WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZĄDZEŃ WODOCIĄGOWYCH I URZĄDZEŃ KANALIZACYJNYCH NA LATA 2012-2015 NOWY TARG 2012-02-20 1
SPIS TREŚCI WSTĘP...3 PLANOWANY ZAKRES USŁUG WODOCIĄGOWO KANALIZACYJNYCH....4 PRZEDSIĘWZIĘCIA ROZWOJOWO-MODERNIZACYJNE W POSZCZEGÓLNYCH LATACH...... 4 PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE ZUŻYCIE WODY ORAZ WPROWADZANIE ŚCIEKÓW...8 NAKŁADY INWESTYCYJNE W POSZCZEGÓLNYCH LATACH.. 12 SPOSÓB FINANSOWANIA PLANOWANYCH INWESTYCJI....12 2
WSTĘP Obowiązek opracowania planu nakłada na Zakład ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. O zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858, z póz. zm.). Jest on podstawą działalności inwestycyjnej zakładu oraz może być elementem kształtowania taryf. Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na lata 2012-2015 (WPRiM) obejmuje przedsięwzięcia inwestycyjne przewidziane do realizacji przez MZWiK w dziedzinie urządzeń, wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, zdefiniowanych w ww. ustawie. Nie uwzględnia zatem wszystkich przedsięwzięć inwestycyjnych Zakładu poza urządzeniami wodociągowymi i kanalizacyjnymi, przykładowo zakupów sprzętu specjalistycznego, rozbudowy lub modernizacji bazy zakładu. Obejmuje natomiast zadania z zakresu uzbrajania terenów miejskich, wynikające z kierunków rozwoju gminy, określonych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ujęte w nim zadania służą rozwojowi Miasta oraz mają na celu poprawę jakości świadczonych usług i dostosowaniu ich do standardów unijnych. W Wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na lata 2012-2015 uwzględnione zostały zadania aktualnie realizowane, w tym przewidziane do współfinansowania ze środków Funduszu Spójności oraz nowe, które wynikają z polityki inwestycyjnej miasta, potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Zgodnie z wymogami ustawy WPRiM obejmuje następujące zagadnienia: - planowany zakres usług wodociągowo-kanalizacyjnych, - przedsięwzięcia rozwojowo-modernizacyjne w poszczególnych latach, - przedsięwzięcia racjonalizujące zużycie wody oraz wprowadzanie ścieków, - nakłady inwestycyjne w poszczególnych latach, - sposoby finansowania planowanych inwestycji. 3
PLANOWANY ZAKRES USŁUG WODOCIĄGOWO KANALIZACYJNYCH 1. Pobór wody z ujęć podziemnych i powierzchniowych, uzdatnianie oraz dystrybucja na potrzeby: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, instytucji, obiektów użyteczności publicznej. 2. Odbiór ścieków do miejskiej kanalizacji sanitarnej, transport rurociągami na oczyszczalnię oraz ich oczyszczenie zgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu wodno-prawnym. 3. Prowadzenie działalności remontowo-inwestycyjnej urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. 4. Świadczenie usług na rzecz ludności i podmiotów gospodarczych w zakresie: inspekcji TV rurociągów sanitarnych i deszczowych, badań laboratoryjnych wody i ścieków, udrożniania kanalizacji i wykrywania wycieków wody, odbioru nieczystości płynnych, hurtowego odbioru ścieków PRZEDSIĘWZIĘCIA ROZWOJOWO-MODERNIZACYJNE W POSZCZEGÓLNYCH LATACH Celem planu jest osiągnięcie standardów wyznaczonych przez stosowne dyrektywy UE oraz spełnienie krajowych wymogów. (Polskie ustawy i rozporządzenia w zakresie gospodarki wodno-ściekowej uwzględniają wymogi UE). Kluczowe dyrektywy UE to: - 98/83/EC określająca jakość wody przeznaczonej do picia, - 91/271/EC określająca wymagania jakościowe dla ścieków oczyszczonych, - 75/442/EC w sprawie odpadów. Najważniejsze polskie akty prawne to: - Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r O zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858), - Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239 poz. 2019), - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. O odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251) oraz wynikające z powyższych ustaw rozporządzenia. Wymienione akty prawne stawiają bardzo wysokie wymogi, a ich realizacja będzie możliwa tylko przy odpowiednio wysokim zaangażowaniu inwestycyjnym oraz organizacyjnym. Zadania ujęte w WPRiM mają na celu zabezpieczenie trwałej i ciągłej sprawności potencjału technicznego Zakładu, poprawę jakości usług jak i rozbudowę systemu wodociągowego i kanalizacji sanitarnej, w celu zapewnienia dostawy wody i odbioru ścieków dla nowych obszarów rozwojowych miasta. 4
Inwestycje planowane do realizacji z udziałem środków pomocowych UE Tab. 1. Lp. Nazwa zadania Przewidywany okres realizacji 1. Budowa kanalizacji sanitarnej na os.niwa, os.robów, os.szuflów, Czerwone Niżne 2012-2013 2. Renowacja, uszczelnienie kanalizacji sanitarnej 2012-2013 3. Modernizacja oczyszczalni ścieków budowa osadników wstępnych, węzła stabilizacji osadu z WKFZ, modernizacja budynku wielofunkcyjnego, modernizacja węzła termicznej przeróbki osadu 2012-2015 4. Dobudowa 2 óch studni głębinowych oraz stacji uzdatniania wody 2013 5. Budowa sieci wodociągowej na os. Czerwone Niżne 2013 6. Budowa sieci wodociągowej w ul.grel 2013 7. System monitoringu i diagnostyki sieci 2013 8. Zakup samochodów asenizacyjnych 2014 5
Inwestycje planowane do wykonania w oparciu o środki własne zakładu Tab. 2. Lp. Nazwa zadania Przewidywany okres realizacji 1. Budowa wodociągu w ul.sybiraków 2013-2014 2. Budowa wodociągu w ul.kotlina I 2013 3. Dobudowa wodociągu i kanalizacji w ul. Waksmundzkiej 2013 4. Wymiana wodociągu wraz z przyłączami w ul.waksmundzkiej od ronda 2013 im. Ofiar Katynia 5. Wymiana wodociągu w ul.zielona, ul.lubertowicza, ul.gorczańska, 2012-2014 Kokoszków Boczna 6. Wymiana kotła parowego w kotłowni gazowej suszarni osadu 2013 7. Budowa systemu rozdziału transportu osadu do instalacji suszenia osadu 2013-2014 oraz do bezpośredniego załadunku do kontenerów 8. Dobudowa wodociągu i kanalizacji w ul.norwida 2014 9. Wymiana wodociągu w drodze bez nazwy, bocznej do ul Kokoszków, dz. 2014 ewid. nr 6364/3. 10. Wymiana wodociągu w ul.nadwodnia 2014 11. Wykonanie projektu i wymiany obudów żelbetonowych studni na ujęciach 2014 głębinowych Podhale 12. Modernizacja systemu sterowania procesem suszenia osadu 2014 13. Zakup sieci kanalizacyjnej w ul.kwiatowej 2014 14. Wykonanie prac poszukiwawczo-geologicznych zasobów wody na terenie zbiorników wyrównawczych na Kowańcu 2015 15. Wymiana wodociągu na terenie b.nzps Podhale część zachodnia 2015 16. Rozbudowa sieci kanalizacyjnej w ul.kokoszków 2015 17. Budowa sieci kanalizacyjnej w ul.ludźmierskiej osiedle domów 2015 jednorodzinnych 18. Wymiana wodociągu na terenie oczyszczalni ścieków 2015 6
Inwestycje planowane do wykonania w oparciu o środki budżetu Miasta w 2012 roku Tab. 3. Lp. Nazwa zadania Przewidywana wartość Przewidywany okres realizacji Urządzenia wodociągowe 1. Budowa sieci wodociągowej w ul.mickiewicza 125.000 2012 2. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w ul.mickiewicza 175.000 2012 3. Wykonanie dokumentacji projektowej dla budowy kanalizacji sanitarnej os. Nowe i ul. Ustronie Boczne oraz projekt budowy kanalizacji sanitarnej w obrębie ul. Halikowskiego. 90.000 2012 Łącznie: 390.000 Inwestycje planowane do wykonania ze środków własnych zakładu w 2012 roku Tab. 4. Lp. Nazwa zadania Przewidywana wartość Przewidywany okres realizacji Urządzenia wodociągowe 1. Budowa wodociągu w ul.podtatrzańskiej 120.000 2012 2. Budowa wodociągu w ul.sybiraków 100.000 2012 ( przejście pod DK 47) I etap 3. Budowa wodociągu w ul.willowa 230.000 2012 4. Modernizacja hydroforni Sikorskiego wymiana 100.000 2012 agregatów pompowych i sterowania 5. Wymiana agregatów pompowych 2 szt. 10.000 2012 6. Wdrożenie systemu zdalnego odczytu wodomierzy 15.000 2012 Łącznie: 575.000 7
Inwestycje planowane do wykonania w oparciu o środki własne zakładu w 2012 roku Tab. 5. Lp. Nazwa zadania Przewidywana wartość Przewidywany okres realizacji Urządzenia kanalizacyjne 1. Remont wirówki dekantacyjnej Hiller 250.000 2012 2. Wymiana systemu monitoringu i sterowania 325.000 2012 oczyszczalni ścieków wraz z infrastrukturą światłowodową 3. Likwidacja składowiska osadu ( decyzja MWIOŚ ) 1.100.000 2012 Łącznie: 1.675.000 PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE ZUŻYCIE WODY ORAZ WPROWADZANIE ŚCIEKÓW Zakład będzie realizować wymogi ustawy poprzez kontynuację działań prowadzących do poprawy jakości uzdatnionej wody i zmniejszenia zużycia wody na potrzeby technologiczne oraz dalszego obniżania strat wody i strat na ściekach : - poprawa jakości produkowanej wody Woda do celów zbiorowego zaopatrzenia w wodę jest pobierana z trzech ujęć głębinowych: ujęcie Równia Szaflarska-Bór 8 studni, ujęcie Podhale (skomunalizowane ujęcie na terenie byłych Nowotarskich Zakładów Przemysłu Skórzanego) 6 studni, ujęcie Grel 3 studnie i 16 nieuzbrojonych odwiertów oraz dwie pojedyncze studnie Na Skarpie i Na Bazie. Systemem automatyki objęte są dwa ujęcia: Równia Szaflarska-Bór i Podhale. W ramach programu Modernizacja gospodarki wodnej i ściekowej w Nowym Targu zostanie zrealizowana stacja uzdatniania wody z instalacją do usuwania zawiesiny występującej w odwiertach L1-L2 ujęcia Równia Szaflarska Bór, powodującej podwyższenie wskaźnika mętności do górnej dopuszczalnej granicy. 8
- minimalizacja strat wody MZWiK realizuje jako JRP z funduszu UE w ramach projektu Modernizacja gospodarki wodnej i ściekowej w Nowym Targu, kontrakt III.08 pn. System monitoringu i diagnostyki sieci zastosowanie w wybranych ok. 13-15 punktach sieci wodociągowej urządzeń do całodobowego pomiaru ciśnienia i przepływów w celu szybkiej lokalizacji stref a następnie miejsc wycieków. Dostęp do szybkiej i precyzyjnej informacji o awarii sieci umożliwi podjęcie natychmiastowej interwencji, skracając w ten sposób czas trwania niekontrolowanego ubytku wody. MZWiK prowadzi monitoring przy użyciu urządzeń lokalizujących i rejestrujących wycieki wody na podstawie analizy przepływów nocnych w godz. 02.00-04.00 marki Permalog prod. f-my Palmer Wielka Brytania oraz detekcję wycieków za pomocą urządzenia do cyfrowej lokalizacji wycieków wody z sieci mikrokorelatora produkcji - firmy Palmer Wlk.Brytania. W zakresie zmniejszenia awaryjności sieci MZWiK stosuje kilka rodzajów działań mających na celu zapobiegania powstawaniu awarii poprzez : 1/ sukcesywną wymianę armatury zaporowej oraz hydrantowej na wykonaną w nowoczesnych technologiach i odpowiednio zabezpieczoną antykorozyjnie, 2/ sukcesywną wymianę przyłączy i odcinków sieci wodociągowej na nowoczesne szczelne technologie z rur PEHD. Obecnie priorytetem staje się wymiana awaryjnych odcinków sieci przy okazji remontów ulic w mieście. Rury żeliwne i stalowe wykazujące dużą awaryjność ze względu na technologię łączenia rur na sznur i ołów, wymieniane są wraz z przyłączami na rury zgrzewane doczołowo z tworzywa sztucznego PEHD. Jednak wymiana nie przynosi natychmiastowych efektów np. w postaci zmniejszonych strat wody, gdyż uszczelnienie jednego odcinka powoduje wzrost ciśnienia w tym rejonie i powstania nowych awarii na rurociągach jeszcze nie objętych modernizacją. Jest to proces długofalowy oraz kosztowny, ale przynoszący efekty w postaci mniejszej liczby awarii w okresie rocznym w stosunku do lat poprzednich. 3/ regulacja i zmniejszanie ciśnienia wody w wydzielonych strefach przez zastosowanie zaworów redukcyjnych ciśnienia oraz systemów pompowych utrzymujących ciśnienie na stałym określonym poziomie, niezależnie od aktualnego rozbioru, 4/ stosowanie agregatów pompowych posiadających system płynnego uruchamiana za pośrednictwem przemienników częstotliwości,w związku z czym zmiany ciśnienia w instalacji następują łagodnie i bezuderzeniowo, co ma wpływ na wydłużenie żywotności instalacji ( brak udarów hydraulicznych) oraz minimalizację powstawania awarii, 4/ prowadzenie monitoringu przepływów w wydzielonych strefach zaopatrzenia tj. Hydrofornia Szaflarska, Sikorskiego, pompownia Kokoszków oraz prawobrzeżna część miasta za mostem w ciągu ul.waksmundzkiej. Na podstawie analizy godzinowych i dobowych przepływów wody dokonywana jest ocena stanu szczelności sieci i decyzja o wszczęciu lokalizacji i usuwania awarii w strefie. 9
- gospodarka wodomierzowa Zakład stawia sobie w tej dziedzinie konkretne cele, tj. dokładność pomiaru i odporność na próby zakłócania pracy liczydła (np. różnego rodzaju magnesy). Zakład od lat prowadzi działania mające na celu zracjonalizowanie zużycia wody i wprowadzania ścieków. Najważniejsze przedsięwzięcia zrealizowane przez Zakład w zakresie racjonalizacji zużycia wody to: - wymiana wodomierzy głównych połączona z przeróbką podejść wodomierzowych na średnice odpowiadające aktualnym wielkościom rozbioru wody w obiekcie, - systematyczna wymiana wodomierzy, które utraciły ważne cechy legalizacyjne, Część zakresu prac dla poprawy funkcjonowania systemu dystrybucji wody i prowadzenia analiz sprzedaży w poszczególnych rejonach zaopatrzenia, w tym analizę statystyczną zapisów wszystkich zainstalowanych w systemie wodomierzy z uwzględnieniem wieku, oceny stanu, poprawności doboru i błędów pomiarowych wodomierzy legalizowanych wymagało dokonania postępu w rozwoju technik informatycznych. MZWiK w planie na 2012 rok umieścił wdrożenie systemu zdalnego odczytu wodomierzy z funkcją archiwizowania danych i analizy poprawności doboru wodomierza do wielkości rozbioru wody na przyłączu. Od II półrocza 2011 r. testowane są zestawy pilotażowe firmy SENSUS, w planie na rok 2012 jest zapoznanie się z wdrożeniami firmy Mirometr w PWiK Dębica oraz Wodociągach Ziemi Cieszyńskiej. Analiza awarii prowadzona jest rokrocznie w celu typowania rurociągów do najpilniejszej wymiany, aktualnie na podstawie analizy awaryjności sieci w ciągu najbliższych lat planowana jest w do wymiany sieć wodociągowa w ulicach Zielona, Lubertowicza, Gorczańska gdzie rurociąg znajduje się w stanie daleko posuniętej korozji, do wymiany planowane jest łącznie 1190 m sieci stalowej fi 150 mm wraz z przyłączami. Głównym celem niniejszych przedsięwzięć jest jak najdokładniejsze opomiarowanie usług dostarczanych przez Zakład. Poza oczywistym faktem właściwego opomiarowania sprzedawanych mediów, działania te powodują zmniejszenie strat na sprzedaży wody i odbiorze ścieków oraz wymuszają bardziej racjonalne korzystanie z wody. W zakresie gospodarki ściekowej: -ograniczanie strat w systemie ściekowym. Głównym źródłem strat na ściekach są napływy do kanalizacji sanitarnej i dalej, do oczyszczalni ścieków tzw. wód przypadkowych (wody opadowe, roztopowe, drenażowe). MZWiK planuje wdrożenie nowoczesnych metody diagnostycznych dla oceny stanu technicznego sieci kanalizacyjnej. Teleinspekcja rurociągów wykorzystywana jest do oceny stanu technicznego kanałów sanitarnych, w celu wykrywania awarii i źródeł infiltracji wód gruntowych, ale również 10
do planowania zadań remontowych i inwestycyjnych, a także do odbioru technicznego nowo wybudowanych sieci. Gros wód przypadkowych trafia do kanałów ściekowych przez otwory wentylacyjne włazów studni kanalizacyjnych. Kanalizacja sanitarna nie może być jednakże całkowicie zhermetyzowana (gazy wybuchowe). Tam gdzie jest to tylko możliwe, dokonywana jest wymiana włazów na szczelne, m.in. na trasach głównych spływów strumieni wód opadowych/roztopowych oraz w miejscach zalewisk lub zastoisk wodnych. W wyniku wykonanego w 2011 roku hydrodynamicznego czyszczenia i opróżniania kanalizacji z zalegających osadów oraz telewizyjnej inspekcji wnętrz rurociągów zlokalizowane zostały miejsca infiltracji wód gruntowych. W ramach projektu Modernizacja gospodarki wodnej i ściekowej w Nowym Targu w latach 2012-2013 zostanie poddane renowacji bezwykopowej przez zastosowanie wykładziny ciasnopasowanej na długości ok. 9.500 m sieci kanalizacyjnej, wykonanie uszczelnienia włączenia do sieci 234 szt. przyłączy kanalizacyjnych oraz renowacja 304 szt. studni rewizyjnych. - kontrola ilości i jakości ścieków wprowadzanych do kanalizacji Dla prawidłowej pracy systemu kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalni ścieków MZWiK wyposażone we własne, laboratorium środowiskowe, przeprowadza kontrole jakości ścieków wprowadzanych do kanalizacji, co wynika z umów zawartych z odbiorcami usług grupy dostawców ścieków o parametrach innych niż ścieki bytowe, dostarczających ścieki o największych ładunkach i stężeniach. Oprócz wyższych kosztów oczyszczania takich ścieków istnieje konieczność zabezpieczenia skuteczności oczyszczania, zgodnie z warunkami pozwolenia wodnoprawnego. Egzekwowanie dotrzymania umownych wielkości zanieczyszczeń ścieków ma na celu również eliminowanie subsydiowania skrośnego (pokrywanie zwiększonych kosztów oczyszczania przez inne grupy odbiorców usług niż te, które dostarczają ścieki o gorszych parametrach), a także utrzymanie, warunków określonych aktualnie obowiązującym pozwoleniem wodnoprawnym. 11
Tab. 6. Lp. Rok Invest. NAKŁADY INWESTYCYJNE W POSZCZEGÓLNYCH LATACH (szacunkowe, w tys. zł) 2012 2013 2014 2015 SUMA 1. z własnych środków 2.250,0 1.500,0 1.700,0 2.000,0 7.450,0 2. z udziałem środków FS 10.181.4 17.116,9 14.533,4 6.456,2 48.287,9 2a. Urządzenia kanalizacyjne 2b. Urządzenia wodociągowe 3. Ze środków Budżetu Miasta 4. Nakłady Zakładu razem 9.985,7 13.407,0 13.800,7 6.453,9 43.647,3 195,7 3.709,9 732,7 2,3 4.640,6 390,0 - - - 390,0 12.821,4 18.616,9 16.233,4 8.456,2 56.127,9 SPOSOBY FINANSOWANIA PLANOWANYCH INWESTYCJI. Podstawowym źródłem finansowania inwestycji w latach 2012-2015, będą środki z pozyskane z Unii Europejskiej z Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, oś priorytetowa I gospodarka wodnościekowa, działanie 1.1 gospodarka wodno ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM na realizację projektu Modernizacja gospodarki wodnej i ściekowej w Nowym Targu. Pozostałe planowane inwestycje odtworzeniowe oraz rozwojowe planuje się realizować ze środków obrotowych MZWiK pochodzących z odpisów amortyzacyjnych i funduszu remontowego w ramach taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oraz dotacji celowych z Budżetu Miasta. 12