SZKOLENIE DLA NAUCZYCIELI

SZKOLENIE DLA NAUCZYCIELI CZĘŚĆ PIERWSZA: NARKOTYKI MITY A RZECZYWISTOŚĆ CZĘŚĆ DRUGA: DOPALACZE NOWE ZAGROŻENIA prowadzący: Adam Piątek, Andrzej Rakowski

ALKOHOL

Skala zjawiska problemu uzależnienia i nadużywania alkoholu w Polsce (źródło: PARPA)

Informacje z raportu ESPAD 2011 Najbardziej popularnym napojem alkoholowym wśród młodzieży jest piwo, najmniej wino. Picie alkoholu (15-16 lat) (17-18 lat) W ciągu 30 dni - 57,6% 80,4% W ciągu 12 miesięcy - 78,3% 91,6% Kiedykolwiek w życiu - 87,3% 95,2% Piwo i wódka w ciągu 30 dni Picie piwa w ciągu 30 dni 57,4% 78,1% Picie wódki w ciągu 30 dni 40,7% 62,8%

Silne upicie, tzn. wypić tyle, żeby np. zataczać się, bełkotać, nie pamiętać, co się działo W ciągu 30 dni 14,4% 21,6% W ciągu 12 miesięcy 33,2% 47,6% Kiedykolwiek w życiu - 44,5% 65,7% Przekroczenie progu nietrzeźwości (15-16 lat) (chociaż raz upiło się) W ciągu 30 dni - 21,4% 32,3% W ciągu 12 miesięcy - 36,4% 54,6% Kiedykolwiek w życiu - 48,6% 70,3%

Alkohol 100 20 4 osoby 1. cz. społeczny 2. cz. psychologiczny 3. cz. genetyczny

Alkoholizm Choroba: - Demokratyczna - Postępująca - Śmiertelna

Mechanizmy Wstydu Zaprzeczania Huśtawka nastrojów

Prędkość uzależnienia Dorosły mężczyzna (10 12 lat) Dorosła kobieta (6 7 lat) Osoby młode, do 21 r. ż. nawet 3 m-ce (wstępna faza choroby alkoholowej)

Uzależnienie fizyczne Jest to przymus dalszego przyjmowania środka odurzającego dla niedopuszczenia do wystąpienia zespołu abstynencyjnego ( głodu narkotykowego ). Jego brak powoduje wystąpienie objawów abstynencyjnych (głodu, łaknienia), dolegliwości fizycznych i psychologicznych specyficznych dla danego narkotyku, np. odstawienie heroiny wywołuje wymioty, biegunkę, ból mięśni, a także lęk, niepokój, dezorientację.

Uzależnienie psychiczne Jest to stan, w którym otrzymanie określonej substancji jest warunkiem dobrego samopoczucia, a jej brak powoduje wyraźny dyskomfort psychiczny. Zależność psychiczna ( nałóg ) charakteryzuje trudna do przezwyciężenia chęć, żądza przyjmowania środka, który wywołał zależność, przede wszystkim z uwagi na wywołany przez niego błogostan.

Tolerancja Oznacza konieczność używania coraz większych dawek danego środka dla uzyskania działania równego początkowemu. Ciągłe używanie narkotyku sprawia, że zmniejsza się wrażliwość na jego działanie.

Pięć form spotkania się człowieka z alkoholem Abstynencja (należy preferować) styl życia reprezentowany przez 8% dorosłych w Polsce. Całkowicie wyklucza wszelkie ryzyko alkoholowe choć niekiedy utrudnia w pewnym stopniu kontakty społeczne w środowiskach o zdecydowanie odmiennej tradycji.

cd. Picie względnie bezpieczne pijący uwzględnia ilość, czas i miejsce; stosuje się do reguł naukowych; przestrzega przepisów prawa np.: nie pije mając zasiąść za kierownicą; używa alkoholu raczej symbolicznie i rzadko.

cd. Picie ryzykowne pijący nie bierze pod uwagę okoliczności. Pije przekraczając wyraźnie barierę nietrzeźwości upija się nie troszcząc się o ewentualne skutki swego odmiennego stanu psychofizycznego. Naraża się na nieoczekiwane wydarzenia wypadki, kompromitację, nawet zatrucie alkoholowe. Pomiędzy epizodami opilstwa może nawet rzadko korzystać z alkoholu. Brak kompetencji w posługiwaniu się alkoholem!

cd. Picie szkodliwe polega na systematycznym nadużywaniu alkoholu, przekraczaniu miary ilościowej. W sposób systematyczny pijący doznaje strat, szczególnie zdrowotnych, choć jego psychika skutecznie broni się przed uznaniem tego faktu. Wiele szkód społecznych i wielorakie zaburzenia.

cd. Picie przymusowe charakteryzuje osoby uzależnione. W różnych fazach choroby ma rozmaity charakter. Jego zasadniczą cechą jest niemal całkowity brak kontroli. Picie zatrzymuje się samo po długich ciągach alkoholowych lub staje się stałym zachowaniem umożliwiającym funkcjonowanie, ale jednocześnie stale niszczącym organizm i otoczenie chorego.

Mity na temat alkoholu Piwo to nie alkohol Piwo bezalkoholowe Alkoholizm to problem marginesu społecznego W Polsce i w Rosji pije się najwięcej alkoholu.

Współuzależnienie

Role dzieci Dziecko bohater Dziecko buntownik (kozioł ofiarny) Dziecko maskotka (błazen, klaun) Dziecko niewidzialne (we mgle, aniołek) Dziecko pomagacz

NARKOTYKI, DOPALACZE, LEKI

Narkotyki? 100 100 Alkohol 1x Marihuana 19x Amfetamina 200x Kokaina 380x Heroina 450x

Informacje z raportu ESPAD 2011 Marihuana, haszysz Wiek: 15-16 17-18 W ciągu 30 dni - 10,5% 15,0% W ciągu 12 miesięcy 20,1% 28,5% Kiedykolwiek w życiu 24,3% 37,3% Dopalacze W ciągu 30 dni - 2,5% 2,2% W ciągu 12 miesięcy 7,1% 9,0% Kiedykolwiek dopalaczy zażywało - 10,5% 15,8% Leki Kiedykolwiek w życiu - 15,5% 16,8%

Narkotyki: fakty czy mity? Marihuana to nie narkotyk, nie uzależnia. Marihuana leczy Jak raz spróbuję, to nic się nie stanie. Po pierwszej dawce mogę się uzależnić. Wszyscy biorą! Ja biorę sporadycznie, ja się nie uzależnię. Marihuana to narkotyk rozweselający.

Marihuana Zawartość THC 1970 r. 4-5% Zawartość THC obecnie 18-25%

Krzak konopi indyjskich

Gotowe działki marihuany

Produkt finalny - skręt

Fifki, fajki

Haszysz Haszysz (pot. hasz) substancja otrzymywana ze zlepionej i sprasowanej żywicy konopi indyjskich, bogatych w substancję psychoaktywną THC (do 50%). Haszysz jest przetworem konopi, podobnie jak marihuana. Palony jest zazwyczaj z tytoniem w postaci ręcznie robionych papierosów (tzw. jointów) bądź z bonga.

Haszysz - wygląd

Haszysz - wygląd

ROZPOZNANIE OSOBY ZAŻYWAJĄCEJ NARKOTYKI

Twarz osoby nie zażywającej narkotyków Twarz osoby zażywającej narkotyki

Oczy po zażyciu marihuany http://studente.pl/artykuly/538/kto-grassuje-po-liceach -Powiększone źrenice -Zaczerwienione białka oczu -Mętny wzrok -Opóźniona reakcja źrenicy na światło

Objawy zażywania marihuany Charakterystyczny słodkawy oddech i przesiąknięte tym zapachem ubranie Skłonności do nieuzasadnionego śmiechu Gadatliwość i pobudzenie ruchowe lub spowolnienie mówienia i ruchów Napady żarłoczności, szczególnie duża ochota na coś słodkiego Beztroska, rozbawienie, niemożność skupienia się na jednym temacie przez dłuższą chwilę

Oczy po zażyciu amfetaminy http://www.pancygaro.fotolog.pl/5,2006,archiwum.html -Silnie powiększone źrenice -Wytrzeszcz -Zaczerwienione brzegi powiek przy wciąganiu nosem -Opóźniona reakcja źrenicy na światło

Objawy po zażyciu amfetaminy Wzmożona aktywność Słowotok, nadmierna ruchliwość Bezsenność Utrata wagi ciała Płaczliwość Ogólne rozbicie Brak koncentracji

Oczy po zażyciu kokainy -Silnie powiększone źrenice -Opóźniona reakcja na światło http://white-coat.tumblr.com/post/1714971688/i-gotta-get-off-cocaine-mani-cant-see-anything

Objawy zażywania kokainy Rozszerzone źrenice Pociąganie nosem Katar Nadpobudliwość Gadatliwość Wzmożona aktywność Zwiększony popęd seksualny Uczucie zadowolenia i błogości

Oczy po zażyciu opiatów -Silnie zmniejszone źrenice -Opadające górne powieki -Opóźniona reakcja źrenicy na światło http://exiledonline.com/is-cindy-mccain-still-a-junkie/

Objawy zażywania opiatów Zadowolenie, odprężenie Błogostan Rozleniwienie Brak kontaktu z rzeczywistością Mdłości, wymioty

DOPALACZE

Fakty czy mity? Dopalacze to produkty kolekcjonerskie; Dopalacze są bezpieczną alternatywą dla nielegalnych narkotyków; Dopalacze są legalne w całej Europie; Dopalacze to w większości zioła oraz substancje pochodzenia naturalnego; Dopalacze to środki pobudzające; Dopalacze to produkty przebadane; Wraz z zamknięciem sklepów z dopalaczami problem ten przestał istnieć;

Dopalacze Substancje psychoaktywne nie znajdujące się na liście substancji zakazanych. Nazywane również jako paranarkotyki. Sprzedawane jako produkty kolekcjonerskie. Reklamowane, jako bezpieczna alternatywa dla nielegalnych narkotyków.

Dopalacze - Pierwszy sklep z dopalaczami powstał w 2008 r. - W ciągu 2 lat powstało ich blisko 1500 na terenie całego kraju. - Mimo przeprowadzonej akcji policji i sanepidu problem dopalaczy nie przestał istnieć.

Dopalacze Droższe niż nielegalne narkotyki. Substancje syntetyczne i naturalne. Większe zagrożenie w porównaniu do typowych narkotyków.

Wygląd

Środek pochłaniający wilgoć

Sprzedaż - kiedyś Sklepy stacjonarne (smart shop y) Sprzedaż wysyłkowa przez internet

Sprzedaż - dziś Internet Dyskoteki Sklepy działające pod przykrywką innej działalności: np. Wszystko po 5 zł, Wypożyczalnie kaset VHS itp.

Post Restante sposób na ciekawskich rodziców

Jak rozpoznać osobę po zażyciu dopalacza? (Projekcja filmu) Źródło: http://www.youtube.com/watch?v=crud3fpjugm

Leki legalne narkotyki -Kodeina -DXM (dekstrometorfan) -Pseudoefedryna

Z kodeiną (bez recepty) Metabolizuje się do poziomu morfiny - wychodzi w testach na heroinę

z Dekstrometorfanem (pochodna morfiny)

z Pseudoefedryną prekursor do produkcji amfetaminy

PROCEDURY Źródło: http://www.narkomania.org.pl/search/node/procedury

Procedury w przypadku gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, wzywa policję. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.

W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawcy, pedagoga, dyrektora itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.

W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków, powinien podjąć następujące kroki: Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej.

Procedury cd. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniuw trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji.

Gdzie szukać pomocy? Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ulica Dr Józefa Rostka 16 41-902 Bytom telefon: 32 2819405, 32 2819406 email: porady@ppp.bytom.pl Poradnia Terapii Uzależnień i Współuzależnień Chrzanowskiego 19/2 41-902 Bytom tel.: 032 281 43 60 email: pspp8@wp.pl Poradnia Terapii Uzależnień od Alkoholu Wrocławska 6 41-902 Bytom tel.: 032 281 84 19

Gdzie szukać pomocy? W ramach Centrum Pomocy Osobom Uzależnionym od Alkoholu i ich Rodzinom działają dwa Punkty Konsultacyjne. 1. Punkt Konsultacyjny przy ul. Tarnogórskiej 3: - pracownik socjalny: środa, godz. 15.00 18.30, - prawnik: czwartek, godz. 15.30 18.30, - lekarz psychiatra po wcześniejszej konsultacji psychologicznej, - konsultacje dot. problematyki narkotykowej + grupa dla młodzieży eksperymentującej z narkotykami: środa, godz. 16.30 19.30 2. Punkt Konsultacyjny Bytom Bobrek, ul. Konstytucji 49: poniedziałek 15.00 18.00. - konsultacje dot. problematyki narkotykowej.

Gdzie szukać pomocy? Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii adres: Dereniowa 52/54 02-776 Warszawa tel.: (+48) (22) 641 15 01 (+48) (22) 855 54 58 (+48) (22) 855 54 69 fax: (+48) (22) 641 15 65 e-mail: kbpn@kbpn.gov.pl www: www.kbpn.gov.pl www.narkomania.gov.pl Informacje na temat dopalaczy: http://www.dopalaczeinfo.pl/

Ośrodek Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Płocku tel./faks (24) 266 96 09; kom. 601 069 340 profilaktyk@op.pl www.profilaktyk.info Wszelkie prawa zastrzeżone! Kopiowanie, powielanie i wykorzystywanie materiałów bez zgody autorów zabronione.