Załącznik nr 1 Do uchwały nr XXVIII/180/2016 Rady Gminy Wierzbica z dnia 30 listopada 2016 GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W GMINIE WIERZBICA W 2017 ROKU I. Wstęp Wśród problemów społecznych te związane z alkoholem są najtrudniejszymi do rozwiązania, ponieważ stanowią poważny problem natury medycznej i społecznej. Alkohol jako produkt jest legalnym towarem rynkowym, który powoduje określone szkody społeczne, ekonomiczne i zdrowotne. Skala rozpowszechnienia picia jest zdecydowanie wyższa niż używanie jakichkolwiek innych substancji. Alkohol jest tez najczęściej pierwszą substancją psychoaktywną, po którą sięgają młodzi ludzie i może być furtką do innych zachowań ryzykownych. Czynniki ryzyka odnoszą się do trzech głównych sfer życia człowieka biologicznej, psychologicznej i społecznej. Istnieją również czynniki chroniące, które stanowią zazwyczaj pozytywne przeciwieństwo czynników negatywnych. Od wielu lat w prowadzonych na całym świecie badaniach dotyczących picia alkoholu przez młodzież, dominuje nurt poszukiwań czynników ograniczających ryzyko sięgania po alkohol i jego nadużywania. Jest on odpowiedzią na potrzeby współczesnej profilaktyki, która w dużej mierze jest oparta właśnie na wiedzy o takich czynnikach. Kolejnym problemem społecznym występującym w naszym kraju jest narkomania. Młodzi ludzie są grupą szczególnie dotkniętą tym problemem. Większość z nich nie zdaje sobie sprawy, w którym momencie ich wzór konsumpcji narkotyków staje się problemowy i prowadzi do negatywnych następstw zdrowotnych. Niedostateczna wiedza na ten temat, powoduje, że młodym ludziom brak motywacji do zmiany zachowania oraz szukania, w odpowiednim czasie, kontaktu ze specjalistą. Biorąc pod uwagę aktualne problemy społeczne w Gminie Wierzbica, na szczególną uwagę w realizacji Programu zasługuje działalność profilaktyczna, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Weryfikowanie ryzykownych przekonań oraz trening konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem, problemami i promowaniem stylu życia na trzeźwo przyczynia się do zmniejszenia ryzyka sięgania po alkohol przez osoby niepełnoletnie i kontynuowania takiego zachowania w dorosłym życiu.
Nie bez znaczenia jest także niesienie pomocy osobom zmagającym się z trudami leczenia i pozostawania w stanie trzeźwości oraz wspieranie członków rodzin osób uzależnionych od alkoholu. Tylko dzięki skoordynowanym, spójnym działaniom instytucji a także dzięki społeczności lokalnej, możliwa jest skuteczna profilaktyka i próba rozwiązywania problemów alkoholowych na terenie naszej gminy. Gminny Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Wierzbica na 2017 rok określa gminna strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizowania szkód społecznych i zdrowotnych, wynikających z używania alkoholu i narkotyków. II. Adresaci programu Adresatami Programu są wszyscy następujące grupy osób: mieszkańcy Gminy Wierzbica, a w szczególności 1. Osoby uzależnione od alkoholu oraz osoby pijące szkodliwie. 2. Dzieci i młodzież szkolna ( w tym dzieci ze środowisk zagrożonych alkoholizmem). 3. Rodziny (w tym osoby współuzależnione)oraz najbliższe otoczenie osób z problemem alkoholowym. III. Cele i zadania programu 1. Większa wiedza i świadomość społeczna na temat rosnącego zagrożenia rozwojem alkoholizmu i narkomanii możliwych skutków i sposobów zapobiegania. 2. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu i narkotyków. 3. Prowadzenie punktu konsultacyjno- informacyjnego dla osób uzależnionych i ich rodzin oraz osób dotkniętych przemocą w rodzinie. 4. Udzielanie rodzinom w których występują problemy alkoholowe porad i informacji w celu podjęcia leczenia odwykowego a także wskazanie innych form leczenia. 5. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii. 6. Wspomaganie i finansowanie działalności instytucji, organizacji pozarządowych oraz osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii.
IV. Sposoby realizacji programu: Powyższe cele i zadania opisane w punkcie II. będą realizowane poprzez: 1. Udzielanie pomocy psychologicznej i prawnej rodzinom dotkniętym problemem alkoholowym. 2. Ograniczenie dostępności alkoholu i innych środków psychoaktywnych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży poprzez szkolenia sprzedawców napojów alkoholowych oraz poprzez kontrole sklepów i lokali gastronomicznych. 3. Realizacja programów profilaktycznych na rzecz dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych a także wspieranie różnych form spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież, służące promocji zdrowego stylu życia. 4. Podejmowanie czynności zmierzających do podjęcia leczenia odwykowego osób zgłoszonych do Komisji oraz przeprowadzanie rozmów w sprawach osób nadużywających alkohol a także motywowanie osób zgłoszonych do Komisji do podjęcia leczenia odwykowego. 5. Wspieranie przedsięwzięć mających na celu przeciwdziałanie wykluczaniu społecznemu i marginalizacji osób uzależnionych i ich rodzin. V. Formy pomocy dla osób uzależnionych i ich rodzin 1. Przeprowadzanie rozmów motywujących z osobami uzależnionymi do podjęcia leczenia odwykowego. 2. Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu, obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu tj. zalecenie przeprowadzenia badania przez biegłego w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania formy leczenia. 3. Kierowanie wniosku do sądu o orzeczenie obowiązku leczenia w zakładzie lecznictwa odwykowego. 4. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej. 5. Dofinansowanie obozów, kolonii, wycieczek z programem socjoterapeutycznym dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym. 6. Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Posterunkiem Policji, Poradnią Leczenia Uzależnień od Alkoholu oraz Kuratorem Sądowym w zakresie pomocy rodzinom, w których występują problemy z nadużywaniem alkoholu, substancji psychoaktywnych i przemocą.
VI. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii: 1. Diagnoza lokalnych zagrożeń w zakresie uzależnień w Gminie Wierzbica. 2. Prowadzenie lokalnych kampanii edukacyjnych związanych z profilaktyką alkoholową i przeciwdziałaniem narkomanii, np. pikniki, festyny, szkolenia, wykłady. 3. Zakup i rozpowszechnianie materiałów profilaktycznych- prasy, broszur, plakatów, ulotek, książek z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i narkotykowych. 4. Organizowanie i finansowanie szkolnych programów i spektakli profilaktycznych oraz pozalekcyjnych zajęć sportowych a także zakup pomocy do ich prowadzenia. 5. Organizowanie i dofinansowywanie działalności świetlic środowiskowych oraz ich doposażenie w sprzęt niezbędny do właściwego zagospodarowania wolnego czasu dzieci i młodzieży oraz remonty i inwestycje w tym zakresie. 6. Finansowanie szkoleń i kursów służących podniesieniu kompetencji w zakresie wiedzy o uzależnieniach dla osób stykających się z problematyką uzależnień i przemocy w rodzinie m. in. Nauczycieli, pracowników socjalnych, funkcjonariuszy policji, członków GKRPA, pracowników administracji zajmujących się wydawaniem zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. 7. Podejmowanie działań edukacyjnych, kontrolnych i interwencyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych mających na celu ograniczenie ich dostępności i przestrzeganie zakazu sprzedawania i spożywania przez nieletnich napojów alkoholowych. 8. Promocja i profilaktyka zdrowego stylu życia poprzez udział w ogólnopolskich kampaniach promujących trzeźwość. 9. Wspieranie działań podejmowanych przez organizacje rządowe, pozarządowe i środowisko wzajemnej pomocy, które są ukierunkowane na zapobieganie i zmniejszenie szkód powodowanych uzależnieniami. 10. Organizacja i finansowanie zajęć dla rodziców mających na celu podniesienie kompetencji wychowawczych, społecznych oraz przygotowujących rodziców do wychowywania dzieci bez przemocy i alkoholu. 11. Prowadzenie badań i monitorowanie problemów społecznych związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
VII. Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 1. Komisja realizuje powyższe zadania w oparciu o ustawę o wychowaniu w trzeźwości oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. 2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podejmuje czynności zmierzające do podjęcia leczenia odwykowego osób zgłoszonych do Komisji w szczególności poprzez: przeprowadzanie rozmów w sprawach osób nadużywających alkohol, motywowanie osób zgłoszonych do Komisji do podjęcia leczenia odwykowego, kierowanie wniosków do sądu o orzeczenie obowiązku leczenia w zakładzie lecznictwa odwykowego, opiniowanie wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych, udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej, prowadzenie działań kontrolnych i interwencyjnych mających na celu ograniczenie dostępności napojów alkoholowych i przestrzeganie zakazu sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 roku życia, praca w Zespole Interdyscyplinarnym i grupach roboczych w przypadku wystąpienia przemocy w rodzinie. 3. Koordynację programu powierza się przewodniczącemu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, do którego zadań należą: przygotowanie projektu Programu, w terminie do 15 listopada roku poprzedzającego rok, w którym będzie obowiązywał, przygotowanie dokumentu określającego podział środków przeznaczonych na realizację zadań określonych w niniejszym programie, opisywanie dowodów źródłowych dotyczących, na podstawie których będą dokonywane wydatki w ramach Programu, określanie zgodności podejmowanych działań z Programem, współpraca z instytucjami i organizacjami działającymi w sferze profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i uzależnień od środków psychoaktywnych, pod nieobecność przewodniczącego pracami Komisji kieruje zastępca przewodniczącego.
4. Do zadań Sekretarza Komisji należy: sporządzanie protokołów z posiedzenia Komisji, sporządzanie listy obecności z posiedzenia Komisji, przekazywanie dokumentacji będącej przedmiotem posiedzenia do odpowiednich instytucji. W skład Komisji wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Wójt Gminy sprawuje na bieżąco nadzór nad realizacją Programu i podejmuje niezbędne działania do osiągnięcia wyznaczonych celów. VIII. Zasady wynagradzania członków Komisji 1. Członkowi Komisji za jedno posiedzenie przysługuje wynagrodzenie w kwocie 100zł brutto. 2. Przewodniczącemu Komisji za jedno posiedzenie przysługuje wynagrodzenie w kwocie 130zł brutto- w związku z wykonywaniem zadań związanych z organizacją prac Komisji. 3. Zastępcy przewodniczącego za jedno posiedzenie przysługuje wynagrodzenie w kwocie 120zł brutto. 4. Sekretarzowi Komisji za jedno posiedzenie przysługuje wynagrodzenie w kwocie 110zł brutto- w związku z wykonywaniem zadań związanych z organizacją prac Komisji. 5. Podstawą do wypłaty wynagrodzeń, o których mowa w powyższych punktach stanowi sporządzone i podpisane przez przewodniczącego zestawienie wraz z listą (listami) obecności podpisanymi przez członków Komisji biorących udział w jej pracach. 6. Wypłata wynagrodzenie dokonywana będzie przelewem na wskazane przez członka Komisji konto w terminie do 20-go dnia miesiąca następującego po miesiącu przepracowanym. IX. Źródła finansowania 1. Zadania wynikające z Programu są finansowane z opłat za wydane zezwolenia na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych, ze środków własnych gminy oraz dotacji, darowizn, zapisów i innych wpływów od osób prawnych i fizycznych, 2. Merytoryczną podstawą decyzji finansowania zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych są założenia zawarte w przyjętym
i zaakceptowanym prze Radę Gminy Wierzbica Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Wierzbica w 2017roku. Przewodniczący Rady Gminy /-/ Józef Kwiatkowski