STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA 5/2012

STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA 5/2012

THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES INSTITUTE OF EUROPEAN CULTURE ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY IN POZNAŃ GNIEZNO EUROPEAN STUDIES 5/2012 Editor-in-chief Leszek Mrozewicz Editorial Assistant Filip Kubiaczyk CONTENTS I. IDEAS II. PEOPLE AND PLACES III. REVIEWS IV. DOCTORAL DISSERTATIONS PUBLISHING HOUSE OF THE POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES

POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK INSTYTUT KULTURY EUROPEJSKIEJ UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA GNIEŹNIEŃSKIE STUDIA EUROPEJSKIE 5/2012 Redaktor naczelny Leszek Mrozewicz Sekretarz Filip Kubiaczyk Poznań Gniezno 2012 WYDAWNICTWO POZNAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK

POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK POZNAŃ SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF THE ARTS AND SCIENCES www.ptpn.poznan.pl dystrybucja@ptpn.poznan.pl Główny Redaktor Wydawnictw PTPN Paweł Marszałek Studia Europaea Gnesnensia nr 5/2012 Redaktor naczelny Leszek Mrozewicz Komitet naukowy László Borhy (Budapeszt), Henriette Dahan-Khalev (Beer Sheva), Nitza Davidovitch (Ariel), Kazimierz Dopierała (Gniezno), Piotr Dyczek (Warszawa), Francisco Pina Polo (Saragossa), Leonhard Schumacher (Moguncja), Dan Soen (Ariel), Witold Szulc (Gniezno), Maria Tomczak (Gniezno) Sekretarz Filip Kubiaczyk Weryfikacja i przekłady na język angielski Szymon Nowak Układ stron i redakcja techniczna Teodor Jeske-Choiński Redakcja językowa i korekta Hanna Kossak-Nowocień, Paulina Jeske-Choińska Projekt okładki Dariusz Jabłoński Czasopismo recenzowane Copyright by IKE & PTPN ISBN 978-83-7654-166-2 ISSN 2082-5951 Nakład 200 egz. Adres redakcji ul. Kostrzewskiego 5 7, 62 200 Gniezno tel. 61 4237000, 61 4237019, faks 61 4237002 e-mail: seg@amu.edu.pl Dofinansowanie: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Publikacja sfinansowana ze środków Urzędu Miejskiego w Gnieźnie

SPIS TREŚCI I. IDEE 1. Michał Nawrot, Strategia Dionizjusza Starszego w latach 405 396 p.n.e. a zarzuty stawiane mu w Bibliotece historycznej Diodora Sycylijskiego... 9 2. Paweł Sawiński, Pogrzeby i formy pośmiertnego uhonorowania członków rodziny cesarskiej w okresie pryncypatu Augusta i Tyberiusza... 33 3. Jacek Wiewiorowski, Postulat uporządkowania prawa w Anonima De rebus bellicis... 65 4. Marc Zuili, La contienda entre el latín y el castellano en la España de los Siglos de Oro... 81 5. Dariusz Słapek, Oswald Balzer versus Theodor Mommsen polityczne emocje z historią w tle. Nowa ocena sporu... 99 6. Magdalena Dobkiewicz, Odzyskiwanie pamięci i rehabilitacja ofiar reżimów w ustawodawstwie polskim i hiszpańskim... 145 II. LUDZIE I MIEJSCA 1. Łukasz Kaczmarek, Miecz obosieczny z okolic Bydgoszczy. Krótki przyczynek do badań nad uzbrojeniem w okresie przedrzymskim... 157 2. Krzysztof Antczak, Division provinciale de la Péninsule Ibérique à la lumière du message de Pline l Ancien... 165 3. Zofia Kaczmarek, O warsztatach tkackich w starożytnym Rzymie słów kilka... 183 4. Danuta Okoń, Uwagi o karierze Rutiliusa Pudensa Crispinusa... 203 5. Dariusz Spychała, Walka stronnictw o tron biskupi w Rzymie w drugiej połowie IV wieku, czyli od papieża św. Juliusza przez Liberiusza do św. Damazego... 213 6. María del Rosario Martínez Navarro, Un poeta español en la corte de Viena: Weltanschauung y Antipetrarquismo en CristÓbal de Castillejo... 239 7. Jakub Bajer, La maison de Saxe et la reconnaissance du roi Stanislas-Auguste par les cours du Sud (1764 1766)... 257 III. RECENZJE 1. Leszek Mrozewicz, Przegrane powstanie, zaprzepaszczona książka, rec. książki: Agnieszka Bartnik, Powstanie Cywilisa 69 70 n.e., Wydawnictwo INFORTeditions, Zabrze Tarnowskie Góry 2011... 279 2. Katarzyna Balbuza, Monografia mennictwa Trajana, rec. książki: Bernhard Woytek, Die Reichsprägung des Kaisers Traianus (98 117). Moneta Imperii Romani 14. 2 Bände (Veröffentlichungen der Numismatischen Kommission 48 = Denkschriften der Philosophisch-Historischen Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 387), Wien 2010... 295 3. Juliusz Tomczak, Armia rzymska od frontu i od kuchni; rec. książki: Paul Erdkamp (red.), A companion to the Roman Army, Blackwell Publishing, Malden 2007.... 301 5

STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA 5/2012 4. Dariusz Spychała, Między konkretem a niedokładnością, czyli pani archeolog wizja egipskich klasztorów, rec. książki: Agnieszka Muc, Architektura monastyczna na terenie Egiptu, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2008.... 311 5. Karolina Kulpa, Historia królowej, symbolu kobiecej siły, rec. książki: Stanley M. Burstein, Kleopatra i jej rządy, tłum. B. Godzińska, Bellona SA, Warszawa 2008.... 321 6. Monika Owsianna, Stańmy na ramionach olbrzymów; rec. książki: Antyk, antyk! Kulturowa tradycja antyku od epoki baroku do postmodernizmu, pod red. H. Kowalskiego, K. Gutkowskiego i A. Bińkowskiej, Zeszyty Archeologiczne i Humanistyczne Warszawskie 2, 2010... 327 7. Monika Owsianna, Zamiast zapachu książki czyli jak odnaleźć starożytność w świecie wirtualnym, rec. książki: Digital Research in the Study of Classical Antiquity, pod red. G. Bodarda i S. Mahony, Ashgate 2010.... 331 8. Jakub Kozłowski, Flawiusze a sprawa żydowska, rec. książki: Mateusz Byra, Powstanie w Judei 66 74 n.e., INFORTeditions, Zabrze 2011.... 338 9. Zofia Kaczmarek, Pochodzenie tkanin archeologicznych analiza izotopowa strontu, rec. książki: Karin Margarita Frei, Provenance of Pre-Roman Iron Age textiles methods development and applications, Copenhagen 2010... 342 10. Wiesław Małecki, Miłośnik paradoksów na nowo opisany, rec. książki: Hazel Rosenstrauch, Wahlverwand und ebenburtig. Caroline und Wilhelm von Humboldt, Eichborn Verlag, Frankfurt am Main 2009... 348 11. Katarzyna Mirgos, Rzecz o baskijskich dialektach, rec. książki: Koldo Zuazo, El euskera y sus dialectos, Editorial Alberdania, Irun 2010... 357 12. Magdalena Dobkiewicz, Językowe rozrachunki z nazistowską przeszłością we współczesnym języku niemieckim, rec. książki: Thorsten Eitz, Georg Stötzel, Wörterbuch der Vergangenheitsbewältigung. Die NS-Vergangenheit im öffentlichen Sprachgebrauch Georg Olms Verlag Hildesheim, Zürich New York 2007... 362 IV. AUTOREFERATY Krzysztof Antczak, The Image of Spain in Naturalis Historia of Pliny the Elder... 369 6

CONTENTS I. IDEAS 1. Michał Nawrot, The strategy of Dionysius the Older in 405 396 B.C. and the accusations made against him in the Historical library by Diodor of Sicily...9 2. Paweł Sawiński, Funerals and forms of posthumous honouring of imperial family members during the principate of Augustus and Tiberius... 33 3. Jacek Wiewiorowski, The demand for the reorganisation of laws in the anonymous De rebus bellicis... 65 4. Marc Zuili, The dispute between Latin and Castilian in Spain of the Golden Age... 81 5. Dariusz Słapek, Oswald Balzer versus Theodor Mommsen political emotions with history in the background. A new assessment of the dispute... 99 6. Magdalena Dobkiewicz, Recovering the memory and rehabilitation of the victims of the regimes in Polish and Spanish legislation... 145 II. PEOPLE AND PLACES 1. Łukasz Kaczmarek, Double-edged sword from the environs of Bydgoszcz. A short contribution to the studies of weaponry in the pre-roman period... 157 2. Krzysztof Antczak, The division of the Iberian Peninsula in the light of the account by Pliny the Older... 165 3. Zofia Kaczmarek, A few remarks on the weaving looms in ancient Rome... 183 4. Danuta Okoń, Remarks on the career of Rutilius Pudens Crispinus... 203 5. Dariusz Spychała, The faction struggle for Rome s episcopal throne in the latter half of the 4 th century, or from pope St. Julius through Liberius to St. Damasus... 213 6. María del Rosario Martínez Navarro, A Spanish poet at the court in Vienna: Weltanschauung and anti-petrarchism in Cristóbal de Castillejo... 239 7. Jakub Bajer, The House of Wettin and the recognition of king Stanislas August by the courts of the southern system (1764 1766)... 257 III. REVIEWS 1. Leszek Mrozewicz, A lost revolt, a book in vain, review of: Agnieszka Bartnik, Powstanie Cywilisa 69 70 n.e. [The revolt of Civilis AD 69 70], Wydawnictwo INFORTeditions, Zabrze Tarnowskie Góry 2011... 279 2. Katarzyna Balbuza, A monograph on Trajan s coinage, review of: Bernhard Woytek, Die Reichsprägung des Kaisers Traianus (98 117). Moneta Imperii Romani 14. 2 Bände (Veröffentlichungen der Numismatischen Kommission 48 = Denkschriften Der Philosophischhistorische Klasse der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 387) [Imperial Coinage of Emperor Trajan (98 117). Moneta Imperii Romani 14. 2 Volumes (Publications of the Numismatic Commission 48 = Denkschriften der Philosophisch-Historische Klasse no. 387, Austrian Academy of Sciences Press)], Vienna 2010... 295 7

STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA 5/2012 3. Juliusz Tomczak, Roman army from the inside and outside; review of: Paul Erdkamp (ed.), A companion to the Roman army, Blackwell Publishing, Malden 2007... 301 4. Dariusz Spychała, Between the specific and the imprecise, or an archaeologist s vision of Egyptian monasteries, review of: Agnieszka Muc, Architektura monastyczna na terenie Egiptu [Monastic architecture in Egypt], Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2008... 311 5. Karolina Kulpa, History of a queen. the symbol of female power, review of: Stanley M. Burstein, Kleopatra i jej rządy [The reign of Cleopatra], transl. by: B. Godzińska, Bellona SA, Warszawa 2008... 321 6. Monika Owsianna, Let s stand on the shoulders of giants; review of: Antyk, antyk! Kulturowa tradycja antyku od epoki baroku do postmodernizmu [Antiquity, antiquity! Cultural tradition of antiquity from Baroque to Postmodernism], H. Kowalski, K. Gutkowski & A. Bińkowska (eds.), Zeszyty Archeologiczne i Humanistyczne Warszawskie 2, 2010... 327 7. Monika Owsianna, Instead of the smell of pages, or how to find antiquity in the virtual world. review of book: Digital Research in the Study of Classical Antiquity, G. Bodard, S. Mahony (eds.), Ashgate 2010... 331 8. Jakub Kozłowski, Flavians and the Jewish issue, review of: Mateusz Byra, Powstanie w Judei 66 74 n.e. [Uprising in Judaea 66 74 AD], INFORTeditions, Zabrze 2011... 338 9. Zofia Kaczmarek,The origins of archaeological textiles strontium isotope analysis; review of: Karin Margarita Frei, Provenance of Pre- Roman Iron Age textiles methods development and applications, Copenhagen 2010... 342 10. Wiesław Małecki, A paradox lover described anew; review of: Hazel Rosenstrauch, Wahlverwand und ebenbürtig. Caroline und Wilhelm von Humboldt [Kinship and Equality. Caroline and Wilhelm von Humboldt], Eichborn Verlag, Frankfurt am Main 2009.... 348 11. Katarzyna Mirgos, A piece on Basque dialects, review of: Koldo Zuazo, El euskera y sus dialectos [Euskera and its dialects], Editorial Alberdania, Irun 2010... 357 12. Magdalena Dobkiewicz, Linguistic coming to terms with the past in contemporary German; review of: Thorsten Eitz, Georg Stötzel, Wörterbuch der Vergangenheitsbewältigung. Die NS-Vergangenheit im öffentlichen Sprachgebrauch [Dictionary of Contending with the Past. Nazi Past in Public Usage], Georg Olms Verlag Hildesheim, Zürich New York 2007... 362 IV. DOCTORAL DISSERTATIONS Krzysztof Antczak, The image of Spain in Naturalis Historia of Pliny the Elder... 369 8