Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING Adres: 80-461 Gdańsk ul.startowa 7a/13, tel. (+48) 503 603 936; e-mail: kuling@wp.pl, http://www.kuling.org.pl Gdaosk, grudzieo 2012 rok Sprawozdanie z przeprowadzonego badania ankietowego podczas edukacji na ścieżce turystycznej w rezerwacie przyrody Mewia Łacha w 2012 roku. W okresie od 9 lipca do 16 września 2012 roku, podczas prac badawczo- naukowych Grupy Badawczej Ptaków Wodnych KULING w rezerwacie przyrody Mewia Łacha, edukatorzy przeprowadzili łącznie 475 badao ankietowych. Ankietowano wybranych mieszkaoców i turystów odwiedzającymi rezerwat. Wszystkie ankiety były kompletne, tj. zawierały odpowiedzi na każde z pięciu pytao, chod częśd z nich nie zawierała odpowiedzi na wszystkie poruszone w pytaniu aspekty (dotyczy pytania nr 5). Badaniami ankietowymi objęte były tylko osoby dorosłe. WYNIKI ANKIET: Pytanie 1. - Powód Paostwa wizyty w rezerwacie przyrody Mewia Łacha. Możliwe było podanie kilku wariantów odpowiedzi. 40 osób (8%) wskazało na wyłącznie pozaprzyrodnicze motywacje (w tym plażowanie). 92 % ankietowanych podało co najmniej jeden przyrodniczy powód obecności w rezerwacie. Aż 29% (138 osób) badanych odpowiedziało, że jedynym lub jednym z kilku powodów obecności w ujściu Wisły był obóz GBPW KULING i prowadzona edukacja na ścieżce turystyczno przyrodniczej. Na wykresie przedstawiono przyrodnicze aspekty (odsetek osób odwiedzających rezerwat deklarujących dane zainteresowanie). Rys. 1. Powody wizyty w rezerwacie Mewia Łacha (odsetek osób deklarujących dany powód, możliwe było kilka odpowiedzi).
Pytanie 2 Miejsce zamieszkania w relacji do rezerwatu przyrody Mewia Łacha. Ponad połowa (54%) turystów polskiego pochodzenia, którzy odwiedzili rezerwat, mieszka poza woj. pomorskim. 45 % ankietowanych to mieszkaocy woj. pomorskiego, z czego 37% to mieszkaocy Trójmiasta. Tylko 6% z nich to osoby mieszkające w najbliższym otoczeniu ujścia Wisły, czyli mieszkaocy Wyspy Sobieszewskiej. W stosunku do ubiegłorocznych badao, zanotowaliśmy zaledwie 2%-owy wzrost w tej Grupie. W 2012 roku przeprowadziliśmy ankiety z sześcioma obcokrajowcami, co stanowi ok. 1% wszystkich badanych. Obcokrajowcy przyjechali z Wielkiej Brytanii, Czech i Niemiec. Rys. 2. Udział procentowy wskazao pochodzenia turystów odwiedzających rezerwat Mewia Łacha. Pytanie 3 - Proszę podad nazwę firmy, która wspiera działania Grupy Badawczej Ptaków Wodnych KULING w ramach Programu Chronimy naturę na Wyspie Sobieszewskiej. 65% ankietowanych (308 osób) wskazało prawidłową odpowiedź - Grupę LOTOS Zaledwie 2% (10 osób) odpowiedziało, że Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdaosku. Pozostałe osoby (33%) nie potrafiły prawidłowo odpowiedzied na pytanie. Zaznaczyd należy, że badanie ankietowe przeprowadzane było przed lub podczas prowadzonej edukacji. Procent wskazao prawidłowej odpowiedzi ( Grupa LOTOS ) zależny jest od miejsca zamieszkania respondowanych. Dla mieszkaoców Gdaoska, w tym Wyspy Sobieszewskiej stanowi powyżej 70%, przy średniej 65%. Poniżej przedstawiamy wyniki procentowych wskazao prawidłowej odpowiedzi w stosunku do miejsca zamieszkania badanych turystów i mieszkaoców. 2
Rys. 3. Procentowe wskazania prawidłowej odpowiedzi wśród ankietowanych mieszkaoców i turystów. Pytanie 4 - Czy w Polsce potrzebne są miejsca objęte ochroną dedykowane ssakom bałtyckim, ptakom jak Mewia Łacha? Na pytanie, twierdząco, odpowiedziało 97% respondentów (463 osób). 9 osób (2%) udzieliło przeczącej odpowiedzi. 3 osoby (1%) nie potrafiły udzielid odpowiedzi. Pytanie 5 - Czy byliby Paostwo w stanie zapłacid jednorazową kwotę na specjalny fundusz dla ochrony różnorodności gatunkowej Bałtyku, wiedząc, że liczba gatunków drastycznie spadła np. o 25%? Jaka to byłaby kwota? Zadaliśmy hipotetyczne pytanie, mające na celu zobrazowad badanym osobom stan i zasobnośd gatunkową środowiska morskiego oraz potrzebę jego ochrony. Pytanie to skłoniło wiele osób do dalszych dyskusji związanych m.in. z perspektywą ochrony rezerwatu Mewia Łacha, zmianą ustawodawstwa polskiego dotyczącego możliwości tworzenia rezerwatów wodnych czy, ochroną zagrożonych gatunków flory i fauny i udziałem naukowców w badaniach nad ich krajowymi populacjami. Podobne pytanie pojawiło się w badaniach ankietowych WWF Polska. 283 turystów, co stanowi 61% respondentów, udzieliło twierdzącej odpowiedzi. Zaledwie 4% (21 osób) udzieliło przeczącej odpowiedzi. Aż 167 osób (35%) nie potrafiło zdeklarowad się w tej sprawie. 3
Rys. 4. Odpowiedzi na pytanie respondenci byliby skłonni wesprzed finansowo fundusz na rzecz ochrony bioróżnorodności Bałtyku, wiedząc, że liczba gatunków w nim żyjących drastycznie spada. Spośród osób udzielających negatywnych odpowiedzi, jako odmowę wsparcia finansowego podawano następujące powody: zła sytuacja finansowa (10 osób), wymieranie gatunków jest naturalnym i potrzebnym procesem, a ludziom potrzebna jest wolnośd (2 osoby). szkoda nakładu finansowego na tą problematykę (1 osoba). dbałośd o przyrodę i bioróżnorodnośd jest sprawą narodową (administracji paostwowej), nie społeczeostwa. 8 osób nie potrafiło uzasadnid swojego negatywnego zdania. Spośród 454 osób deklarujących chęd wsparcia finansowego, 18% nie podało przybliżonej kwoty, jaką mogliby wyłożyd na cele ochrony bioróżnorodności Bałtyku. Uwaga: prosząc o odpowiedź na tę częśd pytania, nie wskazywaliśmy zakresu ewentualnych datków. Z uwagi na sporą rozpiętośd deklarowanych dotacji, odpowiedzi zostały pogrupowane w następujące przedziały (203 osoby udzieliły odpowiedzi, wskazując kwotę): 4
Przedział finansowy deklarowanych kwot (zł) Ilośd osób deklarujących wsparcie w wybranym przedziale (os.) Przybliżony procentowy udział respondentów (%) 5,00 25,00 zł 61 30,0 26,00 50,00 zł 31 16,0 51,00 100,00 zł 40 19,5 Kilkaset złotych 4 2,0 1.200,00 3.000,00 zł 5 2,5 1% podatku 41 20,0 10% miesięcznej pensji 21 10,0 Tab. 1 Deklaracje kwot mających na celu wesprzed hipotetyczny Fundusz na rzecz ochrony różnorodności biologicznej Morza Bałtyckiego. Pytanie 6 - Czy wspieranie przez firmy komercyjne projektów proekologicznych i społecznych wpływa na Paostwa wybór podczas dokonywania zakupów? 67% ankietowanych twierdząco odpowiedziało na pytanie, z czego 16% rzadko sugeruje się pro społeczną i ekologiczną polityką firmy przy wyborze produktów. Tylko 13% pytanych (63 osoby) deklarowało negatywną odpowiedź. Aż 20% osób nie umiało udzielid odpowiedzi na to pytanie. Rys. 3. Odpowiedzi na pytanie: Czy wspieranie przez firmy komercyjne projektów społecznych i proekologicznych wpływa na Pani/Pana wybór produktów tej firmy częściej niż innych? Poniżej przedstawiamy ankietę. Raport sporządzili: Szymon Bzoma i Ewelina Kurach Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING 5
Załącznik 1 Treśd ankiety. Data: 1. Powód Paostwa wizyty w rezerwacie Mewia Łacha : * + nie wiedzieliśmy, że tutaj jest rezerwat [ ] ptaki [ ] foki * + panorama stożka ujściowego Przekopu Wisły * + obóz ornitologiczny GBPW KULING i edukacja * + plaża [ ] inny wpisz jaki. 2. Miejsce Paostwa zamieszkania: [ ] Wyspa Sobieszewska * + Gdaosk [ ] Sopot lub Gdynia [ ] woj. pomorskie * + inne województwo [ ] zagranica 3. Proszę podad nazwę firmy, która wspiera działania Grupy KULING w ramach Programu Chronimy naturę na Wyspie Sobieszewskiej * +... [ ] nie znam 4. Czy w Polsce potrzebne są miejsca objęte ochroną dedykowane ssakom bałtyckim, ptakom jak Mewia Łacha? [ ] tak [ ] nie [ ] inna odp. wpisz jaka 5. Czy byliby Paostwo w stanie zapłacid jednorazową kwotę na specjalny fundusz dla ochrony różnorodności gatunkowej Bałtyku, wiedząc, że liczba gatunków drastycznie spadła np. o 25%? Jaka to byłaby kwota? [ ] tak -.... [ ] nie dlaczego? * + nie wiem, nigdy się nad tym nie zastanawiałam/łem [ ] inna odp. wpisz jaka. 6. Czy wspieranie przez firmy komercyjne projektów proekologicznych i społecznych wpływa na Paostwa wybór podczas dokonywania zakupów? [ ] tak [ ] nie [ ] rzadko * + trudno powiedzied [ ] inna odp. wpisz jaka. 6