Finansowanie gospodarki odpadami komunalnymi, czy będą zmiany? Anna Marcinkiewicz Kierownik Wydziału Finansowania UE Departament Ochrony Ziemi NFOŚiGW Luty 2019 r.
Środki publiczne w przedsięwzięciach odpadowych
Rola środków publicznych Przetwarzanie odpadów to działalność gospodarcza mająca swoje odrębne regulacje prawne. Po co angażować środki publiczne wspierając na zasadach preferencyjnych realizację inwestycji, które winny mieć również swoje uzasadnienie biznesowe? Skrócenie czasu realizacji niezbędnej infrastruktury, Skuteczniejsza metoda promowania wymaganych standardów od działań władczych administracji, Promowanie rozwiązań ponadstandardowych i poprawa konkurencyjności przedsiębiorców je wdrażających, Złagodzenie skutków wzrostu obciążeń dla mieszkańców spowodowanych wdrożeniem właściwego systemu gospodarowania odpadami, Działania interwencyjne.
Przesłanki finansowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi z środków publicznych
Skąd pieniądze
Potrzeby inwestycyjne w gospodarce odpadami Inwestycje zgodnie z Planami Inwestycyjnymi (bez składowisk): PSZOK Instalacje nowe: liczba 1005 rozbudowa/ modernizacja liczba 455 PSZOK nowe: liczba 473 rozbudowa/ modernizacja liczba 556 Instalacje wartość: 1 222 441 tys. zł wartość: 18 259 664 tys. zł
Współfinansowanie inwestycji w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi ze środków publicznych Środki UE: regionalne programy operacyjne; Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko; Środki krajowe: wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej; Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; środki gmin i powiatów
Odpady w POIiŚ 2014-2020
Działanie 2.2. POIiŚ Gospodarka odpadami komunalnymi Typy projektów: 1. Projekty obejmujące swoim zakresem elementy gospodarki odpadami zgodnej z hierarchią sposobów postępowania z odpadami, w tym instalacje do termicznego przekształcania odpadów. 2. Projekty obejmujące swoim zakresem elementy gospodarki odpadami zgodnej z hierarchią sposobów postępowania z odpadami z wyłączeniem instalacji do termicznego przekształcania odpadów. 3. Projekty dotyczące wyłącznie instalacji do termicznego przekształcania odpadów.
Dla kogo i ile? Beneficjenci: - jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, działające w ich imieniu jednostki organizacyjne - podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego Dofinansowanie: - do 85% wydatków kwalifikowanych - w przypadku projektów generujących dochód faktycznie do 68% wydatków kwalifikowanych. BRAKUJĄCE ŚRODKI POŻYCZY PREFERENCYJNIE NFOŚiGW
Problemy warunkowość ex ante opóźnienia w uchwaleniu Planów Inwestycyjnych Spełnienie warunkowości potwierdzone przez KE 02.08.2017 r. (z wyłączeniem Mazowsza) linia demarkacyjna pomiędzy POIiŚ i RPO uzależniona od tzw. komponentu termicznego Wiele projektów niedojrzałych lub źle przygotowanych wniosków MAŁO WNIOSKÓW WOBEC POTRZEB
Wdrażanie Działania 2.2
Działanie 2.2 POIiŚ 2014 2020 realizacja 6 zakończonych naborów 161 złożonych wniosków na łączną kwotę 3 086 mln zł 32 podpisane umowy o dofinansowanie 632 mln zł udzielonego dofinansowania 1 126 mln zł łączny koszt całkowity projektów z zawartych umów W trakcie oceny 76 wniosków na kwotę dofinansowania 1 010 mln zł
Nowe planowane nabory Marzec 2019: - nabór dedykowany selektywnej zbiórce odpadów oraz zagospodarowaniu odpadów - 2. typ projektów Czerwiec/lipiec 2019: - nabór dedykowany selektywnej zbiórce odpadów oraz zagospodarowaniu odpadów - 2. typ projektów Wrzesień/październik 2019: - nabór dedykowany recyklingowi odpadów - nowy typ projektów
Odpady w ofercie NFOŚiGW
Finansowanie krajowe ze środków NFOŚiGW programy priorytetowe Racjonalna gospodarka odpadami (zapobieganie powstawania odpadów, selektywna zbiórka, instalacje przetwarzające odpady) Ochrona powierzchni ziemi (rekultywacja składowisk) Współfinansowanie projektów POIiŚ
Założenia dla oferty krajowej NFOŚiGW Komplementarność z finansowaniem unijnym Wsparcie w głównej mierze pożyczkowe oparte na preferencyjnych warunkach Współfinansowanie projektów POIiŚ umożliwiające zapewnienie kompletnego montażu finansowego projektów (dotacja unijna+pożyczka krajowa) Nabór ciągły wniosków
Obecna perspektywa 2014-2020 Finansowanie krajowe ze środków NFOŚiGW programy priorytetowe Program priorytetowy: Racjonalna gospodarka odpadami Część 2) Instalacje gospodarowania odpadami Dofinansowanie: w formie pożyczki do 75% kosztów kwalifikowanych oprocentowanie WIBOR 3M + 50p.b., nie mniej niż 2% Beneficjenci: jednostki samorządu terytorialnego (jst) i ich związki; przedsiębiorcy - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, przedsiębiorstwa państwowe, spółki prawa handlowego, spółdzielnie. Nabór ciągły wniosków
Co dalej?
Co dalej? perspektywa finansowa UE 2021 2027 finansowanie krajowe, w tym ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW nieznane potrzeby (ile jest odpadów? kiedy GOZ?)
płoną odpady.. Wyzwania niewystarczająca wydajność instalacji przetwarzania odpadów, w tym spalarni (lepiej spalać w warunkach kontrolowanych niż gasić pożary magazynów i składowisk), brak instalacji przetwarzania selektywnie zbieranych bioodpadów, brak zapotrzebowania na tzw. surowce wtórne (selektywna zbiórka i sortowanie to nie recykling!) wdrożenie konkluzji BAT przed nami???
Dziękuję za uwagę Anna Marcinkiewicz e-mail: anna.marcinkiewicz@nfosigw.gov.pl www.nfosigw.gov.pl