Młody inwestor skąd brać informacje i o czym samemu informować? Maciej Kędziora Departament Nadzoru Obrotu Urząd Komisji Nadzoru Finansowego 24.09.2015 r. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 1
PLAN PREZENTACJI Obowiązki informacyjne spółek giełdowych i ich znaczenie dla inwestorów wstęp z odrobiną sosu prawnego. Raporty okresowe. Raporty bieżące. Obowiązki informacyjne inwestora. Omówienie scenariusza lekcji. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 2
ŹRÓDŁA WIEDZY NA TEMAT DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI PUBLICZNEJ Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 3
Gdzie szukać informacji? Strona internetowa przedsiębiorstwa. Prasa branżowa oraz rynkowa, a także codzienna. Telewizja. Prospekt emisyjny. Raporty bieżące i okresowe. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 4
Po co powstały obowiązki informacyjne? Cel wprowadzenia obowiązków informacyjnych: - zapobieganie uprzywilejowaniu części inwestorów poprzez udostępnianie znaczących informacji wszystkim zainteresowanym osobom w równy sposób i w tym samym czasie, - stworzenie warunków do tego, by kurs akcji wynikał z sytuacji gospodarczej i finansowej ich emitenta i był możliwie niezależny od spekulacji. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 5
Dla emitenta: Rzetelne wykonywanie obowiązków informacyjnych umożliwia - wzrost zaufania inwestorów (w tym instytucjonalnych), - zmniejszenie kosztu pozyskania kapitału (poprzez emisję akcji), - zmniejszenie kosztów pozyskania finansowania dłużnego (w drodze emisji obligacji), - zmniejszenie kosztów monitorowania rynku przez inwestorów, co redukuje ich oczekiwania co do zwrotu z inwestycji (w związku z redukcją kosztów). Dla inwestora: - wgląd w sytuację finansową i operacyjną emitenta, - możliwość podejmowania decyzji inwestycyjnych na podstawie rzetelnego źródła wiedzy o działalności emitenta, - ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 6
JAKIE INFORMACJE MOGĄ WPŁYNĄĆ NA DECYZJE INWESTORA? Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 7
Co obejmują obowiązki informacyjne? Przekazywanie informacji poufnych. Przekazywanie informacji bieżących. Przekazywanie informacji okresowych. Obowiązki związane z opóźnianiem przekazania informacji poufnej. Obowiązki związane z notyfikacjami akcjonariuszy. Obowiązki związane z notyfikacjami transakcji insiderów i znaczących akcjonariuszy. Prowadzenie list insiderów. Obowiązki związane z walnymi zgromadzeniami akcjonariuszy. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 8
Obowiązki informacyjne źródła regulacji 1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej ( ). 2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi. 3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych ( ). 4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2005 roku w sprawie przekazywania i udostępniania informacji ( ). Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 9
Obowiązki informacyjne źródła nowych regulacji DYREKTYWA TRANSPARENCY II Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/50/UE z dnia 22 października 2013 r. (Dyrektywa Transparency II). Zmiana dotychczas obowiązującej dyrektywy 2004/109 WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym (Dyrektywa Transparency). Celem jest harmonizacja wymogów dotyczących przejrzystości emitentów we wszystkich krajach członkowskich UE. Dyrektywa Transparency II podlega implementacji, co oznacza, że konieczne jest wprowadzenie zmian w prawie krajowym. Dotyczy tylko emitentów, których papiery wartościowe są notowane na rynku regulowanym. ROZPORZĄDZENIE MAR Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 kwietnia 2014 r. sprawie nadużyć na rynku (Rozporządzenie MAR). Uchylenie dyrektyw UE harmonizujących przepisy zapobiegające nadużyciom w prawie krajowym państw członkowskich. Celem jest zapewnienie jednolitej regulacji zapobiegania nadużyciom na poziomie unijnym. Rozporządzenie MAR będzie stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich UE i nie wymaga transpozycji. Na poziomie UE wydane zostaną także akty prawne konkretyzujące obowiązki wynikające z Rozporządzenia MAR (tzw. standardy techniczne) oraz wytyczne pomocne w interpretacji tych przepisów (obecnie trwa proces legislacyjny). Obowiązkiem państw członkowskich będzie jedynie uchylenie przepisów krajowych kolidujących z rozporządzeniem MAR. Rozporządzenie MAR będzie obowiązywał emitentów, których papiery wartościowe są notowane zarówno na rynku regulowanym, jak i w alternatywnym systemie obrotu. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 10
Co się zmieni? Zakres zdarzeń wymagających publikacji raportu bieżącego. Sposób opóźniania przekazania do publicznej wiadomości informacji poufnych. Informowanie o transakcjach insiderów. Sankcje karne. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 11
RAPORTY OKRESOWE Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 12
Raporty okresowe Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych (Rozdział 4). Raporty kwartalne. Raporty półroczne. Raporty roczne. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 13
Raporty roczne powinny zawierać: pismo prezesa zarządu, wybrane dane finansowe (w PLN i EUR) za bieżący i poprzedni rok obrotowy, roczne sprawozdanie finansowe (zbadane przez biegłego rewidenta), sprawozdanie zarządu na temat działalności spółki w okresie objętym sprawozdaniem, oświadczenie zarządu, że wedle ich najlepszej wiedzy sprawozdanie roczne i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości i przedstawiają w sposób prawdziwy sytuację finansową spółki oraz jej wynik finansowy. oświadczenie zarządu, że podmiot, który dokonał badania sprawozdania finansowego został wybrany zgodnie z przepisami oraz spełniał warunki do wyrażenia bezstronnej i niezależnej opinii o badanym sprawozdaniu finansowym. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 14
Raporty roczne powinny zawierać: opinię podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, czy informacje zawarte w sprawozdaniu z działalności są zgodne z rozporządzeniem oraz czy są zgodne z danymi podanymi w rocznym sprawozdaniu finansowym, raport podmiotu uprawnionego z badania rocznego sprawozdania finansowego. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 15
A W PRAKTYCE WYGLĄDA TO TAK Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 16
Jak to wszystko wykorzystać? Czym jest analiza fundamentalna? Sprawdzenie kondycji finansowej spółki z uwzględnieniem sytuacji branży i otoczenia makroekonomicznego w celu określenia rzeczywistej wartości spółki, a zatem i wartości akcji wyemitowanych przez spółkę. Informacje zawarte w raportach okresowych są nieaktualne. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 17
RAPORTY BIEŻĄCE Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 18
Powody publikacji raportów bieżących Katalog zdarzeń, które powodują powstanie konieczności opublikowania raportu bieżącego jest zawarty w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych (Rozdział 2). 3 lipca 2016 roku ten katalog przestanie obowiązywać. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 19
Gdzie szukać raportów bieżących? Dział Relacje Inwestorskie na stronie internetowej emitenta. Agencje informacyjne: Polska Agencja Prasowa S.A., Bloomberg L.P., Cait Sp. z o.o., Grupa INTERIA.PL Sp. z o.o., Notoria Serwis S.A., StockWatch Sp. z o.o., Agencja Informacyjna Info-Processing Sp. z o.o. Strony internetowe Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Strona internetowa Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (w zakładce Dla Rynku/OAM). Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 20
Czym różnią się informacje zawarte w raportach bieżących od tych zawartych w raportach okresowych? Raporty okresowe przedstawiają sytuację spółki w ujęciu księgowym, czyli wycinkowo. Raporty bieżące przedstawiają informacje aktualne, są publikowane niezwłocznie po zaistnieniu danej sytuacji. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 21
PRZYKŁADY RAPORTÓW BIEŻĄCYCH Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 22
KIEDY I O CZYM MUSI INFORMOWAĆ INWESTOR Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 23
Rodzaje obowiązków informacyjnych inwestorów Informacje o transakcjach insiderów na podstawie art. 160 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi Informacje o znacznych pakietach akcji na podstawie art. 69 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 24
Transakcje insiderów Insiderami są osoby wchodzące w skład organów zarządzających lub nadzorczych emitenta albo będące jego prokurentami. Muszą oni zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) oraz emitenta o każdej zawartej przez nich, oraz osoby blisko z nimi związane, transakcji nabycia lub zbycia akcji tego emitenta. Emitent przekazuje następnie informację o zawarciu transakcji przez insidera do wiadomości publicznej. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 25
Transakcje insiderów Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2005 roku w sprawie przekazywania i udostępniania informacji o niektórych transakcjach instrumentami finansowymi. Ważny jest fakt zawarcia transakcji, a nie stan posiadania akcji na rachunku papierów wartościowych. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 26
Znaczne pakiety akcji Każda osoba (fizyczna, jak i prawna), która osiągnęła lub przekroczyła (w górę lub w dół) próg 5%, 10%, 15%, 20%, 25%, 33%, 33 i 1/3%, 50%, 75% albo 90% ogólnej liczby głosów w spółce, musi zawiadomić o tym fakcie KNF oraz emitenta. Emitent przekazuje następnie informację o zmianie udziału w głosach do publicznej wiadomości. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 27
Znaczne pakiety akcji Obowiązek ten dotyczy również akcjonariusza, który posiada 10% głosów lub więcej, za każdym razem, gdy jego udział w głosach zmieni się o 2% (5% w przypadku rynku NewConnect) oraz jeżeli akcjonariusz posiada 33% głosów lub więcej, za każdym razem, gdy jego udział w głosach zmieni się o 1%. Ważny jest stan posiadania akcji na koniec dnia sesyjnego. Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 28
PRZYKŁADY ZAWIADOMIEŃ INWESTORÓW Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 29
SCENARIUSZ LEKCJI Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 30
Dziękuję za uwagę Niniejsza prezentacja została przygotowana w celach edukacyjnych w ramach programu Porozmawiajmy o finansach oraz projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku. Informacje w niej zawarte mają wyłącznie charakter ogólny i nie stanowią porady inwestycyjnej. Autorskie prawa majątkowe do materiałów są własnością Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Rozpowszechnianie, kopiowanie, utrwalanie, publiczne wykorzystywanie całości lub części dozwolone jedynie w celach niekomercyjnych, nieodpłatnie, za zgodą UKNF, pod warunkiem podania informacji o pochodzeniu materiałów. 31