ZWROTY ZAGROENIA R I ZWROTY BEZPIECZESTWA S ORAZ SYMBOLE ZAGROENIA
ZWROT R (Risk) WSKAZUJCY RODZAJ ZAGROENIA nr zwrotu R1 - Produkt wybuchowy w stanie suchym. R2 - Zagroenie wybuchem wskutek uderzenia, tarcia, kontaktu z ogniem lub innymi ródłami zapłonu. R3 - Skrajne zagroenie wybuchem wskutek uderzenia, tarcia, kontaktu z ogniem lub innymi ródłami zapłonu. R4 - Tworzy łatwo wybuchajce zwizki metaliczne. R5 - Ogrzanie grozi wybuchem. R6 - Produkt wybuchowy z dostpem i bez dostpu powietrza. R7 - Moe spowodowa poar. R8 - Kontakt z materiałami zapalnymi moe spowodowa poar. R9 - Grozi wybuchem po zmieszaniu z materiałem zapalnym. R10 - Produkt łatwopalny. R11 - Produkt wysoce łatwopalny. R12 - Produkt skrajnie łatwopalny. R14 - Reaguje gwałtownie z wod. R15 - W kontakcie z wod uwalnia skrajnie łatwopalne gazy. R16 - Produkt wybuchowy po zmieszaniu z substancjami utleniajcymi. R17 - Samorzutnie zapala si w powietrzu. R18 - Podczas stosowania mog powstawa łatwopalne lub wybuchowe mieszaniny par z powietrzem. R19 - Moe tworzy wybuchowe nadtlenki. R20 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe. R21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór. R22 - Działa szkodliwie po połkniciu. R23 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe. R24 - Działa toksycznie w kontakcie ze skór. R25 - Działa toksycznie po połkniciu. R26 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe. R27 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie ze skór. R28 - Działa bardzo toksycznie po połkniciu. R29 - W kontakcie z wod uwalnia toksyczne gazy. R30 - Podczas stosowania moe sta si wysoce łatwopalny R31 - W kontakcie z kwasami uwalnia toksyczne gazy. R32 - W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy. R33 - Niebezpieczestwo kumulacji w organizmie. R34 - Powoduje oparzenia. R35 - Powoduje powane oparzenia. R36 - Działa dranico na oczy. R37 - Działa dranico na drogi oddechowe. R38 - Działa dranico na skór. R39 - Zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R40 - Ograniczone dowody działania rakotwórczego. R41 - Ryzyko powanego uszkodzenia oczu. R42 - Moe powodowa uczulenie w nastpstwie naraenia drog oddechow. R43 - Moe powodowa uczulenie w kontakcie ze skór. R44 - Zagroenie wybuchem po ogrzaniu w zamknitym pojemniku. R45 - Moe powodowa raka. R46 - Moe powodowa dziedziczne wady genetyczne. R48 - Stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie R49 - Moe powodowa raka w nastpstwie naraenia drog oddechow. R50 - Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne. R51 - Działa toksycznie na organizmy wodne. R52 - Działa szkodliwie na organizmy wodne. R53 - Moe powodowa długo utrzymujce si R54 - Działa toksycznie na roliny. R55 - Działa toksycznie na zwierzta. R56 - Działa toksycznie na organizmy glebowe. R57 - Działa toksycznie na pszczoły. R58 - Moe powodowa długo utrzymujce si niekorzystne zmiany w rodowisku. R59 - Stwarza zagroenie dla warstwy ozonowej. R60 - Moe upoledza płodno. R61 - Moe działa szkodliwie na dziecko w łonie matki. R62 - Moliwe ryzyko upoledzenia płodnoci. R63 - Moliwe ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki. R66 - Powtarzajce si naraenie moe powodowa wysuszanie lub pkanie skóry. R67 - Pary mog wywoływa uczucie sennoci i zawroty głowy. R68 - Moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie ŁCZONE ZWROTY R R14/15 - Reaguje gwałtownie z wod, uwalniajc skrajnie łatwopalne gazy. R15/29 - W kontakcie z wod uwalnia skrajnie łatwopalne, toksyczne gazy. R20/21 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór. R20/22 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połkniciu. R20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skór i po połkniciu. R21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór i po połkniciu. R23/24 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór.
R23/25 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połkniciu. R64 - Moe oddziaływa szkodliwie na dzieci karmione piersi. R65 - Działa szkodliwie; moe powodowa uszkodzenie płuc w przypadku połknicia. R23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skór i po połkniciu. R24/25 -Działa toksycznie w kontakcie ze skór i po połkniciu. R26/27 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór. R26/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe i po połkniciu. R26/27/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skór i po połkniciu. R27/28 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie ze skór i po połkniciu. R36/37 - Działa dranico na oczy i drogi oddechowe. R36/38 - Działa dranico na oczy i skór. R36/37/38 - Działa dranico na oczy, drogi oddechowe i skór. R37/38 - Działa dranico na drogi oddechowe i skór. R39/23 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe; nieodwracalnych zmian w stanie R39/24 - Działa toksycznie w kontakcie ze skór; nieodwracalnych zmian w stanie R39/25 - Działa toksycznie po połkniciu; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/23/24 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/23/25 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połkniciu; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/24/25 - Działa toksycznie w kontakcie ze skór i po połkniciu; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi nieodwracalnych zmian w stanie R39/26 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/27 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie ze skór; nieodwracalnych zmian w stanie R39/28 - Działa bardzo toksycznie po połkniciu; nieodwracalnych zmian w stanie R39/26/27 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/26/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe i po połkniciu; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/27/28 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie ze skór i po połkniciu; zagraa powstaniem bardzo powanych nieodwracalnych zmian w stanie R39/26/27/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skór i po połkniciu; nieodwracalnych zmian w stanie R42/43 - Moe powodowa uczulenie w nastpstwie naraenia drog oddechow i w kontakcie ze skór. R48/20 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe; stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie R48/21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór; R48/22 - Działa szkodliwie po połkniciu; stwarza R48/20/21 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór; stwarza R48/20/22 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połkniciu; stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie długotrwałego naraenia. R48/21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór i po połkniciu; stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie długotrwałego naraenia. R48/20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi R48/23 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe; stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie R48/24 - Działa toksycznie w kontakcie ze skór; R48/25 - Działa toksycznie po połkniciu; stwarza R48/23/24 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór; stwarza R48/23/25 - Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połkniciu; stwarza powane
zagroenie zdrowia w nastpstwie długotrwałego naraenia. R48/24/25 - Działa toksycznie w kontakcie ze skór i po połkniciu; stwarza powane zagroenie zdrowia w nastpstwie R48/23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi R50/53 - Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moe powodowa długo utrzymujce si R51/53 - Działa toksycznie na organizmy wodne; moe powodowa długo utrzymujce si R52/53 - Działa szkodliwie na organizmy wodne; moe powodowa długo utrzymujce si R68/20 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/22 - Działa szkodliwie po połkniciu; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/20/21 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skór; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/20/22 - Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połkniciu; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skór i po połkniciu; moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie R68/20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi moliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie ZWROTY S (Safety) OKRELAJCE WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ LUB PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO ORAZ ICH NUMERY Nr zwrotu S1 - Przechowywa pod zamkniciem. S2 - Chroni przed dziemi. S3 - Przechowywa w chłodnym miejscu. S4 - Nie przechowywa w pomieszczeniach mieszkalnych. S5 - Przechowywa w... (cieczy wskazanej przez producenta). S6 - Przechowywa w atmosferze... (obojtnego gazu wskazanego przez producenta). S7 - Przechowywa pojemnik szczelnie zamknity. S8 - Przechowywa pojemnik w suchym pomieszczeniu. S9 - Przechowywa pojemnik w miejscu dobrze wentylowanym. S12 - Nie przechowywa pojemnika szczelnie zamknitego. S13 - Nie przechowywa razem z ywnoci, napojami i paszami dla zwierzt. S14 - Nie przechowywa razem z... (materiałami okrelonymi przez producenta). S15 - Przechowywa z dala od ródeł ciepła. S16 - Nie przechowywa w pobliu ródeł zapłonu - nie pali tytoniu. S17 - Nie przechowywa razem z materiałami zapalnymi. S18 - Zachowa ostrono w trakcie otwierania i manipulacji z pojemnikiem. S20 - Nie je i nie pi podczas stosowania produktu. S21 - Nie pali tytoniu podczas stosowania produktu. S22 - Nie wdycha pyłu. S23 - Nie wdycha gazu/dymu/pary/rozpylonej cieczy (rodzaj okreli producent). S24 - Unika zanieczyszczenia skóry. S25 - Unika zanieczyszczenia oczu. S26 - Zanieczyszczone oczy przemy natychmiast du iloci wody i zasign porady lekarza. S27 - Natychmiast zdj cał zanieczyszczon odzie. S28 - Zanieczyszczon skór natychmiast przemy du iloci... (cieczy okrelonej przez producenta). S29 - Nie wprowadza do kanalizacji. S30 - Nigdy nie dodawa wody do tego produktu. S33 - Zastosowa rodki ostronoci zapobiegajce wyładowaniom elektrostatycznym. S35 - Usuwa produkt i jego opakowanie w sposób bezpieczny. S36 - Nosi odpowiedni odzie ochronn. S37 - Nosi odpowiednie rkawice ochronne. S38 - W przypadku niedostatecznej wentylacji stosowa odpowiednie indywidualne rodki ochrony dróg oddechowych. S39 - Nosi okulary lub ochron twarzy. S40 - Czyci podłog i wszystkie inne obiekty zanieczyszczone tym produktem... (rodkiem wskazanym przez producenta). S41- Nie wdycha dymów powstajcych w wyniku poaru lub wybuchu. S42 - Podczas fumigacji/rozpylania /natryskiwania stosowa odpowiednie rodki ochrony dróg oddechowych (rodzaj okreli producent). S43 - W przypadku poaru uywa... (poda rodzaj sprztu przeciwpoarowego. Jeeli woda zwiksza zagroenie, doda: "nigdy nie uywa wody").
S45 - W przypadku awarii lub jeeli le si poczujesz, niezwłocznie zasignij porady lekarza - jeeli to moliwe, poka etykiet. S46 - W razie połknicia niezwłocznie zasignij porady lekarza - poka opakowanie lub etykiet. S47 - Przechowywa w temperaturze nieprzekraczajcej... C (okreli producent). S48 - Przechowywa produkt zwilony... (właciwy materiał okreli producent). S49 - Przechowywa wyłcznie w oryginalnym opakowaniu. S50 - Nie miesza z... (okreli producent). S51 - Stosowa wyłcznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. S52 - Nie zaleca si nanoszenia na due płaszczyzny wewntrz pomieszcze. S53 -Unika naraenia - przed uyciem zapozna si z instrukcj. S56 - Zuyty produkt oraz opakowanie dostarczy na składowisko odpadów niebezpiecznych. S57 - Uywa odpowiednich pojemników zapobiegajcych skaeniu rodowiska. S59 - Przestrzega wskazówek producenta lub dostawcy dotyczcych odzysku albo wtórnego wykorzystania. S60 - Produkt i opakowanie usuwa jako odpad niebezpieczny. S61- Unika zrzutów do rodowiska. Postpowa zgodnie z instrukcj lub kart charakterystyki. S62 - W razie połknicia nie wywoływa wymiotów: niezwłocznie zasign porady lekarza i pokaza opakowanie lub etykiet. S63 - W przypadku zatrucia drog oddechow wyprowadzi lub wynie poszkodowanego na wiee powietrze i zapewni warunki do odpoczynku. S64 - W przypadku połknicia wypłuka usta wod - nigdy nie stosowa u osób nieprzytomnych. S7/8 - Przechowywa pojemnik szczelnie zamknity w suchym pomieszczeniu. S7/9 - Przechowywa pojemnik szczelnie zamknity w miejscu dobrze wentylowanym. S7/47 - Przechowywa pojemnik szczelnie zamknity w temperaturze nieprzekraczajcej... C (okreli producent). S20/21 - Nie je i nie pi oraz nie pali tytoniu podczas stosowania produktu. S24/25 - Unika zanieczyszczenia skóry i oczu. S27/28-W przypadku zanieczyszczenia skóry natychmiast zdj cał zanieczyszczon odzie i przemy zanieczyszczon skór du iloci... (rodzaj cieczy okreli producent). S29/35 - Nie wprowadza do kanalizacji, a produkt i opakowanie usuwa w sposób bezpieczny. S29/56 - Nie wprowadza do kanalizacji, a zuyty produkt i opakowanie dostarczy na składowisko odpadów niebezpiecznych. S36/37 - Nosi odpowiedni odzie ochronn i odpowiednie rkawice ochronne. S36/37/39- Nosi odpowiedni odzie ochronn, odpowiednie rkawice ochronne i okulary lub ochron twarzy. S36/39- Nosi odpowiedni odzie ochronn i okulary lub ochron twarzy. S37/39- Nosi odpowiednie rkawice ochronne i okulary lub ochron twarzy. S47/49- Przechowywa wyłcznie w oryginalnym opakowaniu w temperaturze nieprzekraczajcej... C (okreli producent). ŁCZONE ZWROTY S S1/2- Przechowywa pod zamkniciem i chroni przed dziemi. S3/7 - Przechowywa pojemnik szczelnie zamknity w chłodnym miejscu. S3/9/14 - Przechowywa w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu, z dala od... (materiału wskazanego przez producenta). S3/9/14/49 - Przechowywa wyłcznie w oryginalnym opakowaniu, w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu; nie przechowywa razem z... (materiałami wskazanymi przez producenta). S3/9/49 - Przechowywa wyłcznie w oryginalnym opakowaniu w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu. S3/14 - Przechowywa w chłodnym miejscu; nie przechowywa razem z... (materiałami wskazanymi przez producenta).
Symbole zagroenia T SUBSTANCJA TOKSYCZNA Symbol z liter T i słowem Toksyczne wskazuje substancj, która wdychana, połknita lub wchłonita przez skór, w małych ilociach, moe spowodowa mier lub ostre (natychmiastowe) albo chroniczne (długotrwałe, przewlekłe) zagroenie Uycie słowa Toksyczny oparte jest na wartoci LD 50. Stosowanie takich substancji wymaga szczególnej ostronoci i bezwzgldnego przestrzegania instrukcji zawartej na etykiecie. T+ SUBSTANCJA SILNIE TOKSYCZNA Symbol z oznaczeniem T+ i z wyraeniem Silnie toksyczne znajduje si na etykiecie substancji, która wdychana, połknita lub wchłonita przez skór, w bardzo małych ilociach, moe spowodowa ostre (nagłe) lub chroniczne (długotrwałe, przewlekłe) zagroenie zdrowia a nawet mier. Stosowanie takich substancji wymaga szczególnej ostronoci i bezwzgldnego przestrzegania instrukcji zawartej na etykiecie. SUBSTANCJA SZKODLIWA Symbol wraz z oznaczeniem Xn i słowem Szkodliwe wskazuje substancj, która wdychana, połknita lub wchłonita przez skór moe spowodowa mier lub ostre (nagłe) lub chroniczne (długotrwałe, przewlekłe) zagroenie Xn SUBSTANCJA DRANICA Xi Taki sam symbol jak dla substancji szkodliwej ale z oznaczeniem Xi oraz słowem Dranice oznacza substancj, które w wyniku działania krótkotrwałego, długotrwałego lub wielokrotnego na skór lub błon luzow moe wywoła stany zapalne. SUBSTANCJA WYSOCE ŁATWOPALNA F Znak wraz ze słowami Wysoce łatwopalny oznacza substancj: - która moe si ogrza i w efekcie ulec zapłonowi w zetkniciu z powietrzem w temperaturze otoczenia, bez dostarczania energii; - stał, łatwo zapalajc si na skutek krótkotrwałego zetknicia ze ródłem zapłonu, palc si po usuniciu ródła zapłonu. 6
SUBSTANCJA SKRAJNIE ŁATWOPALNA Symbol z oznaczeniem F+ i wyraeniem Skrajnie łatwopalne oznacza substancj ciekł o skrajnie niskiej temperaturze zapłonu i niskiej temperaturze wrzenia lub substancj gazow, która w kontakcie z powietrzem wykazuje właciwoci łatwopalne w warunkach temperatury i cinienia otoczenia. F+ SUBSTANCJA UTLENIAJCA Symbol z literk O i słowem Utleniajce oznacza substancj uwalniajc due iloci ciepła podczas reakcji z innymi substancjami, szczególnie z substancjami łatwopalnymi (reakcji silnie egzotermicznych). O E SUBSTANCJA WYBUCHOWA Symbol z literk E i słowem Wybuchowy oznacza substancj stał, ciekł, w formie pasty lub elu, która moe take reagowa egzotermicznie, bez dostpu tlenu atmosferycznego, z gwałtownym wydzielaniem gazów i która w okrelonych warunkach testu, wybucha, ulegajc szybkiemu spaleniu lub ogrzana eksploduje, gdy jest czciowo ograniczona (znajduje si w pojemniku). Substancja moe wybuchn w przypadku poaru lub w przypadku wstrzsów albo tarcia. SUBSTANCJA NIEBEZPIECZNA DLA RODOWISKA Symbol z literk N i z wyraeniem Niebezpieczne dla rodowiska oznacza substancj stanowic natychmiastowe lub odległe zagroenia dla jednego lub wicej składników rodowiska. N SUBSTANCJA RCA Znak wraz ze słowem rcy oznacza substancj, która w zetkniciu z tkank yw niszczy j. Skutkiem oblania si zwizkiem rcym mog by powane oparzenia skóry i ciała. C 7