Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 22

Transkrypt

1 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 22 II OSK 2368/14 - Wyrok Data orzeczenia Data wpływu Sąd Sędziowie Symbol z opisem Hasła tematyczne Naczelny Sąd Administracyjny Barbara Adamiak /przewodniczący/ Grzegorz Czerwiński /sprawozdawca/ Małgorzata Jarecka 6138 Utrzymanie czystości i porządku na terenie gminy Ochrona środowiska Sygn. powiązane II SA/Wr 124/14 Skarżony organ Treść wyniku Powołane przepisy Samorządowe Kolegium Odwoławcze Oddalono skargę kasacyjną Dz.U nr 0 poz 1399; art. 9e ust. 1 pkt 2, art. 9g, art. 91 ust. 2, art. 9 x ust. 1 pkt 3, art. 91 ust. 2; Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - tekst jednolity. Dz.U nr 153 poz 1270; art pkt 1, art , art. 184; Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Sentencja Dnia 6 maja 2016 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Barbara Adamiak sędzia NSA Grzegorz Czerwiński /spr./ sędzia del. WSA Małgorzata Jarecka Protokolant asystent sędziego Anna Górska po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej W. S.A. z siedzibą we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2014 r. sygn. akt II SA/Wr 124/14 w sprawie ze skargi W. S.A. z siedzibą we W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] października 2013 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej za pierwszy ujawniony przypadek nieprzekazywania odebranych od właściciela nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych oddala skargę kasacyjną. Uzasadnienie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 124/14, po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. z siedzibą we W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] października 2013 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej za pierwszy ujawniony przypadek nieprzekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, oddalił skargę. Powyższy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy. zapadł w Decyzją z dnia [...] września 2013 r. (nr [...]), Burmistrz Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie, na podstawie art. 9x ust. 1 pkt 3 oraz art. 9e ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie (t. j.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm., zwanej dalej ustawą), nałożył na W. z siedzibą we W. (dalej jako W. lub Skarżąca) administracyjną karę pieniężną w wysokości 500 zł za pierwszy ujawniony przypadek nie przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. Organ pierwszej instancji w ramach postępowania, wszczętego na wniosek Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy ustalił, że w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. W. obowiązana była przekazywać wszystkie zmieszane odpady komunalne odebrane od właścicieli nieruchomości

2 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 2 / 22 z terenu Gminy K. do Z. w R. przewidzianej do obsługi regionu północno - centralnego. Natomiast z karty ewidencji odpadu wynikało, że w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. wszystkie zmieszane odpady komunalne odebrane przez W. z terenu Gminy K. w ilości około 51 Mg przekazane zostały do Sortowni Odpadów Komunalnych przy ul. S. [...] we W., będącej instalacją zastępczą dla obsługi regionu północno - centralnego. Z kolei w okresie od 1 stycznia 2013 r. do 31 marca 2013 r. W. przekazała część zebranych na terenie Gminy K. zmieszanych odpadów komunalnych w ilości 447,2 Mg do Sortowni Odpadów Komunalnych przy ul. S. [...], a część w ilości 211,8 Mg (ok. 32 %) do RIPOK MBP w R.. Organ pierwszej instancji ocenił, że w analizowanym okresie nie zaistniały przesłanki, z powodu których regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych w R. nie mogła przyjąć zmieszanych odpadów komunalnych do przetwarzania, a zarządzający tą instalacją nie odmówił przyjęcia odpadów. W tych okolicznościach organ pierwszej instancji stwierdził, że zachodzą przesłanki do nałożenia na W. wspomnianej wyżej administracyjnej kary pieniężnej. Odwołanie od tej decyzji wniosła W. Zarzucono organowi pierwszej instancji naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy w związku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy oraz w związku z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 152 poz. 897) poprzez przyjęcie, że na odwołującej ciążył w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. obowiązek kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji regionalnej w sytuacji, gdy w obrocie prawnym funkcjonowała decyzja administracyjna uprawniająca ją do kierowania tych samych odpadów do własnej instalacji, zlokalizowanej we W. przy ul. S. Ponadto odwołująca zwraca uwagę na wydanie decyzji z naruszeniem przepisów prawa materialnego, to jest art. 9e ust. 1 pkt 2 w związku z art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy i w związku z art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach, polegającym na błędnym przyjęciu, że brak możliwości zagospodarowania danej partii odpadów komunalnych w instalacji regionalnej, jako tzw. inna przyczyna może być stwierdzona wyłącznie poprzez oświadczenie podmiotu zarządzającego daną instalacją i w ślad za tym zaniechanie przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność rzeczywistych mocy przerobowych instalacji w R., zapotrzebowania na te moce w regionie centralno - północnym w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. oraz na okoliczność występowania na rynku podmiotów, które w ogóle nie realizują obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy, co z kolei ma stanowić naruszenie przepisów prawa procesowego, to art. 7 i art. 77 K.p.a.. Decyzją z dnia [...] października 2014 r. ([...]) Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu po rozpatrzeniu odwołania, na podstawie art pkt 1 K.p.a. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Organ odwoławczy mając na uwadze regulacje zawarte w art. 9x ust. 1 pkt 3 oraz art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy wskazał, że regionalną instalacją do przetwarzania odpadów komunalnych stanowi zakład zagospodarowania odpadów spełniający wymogi z art. 35 ust. 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21). Dla tego regionu w ramach zastępczej obsługi wskazano instalacje do mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych w R., M., R., W. przy ul. S. i Ż., a także instalacje do składowania odpadów powstających w procesie mechaniczno- biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych w M., W., G. i Z. Zauważył, że uchwałą Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 8 listopada 2012 r. nr XXVIII/803/12, która weszła w życie 6 grudnia 2012 r. wprowadzono istotne modyfikacje w zakresie gospodarki odpadami, wskazując dla regionu północno - centralnego instalację do mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (MBP) w R., a instalację do składowania odpadów powstających w procesie mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych - składowisko w R. i w R.. Ponadto wyznaczono instalacje w R. oraz we W. przy

3 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 3 / 22 ul. J. i przy ul. J. do obsługi regionu w zakresie przetwarzania selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów. W ramach zastępczej obsługi regionów wskazano natomiast w zakresie MBP instalacje w M., R., we W. przy ul. S. i Ż., a w zakresie składowania odpadów - instalacje w W., G., Z. Kolegium wskazało, że kwestią wymagającą wyjaśnienia, w związku z wniesionym odwołaniem, było ustalenie, czy odwołująca się w okresie od 6 grudnia do 31 grudnia 2012 r. była zobowiązana do przekazywania odpadów do RIPOK w R. w związku z posiadaną decyzją Burmistrza Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych z dnia [...] czerwca 2007 r., wydaną na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 (uchylonego z dniem 1 stycznia 2012 r.) i ust. 6 ustawy. Należało rozważyć, czy W., odbierając zmieszane odpady komunalne od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Kąty Wrocławskie, była uprawniona do korzystania w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. z instalacji zastępczej - własnej sortowni przy ul. S. we W. Organ odwoławczy wskazał, że decyzja z dnia [...] czerwca 2007 r. w oparciu, o którą W. prowadziła działalność z zakresie odbierania odpadów komunalnych i poddawała odebrane od właścicieli zmieszane odpady komunalne procesowi sortowania w będącej w jej zarządzie, instalacji zlokalizowanej we W. przy ul. S., wbrew temu co podnoszono w odwołaniu, nie uprawniała do korzystania z tej instalacji w okresie od 6 do 31 grudnia 2012 r. a tym samym nie wyłączała obowiązku dostarczania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych do właściwej RIPOK. Nie zmienia tego fakt, że postępowanie zmierzające do stwierdzenia wygaśnięcia ww. decyzji zostało wszczęte z urzędu w dniu 6 czerwca 2013 r. Zdaniem organu decyzje administracyjne nie mogą funkcjonować w oderwaniu od przepisów powszechnie obowiązujących, regulujących daną materię. Decyzje udzielające zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbioru odpadów komunalnych stały się bezprzedmiotowe z dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, to jest z dniem 1 stycznia 2012 r., bowiem działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych stała się działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (art. 9b ust. 1 ustawy) i do jej prowadzenia wymagane stało się spełnienie ustawowo określonych warunków oraz uzyskanie wpisu do rejestru działalności, prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego ze względu na miejsce odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (art. 9b ust. 2 ustawy) w miejsce dotychczasowej konieczności uzyskania zezwolenia. W. została wpisana do takiego rejestru prowadzonego przez Burmistrza Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich dnia [...] kwietnia 2012 r. Wskazywany art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej, wbrew temu co uważała odwołująca się strona, nie uprawniał do korzystania z własnej sortowni przy ul. S. we W. Regulacja ta, w ocenie kolegium, nie przedłużała mocy obowiązującej samych zezwoleń, bowiem jednocześnie weszły już w życie przepisy zmieniające reżim prawny prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie odbierania odpadów komunalnych, a także zasady zagospodarowywania odpadów. Obowiązujące stały się przepisy nakładające na sejmiki województw obowiązek określenia regionów gospodarki odpadami i instalacji do ich obsługi, przepisy wprowadzające obowiązek korzystania ze wskazanej instalacji przez przedsiębiorców odbierających odpady oraz przepisy karne. Od dnia 15 września 2012 r. obowiązywała już na terenie Województwa Dolnośląskiego uchwała w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami, umożliwiająca zastosowanie art. 9e ust. 1 pkt 2 oraz art. 9x ustawy. Mając powyższe na względzie przepis art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej nie może być interpretowany jako klauzula do prowadzenia działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych w sposób sprzeczny z przepisami ustawowymi i obowiązującym aktem prawa miejscowego tym bardziej, że w treści swej nie odwołuje się do sposobu gospodarowania odpadami, a wyłącznie do obowiązku dokonania wpisu do rejestru działalności regulowanej. Powyższe rozumowanie potwierdza art. 20 ustawy nowelizującej, przepis o charakterze intertemporalnym, regulujący właśnie zasady

4 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 4 / 22 przekazywania odpadów do czasu wejścia w życie stosownych uchwał sejmików województw. Gdyby, jak postuluje strona odwołująca się, do końca 2012 r. miejsce przekazywania odpadów miałoby wynikać z posiadanych przez przedsiębiorców zezwoleń na prowadzenie działalności, wydanych w poprzednim stanie prawnym, regulacja ta byłaby przecież zupełnie zbędna, co kłóci się z założeniem racjonalności ustawodawcy. Dalej organ odwoławczy zaznaczył, że stwierdzenie wygaśnięcia decyzji ma charakter deklaratywny i stanowi jedynie potwierdzenie tego, co w istocie już nastąpiło, nie kreuje żadnego nowego porządku prawnego, a ma walor porządkujący. Zdaniem kolegium decyzja w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych stała się bezprzedmiotowa z dniem 1 stycznia 2012 r., co oznacza, że stwierdzenie jej wygaśnięcia również wywoła skutek z tym dniem. Fakt, że przed dniem 6 grudnia 2012 r. nie stwierdzono wygaśnięcia decyzji Burmistrza Miasta i Gminy w Kątach Wrocławskich z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...], nie może przesądzać o obowiązku stosowania przepisów powszechnie obowiązujących. Organ wskazał, że w treści pisma podmiotu zarządzającego instalacją w R. (C. sp. z o.o.) z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] skierowanego do odwołującej się nie należy upatrywać przesłanki do skorzystania z instalacji zastępczej (jako niemożność przyjęcia odpadów przez RIPOK z innych przyczyn, o której mowa art. 35 ust. 4 pkt 2 oraz art. 38 ust. 2 ustawy o odpadach, w art. 14 ust. 8 i art. 15 ust. 2 pkt 3 ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r.). Z treści pisma wynika natomiast, że instalacja mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych posiada wymagane prawem zezwolenia i na początku listopada 2012 r. rozpoczęto jej eksploatację. Dalej C. zachęca do podjęcia rozmów w sprawie współpracy i informuje, że w zakresie MBP uzyskają status RIPOK bezpośrednio po upływie terminów formalnych, licząc od podjęcia przez Sejmik Województwa uchwały zmieniającej (z dnia 8 listopada 2012 r.). Organ przywołując art. 9l ustawy zauważył, że podmiot zarządzający instalacją w R. miał świadomość wynikającego z tego przepisu obowiązku toteż dla dochowania wymagań nowego systemu, oprócz obowiązku po stronie prowadzącego RIPOK wskazywał na odpowiedzialne podejście przedsiębiorców odbierających odpady komunalne i ich inicjatywę w zakresie podpisania stosownej umowy z RIPOK- ami. Wobec tego odwołująca się miała możliwość a nawet uprawnienie żądania zawarcia stosownej umowy z RIPOK w R. i przekazanie do niej zmieszanych odpadów komunalnych już od 6 grudnia 2012 r. W ocenie kolegium odwołująca się nie dysponowała także możliwością skutecznego uwolnienia się od zobowiązania przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do RIPOK poprzez dokonanie we własnym zakresie oceny co do możliwości przerobowych tej instalacji. Obowiązek ten wynika bezpośrednio z przepisów ustawy, uchwała sejmiku, mająca rangę aktu prawa miejscowego, dopełnia go poprzez wskazanie konkretnej instalacji, właściwej dla danego regionu. Przedsiębiorca był zobowiązany podporządkować się przywołanym regulacjom, a przeprowadzone przez niego wyliczenia, że dana instalacja nie będzie w stanie przyjąć dostarczonych odpady, nie mogły go ekskulpować. Zgodnie z przepisami ustawy o odpadach (obowiązującej i poprzedniej) to sejmik województwa był i nadal jest odpowiedzialny za określenie zarówno regionów gospodarki odpadami jak i za wskazanie RIPOK w tych regionach w taki sposób, by zapewnić realizację założeń ustawy. Organ odwoławczy stwierdził, że organ pierwszej instancji, prowadząc postępowanie w sprawie nałożenia kary za naruszenie art. 9e ustawy, nie może weryfikować, w toku prowadzonego przez siebie postępowania administracyjnego, prawidłowości wskazania danej instalacji jako zdolnej do przyjęcia partii odpadów komunalnych z danego regionu. Przepisy uchwały Sejmiku w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami powinny być stosowane tak długo, jak długo pozostają w obrocie prawnym. Organ pierwszej instancji może prowadzić postępowanie wyjaśniające, zmierzające do ustalenia, czy zaszły przesłanki

5 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 5 / 22 do skorzystania z instalacji zastępczej, jednak prowadzone w tej sprawie postępowanie wyjaśniające nie może zmierzać do kwestionowania postanowień aktów wyższego rzędu. Z tego też względu o braku możliwości przyjęcia odpadów komunalnych przez instalację z powodu braku mocy przerobowych może zadecydować wyłącznie podmiot zarządzający tą instalacją np. odmawiając ich przyjęcia. Dla ustalenia właściwego RIPOK nie było konieczne złożenie przez podmiot zarządzający tą instalacją deklaracji czy oświadczenia a jedynie analiza przepisów powszechnie obowiązujących. Także wywody dotyczące konieczności ustalania przez organ I instancji ilości odpadów zmieszanych objętych obowiązkiem z art. 9e ust. 1 ustawy organ uznał za niezasadne. Obowiązek przekazywania tego typu odpadów do RIPOK dotyczy wszystkich odpadów, a nie tylko jego części. Z żadnego z przepisów nie wynika także, aby obowiązek ciążący na przedsiębiorcy miałby być związany z wcześniejszym ustaleniem przepustowości instalacji regionalnej i stopnia wykorzystania tej instalacji w kolejnych miesiącach. W. bezpodstawnie przypisuje sobie także uprawnienie do weryfikowania działalności prowadzonej przez RIPOK w R.. Stwierdzono, że organ pierwszej instancji słusznie przyjął, że nie wystąpiły przesłanki do skorzystania przez odwołującą się z instalacji zastępczej. Okoliczność, że już w drugim kwartale 2013 r. odpady odebrane z terenu Gminy K. były w całości przyjęte do instalacji w R. potwierdziła słuszność zajętego stanowiska. Zdaniem organu odwoławczego fakt, że organ pierwszej instancji wymierzył karę w jej najniższej dopuszczalnej wysokości świadczy wymownie, że wszelkie okoliczności łagodzące zostały wzięte pod uwagę. Argumentacja odwołującej się w żaden sposób nie przemawiała za uchyleniem jej odpowiedzialności z uwagi na świadome i zamierzone naruszenie przepisów wyraźnie nakładających obowiązek przekazywania wszystkich odpadów komunalnych do RIPOK i pomimo możliwości skorzystania z usług właściwej instalacji. Kolegium podzieliło również stanowisko organu pierwszej instancji co do wysokości wymierzonej kary. Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu r. wniosło W. z siedzibą we W. (dalej jako skarżąca), domagając się jej uchylenia. Skarżąca zarzuciła obu wskazanym organom naruszenie przepisów prawa materialnego, które miały wpływ na wynik sprawy tj. : 1. art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012r., poz. 391 z późno zm., zwanej dalej "u.c.p.g.") w zw. z art. 20 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897 ze zm., zwana dalej "ustawą nowelizacyjną") oraz w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej i art. 2 Konstytucji RP, poprzez ich błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, iż mimo dopuszczenia przez ustawodawcę możliwości funkcjonowania przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do końca 2012 r. w oparciu o udzielone im uprzednio zezwolenia na odbiór odpadów komunalnych, które jednocześnie zawierały upoważnienia do kierowania odpadów do konkretnych instalacji, skarżąca była zobligowana do kierowania zmieszanych odpadów komunalnych wyłącznie do instalacji regionalnej, a więc dokonanie przez organ wykładni wskazanych przepisów z pominięciem zasady ochrony praw nabytych; 2. art pkt 1 i 3 k.p.a. w z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej poprzez błędną ich wykładnię i uznanie, że skutkiem wszczętego przez organ postępowania w sprawie

6 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 6 / 22 wygaszenia decyzji w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych będzie stwierdzenie jej bezprzedmiotowości z dniem 1 stycznia 2012 r., i od tego dnia strona nie posiada materialnej podstawy do prowadzenia działalności, podczas gdy, zgodnie z przepisem art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej strona może działać na podstawie tej decyzji do dnia 31 grudnia 2012 r., co potwierdził organ I instancji w decyzji z dnia 8 lipca 2013 r. nr 01/2013, w której stwierdził wygaśnięcie z dniem [...] stycznia 2013 r. decyzji Burmistrza Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie nr [...] z dnia [...] czerwca 2007 r.; 3. zaniechanie przeprowadzenia we własnym zakresie postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia, ile zmieszanych odpadów komunalnych było zagospodarowywanych w instalacji regionalnej w R. w okresie od stycznia do marca 2013 r. oraz ile tych odpadów mogło zostać zagospodarowanych w okresie od stycznia do marca 2013 r. w instalacji regionalnej w R. w sposób zgodny z prawem i udzielonymi podmiotowi zarządzającemu tą instalacją zezwoleniami; 4. zaniechanie ustalenia przez organ, ile podmiotów zobowiązanych było w okresie od stycznia do marca 2013 r. do przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji regionalnej w R. i w jakim zakresie poszczególne podmioty obowiązek ten realizowały; 5. brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego polegający na nieuwzględnieniu treści pisma podmiotu zarządzającego instalacją regionalną, z którego wynikało, iż podmiot ten jest gotowy przyjmować od skarżącej zmieszane odpady komunalne dopiero od 1 stycznia 2013 r., przyjęcie, że jedynym przypadkiem uprawniającym przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do przekazania ich do instalacji zastępczej jest sytuacja odmowy przez prowadzącego instalację przyjęcia odpadów, podczas, gdy ustawodawca w art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. określił "inne przyczyny". W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumenty zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Wr 124/14, oddalił powyższą skargę, uznał bowiem, że zarzuty naruszenia wskazanych w niej przepisów nie znalazły uzasadnienia w realiach rozpatrywanej sprawy. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że wobec niebudzących wątpliwości ustaleń, iż skarżąca nie przekazywała w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy K. do Zakładu Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w R., będącego w myśl uchwały Sejmiku Województwa Dolnośląskiego nr XXVII/803/12 z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie zmiany uchwały Sejmiku Województwa Dolnośląskiego nr XXIV/617/12 z dnia 27 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Dolnośląskiego 2012, regionalną instalacją do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych dla regionu północno-centralnego, która weszła w życie 6 grudnia 2012 r., należało wyjaśnić czy skarżąca miała obowiązek skierowania całego strumienia zmieszanych odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości do tego zakładu. Według skarżącej, takiego obowiązku nie miała, gdyż instalacja ta jej zdaniem nie posiadała wystarczających mocy przerobowych do przyjęcia wszystkich tych odpadów. Sąd przywołał treść art. 9e ust. 1 pkt 2, art. 9l ust. 2, art. 9x ust. 1 pkt 3 oraz art. 9zc ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. jedn. Dz. U. z 2013 r.

7 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 7 / 22 poz. 1399), które stanowiły podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. Wskazał także na treść art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) a także na przepisy Konstytucji RP i procedury administracyjnej. Dodatkowo przytoczył art. 20 oraz art. 14 ust. 1ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897 z późn. zm.). W oparciu o treść ww. przepisów prawa Sąd stwierdził, że zaskarżoną decyzję należało uznać za zgodną z prawem, a podnoszone w skardze zarzuty za nieuzasadnione. Zgadzając się ze skarżącą, że obowiązek wynikający z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie ma charakteru bezwzględnego, bowiem art. 9l ust. 2 tej ustawy przewiduje sytuację, w której podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest uprawniony do przekazywania do instalacji zastępczej zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, przeznaczonych co do zasady do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a także, iż stosownie do art. 38 ust. 2 pkt ustawy o odpadach, za przyczyny uzasadniające przekazywanie wspomnianych odpadów do składowania do instalacji zastępczej mogą zostać uznane różne stany faktyczne, które doprowadziły do sytuacji, o jakiej mowa w przywoływanym unormowaniu, Sąd stwierdził że to, czy przyczyny takie zachodzą nie może być oceniane jedynie przez podmiot odbierający odpady. Nie do zaakceptowania jest pogląd strony skarżącej, że podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest uprawniony do dokonywania samodzielnej oceny, czy moce przerobowe regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych są wystarczające do przerobienia wszystkich zbieranych na określonym terenie odpadów. Sąd zaznaczył, że obowiązkiem regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, wynikającym z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz z ustawy o odpadach, jest przyjmowanie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, zebranych z danego regionu gospodarki odpadami komunalnymi. Istnieje zatem domniemanie, że moce przerobowe regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych są wystarczające do przerobienia wszystkich zbieranych na określonym terenie odpadów, o ile podmiot ją prowadzący nie odmówi ich przyjęcia (z powodu awarii lub z innych przyczyn). Podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości nie jest uprawniony do samodzielnego decydowania, czy kierować przedmiotowe odpady do instalacji regionalnej, czy zastępczej, w wyniku jedynie własnej oceny, czy są ku temu spełnione przesłanki. Uznanie, że podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości same mogą tę kwestię oceniać doprowadzić mogłoby do sytuacji, że do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych kierowane byłyby tylko niektóre odpady, w niewielkich ilościach według uznania podmiotów odbierających je od właścicieli nieruchomości co w konsekwencji doprowadziłoby do wykorzystania jedynie części mocy przerobowych regionalnej instalacji. Zdaniem Sądu skoro ustawodawca zdecydował, że zasadą jest kierowanie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a wyjątki od tej zasady wynikają z wyraźnych regulacji ustawowych, to ocena, czy zachodzą te wyjątki nie może być dowolna i dokonywana przez podmioty zobowiązane do kierowania wspomnianych odpadów do regionalnej instalacji do ich przetwarzania. Nie negując, że gdyby regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych uległa

8 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 8 / 22 awarii lub gdyby zachodziły inne przyczyny, z powodu których regionalna instalacja nie mogłaby przyjmować odpadów, to strona skarżącą byłaby uprawniona do skierowania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych lub pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do instalacji zastępczej, Sąd podkreślił, że powyższe przyczyny musiałyby istnieć obiektywnie i nie mogłyby wynikać jedynie z ustaleń i wyliczeń poczynionych przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, a więc w realiach niniejszej sprawy przez skarżącą. Podobne stanowisko zaprezentował Wojewódzki Sądu Administracyjnego w Gliwicach w wyroku z dnia 31 stycznia 2014 r. sygn. akt II SA/Gl 1602/13. Sąd podkreślił, że w okresie od 6 grudnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. strona skarżąca nie spotkała się z odmową ze strony regionalnej instalacji przyjęcia odpadów ani z informacją, że regionalna instalacja uległa awarii lub że zachodzą inne przyczyny, z powodu których regionalna instalacja nie przyjmie odpadów. W tym stanie rzeczy Sąd uznał za słuszne stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu, iż orzekając w omawianej kwestii organ administracji nie miał obowiązku badania rzeczywistych mocy przerobowych Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R. w badanym okresie, ani zapotrzebowania na moce przerobowe tej instalacji, w tym ilości odpadów rzeczywiście skierowanych do niej oraz ilości podmiotów zobowiązanych do kierowania odpadów do tej instalacji, gdyż zakresem postępowania administracyjnego było jedynie ustalenie, czy skarżąca spółka prawidłowo wywiązuje się z obowiązku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, a nie kontrola prowadzącego regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych w zakresie przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania. Nie znajduje też uzasadnienia twierdzenie strony, jakoby organy administracyjne uznały, że jedynie na niej ciążył obowiązek, o którym mowa w art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i w ten sposób naruszyły zasadę równości. Wspomniany obowiązek ciąży w takim samym stopniu na wszystkich podmiotach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, jednak w niniejszej sprawie jest oceniana działalność strony skarżącej, a nie innych podmiotów. W odniesieniu do zarzutu, że obowiązek kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji w R. nie powstał po stronie skarżącej dnia 6 grudnia 2012 r., gdyż zakres obowiązków ciążących na przedsiębiorcy odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości w okresie obowiązywania przepisów przejściowych ustawy nowelizującej, to jest w 2012 r., powinien być oceniany nie tylko przez pryzmat art. 20 ust. 1 ustawy nowelizującej, ale i art. 14 ust. 1 tej ustawy oraz wynikającej z art. 2 Konstytucji RP zasady ochrony prawa nabytych, Sąd zauważył, że z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw wynika, że przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, którzy w dniu wejścia w życie ustawy posiadają zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości mogą wykonywać działalność w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych bez wpisu do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, a nie że przedsiębiorcy ci mogą kierować zmieszane odpady komunalne na dotychczasowych zasadach i nie muszą ich kierować do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Tak więc wbrew sugestiom strony skarżącej data powstania po stronie skarżącej obowiązku kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji w R. wynikała z unormowania zawartego w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 1

9 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 9 / 22 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, a zatem od dnia wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 8 listopada 2012 r. Data ta wynikała w istocie z przepisów ustawy. Odnosząc się do zarzutu strony skarżącej, że posiadała "ważną" i funkcjonującą w obrocie prawnym decyzję z dnia [...] czerwca 2007 r. (nr [...]) i braku oceny przez organ czy i jaki wpływ okoliczność ta miała na sposób realizacji przez skarżącą obowiązku z art. 9e ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Sąd zaznaczył, że decyzja administracyjna nie może zmieniać obowiązków wynikających z ustawy. Analizując argumenty podnoszone w skardze Sąd uznał, iż z treści pisma C. z dnia [...] listopada 2012 r. wynika co prawda, że regionalne instalacje od 1 stycznia 2013 r. mają obowiązek przejąć w całości strumień pochodzących z danego regionu odpadów komunalnych, niemniej jednak z pisma tego nie wynika, że wcześniej skierowane do regionalnej instalacji odpady nie będą przyjmowane. Sąd zauważył, że wspomniane pismo zostało sporządzone przed wejściem w życie uchwały Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 8 listopada 2012 r. oraz że przed dniem 1 stycznia 2013 r. strona skarżąca nie spotkała się z odmową przyjęcia odpadów ze strony RIPOK. W zakresie zarzutu, że organy obu instancji nakładając karę administracyjną nie odniosły się do kwestii zawinionego charakteru działań strony skarżącej, Sąd podkreślił, że w motywach podjętych przez organy obu instancji rozstrzygnięć wskazano, z jakich przyczyn nałożono na skarżącą spółkę karę pieniężną w minimalnej wysokości. Nie kwestionując prawidłowości tych motywów Sąd zaznaczył, że uznanie przez stronę, iż Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych w R. nie posiada wystarczających mocy przerobowych do przyjęcia wszystkich kierowanych do niej odpadów nie jest okolicznością, za którą strona nie ponosi odpowiedzialności. Przeciwnie, wyrażenie poglądu, że regionalna instalacja przetwarzania odpadów komunalnych nie posiada wystarczających mocy przerobowych, niewątpliwie jest okolicznością, za którą podmiot wyrażający taki pogląd ponosi odpowiedzialność, gdyż każdy ponosi odpowiedzialność za wyrażane poglądy. Strona skarżąca nie była uprawniona w realiach tej sprawy do zaniechania kierowania części zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych z uwagi na wyrażenie takiego poglądu. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła skarżąca, zaskarżając go w całości. Na podstawie art. 174 pkt 1 P.p.s.a. zarzucono naruszenie prawa materialnego, a mianowicie: 1. art. 9x ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012r., poz. 391 z późn. zm., zwanej dalej "u.c.p.g.") w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., art. 91 ust. 2 u.c.p.g. oraz w zw. z art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz. U. z 2013 poz. 21, zwanej dalej "u.o.") poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w toku postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary administracyjnej za nieprzekazywanie odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych organ administracji nie ma obowiązku badania rzeczywistych przyczyn nieprzekazania odpadów do regionalnej instalacji, w tym zbadania faktycznych mocy przerobowych regionalnej instalacji, podczas gdy ustalenie w postępowaniu administracyjnym, czy postępowanie przez dany podmiot z odpadami komunalnymi jest zgodne z przepisami, czy też uzasadnia nałożenie na ten podmiot kary pieniężnej, wymaga sprawdzenia, czy w konkretnej sytuacji zachodzą określone ustawowo przesłanki uzasadniające możliwość przekazania odpadów do instalacji zastępczej, a więc przeprowadzenia przez organ postępowania dowodowego zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie postępowania administracyjnego;

10 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 10 / art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. i art. 91 ust. 2 u.c.p.g. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zaistnienie innych, poza awarią lub brakiem uruchomienia instalacji regionalnej, przyczyn usprawiedliwiających przekazanie odpadów komunalnych do instalacji zastępczej, nie może być oceniane przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, podczas gdy z treści tego przepisu nie wynika, iż wykazywanie zaistnienia wymienionych w nim przesłanek jest w jakikolwiek sposób ograniczone; 3. art. 38 ust, 2 pkt 2 u.o. w zw. z art. 35 ust. 6 u.o., art. 35 ust. 5 u.o. i art. 91 ust. 2 u.c.p.g. oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że istnieje domniemanie, iż moce przerobowe regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych są wystarczające do przetworzenia wszystkich zbieranych na obszarze regionu gospodarki odpadami, które może być obalone w przypadku gdy podmiot prowadzący regionalną instalację odmówi ich przyjęcia z powodu awarii lub innych przyczyn, co w konsekwencji ograniczałoby możliwość skorzystania z uprawnienia do przekazania odpadów do instalacji zastępczej ze względu na zaistnienie "innych przyczyn", o których mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o., uzależniając ją od uzyskania od podmiotu prowadzącego regionalną instalację odmowy przyjęcia odpadów komunalnych, podczas gdy wymienione wyżej przepisy takiego ograniczenia nie przewidują, jak również nie wprowadzają żadnych ograniczeń co do dowodów, jakimi można wykazywać brak możliwości przyjmowania odpadów komunalnych przez regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych; 4. art. 9x ust. 1 pkt 3 u.c.p.g. w zw. z art. 20 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897 ze zm., zwana dalej "ustawą nowelizującą") oraz w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej i art. 2 Konstytucji RP, poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie skutkujące przyjęciem, iż mimo dopuszczenia przez ustawodawcę możliwości funkcjonowania przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości do końca 2012 r. w oparciu o udzielone im uprzednio zezwolenia na odbiór odpadów komunalnych, które jednocześnie zawierały upoważnienia do kierowania odpadów do konkretnych instalacji, Skarżąca była zobligowana do kierowania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji regionalnej nie wskazanej w posiadanym przez nią zezwoleniu; 5. art. 9x ust. 1 pkt 3 u.c.p.g. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie prowadzące do przyjęcia, iż na Skarżącą może zostać nałożona kara, mimo, iż nie można jej przypisać zawinionego naruszenia obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. Na podstawie art. 174 pkt 2 P.p.s.a zarzucono naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: 1. art pkt 1 lit. c P.p.s.a. w zw. z art P.p.s.a. w zw. z art. 151 P.p.s.a. w zw. z art. 7, 8 oraz art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267, dalej: k.p.a.), art k.p.a. i art. 78 k.p.a. polegające na oddaleniu zamiast uwzględnieniu skargi, a w konsekwencji nieuchyleniu decyzji organu II instancji, pomimo iż organy obu instancji nie zebrały i nie rozważyły całego materiału dowodowego w niniejszej sprawie, w tym nie uwzględniły dowodów przedstawianych przez Skarżącą celem wykazania, że instalacja regionalna w R. nie dysponuje wystarczającymi mocami przerobowymi do zagospodarowania wszystkich zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych w regionie północno - centralnym oraz zaniechały przeprowadzenia we własnym zakresie postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia, jaka jest rzeczywista moc przerobowa instalacji regionalnej w R., ile zmieszanych odpadów komunalnych było zagospodarowywanych w instalacji regionalnej w R. w okresie od stycznia

11 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 11 / 22 do marca 2013r. oraz ile tych odpadów mogło zostać zagospodarowanych w okresie od stycznia do marca 2013 r. w instalacji regionalnej w R. w sposób zgodny z prawem i udzielonymi podmiotowi zarządzającemu tą instalacją zezwoleniami, czego skutkiem było nieuzasadnione przyjęcie, że w niniejszej sprawie nie doszło do ziszczenia się przesłanek uzasadniających skorzystanie przez Skarżącą z uprawnienia do przekazania zebranych odpadów komunalnych do instalacji zastępczej, a w konsekwencji nieuzasadnione nałożenie na Skarżącą kary pieniężnej, o której mowa w art. 9x ust. 1 pkt 3 u.p.c.g.; 2. art P.p.s.a. w zw. z art P.p.s.a., art pkt 1 lit. c P.p.s.a. w zw. z art pkt 1 i 3 k.p.a. oraz w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej poprzez nieodniesienie się do wszystkich zarzutów podniesionych w skardze oraz okoliczności przedstawionych w toku postępowania, a to nierozpoznanie zarzutu błędnej wykładni art pkt 1 i 3 k.p.a. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej w zakresie ustalenia, czy skutkiem wygaszenia decyzji w sprawie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest stwierdzenie jej bezprzedmiotowości z dniem 1 stycznia 2012 r. i stwierdzenie, że od tej daty skarżąca nie posiadała materialnoprawnej podstawy do prowadzenia działalności, podczas gdy zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej Skarżąca mogła działać na podstawie tej decyzji do dnia 31 grudnia 2012 r., co zostało potwierdzone w decyzji stwierdzającej wygaśnięcie decyzji Burmistrza Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie z dnia [...] czerwca 2007 r.; 3. art P.p.s.a. w zw. z art P.p.s.a., art pkt 1 lit. c P.p.s.a. w zw. z art. 9x ust. 1 pkt 3 u.c.p.g. w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., art. 91 ust. 2 u.c.p.g. oraz w zw. z art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. poprzez nieodniesienie się do wszystkich zarzutów podniesionych w skardze oraz okoliczności przedstawionych w toku postępowania, a to nierozpoznanie zarzutu błędnej wykładni art. 9x ust. 1 pkt 3 u.c.p.g. w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., art. 91 ust. 2 u.c.p.g. w zw. z art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. w zakresie ustalenia, czy przypadek przekroczenia mocy przerobowych przez regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych stanowi "inną przyczynę", której zaistnienie uprawnia podmiot odbierający odpady komunalne do przekazywania ich do instalacji zastępczej, bez konieczności stwierdzania tej okoliczności za pomocą ściśle określonych dowodów, czy też uprawnienie do przekazania odpadów do instalacji zastępczej ze względu na brak mocy przerobowych instalacji regionalnej powstaje jedynie w sytuacji, gdy podmiot prowadzący instalację regionalną odmówi przyjęcia odpadów; 4. art P.p.s.a. w zw. z art P.p.s.a. i art pkt 1 lit. c P.p.s.a. poprzez zaniechanie odniesienia się do przedstawionego w toku postępowania pisma z dnia r. dotyczącego wyników kontroli regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych w R. dokonanej przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, z którego wynikało, iż doszło do przekroczenia mocy przerobowych wskazanej regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Wskazując na powyższe zarzuty skargi kasacyjnej wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu a także o zasądzenie na rzecz skarżącej zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że Sąd prawidłowo oceniając w zaskarżonym wyroku możliwość uznania różnych stanów faktycznych za przyczyny uzasadniające przekazywanie odpadów komunalnych do instalacji następczej, sformułował jednocześnie całkowicie nieuzasadnione wnioski co do możliwości i sposobu oceny, czy taki stan faktyczny zaistniał. Błędne jest stanowisko Sądu, że to, czy przyczyny uzasadniające przekazanie odpadów do instalacji zastępczej zachodzą, nie może być oceniane przez podmiot odbierający odpady.

12 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 12 / 22 Zdaniem skarżącej Sąd dokonał wewnętrznie sprzecznej wykładni przepisów art. 9x ust. 1 pkt 3 u.c.p.g. w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., art. 91 ust. 2 u.c.p.g., art. 38 ust. 2 pkt u.o. i pominął regulację z art. 9zb ust. 1 u.c.p.g., co doprowadziło go do nielogicznych wniosków. Skoro bowiem organ, rozważając zasadność nałożenia na danego przedsiębiorcę kary z art. 9x ust. 1 pkt 3 u.p.c.g., winien jest ustalić, czy podmiot ten prawidłowo wywiązuje się z obowiązku przekazania odpadów, to w tym celu zobligowany jest nie tylko do stwierdzenia, w jaki sposób faktycznie dany podmiot dysponował odbieranymi od właścicieli nieruchomości odpadami, w tym czy przekazywał je do regionalnej instalacji, ale również, w razie ewentualnego stwierdzenia, że odpady przekazywane były do instalacji zastępczej, organ ma obowiązek ustalenia, czy w danej sprawie nie zaistniały przesłanki pozwalające na skorzystanie z tej możliwości. Dokonując wykładni art. 9zb ust. 1 u.c.p.g. skarząca wskazała, że organ powinien w powyższym zakresie przeprowadzić postępowanie administracyjne zgodnie z zasadami K.p.a. W sytuacji, gdy przedmiotem postępowania administracyjnego jest ocena prawidłowości postępowania przedsiębiorcy z odebranymi odpadami, taką okolicznością, która koniecznie musi zostać wyjaśniona przez organ, jest właśnie rzeczywista przyczyna nieprzekazania przez przedsiębiorcę odebranych zmieszanych odpadów komunalnych do regionalnej instalacji. Zdaniem skarżącej stanowisko przeciwne podawałoby w wątpliwość cel i zasadność regulacji wprowadzonej w przepisach art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., art. 91 ust. 2 u.c.p.g. i art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. Podniesiono, że pominięcie przez ustawodawcę kwestii określenia kto i w jakim trybie może stwierdzić zaistnienie przesłanek uprawniających do przekazania zmieszanych odpadów komunalnych do instalacji zastępczych może rodzić pewne problemy w praktyce, jednak nie może prowadzić do wniosku, że do badania tych okoliczności nie jest uprawniony ani sam zainteresowany podmiot, ani organ administracji publicznej prowadzący postępowanie. W omawianej sytuacji niezbędne więc było uzupełnienie wskazanej luki poprzez dokonanie odpowiedniej wykładni obowiązujących przepisów prawa, w celu odkodowania dopuszczalnych/powinnych zachowań zarówno przedsiębiorców, jak i organów administracji. Zdaniem skarżącej organy ustalając czy istniały przesłanki wyłączające obowiązek przekazania odpadów do instalacji regionalnej powinny mieć na uwadze cel regulacji wprowadzającej nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi. Celem tym jest osiągniecie odpowiednich poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku odpadów komunalnych oraz ograniczenie ilości biodegradowalnych odpadów komunalnych trafiających do składowania. Skoro instalacja regionalna ma szczególny status i ma gwarantować zastosowanie względem odpadów odpowiednich i nowoczesnych procesów ich przetwarzania, to w sytuacji kiedy tego nie zapewnia, nie znajduje uzasadnienia prawnego przyznawanie jej tego statusu, co stanowi zdaniem skarżącej niezgodne z art. 22 Konstytucji ograniczenie wolności działalności gospodarczej. Wskazana okoliczność nabiera szczególnego znaczenia z punktu widzenia podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na którym z mocy art. 9g u.c.p.g. spoczywa obowiązek osiągnięcia: poziomów odzysku z art. 3b i 3c u.c.p.g. Gdyby bowiem przyjmować, iż instalacja regionalna ma monopol prawny w zagospodarowywaniu każdej ilości zmieszanych odpadów komunalnych, niezależnie od tego, jaką rzeczywistą mocą przerobową dysponuje i w jaki sposób prowadzi proces: mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, mogłoby się: okazać, że ustawodawca nałożył na przedsiębiorcę dwa sprzeczne ze sobą obowiązki, tj. obowiązek przekazania do instalacji regionalnej każdej ilości odpadów i obowiązek osiągnięcia względem przekazanych odpadów poziomów odzysku, co nie jest możliwe, jeśli instalacja regionalna miałaby nie przetworzyć wszystkich przekazanych jej odpadów w procesie mechaniczno - biologicznego przetwarzania opisanym we właściwych przepisach. W tej sytuacji wykładnia celowościowa omawianych przepisów prowadzić winna do dwóch wniosków, a mianowicie, że instalacja uzyskuje szczególny status instalacji

13 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 13 / 22 regionalnej tylko względem takich ilości tu: zmieszanych odpadów komunalnych, które jest w stanie przetworzyć w sposób zgodny z prawem (a więc w zakresie swojej rzeczywistej mocy przerobowej) oraz że przedsiębiorca odbierający odpady komunalne może - tak, jak uczyniła to Skarżąca - przekazać zmieszane odpady komunalne do przetworzenia w instalacji zastępczej, jeśli ma on wiedzę, że odpady te przekazane do instalacji regionalnej nie byłyby przetworzone w sposób zgodny z prawem, w tym z posiadanymi przez podmiot zarządzający tą instalacją decyzjami administracyjnymi ("inna przyczyna"), a co za tym idzie w sposób nie mogący gwarantować osiągnięcia wymogów z art. 3b i 3c u.c.p.g. W zakresie zarzutu naruszenia art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. w zw. z art. 9e ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. i art. 91 ust. 2 u.c.p.g. wskazano, że Sąd w sposób całkowicie nieuzasadniony przyjął, że również odbiorca odpadów komunalnych nie ma uprawnienia do oceny, czy zachodzą "inne przyczyny" umożliwiające przekazanie odpadów do instalacji zastępczej. Skoro ustawa w ogóle nie reguluje kwestii związanych ze stwierdzeniem zaistnienia wyjątków od reguły w zakresie przekazywania odpadów komunalnych do RIPOK, a jednocześnie wyraźnie dopuszcza możliwość przekazywania odpadów do instalacji zastępczej w wyjątkowych sytuacjach w niej wymienionych, to zakładając racjonalność prawodawcy należy stwierdzić, że dopuszczalność takiego działania jest niewątpliwa, a uprawnione do tego działania podmioty - czyli podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości - muszą mieć zagwarantowaną możliwość skorzystania z tej regulacji. Skarżąca wskazała, że przyjęcie, iż podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości nie mogą samodzielnie ocenić, jaki sposób postępowania z odpadami będzie zgodny z przepisami prawa w danym stanie faktycznym, a co więcej, ewentualnej decyzji takiego podmiotu nie będzie mógł zweryfikować organ administracji oznacza, że skorzystanie z przewidzianego w art. 38 ust. 2 pkt 2 u.o. uprawnienia do przekazania odpadów do instalacji zastępczej w przypadku ziszczenia się określonych przesłanek jest praktycznie niemożliwe. To z kolei czyniłoby zbędnym wskazanie w analizowanym przepisie przypadku, gdy regionalna instalacja nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn, jako przesłanki uprawniającej do skorzystania z możliwości przekazania odpadów do instalacji zastępczej. Nie jest dopuszczalne dokonywanie wykładni przepisu prawnego w ten sposób, aby pewne jego elementy okazały się zbędne - Trybunał Konstytucyjny w uchwale z dnia r. (W 19/94, OTK 1995/1/23). Należy uznać, że w przypadku ewentualnych wątpliwości co do ustalenia sposobu postępowania aprobowanego przez ustawodawcę, niezbędne będzie zrekonstruowanie treści obowiązujących norm w oparciu o reguły wykładni, uwzględniając przede wszystkim ogólne zasady regulujące gospodarkę odpadami, jak również zasady postępowania administracyjnego. Umożliwienie przez ustawodawcę podmiotom prowadzącym odbiór odpadów skorzystanie z przysługujących im uprawnień, uwarunkowane jest przyznaniem im prawa do samodzielnej oceny. Nie można uznać, że podmioty te działałyby w ramach swobodnego uznania, a dokonywana przez nich ocena danego stanu faktycznego i wynikający z niej wybór sposobu postępowania z odpadami nie podlegałby kontroli. Uprawnienia powyższe podlegałyby ocenie organów administracji publicznej, które wyposażone zostały w uprawnienie do zweryfikowania podejmowanych przez odbiorców odpadów czynności, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości - w uprawnienie do nałożenia kary pieniężnej. Skarżąca podkreśliła, że w dalszej kolejności nieprawidłowości w zakresie przekazywania odpadów do instalacji zagrożone są bardzo surową sankcją, jaką jest wykreślenie z rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W ocenie skarżącej przyjęcie słusznego założenia, że przyczyny uzasadniające przekazanie odebranych zmieszanych odpadów komunalnych do RIPOK powinny być obiektywne i rzeczywiście istniejące wcale nie stoi w sprzeczności z dopuszczalnością dokonywania samodzielnej oceny istnienia tych przyczyn przez zainteresowany podmiot odbierający odpady