zał. do decyzji Marszałka Województwa Podkarpackiego z dn. 11.06.2010r., znak: RŚ.VI.RD.7660/7-7/10 PLAN AWARYJNY DLA SKŁADOWISKA ODPADÓW W KOZODRZY
SPIS TREŚCI 1. Pożar obiektów składowiska odpadów... 4 2. Wybuch gazu składowiskowego... 4 2.1. Przyczyny, skutki oraz sposób zapobiegania i zwalczania pożaru powierzchniowego... 4 2.1.1. Przyczyny... 4 2.1.2. Skutki... 4 2.1.3. Sposoby zapobiegania... 4 2.1.4. Sposoby zwalczania:... 5 2.2. Przyczyny, skutki oraz sposób zapobiegania i zwalczania wybuchu punktowego... 5 2.2.1. Przyczyny... 5 2.2.2. Skutki... 5 2.2.3. Sposoby zapobiegania... 5 2.2.4. Sposoby zwalczania:... 6 2.3. Sposób postępowania na wypadek wybuchu gazu składowiskowego.... 6 3. Niekontrolowane przedostanie się wód odciekowych do środowiska wodno gruntowego... 6 3.1. Przyczyny... 6 3.2. Skutki... 7 3.3. Sposoby zapobiegania... 7 3.3.1. Przed przedostaniem się wód odciekowych ze zbiornika odcieku... 7 3.3.2. Przed przelaniem studni rewizyjnych drenażu obwiedniowego... 7 3.3.3. Przed przelaniem studni rewizyjnych drenażu technologicznego odprowadzającego wody odciekowe do zbiornika retencyjnego... 8 3.4. Sposoby zwalczania... 8 3.4.1. W przypadku wód odciekowych ze zbiornika odcieku... 8 3.4.2. W przypadku przelania studni rewizyjnych drenażu obwiedniowego... 8 3.4.3. W przypadku przelania studni rewizyjnych drenażu technologicznego odprowadzającego wody odciekowe do zbiornika retencyjnego... 8 4. W przypadku wystąpienia katastrofalnych opadów lub roztopów... 9 4.1. Skutki... 9 4.2. Sposoby zapobiegania... 9 4.1.1. Przed przelaniem się odcieków:... 9 4.1.2. Przed rozmiękczeniem dróg technologicznych... 9 4.2. Sposoby zwalczania... 9 4.2.1. Przed przelaniem się odcieków:... 9 4.2.2. Przed rozmiękczeniem dróg technologicznych... 10 5. Awaria sprzętu eksploatacyjnego, w tym kompaktora... 10 5.1. Skutki... 10 5.2. Sposoby zapobiegania... 10 5.3. Sposoby postępowania w przypadku wystąpienia awarii... 10 6. Awaria instalacji odgazowania... 11 6.1. Przyczyny... 11 6.2. Skutki... 11 6.3. Sposoby zapobiegania... 11 6.4. Sposoby usuwania awarii instalacji odgazowania... 11 6.4.1. W przypadku niekontrolowanego wypływu biogazu... 11 Strona 2 z 17
6.4.2. W przypadku zalania instalacji odgazowania wodami opadowymi lub odciekiem... 12 6.4.3. W przypadku zapłonu ulatniającego się z instalacji biogazu w rejonie kwater składowiska... 12 7. Awaria podczyszczalni wód odciekowych... 12 7.1. Przyczyny... 12 7.2. Skutki... 13 7.3. Sposoby zapobiegania... 13 7.4. Sposoby usuwania awarii instalacji odgazowania... 13 7.4.1. W przypadku wstrzymania pracy podczyszczalni... 13 7.4.2. W przypadku niekontrolowanego wypływu odcieku z haliu technologicznej... 13 7.4.3. W przypadku wstrzymania dopływu odcieku do urządzeń podczyszczalni... 14 8. Uszkodzenia uszczelnienia eksploatowanej kwatery... 14 8.1. Przyczyny... 14 8.2. Skutki... 15 8.3. Sposoby zapobiegania... 15 8.4. Sposoby likwidacji skutków uszkodzeń uszczelnienia eksploatowanej kwatery.... 15 8.4.1. W przypadku uszkodzenia warstwy syntetycznej w części poniżej korony wału eksploatowanej kwatery... 15 8.4.2. W przypadku uszkodzenia uszczelnienia mineralnego w części ponad koroną wału... 15 9. Uszkodzenie (np. osunięcie) skarp zamkniętych kwater składowiska... 16 9.1. Przyczyny... 16 9.2. Skutki... 16 9.3. Sposoby zapobiegania... 16 9.4. Sposoby likwidacji skutków uszkodzeń uszczelnienia eksploatowanej kwatery.... 16 10. Uszkodzenie dróg technologicznych... 17 10.1. Skutki... 17 10.2. Sposoby zapobiegania rozmiękczeniem dróg technologicznych należy utrzymywać je należytym stanie technicznym, polegającym na... 17 10.3. Sposoby usuwania skutków rozmiękczeniem dróg technologicznych... 17 Strona 3 z 17
1. Pożar obiektów składowiska odpadów W przypadku pożaru obiektów składowiska należy postępować zgodnie z INSTRUKCJĄ Bezpieczeństwa Pożarowego dla Wysypiska Odpadów Komunalnych w Kozodrzy 2. Wybuch gazu składowiskowego Z uwagi na charakter struktury zdeponowanych odpadów, sposób eksploatacji składowiska, jak również wyposażenie kwatery składowiska w urządzenia do gromadzenia gazu składowiskowego, istnieją następujące możliwości wybuchu gazu składowiskowego: Powierzchniowy Punktowy 2.1. Przyczyny, skutki oraz sposób zapobiegania i zwalczania pożaru powierzchniowego 2.1.1. Przyczyny Wybuch powierzchniowy jest teoretycznie najbardziej możliwym z przyczyn wybuchu i samozapłonu gazu składowiskowego. Najczęstszą jego przyczyną jest zaprószenie ognia na powierzchni eksploatowanej kwatery. Prawdopodobieństwo samozapłonu jest minimalne, z tym, że nie niemożliwe. Przyczyną samozapłonu mogą być również zdeponowane odpady charakteryzujące się niską temperaturą samozapłonu bądź wybuchowe. 2.1.2. Skutki Konsekwencją wybuchu gazu składowiskowego może być jego spalanie na powierzchni składowiska (powierzchniowe). Spalanie powierzchniowe jest bardziej prawdopodobne, z uwagi na zdolności migracyjne biogazu w złożu odpadów oraz brak szczelnej warstwy przykrywającej odpady. W wyniku niekontrolowanego spalania na powierzchni składowiska może dojść do jego rozprzestrzenienia się na całą powierzchnię eksploatowanej kwatery, a w przypadku dłuższego spalania do przeniesienia się pożaru na palne frakcje zdeponowanych odpadów, tj. w głąb kwatery składowiska. 2.1.3. Sposoby zapobiegania Celem zapobieżenia wybuchowi, paleniu i rozprzestrzenianiu się powierzchniowego spalania gazu składowiskowego, należy podjąć następujące działania organizacyjne i techniczne: Uniemożliwienie przyjmowania do unieszkodliwienia na składowisku odpadów o charakterze łatwopalnym i wybuchowym Prowadzenie eksploatacji składowiska na wydzielonych działkach roboczych, a każdorazowo po zakończeniu eksploatacji każdej z działek przykrywać zdeponowane Strona 4 z 17
odpady materiałami obojętnymi dopuszczonymi do wykorzystania na składowisku, Wprowadzenie całkowitego zakazu używania otwartego ognia na terenie kwatery Eliminowanie z pracy maszyn i urządzeń mogących być źródłem zapłonu 2.1.4. Sposoby zwalczania: Przy użyciu wody bądź gaśnic pianowych przez ich użycie bezpośrednio na źródło ognia Przez obsypanie terenu wokół palnika iłem lub innym materiałem izolacyjnym słabo przepuszczającym wodę 2.2. Przyczyny, skutki oraz sposób zapobiegania i zwalczania wybuchu punktowego 2.2.1. Przyczyny Wybuch punktowy jest teoretycznie najmniej możliwym z przyczyn wybuchu i samozapłonu gazu składowiskowego. Najczęstszą jego przyczyną jest zaprószenie ognia na powierzchni eksploatowanej kwatery. Prawdopodobieństwo samozapłonu jest minimalne, z tym, że nie niemożliwe. Przyczyną samozapłonu mogą być również zdeponowane odpady charakteryzujące się niską temperaturą samozapłonu bądź wybuchowe. 2.2.2. Skutki Konsekwencją wybuchu gazu składowiskowego może być jego spalanie w rejonie wypływu gazu (punktowe). Spalanie punktowe jest mniej prawdopodobne, i może wystąpić głównie w bezpośrednim sąsiedztwie studni rewizyjnych drenażu dennego wód odciekowych, bądź studni odgazowujących. W wyniku niekontrolowanego punktowego spalania biogazu może dojść do jego rozprzestrzenienia się na całą powierzchnię eksploatowanej kwatery, a w przypadku dłuższego spalania do przeniesienia się pożaru na palne frakcje zdeponowanych odpadów, tj. w głąb kwatery składowiska. 2.2.3. Sposoby zapobiegania Celem zapobieżenia wybuchowi, paleniu i rozprzestrzenianiu się punktowego spalania gazu składowiskowego, należy podjąć następujące działania organizacyjne i techniczne: Uniemożliwienie przyjmowania do unieszkodliwienia na składowisku odpadów o charakterze łatwopalnym i wybuchowym Prowadzenie eksploatacji składowiska na wydzielonych działkach roboczych, a każdorazowo po zakończeniu eksploatacji każdej z działek przykrywać zdeponowane Strona 5 z 17
odpady materiałami obojętnymi dopuszczonymi do wykorzystania na składowisku, Wykonywanie izolacji mineralnej bezpośredniego sąsiedztwa studni, w postaci pierścieni z iłu, bądź innego materiału obojętnego, w bezpośrednim sąsiedztwie oraz na odległość około 3,0 m od izolowanego urządzenia Wprowadzenie całkowitego zakazu używania otwartego ognia na terenie kwatery Eliminowanie z pracy maszyn i urządzeń mogących być źródłem zapłonu 2.2.4. Sposoby zwalczania: Przy użyciu wody bądź gaśnic pianowych przez ich użycie bezpośrednio na źródło ognia Przez obsypanie terenu wokół palnika iłem lub innym materiałem izolacyjnym słabo przepuszczającym wodę 2.3. Sposób postępowania na wypadek wybuchu gazu składowiskowego. W przypadku wybuchu gazu składowiskowego, a w jego konsekwencji pożaru na składowisku należy postępować zgodnie z zatwierdzoną Instrukcją pożarową dla obiektu składowiska, a w szczególności: powiadomić jednostkę straży pożarnej usunąć wszystkie osoby zatrudnione i przebywające na terenie eksploatowanej kwatery usunąć z terenu kwatery wszystkie maszyny i pojazdy znajdujące się na niej wstrzymać przyjmowanie odpadów i udrożnić wszystkie drogi dojazdowe do kwatery (usunąć z terenu składowiska wszystkie pojazdy dostarczające odpady) przygotować wszystkie maszyny i sprzęt umożliwiający pobór i transport materiału obojętnego, celem niezwłocznego podjęcia działań mających na celu zabezpieczenie kwatery przed ponownym samozapłonem lub rozprzestrzenianiem ognia. Działania te mogą być podjęte na wyraźny sygnał dowódcy akcji gaśniczej. 3. Niekontrolowane przedostanie się wód odciekowych do środowiska wodno gruntowego 3.1. Przyczyny Niekontrolowane przedostanie się wód odciekowych do środowiska wodno gruntowego może być spowodowane w wyniku: Przelania zbiornika retencyjnego na wody odciekowe, Przelania studni rewizyjnych drenażu obwiedniowego po wewnętrznej stronie wału w wyniku jego zatkania (na wypełnionych i zamkniętych kwaterach składowiska) Przelania studni rewizyjnych drenażu technologicznego odprowadzającego wody odciekowe do zbiornika retencyjnego Strona 6 z 17
Pęknięcia, bądź rozerwania drenażu wód odciekowych w wyniku osunięcia się wału obwiedniowego kwater, lub w konsekwencji uszkodzenia mechanicznego koparką, w wyniku niewłaściwie prowadzonych robót budowlanych Osunięcie się wału zewnętrznego bądź warstwy izolacji zewnętrznej zamkniętych kwater 3.2. Skutki W wyniku niekontrolowanego przedostania się wód odciekowych do środowiska wodno gruntowego może dojść do: Zanieczyszczenia gruntów w sąsiedztwie kwater składowiska Przedostania się wód odciekowych do rowków odbierających czyste wody opadowe z terenu zamkniętych kwater składowiska Przedostanie się wód odciekowych do cieków wodnych płynących w sąsiedztwie składowiska (Potoku Koziego i rowu B) 3.3. Sposoby zapobiegania Celem eliminacji możliwości wystąpienia stanów awaryjnych spowodowanych niekontrolowanym przedostaniem się wód odciekowych do środowiska gruntowego lub wodnego, niezbędnym jest: 3.3.1. Przed przedostaniem się wód odciekowych ze zbiornika odcieku Należy utrzymywać poziom odcieku w zbiorniku zapewniający możliwość przyjęcia większej ilości odcieku na wypadek nawalnych i długotrwałych opadów deszczu, Należy utrzymywać w należytym stanie technicznym urządzenia służce do przepompowywania wód odciekowych pracujących w układzie drenażowym Utrzymywanie w sprawności technicznej urządzeń służących do podczyszczania odcieku 3.3.2. Przed przelaniem studni rewizyjnych drenażu obwiedniowego Zabezpieczenie wypełnionych kwater warstwą nieprzepuszczalną, ukształtowaną w sposób umożliwiający naturalny odpływ wód opadowych poza teren kwater, do wykonanych rowków okalających składowisko, Bieżące utrzymanie założonych i wykonanych spadków na koronie składowiska, celem eliminacji zastoisk wodnych, będących głównym źródłem przedostawania się wód opadowych do złoża odpadów Utrzymywanie w należytym stanie technicznym pomp i układu drenażowego, Utrzymywanie w sprawności technicznej urządzeń służących do podczyszczania odcieku Strona 7 z 17
3.3.3. Przed przelaniem studni rewizyjnych drenażu technologicznego odprowadzającego wody odciekowe do zbiornika retencyjnego Utrzymywanie w należytym stanie technicznym pomp i układu drenażowego, Prowadzenie eksploatacji urządzeń służących do podczyszczania wód odciekowych, celem zapewnienia rezerwy przyjęcia nadmiernej ilości wód odciekowych 3.4. Sposoby zwalczania W przypadku wystąpienia stanów awaryjnych spowodowanych niekontrolowanym przedostaniem się wód odciekowych do środowiska gruntowego lub wodnego, należy: 3.4.1. W przypadku wód odciekowych ze zbiornika odcieku Należy podjąć wszelkie niezbędne działania techniczne mające na celu uniemożliwienie przedostawania się wód odciekowych ze zbiornika odcieku (podniesienie wałów, zasypanie wyrwy, wyłączenie pomp, itp.) Należy zamknąć rowy odprowadzające czyste wody opadowe z terenu składowiska, celem uniemożliwienia przedostawania się do środowiska wodnego przelewających się wód odciekowych Odpompować z zamkniętych rowów wody odciekowe i wywiezienie ich do miejsc lub na instalacje mogące je oczyścić (podczyszczania odcieku na składowisku w Kozodrzy, oczyszczalnia ścieków w Skrzyszowie, inne instalacje służące do oczyszczania ścieków poza terenem gminy) 3.4.2. W przypadku przelania studni rewizyjnych drenażu obwiedniowego Dokonanie czyszczenia drenażu obwiedniowego w przypadku wystąpienia zatoru, Zamknięcie przez zasypanie odcinka rowu odprowadzającego czyste wody opadowe, w celu uniemożliwienia przedostawania się odcieku do środowiska wodnego poza terenem składowiska, Odpompować z zamkniętych rowów wody odciekowe i wywiezienie ich do miejsc lub na instalacje mogące je oczyścić (podczyszczania odcieku na składowisku w Kozodrzy, oczyszczalnia ścieków w Skrzyszowie, inne instalacje służące do oczyszczania ścieków poza terenem gminy) 3.4.3. W przypadku przelania studni rewizyjnych drenażu technologicznego odprowadzającego wody odciekowe do zbiornika retencyjnego Wyłączenie pomp pracujących w układzie drenażowym, Strona 8 z 17
Wykonanie udrożnienia drenażu ewentualnie naprawa bądź wymiana uszkodzonej pompy Zamknięcie przez zasypanie odcinka rowu odprowadzającego czyste wody opadowe, w celu uniemożliwienia przedostawania się odcieku do środowiska wodnego poza terenem składowiska, Odpompować z zamkniętych rowów wody odciekowe i wywiezienie ich do miejsc lub na instalacje mogące je oczyścić (podczyszczania odcieku na składowisku w Kozodrzy, oczyszczalnia ścieków w Skrzyszowie, inne instalacje służące do oczyszczania ścieków poza terenem gminy) 4. W przypadku wystąpienia katastrofalnych opadów lub roztopów 4.1. Skutki W wyniku wystąpienia katastrofalnych opadów lub roztopów może dojść do: Przelania się zbiornika odcieków a tym samym do przedostania się wód odciekowych do środowiska wodnego za pośrednictwem rowów zbierających wody opadowe Rozmiękczenia dróg technologicznych wewnętrznych, po których odbywa się transport odpadów i materiałów eksploatacyjnych 4.2. Sposoby zapobiegania Celem eliminacji możliwości wystąpienia skutków wystąpienia katastrofalnych opadów bądź roztopów niezbędnym jest: 4.1.1. Przed przelaniem się odcieków: Postępowanie w sposób zgodny z pkt 3.3. 4.1.2. Przed rozmiękczeniem dróg technologicznych Utrzymywanie w należytym stanie technicznym dróg, polegającym na utrzymywaniu zaprojektowanych spadków korony drogi, utrzymywaniu spadków i stabilności stoków rowów przydrożnych, prowadzenie na bieżąco stabilizowanie dróg technologicznych przy użyciu dopuszczonych do tego celu materiałów i odpadów 4.2. Sposoby zwalczania W przypadku wystąpienia katastrofalnych opadów bądź roztopów, należy: 4.2.1. Przed przelaniem się odcieków: Postępowanie w sposób zgodny z pkt 3.4. Strona 9 z 17
4.2.2. Przed rozmiękczeniem dróg technologicznych Wyłączyć z użytkowania kwaterę do której jest niemożliwy dojazd spowodowaniem rozmyciem dróg Wykonanie robót polegających na poprawie stateczności i stabilności dróg, polegających na: Wymianie gruntu bądź dokonanie jego stabilizacji przy użyciu odpowiednich materiałów Udrożnienie rowków odprowadzających napływające w rejon dróg wód opadowych, przez usunięcie zatorów, ewentualnie ich pogłębienie 5. Awaria sprzętu eksploatacyjnego, w tym kompaktora 5.1. Skutki W wyniku uszkodzenia sprzętu eksploatacyjnego, w tym kompaktora, może dojść do następujących sytuacji powodujących utrudnienia w eksploatacji składowiska Brak możliwości przemieszczania odpadów do sektorów ich składowania, a tym samym uniemożliwienie w sposób bezpieczny unieszkodliwiania odpadów Dokonywania odpowiedniego zagęszczania dostarczonych odpadów, a tym samym utrudnienie poruszania się po nich innego sprzętu eksploatacyjnego Brak możliwości przykrywania odpadów celem zapobieżenia ich rozwiewania Ponadnormatywna emisja odorów ze składowiska, wynikającą z tlenowego rozkładu odpadów biodegradowalnych znajdujących się w strukturze zdeponowanych odpadów Zwiększona liczba ptaków oraz gryzoni nęconych rozkładającą się materią organiczną 5.2. Sposoby zapobiegania Celem zapobieżenia nieplanowanym postojom maszyn i sprzętu, celowym jest: Dokonywania okresowych kontroli sprzętu wykorzystywanego do eksploatacji kwater składowiska Wykorzystywania materiałów eksploatacyjnych posiadających stosowne dopuszczenia i atesty, zalecanych przez producentów maszyn i urządzeń. Posiadanie w rezerwie sprawny sprzęt techniczny stanowiący rezerwę dla eksploatowanych maszyn i urządzeń 5.3. Sposoby postępowania w przypadku wystąpienia awarii W przypadku wystąpienia awarii, którejkolwiek z maszyn lub urządzeń, należy: Określić przyczynę i skutki techniczne uszkodzenia sprzętu, Jeśli istnieje taka możliwość, to odholować uszkodzony sprzęt poza teren eksploatowanej kwatery Strona 10 z 17
Skierować na teren kwatery inny (zastępczy) sprzęt, aż do czasu usunięcia awarii uszkodzonego sprzętu. Niezwłocznie przystąpić do usuwania przyczyn uszkodzenia 6. Awaria instalacji odgazowania 6.1. Przyczyny Awaria instalacji odgazowania może być spowodowana: Uszkodzeniem mechanicznym studni odgazowującej, gazociągu lub stacji zbiorczej Rozszczelnieniem rurociągu spowodowanym osiadaniem składowiska Zużyciem uszczelnień lub zaworów na studniach odgazowujących lub stacji zbiorczej, 6.2. Skutki W wyniku awarii instalacji odgazowania mogą wystąpić: Niekontrolowany wypływ biogazu do środowiska, Zalanie gazociągów wodami opadowymi W przypadku zapłonu ulatniającego się z instalacji biogazu w rejonie kwater składowiska 6.3. Sposoby zapobiegania Celem eliminacji możliwości wystąpienia stanów awaryjnych instalacji odgazowania należy: Dokonywać okresowej kontroli urządzeń i rurociągów instalacji odgazowania Dokonywać okresowych konserwacji urządzeń i armatury wchodzącej w skład instalacji odgazowującej Dokonywać okresowych przeglądów instalacji, w szczególności sieci odgazowującej, pod kontem jej szczelności na odcinkach pomiędzy poszczególnymi studniami oraz kolektorów zbiorczych 6.4. Sposoby usuwania awarii instalacji odgazowania W przypadku wystąpienia stanów awaryjnych instalacji odgazowania składowiska, należy: 6.4.1. W przypadku niekontrolowanego wypływu biogazu Należy usunąć wszystkie osoby postronne z rejonu wypływu biogazu Podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków i wielkości emisji biogazu, Jeśli jest to możliwe to odciąć dopływ biogazu do rejonu uszkodzenia Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie skutków awarii Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Strona 11 z 17
Po wcześniejszym powiadomieniu obsługi bioelektrowni, dokonać włączenia uszkodzonego odcinka do obiegu. 6.4.2. W przypadku zalania instalacji odgazowania wodami opadowymi lub odciekiem Podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków przedostania się wody do instalacji, Jeśli jest to możliwe to odciąć źródło dopływu wody do instalacji Opróżnić zalany odcinek rurociągu z wody przez jesj spust lub odpompowanie Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie skutków awarii Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Po wcześniejszym powiadomieniu obsługi bioelektrowni, dokonać włączenia uszkodzonego odcinka do obiegu. 6.4.3. W przypadku zapłonu ulatniającego się z instalacji biogazu w rejonie kwater składowiska Należy usunąć wszystkie osoby postronne z rejonu zagrożenia Podjąć działania gaśnicze w sposób opisany w Pkt 2. Po ugaszeniu pożaru podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków i wielkości emisji biogazu, Jeśli jest to możliwe to odciąć dopływ biogazu do rejonu uszkodzenia Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie skutków awarii Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Po wcześniejszym powiadomieniu obsługi bioelektrowni, dokonać włączenia uszkodzonego odcinka do obiegu. 7. Awaria podczyszczalni wód odciekowych 7.1. Przyczyny Podczyszczalnia odcieku jest złożonym układem technologicznym służącym do podczyszczania wód odciekowych przed ich zrzutem do kanalizacji sanitarnej. Procesy technologiczne na podczyszczalni są w pełni zautomatyzowane. W związku z powyższym istnieje potencjalnie bardzo dużo możliwości wystąpienia awarii podczyszczalni, z pośród których główne to: Awaria oprogramowania sterowania Awaria elektrycznych urządzeń hydraulicznych, pomp czy elektrozaworów Zatkanie rurociągów, Strona 12 z 17
Pęknięcie któregoś ze zbiorników kontaktowych bądź biologicznego oczyszczania Brak napięcia w sieci elektroenergetycznej, 7.2. Skutki W wyniku awarii podczyszczalni może dojść do: Wstrzymania pracy podczyszczalni, Niekontrolowanego wypływu odcieku w hali podczyszczalni Wstrzymanie dopływu odcieku do urządzeń podczyszczalni 7.3. Sposoby zapobiegania Celem eliminacji możliwości wystąpienia stanów awaryjnych podczyszczalni odcieków należy: Dokonywać okresowej kontroli urządzeń i rurociągów instalacji podczyszczalni Dokonywać okresowych konserwacji urządzeń i armatury wchodzącej w skład instalacji podczyszczalni Do procesów technologicznych używać wyłącznie substancji i preparatów dopuszczonych przez producentów maszyn, urządzeń oraz zalecanych przez projektantów instalacji 7.4. Sposoby usuwania awarii podczyszczalni wód odciekowych W przypadku wystąpienia stanów awaryjnych podczyszczalni wód odciekowych, należy: 7.4.1. W przypadku wstrzymania pracy podczyszczalni Należy ustalić przyczynę wstrzymania działania instalacji Podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków i ewentualnych konsekwencji wynikających z wstrzymania procesów podczyszczania odcieku, Jeśli jest to konieczne to odciąć dopływ wód odciekowych ze zbiornika retencyjnego ZRO 1 Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie skutków awarii Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Dokonać włączenia instalacji w trybie automatycznym i dokonać powtórnej kontroli poprawności wykonanych prac oraz poprawności sterowania programu automatyki. 7.4.2. W przypadku niekontrolowanego wypływu odcieku z hali technologicznej Podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków rozlewania się poza instalacją wód odciekowych, Jeśli jest to możliwe to odciąć dopływ odcieku do instalacji oraz jego odpływ ze zbiornika uśredniającego do kanalizacji sanitarnej Strona 13 z 17
Oczyścić halę technologiczną z rozlanego odcieku Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie przyczyn awarii Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Po wcześniejszym powiadomieniu obsługi oczyszczalni ścieków w Skrzyszowie, dokonać włączenia instalacji podczyszczalni, przy czym w pierwszej kolejności wypompować zgromadzony w zbiorniku retencyjnym odciek do kanalizacji sanitarnej. 7.4.3. W przypadku wstrzymania dopływu odcieku do urządzeń podczyszczalni Podjąć działania mające na celu określenie miejsca, przyczyny, skutków i wielkości uszkodzenia bądź zatoru sieci doprowadzającej odciek ze zbiornika retencyjnego ZRO 1, Przystąpić do działań technicznych mających na celu usunięcie skutków awarii, w sposób i adekwatnie do rodzaju uszkodzenia bądź zatoru Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych prac naprawczych, Po wcześniejszym powiadomieniu obsługi podczyszczalni odcieku uruchomić pompy podające odciek ze zbiornika ZRO 1. Dokonać sprawdzenia poprawności wykonanych robót, ewentualnie szczelności naprawianego odcinka 8. Uszkodzenia uszczelnienia eksploatowanej kwatery 8.1. Przyczyny Uszczelnienie kwater stanowi zestaw warstw mineralnej i syntetycznej. Uszczelnienie mineralne stanowi naturalna warstwa iłów w części przydennej oraz ukształtowana warstwa ekranu iłowego o miąższości około 1 m ponad warstwą występowania iłów naturalnych. Uszczelnienie syntetyczne stanowi kompozycja uszczelnienia z geowłókniny G = 400 g/m 2, folii PVC gr. 2 mm i geowłókniny G = 400 g/m 2, na której ułożona jest warstwa opon samochodowych obsypanych żwirem o uziarnieniu 16 32 mm. Uszczelnienie warstwy mineralnej z uwagi na jej miąższość jest mało prawdopodobne. Istnieje natomiast ryzyko uszkodzenia warstwy syntetycznej. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być: Wadliwe wykonanie zgrzewu na etapie układanie geomembrany, Uszkodzenie mechaniczne przez sprzęt pracujący na składowisku Uszkodzenie mechaniczne w odsłoniętej części, pomiędzy koroną składowiska a rowkiem kotwiącym Największe ryzyko awarii niesie za sobą możliwość rozszczelnienia uszczelnienia warstwy mineralnej w części nadpoziomowej składowiska, okrywającej zdeponowane odpady. Strona 14 z 17
8.2. Skutki W wyniku uszkodzenia uszczelnienia syntetycznego w części podpoziomowej może dojść do niekontrolowanego wypływu wód odciekowych zgromadzonych w kwaterze składowiska do strefy pomiędzy uszczelnieniami mineralnym i syntetycznym. W wyniku uszkodzenia uszczelnienia mineralnego w części ponad koroną wału może dojść do niekontrolowanego wycieków wód odciekowych do rowów wokół kwatery i zanieczyszczenia wód powierzchniowych cieków odpływających z terenu składowiska. 8.3. Sposoby zapobiegania Celem zapobieżenia skutkom wycieku wód odciekowych spowodowanych uszkodzeniem uszczelnienia eksploatowanej kwatery należy: Wykonać i utrzymywać właściwą warstwę ochronną z opon i żwiru na ułożonym uszczelnieniu kwatery Dokonywać okresowych kontroli i uzupełniania ubytków w warstwie ochronnej mineralnej w części ponad koroną wału, Utrzymywać naturalne spadki korony składowiska, uniemożliwiające powstawanie zastoisk wodnych Utrzymywać w należytym stanie rowki odprowadzające wody opadowe z korony składowiska, celem ograniczania możliwości niekontrolowanego spływu wód opadowych z korony składowiska. 8.4. Sposoby likwidacji skutków uszkodzeń uszczelnienia eksploatowanej kwatery. W przypadku uszkodzenia uszczelnienia eksploatowanej kwatery należy, należy: 8.4.1. W przypadku uszkodzenia warstwy syntetycznej w części poniżej korony wału eksploatowanej kwatery Należy ustalić miejsce i przyczynę uszkodzenia Należy odsłonić z odpadów, opon i geowłókniny rejonu uszczelnienia, w sposób umożliwiający dokonania naprawy, Uzupełnić, wymienić lub zakleić uszkodzenie Odtworzyć warstwę ochronną geomembrany Uzupełnić teren odpadami 8.4.2. W przypadku uszkodzenia uszczelnienia mineralnego w części ponad koroną wału Odciąć odpływ zanieczyszczonej z rowka obwiedniowego przez jego zasypanie poniżej miejsca dopływu wód odciekowych Odciąć dopływ wody opadowej do rejonu uszkodzenia warstwy mineralnej Uzupełnić wyrwę iłem i zagęścić go przy użyciu zagęszczarki płytowej Strona 15 z 17
Jeśli pozwolą na to warunki pogodowe, wykonać makroniwelację miejsca uszkodzenia warstwy mineralnej, Przepompować zgromadzoną w rowku wodę odciekową do najbliższej studni drenażowej, ewentualnie przy użyciu przyczepy asenizacyjnej odpompowaną wodę przewieść do zbiornika odcieku ZRO 1 Udrożnić rowek obwiedniowy czystych wód opadowych. 9. Uszkodzenie (np. osunięcie) skarp zamkniętych kwater składowiska 9.1. Przyczyny Uszczelnienie kwater stanowi warstwa mineralna. Uszkodzenie mechaniczne przez sprzęt pracujący na składowisku Uszkodzenie mechaniczne przez napływającą z korony składowiska wodę opadową odsłoniętej części, pomiędzy koroną składowiska a rowkiem kotwiącym Największe ryzyko awarii niesie za sobą możliwość rozszczelnienia uszczelnienia warstwy mineralnej w części nadpoziomowej składowiska, okrywającej zdeponowane odpady. 9.2. Skutki W wyniku uszkodzenia uszczelnienia mineralnego w części ponad koroną wału może dojść do niekontrolowanego wycieków wód odciekowych do rowów wokół kwatery i zanieczyszczenia wód powierzchniowych cieków odpływających z terenu składowiska. 9.3. Sposoby zapobiegania Celem zapobieżenia skutkom wycieku wód odciekowych spowodowanych uszkodzeniem uszczelnienia eksploatowanej kwatery należy: Dokonywać okresowych kontroli i uzupełniania ubytków w warstwie ochronnej mineralnej w części ponad koroną wału, Utrzymywać naturalne spadki korony składowiska, uniemożliwiające powstawanie zastoisk wodnych Utrzymywać w należytym stanie rowki odprowadzające wody opadowe z korony składowiska, celem ograniczania możliwości niekontrolowanego spływu wód opadowych z korony składowiska. 9.4. Sposoby likwidacji skutków uszkodzeń uszczelnienia eksploatowanej kwatery. W przypadku uszkodzenia uszczelnienia mineralnego w części ponad koroną wału Odciąć odpływ zanieczyszczonej z rowka obwiedniowego przez jego zasypanie poniżej miejsca dopływu wód odciekowych Odciąć dopływ wody opadowej do rejonu uszkodzenia warstwy mineralnej Uzupełnić wyrwę iłem i zagęścić go przy użyciu zagęszczarki płytowej Strona 16 z 17
Jeśli pozwolą na to warunki pogodowe, wykonać makroniwelację miejsca uszkodzenia warstwy mineralnej, Przepompować zgromadzoną w rowku wodę odciekową do najbliższej studni drenażowej, ewentualnie przy użyciu przyczepy asenizacyjnej odpompowaną wodę przewiść do zbiornika odcieku ZRO 1 Udrożnić rowek obwiedniowy czystych wód opadowych. 10. Uszkodzenie dróg technologicznych 10.1. Skutki W wyniku wystąpienia katastrofalnych opadów lub roztopów może dojść do rozmiękczenia dróg technologicznych wewnętrznych, po których odbywa się transport odpadów i materiałów eksploatacyjnych: 10.2. Sposoby zapobiegania rozmiękczeniem dróg technologicznych należy utrzymywać je należytym stanie technicznym, polegającym na utrzymywaniu zaprojektowanych spadków korony drogi, utrzymywaniu spadków i stabilności stoków rowów przydrożnych, prowadzenie na bieżąco stabilizowanie dróg technologicznych przy użyciu dopuszczonych do tego celu materiałów i odpadów 10.3. Sposoby usuwania skutków rozmiękczeniem dróg technologicznych Wyłączyć z użytkowania kwaterę do której jest niemożliwy dojazd spowodowaniem rozmyciem dróg Wykonanie robót polegających na poprawie stateczności i stabilności dróg, polegających na: Wymianie gruntu bądź dokonanie jego stabilizacji przy użyciu odpowiednich materiałów Udrożnienie rowków odprowadzających napływające w rejon dróg wód opadowych, przez usunięcie zatorów, ewentualnie ich pogłębienie Z up. Marszałka Województwa Andrzej Kulig Z-CA DYREKTORA DEPARTAMENTU ROLNICTWA i ŚRODOWISKA Strona 17 z 17