Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 14 II SA/Wr 874/13 - Wyrok Data orzeczenia 2014-04-29 Data wpływu 2013-12-13 Sąd Sędziowie Symbol z opisem Hasła tematyczne Skarżony organ Treść wyniku Powołane przepisy Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu Andrzej Wawrzyniak /przewodniczący sprawozdawca/ 6138 Utrzymanie czystości i porządku na terenie gminy Odpady Samorządowe Kolegium Odwoławcze *Oddalono skargę Dz.U. 2013 nr 0 poz 1399; art. 9x,9e,9l; Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - tekst jednolity. Dz.U. 2013 nr 0 poz 21; art. 38 ust. 2 pkt 2; Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Sentencja Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA - Andrzej Wawrzyniak /sprawozdawca/ Sędzia WSA - Mieczysław Górkiewicz Sędzia WSA - Alicja Palus Protokolant starszy sekretarz sądowy - Magda Minkisiewicz po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi W. S.A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej za pierwszy ujawniony przypadek nieprzekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych oddalono skargę. Uzasadnienie Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Prezydent W., powołując jako podstawę prawną rozstrzygnięcia art. 9x ust. 1 pkt 3 w związku z art. 9 zc ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1399), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie niewypełnienia przez W. S.A. obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, nałożył na W. S.A. karę pieniężną w wysokości 2000 zł za pierwszy ujawniony przypadek nieprzekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości, w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r., zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. W uzasadnieniu organ I instancji podał, że w związku z "doniesieniami medialnymi, pismami Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, Członka Zarządu Województwa D. (...) oraz przedsiębiorców odbierających odpady komunalne na terenie W., o niewypełnieniu przez W. S.A. obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (...), tj. nieprzekazywaniu zmieszanych odpadów komunalnych do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK)", po zapoznaniu się ze sprawozdaniem W. S.A. za IV kwartał 2012 r., wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające w przedmiotowej sprawie. Wskazując na przeprowadzone w toku postępowania czynności organ I instancji podał, że W. S.A. w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. obowiązane było przekazywać wszystkie zmieszane odpady komunalne, odebrane od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy W. do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych przewidzianej do obsługi regionu północno-centralnego, to jest do Zakładu Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W.. Na podstawie analizy sprawozdań skarżącej Spółki za IV kwartał 2012 r. oraz za I kwartał 2013 r. przedsiębiorców odbierających odpady komunalne z terenu Gminy W. organ ustalił, że Spółka w grudniu 2012 r. nie przekazała do RIPOK żadnych odpadów, a w I kwartale 2013 r. przekazała do Regionalnej Instalacji
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 2 / 14 Przetwarzania Odpadów Komunalnych niespełna 33% odebranych odpadów. Zauważono, że pomimo dwukrotnego wezwania Spółka nie zaprzestała przekazywania odpadów do swojej instalacji przy ul. [...] we W., a do RIPOK przekazywała tylko 1/3 odebranych zmieszanych odpadów. W ocenie organu, oznacza to, że Spółka nie wypełniła obowiązku wynikającego z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wskazano przy tym, że w analizowanym okresie nie zaistniały przesłanki, z powodu których Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W. nie mogła przyjąć odpadów komunalnych do przetwarzania, a operator tej instalacji Ch. S. Sp. z o.o. nie tylko nie odmówił przyjęcia odpadów do instalacji RIPOK, lecz podejmował działania w celu zobligowania przedsiębiorców do przekazywania odpadów. Wobec powyższego, uwzględniając stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia oraz dotychczasową działalność podmiotu, w tym niezastosowanie się do wezwań z dnia 12 i 28 lutego 2013 r., organ I instancji nałożył na Spółkę karę pieniężną w maksymalnej wysokości 2000 zł. W odwołaniu złożonym od powyższej decyzji strona skarżąca W. S.A. zarzuciła wydanie tej decyzji z naruszeniem przepisów prawa materialnego i prawa procesowego, to jest: 1) art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9x ust. 1 pkt 3 tej ustawy i art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21) polegające na przyjęciu, że brak możliwości zagospodarowania danej partii zmieszanych odpadów komunalnych w instalacji regionalnej (RIPOK), jako tzw. "inna przyczyna", może być stwierdzone wyłącznie poprzez oświadczenie podmiotu zarządzającego daną instalacją i w ślad za tym zaniechanie przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność rzeczywistych mocy przerobowych instalacji w R.W., zapotrzebowania na te moce w regionie centralno-północnym w okresie od 1 stycznia 2013 r. do 31 marca 2013 r. oraz na okoliczność występowania na rynku podmiotów, które w ogóle nie realizują obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, co stanowi naruszenie art. 7 i art. 77 kpa; 2) art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9x ust. 1 pkt 3 tej ustawy i art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach oraz w związku z art. 2 i art. 32 Konstytucji RP poprzez błędną ich wykładnię i uznanie, że wyłącznie na W. S.A. ciążył obowiązek zapewnienia strumienia zmieszanych odpadów komunalnych dla Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W., w sytuacji, gdy obowiązek ten powinien być rozłożony proporcjonalnie pomiędzy wszystkie podmioty odbierające zmieszane odpady komunalne w regionie centralno-północnym; 3) art. 10 1 i art. 81 kpa poprzez faktyczne rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy przed zajęciem przez stronę stanowiska co do zebranego materiału dowodowego. Wskazując na powyższe Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania w pierwszej instancji jako bezprzedmiotowego, względnie uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W., po rozpatrzeniu powyższego odwołania, na podstawie art. 138 1 pkt 1 kpa utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu organ odwoławczy podał, że w sprawie nie jest sporne, że W. S.A. nie przekazywało w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy W. do Zakładu Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W., wyznaczonego uchwałą Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie zmiany uchwały Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 27 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa D. 2012, jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych dla regionu północno-centralnego (uchwała ta weszła w życie 6 grudnia 2012 r.). Powyższe
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 3 / 14 wynika bowiem ze zgromadzonych w sprawie dokumentów, to jest sprawozdań skarżącej Spółki za IV kwartał 2012 r. oraz za I kwartał 2013 r. przedsiębiorców odbierających odpady komunalne z terenu Gminy W., z których wynika, że Spółka w grudniu 2012 r. nie przekazała do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych żadnych odpadów, a w I kwartale 2013 r. przekazała tylko 8.723,60 Mg z odebranych w całym kwartale 26.523,30 Mg zmieszanych odpadów komunalnych, a także pism Ch. S. Sp. z o.o. z dnia 4 lutego 2013 r. i z dnia 8 kwietnia 2013 r. Okoliczności tej nie zaprzecza też sama Spółka, która w pismach z dnia 25 lutego 2013 r., z dnia 12 marca 2013 r., z dnia 13 maja 2013 r. i z dnia 3 czerwca 2013 r. przyznała, że nie przekazywała wszystkich odpadów do RIPOK oraz wyjaśniała przyczyny takiego działania. Przedmiotem sporu jest natomiast to, czy strona miała w badanym okresie obowiązek skierowania całego strumienia zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W.. Spółka uważa bowiem, że takiego obowiązku nie miała, gdyż instalacja ta nie posiada wystarczających mocy przerobowych do przyjęcia tych odpadów. Przywołując art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz art. 9x ust. 1 tej ustawy Samorządowe Kolegium Odwoławcze wywiodło, że z przytoczonych regulacji prawnych wynika, że ustawodawca nałożył na przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości obowiązek ich przekazywania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, przy czym obowiązek ten dotyczy trzech rodzajów odpadów: 1) zmieszanych odpadów komunalnych, 2) odpadów zielonych, zdefiniowanych w art. 3 pkt 12 ustawy o odpadach, 3) pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania. Zaznaczając, że uchwała Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. weszła w życie z dniem 6 grudnia 2012 r., Kolegium stwierdziło, że od tego dnia strona była zobowiązana przekazywać wyżej wymienione trzy rodzaje odpadów w całości do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, czego jednak nie uczyniła w okresie objętym postępowaniem. Organ podkreślił, że art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie przewiduje żadnych odstępstw od tej reguły, jest jasny i nie budzi wątpliwości interpretacyjnych. Samorządowe Kolegium Odwoławcze podniosło, że podmiot odbierający odpady komunalne, posiadający własną instalację niebędącą regionalną może dokonywać w niej odzysku i wytwarzania odpadów wyłącznie w odniesieniu do odpadów komunalnych selektywnie zebranych. Natomiast w odniesieniu do zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania przeznaczonych do składowania jest zobowiązany do przekazania ich w całości do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Jedynym przypadkiem uprawniającym przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do przekazania wyżej wymienionych trzech rodzajów odpadów do instalacji zastępczej jest sytuacja określona w art. 9l ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W świetle tego przepisu, w przypadku wystąpienia awarii regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, uniemożliwiającej odbieranie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania od podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości odpady te przekazuje się do instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi tego regionu, wskazanych w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. Organ stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie nie zaistniało takie zdarzenie, które uniemożliwiałoby RIPOK w R.W. odebranie w badanym okresie odpadów komunalnych od strony. W ocenie Kolegium, zasadnie zatem w rozpatrywanej sprawie zastosowano przepis art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i wymierzono stronie karę
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 4 / 14 pieniężną w wysokości 2000 zł. Organ II instancji wywiódł, że nie można podzielić poglądu Spółki, że nie miała ona obowiązku przekazania wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych do RIPOK w R.W. ze względu na treść art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach. Wskazując, że zdaniem Spółki za "inne przyczyny" uniemożliwiające RIPOK przyjęcie odpadów można uznać m.in. okresowy brak możliwości przyjęcia odpadów spowodowany jej niedostateczna wydajnością, co w rozpatrywanej sprawie według strony miało miejsce, organ II instancji podniósł, że Ch.-S. Sp. z o.o. decyzją Wojewody D. z dnia [...] r., zmienioną decyzjami Marszałka Województwa D. z dnia [...] r. i z dnia [...] r., uzyskała pozwolenie zintegrowane na prowadzenie instalacji o nazwie Zakład Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W. w zakresie m.in. przyjęcia, ważenia i kontroli odpadów, w tym zmieszanych odpadów komunalnych, mechanicznego przetwarzania mieszanych odpadów komunalnych, komponowania paliw alternatywnych i biologicznego przetwarzania wybranych frakcji odpadów. Zgodnie z przyjętym uchwałą Sejmiku Województwa D. z dnia 27 czerwca 2012 r. nr [...] Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa D. 2012, składowisko odpadów w R.W. zakwalifikowane zostało jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów. Zakład Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W. został określony w uchwale Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych, a zatem w opinii organu wątpliwości Spółki co do możliwości przyjęcia przez ten zakład odpadów z uwagi na jej niedostateczną wydajność nie uzasadniały kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do własnej instalacji znajdującej się we W. przy ul. [...]. Kolegium stwierdziło, że z materiału dowodowego nie wynika, aby instalacja regionalna nie miała możliwości odbierania kierowanych do niej odpadów. Ponadto Spółka nawet nie podjęła próby przekazania wszystkich odpadów do RIPOK w R.W., przekazując znaczną część tych odpadów do własnej instalacji. Spółka nie przedstawiła żadnego dowodu na to, że regionalna instalacja do przetwarzania odpadów odmówiła jej przyjęcia zmieszanych odpadów komunalnych w badanym okresie. Samorządowe Kolegium Odwoławcze podkreśliło, że wbrew twierdzeniu strony, organ I instancji nie miał obowiązku badania w prowadzonym postępowaniu rzeczywistych mocy przerobowych RIPOK w R.W. w badanym okresie, ani zapotrzebowania na moce przerobowe tej instalacji, w tym ilości odpadów rzeczywiście skierowanych do niej oraz ilości podmiotów zobowiązanych do kierowania odpadów do tej instalacji. Zakresem postępowania administracyjnego było bowiem ustalenie, czy Spółka prawidłowo wywiązuje się z obowiązku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a nie kontrola prowadzącego regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania. Zarzuty dotyczące naruszenia art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9x ust. 1 pkt 3 tej ustawy i art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach oraz art. 7 i art. 77 kpa są zatem w opinii Kolegium bezzasadne. Zdaniem organu odwoławczego, nie jest również uzasadniony zarzut naruszenia art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9x ust. 1 pkt 3 tej ustawy i art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach oraz art. 2 i art. 32 Konstytucji RP, poprzez uznanie, że wyłącznie na Spółce ciążył obowiązek zapewnienia strumienia zmieszanych odpadów komunalnych dla RIPOK. Obowiązek taki ciąży bowiem na wszystkich przedsiębiorcach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. Organ II instancji zaznaczył, że ewentualne nieprawidłowości w realizacji obowiązku wynikającego z
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 5 / 14 art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach przez pozostałych przedsiębiorców odbierających odpady komunalne z terenu północno-centralnego nie jest przedmiotem postępowania w rozpatrywanej sprawie i nie mają one wpływu na rozstrzygnięcie tej sprawy. W ocenie Kolegium, organ I instancji prawidłowo uznał, że kara pieniężna powinna być naliczana od okresu, w którym weszła w życie uchwała Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r., wskazująca regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, to jest od 6 grudnia 2012 r. Od tego bowiem momenty Spółka zobowiązana była przekazywać wszystkie zmieszane odpady komunalne, odpady zielone i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do RIPOK w R.W.. Powyższe wynika z art. 20 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 152, poz. 897). Odpowiadając na zarzut strony dotyczący pominięcia przy nakładaniu kary pieniężnej charakteru odpowiedzialności przewidzianej w art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania oraz pominięcia faktu, że strona regularnie przekazuje do RIPOK część odpadów komunalnych odebranych przez siebie od właścicieli nieruchomości, a także przyczyn ograniczenia ilości odpadów kierowanych do RIPOK w R.W., Kolegium zauważyło, że nieprzekazywanie do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania zostało uznane przez ustawodawcę za delikt administracyjny podlegający karze pieniężnej. Nakładając karę za ten delikt organ administracji publicznej zobowiązany jest wziąć pod uwagę okoliczności wskazane w art. 9zc ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, to jest stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia oraz dotychczasową działalność podmiotu. W ocenie organu odwoławczego, Prezydent W. uwzględnił przy wymierzaniu kary powyższe okoliczności i uzasadnił, dlaczego zastosował stawkę maksymalną, a podnoszone przez stronę argumenty nie zasługują na uwzględnienie. Zakład Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W. został określony w uchwale Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych dla regionu północno-centralnego i Spółka zobowiązana była przekazywać wszystkie zmieszane odpady komunalne, odpady zielone i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do tej instalacji bez względu na wątpliwości co do możliwości i sposobu prowadzenia przez tę instalację procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych. W opinii organu II instancji, niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 10 1 i art. 81 kpa, poprzez faktyczne rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy przed zajęciem przez stronę stanowiska co do zebranego materiału dowodowego. Zdaniem Kolegium, zawarcie w piśmie z dnia 22 maja 2013 r. informacji o nałożeniu na Spółkę kary pieniężnej nie wpłynęło na ograniczenie uprawnień procesowych strony, wynikających z wyżej wymienionych przepisów prawa i nie miało wpływu na wynik sprawy. Strona skorzystała też z prawa wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, natomiast organ I instancji odniósł się do tych uwag i zastrzeżeń w uzasadnieniu kwestionowanej decyzji. Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu złożyło W. S.A. Strona skarżąca zarzuciła tej decyzji naruszenia:
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 6 / 14 I. przepisów prawa materialnego, które miały wpływ na wynik sprawy, to jest: - art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9e ust. 1 pkt 2 i art. 9l ust. 2 tej ustawy oraz w związku z art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że jedynym przypadkiem uprawniającym przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do przekazania ich do instalacji zastępczej jest sytuacja określona w art. 9l ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, to jest awaria instalacji regionalnej, gdy tymczasem ustawodawca także w art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach określił "inne przyczyny", których zaistnienie uprawnia podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do przekazywania ich do instalacji zastępczej, a którymi jest m.in. brak tzw. mocy przerobowych instalacji regionalnej do przetworzenia przekazywanych jej odpadów w sposób zgodny z prawem i posiadanymi decyzjami administracyjnymi; - art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 9e ust. 1 pkt 2 tej ustawy w związku z art. 32 Konstytucji RP (zasada równości wobec prawa) oraz w związku z art. 31 ust. 3 w związku z art. 22 Konstytucji RP (zasada proporcjonalności) poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że wyłącznie na skarżącej ciążył obowiązek zapewnienia strumienia zmieszanych odpadów komunalnych dla instalacji regionalnej w R.W., gdy tymczasem obowiązek ten wobec ograniczonych mocy przerobowych tej instalacji powinien być rozłożony proporcjonalnie pomiędzy wszystkie podmioty odbierające zmieszane odpady komunalne w regionie północno-centralnym, a przez to ocena, w jakim zakresie spoczywał na skarżącej obowiązek z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zależy od tego, w jakim zakresie obowiązek ten spoczywał na innych podmiotach odbierających odpady w regionie północno-centralnym i w jakim zakresie był on przez nie realizowany; - art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z art. 20 i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw i art. 2 Konstytucji poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie skutkujące przyjęciem, że mimo dopuszczenia przez ustawodawcę możliwości funkcjonowania przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do końca 2012 r. w oparciu o udzielone im uprzednio zezwolenia na odbiór odpadów komunalnych, które jednocześnie zawierały upoważnienia do kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji regionalnej nie wskazanej w posiadanym przez nią zezwoleniu; - art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie prowadzące do przyjęcia, że na skarżącą może zostać nałożona kara, mimo że nie można jej przypisać zawinionego naruszenia obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; które to naruszenia doprowadziły do naruszenia przez organ: II. przepisów prawa procesowego, to jest art. 7 i art. 77 kpa, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na: - nieuwzględnieniu przez organ dowodów przedstawianych przez skarżącą celem wykazania, że instalacja regionalna w R.W. nie dysponuje wystarczającymi mocami przerobowymi do zagospodarowania wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych w regionie północno-centralnym oraz poprzez zaniechanie przeprowadzenia we własnym zakresie postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia, ile zmieszanych odpadów komunalnych było zagospodarowywanych w okresie od stycznia do marca 2013 r. w instalacji
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 7 / 14 regionalnej w R.W. w sposób zgodny z prawem i udzielonymi podmiotowi zarządzającemu tą instalacją zezwoleniami; - zaniechaniu ustalenia przez organ, ile podmiotów zobowiązanych było w okresie od stycznia do marca 2013 r. do przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji regionalnej w R.W. i w jakim zakresie poszczególne podmioty obowiązek ten realizowały; - braku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego poprzez nieuwzględnienie treści pisma podmiotu zarządzającego instalacją regionalną, z którego wynikało, że podmiot ten gotowy jest przyjmować od skarżącej odpady komunalne dopiero od 1 stycznia 2013 r. Wskazując na powyższe strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych. Rozwijając podniesione zarzuty w uzasadnieniu skargi wywodzono, że obowiązek określony w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie ma charakteru bezwzględnego, bowiem art. 9l ust. 2 tej ustawy przewiduje sytuację, w której podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest uprawniony do przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji zastępczej. Sytuacja ta awaria RIPOK nie jest jedyną, ponieważ przesłanki uzasadniające przekazanie strumienia odpadów do instalacji zastępczej zostały określone także w art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach. Przepis ten stanowi, że uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami określa regionalne instalacje do przetwarzania odpadów w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tych regionów, w przypadku gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn oraz do czasu uruchomienia regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. W opinii strony skarżącej, zakładając racjonalność ustawodawcy nie sposób przyjąć, by w art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach nakazywał on wyznaczanie w regionie instalacji zastępczych na wypadek braku możliwości przyjęcia odpadów przez instalację regionalną, jeśli na gruncie art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach skierowanie do instalacji zastępczej w takiej sytuacji nie miałoby być dopuszczalne i miałoby być zagrożone sankcją z art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W ocenie skarżącej Spółki, przyjęcie innej wykładni omawianych przepisów prowadziłoby do ich niespójności, wewnętrznej sprzeczności systemu oraz trudnych do zaakceptowania konsekwencji w postaci braku możliwości zgodnego z prawem zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych, jeśli instalacja regionalna nie uległa awarii, a jednak podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości nie może przekazać do niej odpadów z innych, nie leżących po jego stronie względów, takich jak brak zgody ze strony operatora takiej instalacji. Zdaniem strony skarżącej, w katalogu "innych przyczyn" mieści się i taka sytuacja, kiedy instalacja regionalna wobec ograniczonych ze względów technologicznych i prawnych (zakres udzielonych instalacji pozwoleń) mocy przerobowych nie może zagospodarować wszystkich odpadów komunalnych wytworzonych w danym regionie. Podejmując polemikę z zaskarżonym rozstrzygnięciem strona skarżąca, powołując się na opinię dra hab. M.J. w sprawie konstytucyjności przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach podniosła, że wykonanie obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach następuje zarówno, gdy odpady zmieszane są przekazywane do instalacji regionalnej, jak i do instalacji zastępczej, jeżeli będą miały miejsce okoliczności wskazane wyżej (awaria RIPOK, "inna przyczyna"). W ocenie skarżącej, "inne przyczyny", to okoliczności obiektywne, które uniemożliwiają zagospodarowanie w danej instalacji regionalnej, w danym czasie, danej ilości odpadów
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 8 / 14 komunalnych. Dlatego przed nałożeniem kary administracyjnej określonej w art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, organ powinien dokonać ustalenia, czy na podmiocie tym ciążył obowiązek określony w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i w odniesieniu do jakiej ilości zmieszanych odpadów komunalnych. Zdaniem strony skarżącej, w realiach niniejszej sprawy oznaczało to konieczność ustalenia nie tylko, że regionalna instalacja nie uległa awarii, ale również poczynienia ustaleń faktycznych w zakresie rzeczywistych mocy przerobowych regionalnej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych w R.W. w ocenianym okresie oraz zapotrzebowania na moce przerobowe tej instalacji w regionie północno-centralnym, w tym ilości odpadów rzeczywiście kierowanych do tej instalacji. W opinii strony skarżącej, zakres jej obowiązku co do zapewnienia instalacji regionalnej w R.W. niezbędnego strumienia zmieszanych odpadów komunalnych powinien być oceniany przy uwzględnieniu zakresu tego obowiązku w odniesieniu do innych podmiotów odbierających odpady w regionie północno-centralnym oraz tego, jak te podmioty powyższy obowiązek realizowały. Skarżąca Spółka wywodziła, że zakres omawianego obowiązku determinują rzeczywiste moce przerobowe instalacji regionalnej, przy czym winny być one w sposób równy dzielone pomiędzy wszystkimi podmiotami odbierającymi odpady komunalne w danym regionie gospodarki odpadami komunalnymi. Nie można więc oczekiwać, że tylko jeden przedsiębiorca ma obowiązek kierować zmieszane odpady komunalne do instalacji regionalnej, a pozostałe podmioty z racji "wypełnienia" w ten sposób mocy przerobowych wskazanej instalacji regionalnej są zwolnione z obowiązku, o którym mowa w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Strona podkreśliła, że obowiązek, o którym mowa, w równym stopniu obciąża wszystkie działające w danym regionie podmioty odbierające od właścicieli nieruchomości zmieszane odpady komunalne. W ocenie strony skarżącej uznanie, iż jedynie na niej ciążył wspomniany obowiązek narusza zasadę równości. Polemizując ze stanowiskiem organu, że obowiązek kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji w R.W. powstał po stronie skarżącej dnia 6 grudnia 2012 r., W. S.A. wywodziła, że zakres obowiązków ciążących na przedsiębiorcy odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości w okresie obowiązywania przepisów przejściowych ustawy nowelizującej, to jest w 2012 r., powinien być oceniany nie tylko przez pryzmat art. 20 ust. 1 ustawy nowelizującej, ale i art. 14 ust. 1 tej ustawy oraz wynikającej z art. 2 Konstytucji RP zasady ochrony praw nabytych. W ocenie skarżącej, do końca 2012 r. mogła ona prowadzić działalność na zasadach dotychczasowych i stosownie do decyzji Prezydenta W. z dnia [...] r. kierować odebrane od właścicieli nieruchomości zmieszane odpady komunalne do zagospodarowania w instalacji zlokalizowanej we W. przy ul. [...]. Skarżąca Spółka zarzuciła, że pomimo iż decyzja Prezydenta W. z dnia [...] r. w okresie od 6 do 31 grudnia 2012 r. była ważna i funkcjonowała w obrocie prawnym, fakt ten została przez organ II instancji całkowicie pominięty. Organ ten nie dokonał też oceny wpływu, jaki na sposób realizacji przez skarżącą obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach miało oświadczenie złożone stronie przez operatora instalacji regionalnej w R.W., iż zmieszane odpady komunalne będzie zobowiązany przyjmować od skarżącej dopiero od stycznia 2013 r. Strona skarżąca zarzuciła ponadto, że organy obu instancji nakładając karę administracyjną nie odniosły się do kwestii zawinionego charakteru jej działań, jeśli przyjąć, że niezasadnie skierowała do własnej instalacji zastępczej część zmieszanych odpadów komunalnych. W jej ocenie, nawet jeśli nie dopełniła ona ciążącego na niej obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, to nastąpiło to w okolicznościach, za które nie ponosi odpowiedzialności. Zdaniem skarżącej Spółki, organ I instancji już w dniu 22 maja 2013 r., a więc zanim skarżąca wypowiedziała się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego, podjął decyzję w
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 9 / 14 przedmiocie rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, informując stronę pismem z dnia 22 maja 2013 r., że nałoży na nią karę pieniężną w maksymalnej wysokości. W tej sytuacji, chociaż skarżąca formalnie miała możliwość zajęcia stanowiska w sprawie i ochrony w ten sposób swoich praw, to w praktyce nie miało to wpływu na przebieg postępowania, skoro organ I instancji wypracował swoje stanowisko już na wcześniejszym etapie postępowania. W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne właściwe są do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Uchylenie decyzji administracyjnej, względnie stwierdzenie jej nieważności przez Sąd, następuje tylko w przypadku istnienia istotnych wad w postępowaniu lub naruszenia przepisów prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy (art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). W niniejszej sprawie takie wady i uchybienia nie występują. Skarga zatem nie mogła zostać uwzględniona. W rozpatrywanej sprawie nie jest sporne, że strona skarżąca W. S.A. - nie przekazywała w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy W. do Zakładu Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R.W.. Zakład ten wyznaczony został uchwałą Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie zmiany uchwały Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 27 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa D. 2012, jako regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych dla regionu północno-centralnego. Poza sporem jest przy tym, że uchwała ta weszła w życie 6 grudnia 2012 r. Sporne jest natomiast to, czy w niniejszej sprawie strona skarżąca miała obowiązek skierowania całego strumienia zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W.. Skarżąca Spółka uważa bowiem, że takiego obowiązku nie miała, gdyż instalacja ta zdaniem strony skarżącej nie posiada wystarczających mocy przerobowych do przyjęcia wszystkich tych odpadów. Podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji stanowią przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1399). Przepis art. 9e ust. 1 pkt 2 tej ustawy stanowi, że podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. W myśl art. 9l ust. 2 cytowanej ustawy, w przypadku wystąpienia awarii regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, uniemożliwiającej odbieranie zmieszanych odpadów
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 10 / 14 komunalnych, odpadów zielonych lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania od podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości odpady te przekazuje się do instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi tego regionu, wskazanych w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. Prowadzący instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, która została wskazana jako instalacja zastępcza, jest obowiązany przyjąć przekazywane do tej instalacji odpady. Wedle art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, przedsiębiorca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, który nie przekazuje odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych - podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 2.000 zł za pierwszy ujawniony przypadek. Stosownie do art. 9 zc cytowanej ustawy, przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych, o których mowa w art. 9x ust. 1 pkt 2-4, art. 9y ust. 1 pkt 2-4 i art. 9z ust. 4, właściwy organ bierze pod uwagę stopień szkodliwości czynu, zakres naruszenia oraz dotychczasową działalność podmiotu. Zgodnie z art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21), uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami określa regionalne instalacje do przetwarzania odpadów w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tych regionów, w przypadku gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn oraz do czasu uruchomienia regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Przepis art. 2 Konstytucji RP stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Wedle art. 22 Konstytucji, ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Stosownie do art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. W myśl art. 32 Konstytucji, wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne (ust. 1). Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (ust. 2). Zgodnie z art. 7 kpa, w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Stosownie do art. 10 kpa, organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań ( 1). Organy administracji publicznej mogą odstąpić od zasady określonej w 1 tylko w
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 11 / 14 przypadkach, gdy załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną ( 2). W myśl art. 77 kpa, organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy ( 1). Organ może w każdym stadium postępowania zmienić, uzupełnić lub uchylić swoje postanowienie dotyczące przeprowadzenia dowodu ( 2). Organ przeprowadzający postępowanie na wezwanie organu właściwego do załatwienia sprawy (art. 52) może z urzędu lub na wniosek strony przesłuchać również nowych świadków i biegłych na okoliczności będące przedmiotem tego postępowania ( 3). Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urzędu nie wymagają dowodu. Fakty znane organowi z urzędu należy zakomunikować stronie ( 4). Wedle art. 81 kpa, okoliczność faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli strona miała możność wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów, chyba że zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 10 2. Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 152, poz. 897 z późn. zm.), do dnia wejścia w życie uchwał, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 4, podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości przekazuje zmieszane odpady komunalne, odpady zielone oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania odebrane od właścicieli nieruchomości do instalacji położonej najbliżej miejsca wytwarzania odpadów, przy zachowaniu hierarchii postępowania z odpadami, o której mowa w art. 7 ustawy zmienianej w art. 4. Przepis art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw stanowi, że przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy w dniu wejścia w życie ustawy posiadają zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości mogą wykonywać działalność w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych bez wpisu do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Mając na uwadze treść przytoczonych wyżej przepisów prawa uznać należy zaskarżoną decyzję za zgodną z prawem, a podnoszone w skardze zarzutów za nieuzasadnione. Zgadzając się ze stroną skarżącą, że obowiązek wynikający z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie ma charakteru bezwzględnego, bowiem art. 9l ust. 2 tej ustawy przewiduje sytuację, w której podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest uprawniony do przekazywania do instalacji zastępczej zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, przeznaczonych co do zasady do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a także, iż stosownie do art. 38 ust. 2 pkt ustawy o odpadach, za przyczyny uzasadniające przekazywanie wspomnianych odpadów do składowania do instalacji zastępczej mogą zostać uznane różne stany faktyczne, które doprowadziły do sytuacji, o jakiej mowa w przywoływanym unormowaniu, stwierdzić należy, że to, czy przyczyny takie zachodzą nie może być oceniane jedynie przez podmiot odbierający odpady. Nie do zaakceptowania jest pogląd strony skarżącej, że podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest uprawniony do dokonywania samodzielnej oceny, czy moce przerobowe regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych są
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 12 / 14 wystarczające do przerobienia wszystkich zbieranych na określonym terenie odpadów. Obowiązkiem regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych wynikającym z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz z ustawy o odpadach jest przyjmowanie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, zebranych z danego regionu gospodarki odpadami komunalnymi. Istnieje zatem domniemanie, że moce przerobowe regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych są wystarczające do przerobienia wszystkich zbieranych na określonym terenie odpadów, o ile podmiot ją prowadzący nie odmówi ich przyjęcia (z powodu awarii lub z innych przyczyn). Podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości nie jest uprawniony do samodzielnego decydowania, czy kierować przedmiotowe odpady do instalacji regionalnej, czy zastępczej, w wyniku jedynie jego oceny, czy są ku temu spełnione przesłanki. Uznanie, że podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości same mogą tę kwestię oceniać doprowadzić mogłoby do sytuacji, że do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych kierowane byłyby tylko niektóre odpady, w niewielkich ilościach według uznania podmiotów odbierających je od właścicieli nieruchomości co w konsekwencji doprowadziłoby do wykorzystania jedynie części mocy przerobowych regionalnej instalacji. Skoro ustawodawca zdecydował, że zasadą jest kierowanie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a wyjątki od tej zasady wynikają z wyraźnych regulacji ustawowych, to ocena, czy zachodzą te wyjątki nie może być dowolna i dokonywana przez podmioty zobowiązane do kierowania wspomnianych odpadów do regionalnej instalacji do ich przetwarzania. Nie negując, że gdyby regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych uległa awarii lub gdyby zachodziły inne przyczyny, z powodu których regionalna instalacja nie mogłaby przyjmować odpadów, to strona skarżącą byłaby uprawniona do skierowania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do instalacji zastępczej, podkreślić trzeba, że powyższe przyczyny musiałyby istnieć obiektywnie i nie mogłyby wynikać jedynie z ustaleń i wyliczeń poczynionych przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, a więc w realiach niniejszej sprawy przez stronę skarżącą. Zauważyć należy, że podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który w wyroku z dnia 31 stycznia 2014 r. sygn. akt II SA/Gl 1602/13 stwierdził, że bez znaczenia pozostają wyliczenia dokonane przez skarżącego, z których miałoby wynikać, że regionalna instalacja nie była w stanie przyjąć odpadów w ilości zebranej na terenie gminy, bowiem przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie przewidują takiej możliwości, aby podmioty zobowiązane do odbierania odpadów komunalnych same dokonywały wyboru rodzaju instalacji, do której dostarczają odpady. Zasadą jest, że zmieszane odpady komunalne dostarcza się do wskazanej regionalnej instalacji, a tylko w przypadku jej awarii dopuszcza się dostarczanie odpadów do instalacji zastępczej. Podkreślić przy tym wypada, że w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. strona skarżąca nie spotkała się z odmową ze strony regionalnej instalacji przyjęcia odpadów ani z informacją, że regionalna instalacja uległa awarii lub że zachodzą inne przyczyny, z powodu których regionalna instalacja nie przyjmie odpadów. Przeciwnie Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W. pismami z dnia 12 i 28 lutego 2013 r. wzywała skarżącą Spółkę do wypełniania obowiązku przekazywania odpadów do RIPOK. W tym stanie rzeczy stwierdzić trzeba, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze słusznie
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 13 / 14 uznało, iż orzekając w omawianej kwestii organ administracji nie miał obowiązku badania rzeczywistych mocy przerobowych Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R.W. w badanym okresie, ani zapotrzebowania na moce przerobowe tej instalacji, w tym ilości odpadów rzeczywiście skierowanych do niej oraz ilości podmiotów zobowiązanych do kierowania odpadów do tej instalacji, gdyż zakresem postępowania administracyjnego było jedynie ustalenie, czy skarżąca Spółka prawidłowo wywiązuje się z obowiązku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a nie kontrola prowadzącego regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania. Nie znajduje też uzasadnienie twierdzenie strony, jakoby organy administracyjne uznały, że jedynie na niej ciążył obowiązek, o którym mowa w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i w ten sposób naruszyły zasadę równości. Wspomniany obowiązek ciąży w takim samym stopniu na wszystkich podmiotach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, jednak w niniejszej sprawie jest oceniana działalność strony skarżącej, a nie innych podmiotów. W odniesieniu do zarzutu, że obowiązek kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji w R.W. nie powstał po stronie skarżącej dnia 6 grudnia 2012 r., gdyż zakres obowiązków ciążących na przedsiębiorcy odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości w okresie obowiązywania przepisów przejściowych ustawy nowelizującej, to jest w 2012 r., powinien być oceniany nie tylko przez pryzmat art. 20 ust. 1 ustawy nowelizującej, ale i art. 14 ust. 1 tej ustawy oraz wynikającej z art. 2 Konstytucji RP zasady ochrony prawa nabytych, zauważyć wypada, że z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw wynika, że przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy w dniu wejścia w życie ustawy posiadają zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości mogą wykonywać działalność w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych bez wpisu do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, a nie że przedsiębiorcy ci mogą kierować zmieszane odpady komunalne na dotychczasowych zasadach i nie muszą ich kierować do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Tak więc wbrew sugestiom strona skarżącej data powstania po stronie skarżącej obowiązku kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji w R.W. wynikała z unormowania zawartego w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, a zatem od dnia wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa D. nr [...] z dnia 8 listopada 2012 r. Jest to więc data wynikająca w istocie z przepisów ustawy. Odnosząc się do zarzutu strony skarżącej, że posiadała "ważną" i funkcjonującą w obrocie prawnym decyzję z dnia [...] r. i braku oceny przez organ czy i jaki wpływ okoliczność ta miała na sposób realizacji przez skarżącą obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, stwierdzić trzeba, że decyzja administracyjna nie może zmieniać obowiązków wynikających z ustawy. Analizując argumenty podnoszone w skardze stwierdzić trzeba, iż z treści pisma Ch. z dnia 16 listopada 2012 r. wynika co prawda, że regionalne instalacje od 1 stycznia 2013 r. mają obowiązek przejąć w całości strumień pochodzących z danego regionu odpadów komunalnych, niemniej jednak z pisma tego nie wynika, że wcześniej skierowane do