysługuje prawo pierwokupu. Umowa zbycia ułamkowej części własnościowego prawa do lokalu zawarta bezwarunkowo albo bez zawiadomienia uprawnionych o zbyciu lub z podaniem im do wiadomości istotnych postanowień umowy niezgodnie z rzeczywistością jest nieważna. 5. Spółdzielnia prowadzi rejestr lokali, dla których zostały założone oddzielne księgi wieczyste spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, z adnotacją o ustanowionych hipotekach. 22. 1. Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka Spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, całego lub części lokalu nie wymaga zgody Spółdzielni, chyba, że byłoby to związane ze zmianą sposobu korzystania z lokalu lub przeznaczenia lokalu bądź jego części. Jeżeli wynajęcie lub oddanie w bezpłatne używanie miałoby wpływ na wysokość opłat na rzecz Spółdzielni, członek obowiązany jest do pisemnego powiadomienia Spółdzielni o tej czynności. 2. Umowy zawarte przez członka Spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, w sprawie korzystania z lokalu lub jego części wygasają najpóźniej z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu. Strona 19

3. Jeżeli Spółdzielnia, na mocy jednostronnej czynności prawnej, ustanowiła dla siebie odrębną własność lokalu, przeniesienie własności lokalu może nastąpić wyłącznie na rzecz członka, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu. 3. Prawo odrębnej własności lokalu 23. Z osobą ubiegającą się o ustanowienie odrębnej własności lokalu, Spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu, a ponadto powinna zawierać: 1) zobowiązanie osoby ubiegającej się o ustanowienie odrębnej własności lokalu do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jej lokal przez wniesienie wkładu budowlanego, określonego w umowie, 2) określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego, które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu, 3) określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu, 4) określenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych, 5) określenie tytułu prawnego do działki, na której ma być wybudowany lokal, 6) określenie terminów i wysokości wpłat wkładu budowlanego, 7) określenie terminu ostatecznego rozliczenia kosztów budowy, 8) określenie terminu zakończenia realizacji inwestycji i terminu ustanowienia odrębnej własności lokalu, 9) określenie skutków nieterminowego wnoszenia wpłat na wkład budowlany oraz warunków i skutków rozwiązania umowy o budowę lokalu. 24. 1. Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w 23, powstaje ekspektatywa własności. Ekspektatywa własności jest zbywalna wraz z wkładem budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. 2. Nabycie ekspektatywy własności obejmuje również wniesiony wkład budowlany albo jego część. 3. Umowa zbycia ekspektatywy własności powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. 25. 1. Umowa o budowę lokalu ulega rozwiązaniu w wyniku jej wypowiedzenia przez osobę, o której mowa w 23, lub Spółdzielnię. 2. Spółdzielnia może wypowiedzieć umowę o budowę lokalu, gdy osoba, o której mowa w 23, lub jej następca prawny, z przyczyn leżących po ich stronie, nie dotrzymali tych warunków umowy, określonych w 23 pkt 1 i 9, bez których dalsza realizacja zadania inwestycyjnego lub ustanowienie odrębnej własności lokali wzniesionych w ramach wspólnie realizowanego zadania inwestycyjnego byłoby niemożliwe albo poważnie utrudnione. Strona 20