Projekt z 6 czerwca 2019 r. Uzasadnienie Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1900, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W związku ze zmianą treści upoważnienia do wydania rozporządzenia, wprowadzoną ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2245, z póżn. zm.), zmieniającą m. in. ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, należy wydać nowe rozporządzenie. Rozporządzenie zawiera regulacje dostosowujące przepisy rozporządzenia do zmian w ustawie, wprowadzonych ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, a także inne zmiany porządkujące i doprecyzowujące obowiązujące przepisy. Rozporządzenie powiela w większości rozwiązania dotychczasowego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (Dz. U. poz. 1653 oraz z 2018 r. poz. 628). W stosunku do obecnie obowiązującego rozporządzenia projekt przewiduje: 1) Zmiany terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej ( 33 ust. 1 pkt 1 lit. b tiret szósty i siódmy, pkt 5 lit. b tiret siódmy oraz lit. c tiret szósty rozporządzenia). Zgodnie z art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, zmianie ulegają terminy przekazywania danych dziedzinowych dotyczących powierzchni gruntów, obiektów budowlanych oraz pomieszczeń szkoły i placówki oświatowej, jak również danych dziedzinowych ucznia obejmujących informacje o spełnianiu przez ucznia obowiązku szkolnego w szkole obwodowej. Dotychczas powyższe dane były przekazywane w ciągu 7 dni od dnia zmiany w stanie faktycznym. W projekcie rozporządzenia zostały określone terminy, zgodnie z którymi, dane te będą przekazywane do bazy danych SIO przez podmioty do tego zobowiązane. Zmiana terminów ma na celu poprawienie jakości oraz przejrzystości przekazywania tychże danych. 1
2) Rozszerzenie zakresu danych dotyczących rodzajów opinii ( 7 pkt 11 rozporządzenia). Ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw wprowadzone zostało nowe brzmienie art. 191 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040). W związku z powyższym proponuje się, aby w bazie danych systemu informacji oświatowej zbierane były opinie w sprawie udzielenia zezwolenia na zatrudnienie młodocianego lub osoby, która ukończyła ośmioletnią szkołą podstawową, niemająca 15 lat, w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy lub nauki zawodu. 3) Doprecyzowanie zakresu danych dotyczących liczby uczniów objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną ( 9 rozporządzenia). Uszczegóławia się zakres danych gromadzonych w bazie danych systemu informacji oświatowej dotyczących liczby uczniów objętych pomocą psychologicznopedagogiczną, o dane dotyczące ilu z tych uczniów posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Gromadzenie tych danych ma na celu ewentualne objęcie zwiększonym finansowaniem także tych uczniów, którzy korzystają z takiej pomocy, a nie posiadają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. 4) Rozszerzenie zakresu danych o liczbę uczniów korzystających ze świetlicy szkolnej według klas oraz uczestniczących w zajęciach wychowania do życia w rodzinie według klas i płci ( 10 i 11 rozporządzenia ). Proponuje się aby dane te były zbierane według klas, do których uczniowie uczęszczają oraz w przypadku zajęć wychowania do życia w rodzinie dodatkowo według płci. Zmiany mają na celu zapewnienie użytecznych danych oświatowych. 5) Doprecyzowanie zakresu danych dotyczących organizacji i działalności placówek oświatowo-wychowawczych, które obejmują liczbę uczestników zajęć stałych, okresowych i okazjonalnych ( 13 rozporządzenia). Uszczegóławia się zakres danych gromadzonych w bazie danych systemu informacji oświatowej dodatkowo według form zajęć. 6) Zmienia się przepisy dotyczące organizacji i działalności placówek kształcenia ustawicznego, placówek kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego w związku z przekształceniem placówek kształcenia praktycznego i ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego w centra kształcenia zawodowego ( 14 rozporządzenia). W związku ze zmianą brzmienia art. 8 pkt 2c lit. c ustawy, w bazie danych zbierane będą dane o liczbie uczestników kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, według płci oraz z wyszczególnieniem osób pracujących i bezrobotnych oraz liczbie osób, które ukończyły poszczególne pozaszkolne formy kształcenia. Ponadto, w związku ze zmianą brzmienia art. 117 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe zbierane będą dane dotyczące liczby poszczególnych 2
pozaszkolnych form kształcenia, z wyszczególnieniem form pozaszkolnych prowadzonych dodatkowo w formie dziennej. 7) Rozszerzenie zakresu gromadzenia dodatkowych danych dziedzinowych dotyczących liczby nauczycieli, z którymi rozwiązano stosunek pracy albo planowane jest jego rozwiązanie ( 16 pkt 1 rozporządzenia). Katalog ten rozszerza się o inne przyczyny, na podstawie których następuje rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem lub planowane jest jego rozwiązanie, tj.: w związku z uzyskaniem negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach określonych w art. 6a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967, z późn. zm.), w związku z cofnięciem skierowania do nauczania religii w szkole, nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne (art. 23 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela). 8) Zbieranie danych dotyczących pracowników realizujących zajęcia z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ( 17 pkt 3 i 4 oraz pkt 5 lit. f rozporządzenia). Zgodnie z obowiązującymi przepisami zajęcia specjalistyczne z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka mogą prowadzić logopeda, pedagog, psycholog, a także inni specjaliści. Natomiast zajęcia rewalidacyjne z uczniami niepełnosprawnymi mogą prowadzić również rehabilitanci. 9) Rozszerzenie zakresu gromadzenia danych dotyczących przyczyn nieprowadzenia zajęć przez nauczycieli ( 29 rozporządzenia). Katalog rozszerzono o przepisy umożliwiające gromadzenie dodatkowych danych dziedzinowych o przyczynach nieprowadzenia zajęć przez nauczycieli tj. : zwolnieniem od pracy w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem do lat 14 (art. 67e ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela), w związku z urlopem szkoleniowym (art. 103 1 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy), zwolnieniem od pracy, o którym mowa w 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (urlop okolicznościowy). Ponadto zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem gromadzone są dane odnośnie niezdolności do pracy, o których mowa w art. 92 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, tj. za czas niezdolności do pracy trwającej do 33 dni. Proponuje się, aby dane gromadzone w systemie informacji oświatowej uwzględniały również czas niezdolności do pracy powyżej 33 dni (art. 92 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy). 3
10) Doprecyzowanie zakresu danych dziedzinowych nauczycieli dotyczących wysokości wynagrodzenia ( 31 rozporządzenia). Uchylono przepis stanowiący o gromadzeniu danych dotyczących jednorazowego zasiłku dla nauczyciela na zagospodarowanie w związku z uchyleniem art. 61 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, zmienionej w art. 76 pkt 34 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowania zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2203, z późn. zm.). Ponadto katalog danych dotyczący wynagrodzenia został poszerzony o kolejny punkt w zakresie wynagrodzenia wypłaconego za czas urlopu wypoczynkowego. 11) Rozszerzenie zakresu gromadzenia danych dotyczących dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli ( 32 pkt 8 rozporządzenia). Katalog rozszerzono o kolejny punkt umożliwiający gromadzenie danych dziedzinowych nauczycieli, którzy odbyli szkolenia branżowe realizowane w trzyletnich cyklach w wymiarze 40 godzin w cyklu (art. 70c ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela). 12) Pozostałe zmiany rozporządzenia mają charakter dostosowujący przepisy ustawy do zmian wprowadzanych w kształceniu zawodowym. W szczególności, w związku z: wprowadzeniem egzaminu zawodowego zastępującego egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, przekształceniem placówek kształcenia praktycznego i ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego w centra kształcenia zawodowego, zastąpieniem świadectwa potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie po zdaniu egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie certyfikatem kwalifikacji zawodowej po zdaniu egzaminu eksternistycznego zawodowego oraz dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe dyplomem zawodowym, w 33 ust. 2 i 34 określono także szczegółowy zakres danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej dotyczących danych identyfikacyjnych uczniów przystępujących do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz o wynikach egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, zgodnie przepisami art. 133 ust. 4 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, uchylono ust. 2 w 31 rozporządzenia na skutek uchylenia art. 45 i art. 48 ustawy, w związku z art. 16 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). 4
Proponuje się, aby rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 września 2019 r. Data ta jest związana z wejściem w życie nowego brzmienia art. 31 ust. 1 ustawy oraz art. 133 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Przedmiot niniejszej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej. W szczególności regulacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym zagadnień podlegających konsultacjom z Europejskim Bankiem Centralnym, zgodnie z art. 2 ust. 1 decyzji Rady z dnia 29 czerwca 1998 r. (98/415/WE) w sprawie konsultacji Europejskiego Banku Centralnego udzielanych władzom krajowym w sprawie projektów przepisów prawnych (Dz. Urz. UE L 189 z 03.07.1998, s. 42). Rozporządzenie nie będzie miało wpływu na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Projekt rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248) oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny zgodnie z 52 ust. 1 uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. z 2016 r. poz. 1006, z późn. zm.). Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych i w związku z tym nie podlega procedurze notyfikacji aktów prawnych, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.). Jednocześnie odnosząc się do 12 pkt 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 283) należy stwierdzić, że projekt rozporządzenia uwzględnia regulacje, w stosunku do których nie ma możliwości by mogły być podjęte za pomocą alternatywnych środków. 5