Bezokolicznik i forma - ing Bezokolicznik o Bezokolicznik z 'to' o Bezokolicznik bez 'to' Forma -ing Bezokolicznik czy forma -ing
Bezokolicznik Bezokolicznik jest podstawową formą czasownika. W języku angielskim są dwa typy bezokolicznika: bezokolicznik z partykułą 'to' (tzw. pełny bezokolicznik), np. to leave, to be bezokolicznik bez partykuły 'to' (tzw. niepełny bezokolicznik), np. leave, be 1. Bezokolicznika z 'to' używamy: do wyrażenia celu John went to the supermarket to buy some milk. John poszedł do supermarketu, aby kupić mleko. po następujących czasownikach: agree zgadzać się She agreed to pay for the meal. Zgodziła się zapłacić za posiłek. ask prosić I asked to see the manager. Poprosiłem o widzenie z kierownikiem.
can t afford nie stać (na coś) I can t afford to go on holiday this year. Nie stać mnie na wyjazd na wakacje w tym roku. can t wait nie móc się doczekać I can t wait to see my girlfriend. Nie mogę się doczekać, kiedy spotkam się z moją dziewczyną. decide decydować We decided to leave for France. hope mieć nadzieję I hope to get home before midnight. learn uczyć się I learned to speak German when I was only ten. manage zdołać We managed to win the gold medal. Zdecydowaliśmy się wyjechać do Francji. Mam nadzieję, że dojadę do domu przed północą. Nauczyłem się mówić po niemiecku, kiedy miałem zaledwie dziesięć lat. Zdołaliśmy zdobyć złoty medal. offer zaoferować Diana offered to eat out. Diana zaoferowała pójście do restauracji. plan planować They are planning to visit us next week. Planują odwiedzić nas w przyszłym tygodniu.
promise obiecywać He promised to help me. Obiecał, że mi pomoże. refuse odmówić Mark refused to take a bus. Mark odmówił jazdy autobusem. seem wydawać się She seemed to be happy. Wydawała się być szczęśliwa. threaten grozić Mike threatened to tell everything. Mike zagroził, że powie wszystko. wish życzyć sobie Carol wishes to see her boss. Carol życzy sobie spotkać się z szefem. want chcieć He wants to go with us. On chce iść z nami. po następujących czasownikach występujących z dopełnieniem (w konstrukcji: czasownik + dopełnienie + bezokolicznik z 'to') advise sb radzić komuś She advised me to say sorry. Doradziła mi, abym przeprosił. allow sb pozwolić komuś They allowed us to park in their garden. Pozwolili nam zaparkować w swoim ogrodzie. beg sb błagać Pete begged Sue to stay. Pete błagał Sue, aby została.
command sb rozkazywać komuś The general commanded his soldiers to shoot. encourage sb zachęcać kogoś His parents encouraged Phil to go to university. invite sb zaprosić kogos Tom invited his friends to come to his party. order Sb nakazać komuś The teacher ordered his students to be quiet. persuade sb przekonać kogoś Nat persuaded me not to go to the mountains. remind sb przypominać komuś Remind me to pay the bills. teach sb nauczyć kogoś Eric's dad taught him to drive. tell sb kazać komuś My mum always tells me to be back before midnight. warn sb ostrzegać kogoś He warned them not to swim in the sea. Generał rozkazał swoim żołnierzom strzelać. Rodzice Phila zachęcali go, aby poszedł na studia. Tom zaprosił swoich przyjaciół, aby przyszli na przyjecie. Nauczyciel kazał swoim uczniom być cicho. Nat przekonał mnie, abym nie jechał w góry. Przypomnij mi, abym zapłacił rachunki. Ojciec Eryka nauczył go prowadzić samochód. Moja mama zawsze każe mi wracać przed północą. Ostrzegł ich, aby nie pływali w morzu.
would like po czasownikach wyrażających pragnienie lub chęć chciałbym I d like to see the city. Chciałbym, zobaczyć miasto. would love bardzo chciałbym We d love you to stay longer. Bardzo chcielibyśmy zostać dłużej. would prefer wolałbym I d prefer to stay at home tonight. Wolałabym dziś wieczorem zostać w domu. po czasownikach takich jak: know, decide, ask, learn, remember, want to know, jesli znajduje się po nich zaimek pytający (who, what, where, how, itd.) Jedynie po why zamiast bezokolicznika używamy podmiotu i orzeczenia. I can't decide where to go. I want to know why you've decided to leave. Nie mogę się zdecydować, gdzie pójść. Chcę wiedzieć, dlaczego zdecydowałeś się wyjść.
po przymiotniku w następujących wyrażeniach be easy/ difficult być łatwo/trudno It's easy/ difficult to learn English. Łatwo/ Trudno jest uczyć się angielskiego. be glad być miło; z radością I'm glad to hear it. Miło mi to słyszeć. be interesting być ciekawym The book is interesting to read. To ciekawa książka do czytania. be pleased ucieszyć się I was pleased to see her. Ucieszyłem się, że ją zobaczyłem. be sorry być przykro I'm sorry to tell you that. Przykro mi, że ci to mówię. be willing być chętnym They were willing to help. Byli chętni do pomocy. w konstrukcji: it + be + przymiotnik + (of sb) + 'to' bezokolicznik It's nice of the boss to give us the pay rise. To miło ze strony szefa, że daje nam podwyżkę.
w wyrażeniach z 'too' i 'enough' She's too shy to talk to the manager. We've got enough money to buy a new car. Jest zbyt nieśmiała, aby porozmawiać z kierownikiem Mamy wystarczająco dużo pieniędzy, aby kupić nowy samochód. 2. Bezokolicznika bez 'to' używamy: po czasownikach modalnych I must finish now. You shouldn t come late, Mike. He might work now. We may come earlier than we expected. Muszę już kończyć. Mike, nie powinieneś się spóźniać. Być może teraz pracuje. Możemy przyjechać wcześniej, niż się spodziewaliśmy.
po czasownikach let i make w stronie czynnej The film was so funny that it made me laugh. It s not his fault because she made him do it. She makes me forget my problems. Her parents won't let her go out tonight. Film był tak zabawny, że mnie rozśmieszył. To nie była jego wina, ponieważ ona zmusiła go by to zrobił. Sprawia, że zapominam o swoich problemach. Rodzice nie pozwolą jej wyjść dzisiaj wieczorem. Czasownik make w stronie biernej wymaga użycia bezokolicznika z 'to': strona czynna They made me clean the bathroom. strona bierna I was made to clean the bathroom. Czasownik let w stronie biernej zastępujemy zwrotem be allowed to: strona czynna They let us park here. strona bierna We were allowed to park here.
po wyrażeniach would rather i had better would rather woleć coś I'd rather have tea. Wolałbym napić się herbaty. hab better byłoby lepiej You'd better say sorry. Byłoby lepiej, gdybyś przeprosił. po czasownikach see, hear, notice, watch, listen to, feel I saw Tim come to the office. We heard the bog bark. I noticed Kate fall over I watched my husband fix the tap. I ve never listened to Tom sing a song. I could feel my baby tremble. Widziałam, jak Tim wszedł do biura. Usłyszeliśmy, jak pies zaszczekał. Zauważyłam, jak Kate przewróciła się. Widziałam, jak mój mąż naprawił kran. Nigdy nie słyszałam, jak Tom śpiewał piosenkę. Czułem, jak moje dziecko zadrżało.
Powyższe czasowniki dopuszczają jednak także użycie formy ing. Porównaj: bezokolicznik bez 'to' I saw him cross the street and enter the bank. Widziałem, jak przeszedł przez ulicę i wszedł do banku. (widziałem całą czynność) forma -ing I saw him crossing the street when I was passing by in my car. Widziałem, że przechodził przez ulicę, kiedy przejeżdżałem obok moim autem. (Widziałem go w trakcie przechodzenia - fragment czynności) UWAGI! 1. Czasownik help występuje zarówno z bezokolicznikiem z 'to' jak i bez 'to' She helped me (to) fix the tap. 2. W przypadku konieczności użycia dwóch bezokoliczników, w przypadku drugiego z nich możemy pominąć 'to' He decided to go to university and study biology. 3. Formę przeczącą bezokoliczników tworzymy przy pomocy 'not'. He decided not to accept the job. She may not come.
Forma -ing Formy -ing używamy: jako rzeczownika oznaczającego wykonywaną czynność Swimming is one of her hobbies. Pływanie to jedno z jej hobby. po przyimkach He left without saying goodbye. Are you looking forward to going on holiday? Wyszedł nie powiedziawszy do widzenia. Czy nie możesz się doczekać wyjazdu na wakacje?
po czasownikach wyrażających upodobania: love, like, enjoy, dislike, hate, prefer She likes going for long walks. I hate skiing. Lubi chodzić na długie spacery. Nienawidzę jeździć na nartach. po czasownikach: admit (to) przyznać się (do) She admitted (to) being late. Przyznała, że się spóźniła. avoid unikać He avoids appearing on TV. Unika występowania w telewizji. consider brać pod uwagę, zastanawiać się I considered giving up my job. Zastanawiałem się, czy nie zrezygnować z pracy. delay odkładać, opóźniać They delayed paying the bill. Odłożyli zapłacenie rachunku. deny zaprzeczać She denied talking to him. Zaprzeczyła, że z nim rozmawiała. dislike nie lubić I dislike dancing. Nie lubię tańczyć.
Enjoy lubić Do you enjoy meeting new people? Lubisz poznawać nowych ludzi? feel like mieć ochotę I feel like going to the restaurant tonight. Mam ochotę iść dzisiaj wieczorem do restauracji. fancy mieć ochotę Do you fancy going to the cinema? Poszedłbyś do kina? finish kończyć When are you going to finish doing your homework? Kiedy zamierzasz skończyć odrabiać zadanie? give up rezygnować; rzucić I gave up smoking two years ago. Rzuciłem palenie dwa lata temu. imagine wyobrażać sobie I can t imagine her smoking! Nie wyobrażam sobie jej palącej papierosy! involve dotyczyć; obejmować It involves getting up early. To wymaga wczesnego wstawania. mind mieć coś przeciwko I don t mind working late at night. Nie mam nic przeciwko pracy późną nocą. risk ryzykować They won t risk losing their job. Oni nie zaryzykują utraty pracy.
spend (time) spędzać (czas) I spend my time reading books. Spędzam czas czytając książki. suggest proponować, sugerować He suggested going for a walk. Zaproponował pójście na spacer. po czasowniku go, kiedy mówimy o czynnościach będących celem wyjścia lub wyjazdu go swimming How often does she go swimming? Jak często chodzi pływać? go skiing Mark has gone skiing in the Alps. Markt pojechał na narty w Alpy. go shopping W need to go shopping. Musimy pójść/pojechać na zakupy. go fishing I d like to go fishing. Chciałabym pojechać na ryby. po innych wyrażeniach be busy być zajętym She's busy digging in the garden. Jest zajęta kopaniem w ogródku. it s no use nie ma rady, nawet It s no use crying now. Nie ma po co teraz płakać.
it s (not) worth (nie) warto This film wasn t worth watching. Ten film nie był wart obejrzenia. it's no good nie ma co It s no good crying. Nie ma co płakać. there's no point in nie ma sensu There s no point asking him. Nie ma sensu go pytać. what's the use of nie zdać się, nie mieć sensu What s the use of crying? Łzy na nic się nie zdadzą. can't stand nie znosić I can t stand him snoring. Nie znoszę, kiedy chrapie. can't help nie móc nic poradzić, nie móc się powstrzymać I can't help eating sweets. Nie mogę się powstrzymać od jedzenia słodyczy. be/ get used to być/ przyzwyczaić się do czegoś She's used to working at night. Jest przyzwyczajona do pracy w nocy. have difficulty (in) mieć trudności z He has difficulty (in) breathing. Ma trudności z oddychaniem.
Bezokolicznik czy forma -ing Po wymienionych niżej czasownikach możliwe jest użycie drugiego czasownika zarówno w bezokoliczniku,jak i w formie ing, bez zmiany znaczenia: start She started talking. lub She started to talk. Zaczęła rozmawiać. begin He began complaining. lub He began to complain. Zaczął narzekać. continue They continued reading. lub They continued to read. Kontynuowali czytanie. need The flat needs redecorating. lub The flat needs to be redecorated. (strona bierna) Mieszkanie wymaga remontu.
Po wymienionych niżej czasownikach możliwe jest użycie drugiego czasownika zarówno w bezokoliczniku,jak i w formie ing, ale zmienia się znaczenie wypowiedzi: remember to oznacza pamiętać, żeby coś zrobić. Najpierw pamiętamy,potem wykonujemy czynności. I remember to take my umbrella. Pamiętam, żeby zabrać parasolkę. remember doing znaczy pamiętać, że się coś zrobiło. Najpierw wykonujemy czynność, potem przypominamy sobie o niej. I remember taking my umbrella. Pamiętam, że zabierałam parasolkę. forget to do oznacza zapomnieć coś zrobić. I forgot to call Mark. Zapomniałem zadzwonić do Marka. forget doing to zapomnieć o czymś (z przeszłości). I II never forget flying in a balloon. Nigdy nie zapomnę, jak leciałem balonem.
regret to do powiemy, gdy musimy komuś z przykrością coś powiedzieć. I regret to inform you that you haven't qualified. Z przykrością muszę poinformować, że Pana nie zakwalifikował się. regret doing dotyczy przeszłości i oznacza żałować, że się coś (kiedyś) zrobiło. I regret telling him the truth. Żałuję, że powiedziałem mu prawdę. stop to do powiemy, gdy zatrzymujemy się, by coś zrobić. Claire stopped to look at tha map. Claire zatrzymała się, by spojrzeć na mapę. stop doing powiemy,gdy przestajemy coś robić. Claire stopped looking at the map and set off. Claire przestała patrzeć na mapę i wyruszyła w drogę.
w wyrażeniu used to do, used jest czasownikiem w czasie przyszłym, oznaczającym, że coś działo się regularnie lub przez dłuższy czas w przeszłości. We used to have long hair. Kiedyś mieliśmy długie włosy. w wyrażeniu be / get used do doing, used pełni funkcję przymiotnika, oznaczającego przyzwyczajenie. She is used to getting up early. Ona jest przyzwyczajona do wczesnego wstawania.