RE TPA i odbiorcy końcowi Wykład 7
TPA Third Party Access Jednym z kluczowych elementów umożliwiających odbiorcom dostęp do rynku energii jest tzw. zasada dostępu stron trzecich do sieci - zasada TPA (z ang. Third Party Access). Zasada ta, oznaczająca możliwość korzystania z sieci energetycznego przedsiębiorstwa sieciowego bez obowiązku kupowania od niego energii elektrycznej, z założenia powinna służyć rozwijaniu konkurencji na rynku energii elektrycznej
W praktyce zasada TPA sprowadza się do dokonywania zakupów energii elektrycznej u dowolnego producenta lub innego podmiotu, zajmującego się handlem energią. Specyfika energii elektrycznej powoduje, że jej zużycie jest nierozerwalnie związane z jej przesyłem. Uprawniony odbiorca finalny może jednak rozłączyć dotychczasową umowę i zawrzeć osobno : Umowę na zakup i zużycie energii elektrycznej: np. z dowolnym przedsiębiorstwem obrotu, Umowę na przesył energii elektrycznej: z lokalnym zakładem energetycznym.
Dowód wg URE Uwaga ceny w wartościach bezwzględnych zupełnie inaczej (najtaniej w Unii)!!!!
Ceny dla odbiorców - wartości bezwzględne dowód wg elektrowni i spółek
Efekt działania rynku TPA Tabela 5. Otwarcie rynku energii elektrycznej - 1998 24 Poziom rocznych zakupów (GWh) Ilość odbiorców uprawnionych Wolume n (TWh) Poziom otwarcia rynku [%] Liczba odbiorców korzystających z TPA 4.931.12.1998 >5 21 9,5 9% 6 1.131.12.1999 >1 83 23, 22 % 12 1.1.231.12.21 >4 138 28,5 3 % 13 (2) 6 (21) 1.1.2231.12.23 >1 56 (22) 641 (23) 36, 37 % 19 (22) 29 (23) 1.1.243.6.24 >1 około 6,6 tys. 53 52% 64 od 1.7.24 wszyscy przedsiębiorc y (nie będący gosp. domowymi) około 1,9 mln 82 8 % 78 (wg URE) 44 (wg TOE) od 1.1.26 (od bez względu na wielkość około 15,6 mln 12 1%??? Okres
Tabela 1. Wolumen energii elektrycznej dostarczonej przez spółki dystrybucyjne w 25 r. odbiorcom korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy Spółka dystrybucyjna Liczba odbiorcó w TPA* Energia elektryczna dostarczona odbiorcom TPA [GWh] Udział energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA w stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 25 r. [%] ZE Białystok S.A. LUBZEL S.A. ENION S.A. 9 2 372 14 Vattenfall Distribution Poland S.A. 8 2 674 26 Rzeszowski Zakład Energetyczny S.A. 1 32 1 EnergiaPro Koncern Energetyczny S.A. 4 886 7 Łódzki Zakład Energetyczny S.A. Koncern Energetyczny ENERGA S.A. 3 1 31 6 Zamojska Korporacja Energetyczna S.A. ZEORK S.A. 2 135 3 ENEA S.A. 2 18,6,1 Zakład Energetyczny Łódź Teren S.A. 1 83 2 STOEN S.A. 4 167 3 ZE Warszawa-Teren S.A. 1 35,7 35 7 433 7 RAZEM
Tabela 2. Liczba odbiorców i wolumen energii elektrycznej dostarczonej odbiorcom końcowym przez spółki dystrybucyjne w 25 r. Grupy odbiorców wg kryterium zużycia [MWh] Liczba odbiorców przyłączonych do sieci SD Energia elektryczna dostarczona odbiorcom przyłączonym do sieci SD [MWh] Liczba odbiorców uprawnionych Energia elektryczna dostarczona odbiorcom uprawnionym [MWh] Liczba odbiorców TPA Energia dostarczona odbiorcom TPA [MWh] > 2 3 688 49 17 592 3 688 49 17 592 35 7 433 459 5 2 83 177 18 87 169 8 175 18 466 574 < 5 15,5 mln 37 524 271 1,5 mln 1 494 659
Grupy taryfowe Przynależność do grupy taryfowej zależy głównie od napięcia zasilania oraz wartości mocy umownej. Symbol grupy taryfowej określa się za pomocą liter i cyfr. Pierwszy składnik symbolu grupy taryfowej określa się literowo i oznacza: Na drugim miejscu stosuje się cyfry 1 lub 2, które oznaczają: 1 - wartość mocy umownej mniejsza niż 4 kw i zabezpieczenie przedlicznikowe nie większe niż 63 A, 2 - wartość mocy umownej większa od 4 kw i zabezpieczenie przedlicznikowe większe od 63 A. Na trzecim miejscu stosuje się również cyfry oznaczające liczbę rozliczeniowych stref czasowych: A - poziom WN (napięcie znamionowe 11 kv), B - poziom SN (napięcie znamionowe wyższe od 1 kv i niższe niż 11 kv), C - poziom nn (napięcie nie wyższe niż 1 kv), G, R - niezależnie od poziomu napięcia zasilania (klienci indywidualni, w tym gospodarstwa domowe). 1 - jednostrefowa, 2 - dwustrefowa, 3 trzystrefowa Typowa taryfa domowa G11
Grupy taryfowe Grupa taryfowa Najprostsza dla Ciebie (G11) stosowana najczęściej w gospodarstwach domowych - jest to grupa z rozliczeniem jednostrefowym, w której każda zużyta kilowatogodzina (kwh) energii elektrycznej ma jednakową cenę niezależnie od pory dnia. Grupa taryfowa Najprostsza dzień i noc (G12) jest to grupa, w której rozliczenie odbywa się z podziałem na strefy - dzienną obowiązującą w godz. 6: 13:; 15: - 22: (droższą) - nocną obowiązującą w godz. 22: 6:; 13: 15: (tańszą) ze różnicowanymi cenami i stawkami opłat za pobraną energię elektryczną. Tę grupę taryfową wybierają zwykle klienci, którzy mają piece akumulacyjne czy bojlery do podgrzewania wody lub też zużywają zdecydowanie więcej energii w strefie nocnej.
W 27 r. największy wolumen energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA zakupili odbiorcy przyłączeni do sieci spółki Vattenfall Distribution Poland SA, w której energia dostarczona do odbiorców korzystających z prawa wyboru sprzedawcy stanowiła prawie 27% całości dostaw (2936GWh). Drugie i trzecie miejsce zajmują kolejno: EnergiaPro Koncern Energetyczny SA z 11%-owym udziałem energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA (1428 GWh) i ENION SA z ponad 1%owym udziałem energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA (1912 GWh). Kolejne miejsca z udziałem poniżej 1% zajmują: ZKE Dystrybucja Sp. z o.o. 9,3%, ZEORK Dystrybucja Sp. z o.o. 8,2%, Zakład Energetyczny Łódź Teren SA 7,8%, ENERGA-Operator SA 6,5% oraz RWE Stoen Operator Sp. z o.o. 3,9%. Wpozostałych sześciu spółkach udział energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA w stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 27 r. był poniżej 1%. Największą spośród wszystkich dystrybutorów liczbę 14 odbiorców grup taryfowych A, B, C korzystających z TPA odnotowano w ENION SA.
Operator systemu dystrybucyjnego Liczba odbiorców TPA*) Energia elektryczna dostarczona odbiorcom TPA [w GWh] Udział energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA w stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 27 r. [w %] 26 27 26 27 26 27 ZEB Dystrybucja Sp. z o.o. 534,3,,1 LUBZEL Dystrybucja Sp. z o.o. 2,4,,2 ENION SA 15 14 1958 1912 11, 1,4 Vattenfall Distribution Poland SA 12 12 387 2936 29,8 26,7 RZE Dystrybucja Sp. z o.o. 1 1 31 41,8 1, EnergiaPro Koncern Energetyczny SA 6 11 1243 1428 9,5 11, ŁZE Dystrybucja Sp. z o.o. 2 1,3,,4 ENERGA-Operator SA 5 5 16 1278 5,5 6,5 ZKE Dystrybucja Sp. z o.o. 4 3 168 164 9, 9,3 ZEORK Dystrybucja Sp. z o.o. 4 4 243 396 5,3 8,2 ENEA Operator Sp. z o.o. 2 2 33 26,2,16 Zakład Energetyczny Łódź Teren SA 4 3 335 347 7,7 7,8 RWE Stoen Operator Sp. z o.o. 6 9 273 254 4,2 3,9 ZEW-T Dystrybucja Sp. z o.o. 1 2 35 32,6,58 Energoserwis Kleszczów Sp. z 1-3 - 1,3 -
Ogólny poziom sprzedaży energii w TPA 8 % - 27
Grupy odbiorców wg kryterium zużycia [w MWh] Liczba odbiorców w 27 r. Energia dostarczona odbiorcom TPA w 27 r. [w MWh] Okres od 1 stycznia do 3 czerwca 27 r. liczba odbiorców TPA Okres od 1 lipca do 31 grudnia 27 r. energia dostarczona odbiorcom TPA [w MWh] liczba odbiorców TPA grup taryfowych: A, B, C energia dostarczona odbiorcom TPA grup taryfowych [w MWh] G A, B, C G > 2 4 351 51 823 358 43 4 412 815 4-4 371 71-5 2 98 664 23 821 974 5 3 823 16-26 668-15 941 86 37 954 985 1 2 7 541 82 28* 16 44 11 113 6 316 49 4 416 64 63 541 4 398 46 28* < 5 Razem
Założenia - Prawo odbiorcy do zmiany sprzedawcy powinno być zagwarantowane w przepisach prawa. - Procedura zmiany sprzedawcy powinna być łatwa do przeprowadzenia z punktu widzenia odbiorcy oraz nie powinna pociągać za sobą żadnych bezpośrednich opłat. - Wymiana danych pomiędzy sprzedawcami a operatorami systemów dystrybucyjnych powinna przebiegać zgodnie ze standardową procedurą i być efektywna. - Jasne określenie ról i zakresów odpowiedzialności wszystkich stron biorących udział w procesie zmiany sprzedawcy ma ogromne znaczenie na każdym etapie procedury. - Czas konieczny do zmiany sprzedawcy powinien być możliwe najkrótszy. Nie powinno być żadnych nieuzasadnionych z punktu widzenia odbiorcy przeszkód w tym procesie. - Wszczynając procedurę zmiany sprzedawcy, odbiorca powinien kontaktować się bezpośrednio tylko z jednym podmiotem, najlepiej z nowym sprzedawcą. Umowy powinny być zawierane na piśmie i udostępniane drogą elektroniczną. - Odbiorcy powinien zostać zapewniony łatwy dostęp do właściwych i rzetelnych informacji, zanim rozpocznie on procedurę zmiany sprzedawcy. Regulator lub inny kompetentny organ powinien udostępnić zainteresowanym odbiorcom listę alternatywnych sprzedawców. - Regulator i/lub inne władze powinni stosować rzetelny monitoring rynku. Informacja dotycząca różnych wskaźników rynkowych powinna być dostępna w celu dokonywania analiz i porównań pomiędzy krajami i rynkami. Powinno dążyć się do uzgodnienia pomiędzy poszczególnym rynkami i krajami definicji dotyczących zmiany sprzedawcy oraz statystyk niezbędnych do opisania skali zjawiska.
6 kroków-czyli jak zmienić sprzedawcę energii elektrycznej Krok 1 - Odbiorca zawiera umowę sprzedaży z nowym sprzedawcą Nowa umowa sprzedaży powinna wejść w życie z dniem wygaśnięcia umowy sprzedaży z dotychczasowym sprzedawcą. Takie rozwiązanie gwarantuje ciągłość sprzedaży. UWAGA: zapytaj nowego sprzedawcę o możliwość zawarcia umowy kompleksowej (zastępującej dwie umowy handlową i dystrybucyjną) Krok 2 - Odbiorca wypowiada umowę sprzedaży dotychczasowemu sprzedawcy Ten krok może wykonać nowy sprzedawca W przypadku, gdy sprzedawcą dotychczasowym była spółka dystrybucyjna, odbiorca wypowiada tzw. umowę kompleksową, czyli obejmującą zarówno warunki sprzedaży energii elektrycznej jak i świadczenia usługi dystrybucji.
Krok 3 - Odbiorca zawiera umowę o świadczenie usługi dystrybucji Ten krok może wykonać nowy sprzedawca Po wypowiedzeniu umowy kompleksowej, oprócz nowej umowy sprzedaży z wybranym sprzedawcą, odbiorca zawiera z operatorem systemu dystrybucyjnego umowę o świadczenie usług dystrybucji. Umowa ta wchodzi w życie z dniem rozwiązania umowy kompleksowej. Istotne jest, że nową umowę o świadczenie usługi dystrybucji odbiorca może zawrzeć na czas nieokreślony i nie jest konieczne wypowiadanie i ponowne jej zawieranie przy kolejnych zmianach sprzedawców. Krok 4 - Odbiorca informuje operatora systemu dystrybucyjnego o zawarciu nowej umowy sprzedaży W niektórych przypadkach ten krok może wykonać sprzedawca z upoważnienia odbiorcy Zgłoszenie (może być wymagane pisemne) powinno zawierać: a) określenie stron nowej umowy sprzedaży, b) termin obowiązywania umowy, c) planowane ilości dostaw energii, d) określenie podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe (najczęściej będzie nim nowy sprzedawca),
Krok 5 - Dostosowanie układów pomiarowo rozliczeniowych (liczników) Tu też odbiorca może korzystać z pomocy nowego sprzedawcy W zależności od wielkości zużycia energii zmiana sprzedawcy może wymagać dostosowania układu pomiarowo - rozliczeniowego. Koszty dostosowania układu ponosi właściciel układu. W przypadku odbiorców przyłączonych do sieci o niskim napięciu, liczniki należą do operatorów systemów dystrybucyjnych. W przypadku tych odbiorców, brak licznika z rejestracją i transmisją danych nie stanowi przeszkody w zmianie sprzedawcy. Krok 6 - Odczyt licznika i rozliczenie końcowe ze starym sprzedawcą W dniu wejścia w życie nowej umowy sprzedaży (czyli w dniu zmiany sprzedawcy) operator systemu dystrybucyjnego zobowiązany jest dokonać odczytu układu pomiarowego. W przypadku liczników uniemożliwiających transmisję danych odczyt taki może być opóźniony, ale nie powinien nastąpić później niż w ciągu 5 dni roboczych po zmianie sprzedawcy. Stan licznika na dzień zmiany sprzedawcy operator przekazuje dotychczasowemu oraz nowemu sprzedawcy w określonym terminie (do 5 dnia następnego miesiąca). Na tej podstawie sprzedawcy wystawią odbiorcy faktury. Dotychczasowy sprzedawca przygotuje rozliczenie końcowe.
Problemy zmiany sprzedawcy Techniczne (1) Techniczne (2) dotychczasowi sprzedawcy stosują upusty poza taryfowe (dla dużych odbiorców) Zabezpieczenia finansowe (duzi odbiorcy) niewiele można uzyskać bo duży składnik opłat przesyłowych Niska cena energii w ogóle i małe różnice pomiędzy sprzedawcami Biurokratyczne handel o granulacji 1 MWh usunięte dopiero czerwiec 26 teraz 1 kwh konieczności zgłaszania grafików (jak będziemy odbierać energię w danych godzinach) 2 dni przed dostawą duże wymagania co do dokładności grafików zmodyfikowane lipiec 27 Ekonomiczne wysokie wymagania dotyczące zainstalowania nowych liczników energii ; sposób odczytu danych z liczników, archiwizacja danych niezgodne z Dyr. Europejską - usunięto brak niezależnego Operatora Systemy Dystrybucyjnego po 1 lipca OSD, obecnie podział PSE faktyczna procedura zmiany sprzedawcy pomimo ustaw i regulacji, nie działa łatwo Nowe regulacja w kierunku zmiany sprzedawcy w 39 dni
Zadanie domowe Analiza rachunku za energię elektryczną i opcja zmiany dostawcy Analiza własnego rachunku (wybrany w grupie) Dostawca Grupa taryfowa Roczne zużycie energii Taryfa Za energię elektryczną Za przesył Podatki i inne Roczne całkowite opłaty za energie (i całkowita stawka brutto za 1 kwh) Analiza możliwości zmiany dostawcy Wybrać innego dostawcę Jego warunki (ceny) Ile zaoszczędzimy (lub nie) w ciągu roku dla naszego zużycia
RE TPA i odbiorcy końcowi Wykład 7 1
TPA Third Party Access Jednym z kluczowych elementów umożliwiających odbiorcom dostęp do rynku energii jest tzw. zasada dostępu stron trzecich do sieci - zasada TPA (z ang. Third Party Access). Zasada ta, oznaczająca możliwość korzystania z sieci energetycznego przedsiębiorstwa sieciowego bez obowiązku kupowania od niego energii elektrycznej, z założenia powinna służyć rozwijaniu konkurencji na rynku energii elektrycznej 2
W praktyce zasada TPA sprowadza się do dokonywania zakupów energii elektrycznej u dowolnego producenta lub innego podmiotu, zajmującego się handlem energią. Specyfika energii elektrycznej powoduje, że jej zużycie jest nierozerwalnie związane z jej przesyłem. Uprawniony odbiorca finalny może jednak rozłączyć dotychczasową umowę i zawrzeć osobno : Umowę na zakup i zużycie energii elektrycznej: np. z dowolnym przedsiębiorstwem obrotu, Umowę na przesył energii elektrycznej: z lokalnym zakładem energetycznym. 3
Dowód wg URE Uwaga ceny w wartościach bezwzględnych zupełnie inaczej (najtaniej w Unii) 4!!!!
Ceny dla odbiorców - wartości bezwzględne dowód wg elektrowni i spółek 5
6
7
Efekt działania rynku TPA Tabela 5. Otwarcie rynku energii elektrycznej - 1998 24 Okres Poziom rocznych zakupów (GWh) Ilość Wolume Poziom Liczba odbiorców n (TWh) otwarcia odbiorców uprawnionych rynku [%] korzystających z TPA 4.931.12.1998 >5 21 9,5 9% 6 1.131.12.1999 >1 83 23, 22 % 12 1.1.231.12.21 >4 138 28,5 3 % 13 (2) 6 (21) 1.1.2231.12.23 >1 56 (22) 641 (23) 36, 37 % 19 (22) 29 (23) 1.1.243.6.24 >1 około 6,6 tys. 53 52% 64 od 1.7.24 wszyscy około 1,9 mln przedsiębiorc y (nie będący gosp. domowymi) 82 8 % 78 (wg URE) 44 (wg TOE) od 1.1.26 (od 1.7.27) bez względu około 15,6 mln na wielkość 12 1%??? 8
Tabela 1. Wolumen energii elektrycznej dostarczonej przez spółki dystrybucyjne w 25 r. odbiorcom korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy Spółka dystrybucyjna Liczba odbiorcó w TPA* Energia elektryczna dostarczona odbiorcom TPA [GWh] Udział energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA w stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 25 r. [%] ZE Białystok S.A. LUBZEL S.A. ENION S.A. 9 2 372 14 Vattenfall Distribution Poland S.A. 8 2 674 26 Rzeszowski Zakład Energetyczny S.A. 1 32 1 EnergiaPro Koncern Energetyczny S.A. 4 886 7 Łódzki Zakład Energetyczny S.A. Koncern Energetyczny ENERGA S.A. 3 1 31 6 Zamojska Korporacja Energetyczna S.A. ZEORK S.A. 2 135 3 ENEA S.A. 2 18,6,1 Zakład Energetyczny Łódź Teren S.A. 1 83 2 STOEN S.A. 4 167 3 ZE Warszawa-Teren S.A. 1 35,7 35 7 433 7 RAZEM 9
Tabela 2. Liczba odbiorców i wolumen energii elektrycznej dostarczonej odbiorcom końcowym przez spółki dystrybucyjne w 25 r. Grupy odbiorców wg kryterium zużycia [MWh] Liczba odbiorców przyłączonych do sieci SD Energia elektryczna dostarczona odbiorcom przyłączonym do sieci SD [MWh] Liczba odbiorców uprawnionych Energia elektryczna dostarczona odbiorcom uprawnionym [MWh] Liczba odbiorców TPA Energia dostarczona odbiorcom TPA [MWh] > 2 3 688 49 17 592 3 688 49 17 592 35 7 433 459 5 2 83 177 18 87 169 8 175 18 466 574 < 5 15,5 mln 37 524 271 1,5 mln 1 494 659 1
Grupy taryfowe Przynależność do grupy taryfowej zależy głównie od napięcia zasilania oraz wartości mocy umownej. Symbol grupy taryfowej określa się za pomocą liter i cyfr. Pierwszy składnik symbolu grupy taryfowej określa się literowo i oznacza: A - poziom WN (napięcie znamionowe 11 kv), B - poziom SN (napięcie znamionowe wyższe od 1 kv i niższe niż 11 kv), C - poziom nn (napięcie nie wyższe niż 1 kv), G, R - niezależnie od poziomu napięcia zasilania (klienci indywidualni, w tym gospodarstwa domowe). Na drugim miejscu stosuje się cyfry 1 lub 2, które oznaczają: Na trzecim miejscu stosuje się również cyfry oznaczające liczbę rozliczeniowych stref czasowych: 1 - wartość mocy umownej mniejsza niż 4 kw i zabezpieczenie przedlicznikowe nie większe niż 63 A, 2 - wartość mocy umownej większa od 4 kw i zabezpieczenie przedlicznikowe większe od 63 A. 1 - jednostrefowa, 2 - dwustrefowa, 3 trzystrefowa Typowa taryfa domowa G11 11
Grupy taryfowe Grupa taryfowa Najprostsza dla Ciebie (G11) stosowana najczęściej w gospodarstwach domowych - jest to grupa z rozliczeniem jednostrefowym, w której każda zużyta kilowatogodzina (kwh) energii elektrycznej ma jednakową cenę niezależnie od pory dnia. Grupa taryfowa Najprostsza dzień i noc (G12) jest to grupa, w której rozliczenie odbywa się z podziałem na strefy - dzienną obowiązującą w godz. 6: 13:; 15: - 22: (droższą) - nocną obowiązującą w godz. 22: 6:; 13: 15: (tańszą) ze różnicowanymi cenami i stawkami opłat za pobraną energię elektryczną. Tę grupę taryfową wybierają zwykle klienci, którzy mają piece akumulacyjne czy bojlery do podgrzewania wody lub też zużywają zdecydowanie więcej energii w strefie nocnej. 12
13
14
W 27 r. największy wolumen energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA zakupili odbiorcy przyłączeni do sieci spółki Vattenfall Distribution Poland SA, w której energia dostarczona do odbiorców korzystających z prawa wyboru sprzedawcy stanowiła prawie 27% całości dostaw (2936GWh). Drugie i trzecie miejsce zajmują kolejno: EnergiaPro Koncern Energetyczny SA z 11%-owym udziałem energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA (1428 GWh) i ENION SA z ponad 1%owym udziałem energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA (1912 GWh). Kolejne miejsca z udziałem poniżej 1% zajmują: ZKE Dystrybucja Sp. z o.o. 9,3%, ZEORK Dystrybucja Sp. z o.o. 8,2%, Zakład Energetyczny Łódź Teren SA 7,8%, ENERGA-Operator SA 6,5% oraz RWE Stoen Operator Sp. z o.o. 3,9%. Wpozostałych sześciu spółkach udział energii elektrycznej dostarczonej w ramach TPA w stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 27 r. był poniżej 1%. Największą spośród wszystkich dystrybutorów liczbę 14 odbiorców grup taryfowych A, B, C korzystających z TPA odnotowano w ENION SA. 15
Operator systemu dystrybucyjnego Liczba odbiorców TPA*) Energia elektryczna dostarczona Udział energii elektrycznej odbiorcom TPA dostarczonej w ramach TPA w [w GWh] stosunku do całkowitej energii dostarczonej w 27 r. [w %] 26 27 26 27 26 27 ZEB Dystrybucja Sp. z o.o. 534,3,,1 LUBZEL Dystrybucja Sp. z o.o. 2,4,,2 ENION SA 15 14 1958 1912 11, 1,4 Vattenfall Distribution Poland SA 12 12 387 2936 29,8 26,7 RZE Dystrybucja Sp. z o.o. 1 1 31 41,8 1, EnergiaPro Koncern Energetyczny SA 6 11 1243 1428 9,5 11, ŁZE Dystrybucja Sp. z o.o. 2 1,3,,4 ENERGA-Operator SA 5 5 16 1278 5,5 6,5 ZKE Dystrybucja Sp. z o.o. 4 3 168 164 9, 9,3 ZEORK Dystrybucja Sp. z o.o. 4 4 243 396 5,3 8,2 ENEA Operator Sp. z o.o. 2 2 33 26,2,16 Zakład Energetyczny Łódź Teren SA 4 3 335 347 7,7 7,8 RWE Stoen Operator Sp. z o.o. 6 9 273 254 4,2 3,9 ZEW-T Dystrybucja Sp. z o.o. 1 2 35 32,6,58 Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o. 1-3 - 1,3 - Razem 61 64 8469 8815 7,6 7,8 16
Ogólny poziom sprzedaży energii w TPA 8 % - 27 17
Grupy Liczba Energia odbiorców wg odbiorców w dostarczona kryterium 27 r. odbiorcom zużycia TPA w 27 r. [w MWh] [w MWh] Okres od 1 stycznia do 3 czerwca 27 r. liczba odbiorców TPA Okres od 1 lipca do 31 grudnia 27 r. energia dostarczona odbiorcom TPA [w MWh] liczba odbiorców TPA grup taryfowych: A, B, C energia dostarczona odbiorcom TPA grup taryfowych [w MWh] G A, B, C G > 2 4 351 51 823 358 43 4 412 815 4-4 371 71 5 2 98 664 23 821 974 5 3 823 16-26 668-15 941 86 37 954 985 1 2 7 541 82 28* 16 44 11 113 6 316 49 4 416 64 63 541 4 398 46 28* < 5 Razem - 18
19
2
Założenia - Prawo odbiorcy do zmiany sprzedawcy powinno być zagwarantowane w przepisach prawa. - Procedura zmiany sprzedawcy powinna być łatwa do przeprowadzenia z punktu widzenia odbiorcy oraz nie powinna pociągać za sobą żadnych bezpośrednich opłat. - Wymiana danych pomiędzy sprzedawcami a operatorami systemów dystrybucyjnych powinna przebiegać zgodnie ze standardową procedurą i być efektywna. - Jasne określenie ról i zakresów odpowiedzialności wszystkich stron biorących udział w procesie zmiany sprzedawcy ma ogromne znaczenie na każdym etapie procedury. - Czas konieczny do zmiany sprzedawcy powinien być możliwe najkrótszy. Nie powinno być żadnych nieuzasadnionych z punktu widzenia odbiorcy przeszkód w tym procesie. - Wszczynając procedurę zmiany sprzedawcy, odbiorca powinien kontaktować się bezpośrednio tylko z jednym podmiotem, najlepiej z nowym sprzedawcą. Umowy powinny być zawierane na piśmie i udostępniane drogą elektroniczną. - Odbiorcy powinien zostać zapewniony łatwy dostęp do właściwych i rzetelnych informacji, zanim rozpocznie on procedurę zmiany sprzedawcy. Regulator lub inny kompetentny organ powinien udostępnić zainteresowanym odbiorcom listę alternatywnych sprzedawców. - Regulator i/lub inne władze powinni stosować rzetelny monitoring rynku. Informacja dotycząca różnych wskaźników rynkowych powinna być dostępna w celu dokonywania analiz i porównań pomiędzy krajami i rynkami. Powinno dążyć się do uzgodnienia pomiędzy poszczególnym rynkami i krajami definicji dotyczących zmiany sprzedawcy oraz statystyk niezbędnych do opisania skali zjawiska. 21
6 kroków-czyli jak zmienić sprzedawcę energii elektrycznej Krok 1 - Odbiorca zawiera umowę sprzedaży z nowym sprzedawcą Nowa umowa sprzedaży powinna wejść w życie z dniem wygaśnięcia umowy sprzedaży z dotychczasowym sprzedawcą. Takie rozwiązanie gwarantuje ciągłość sprzedaży. UWAGA: zapytaj nowego sprzedawcę o możliwość zawarcia umowy kompleksowej (zastępującej dwie umowy handlową i dystrybucyjną) Krok 2 - Odbiorca wypowiada umowę sprzedaży dotychczasowemu sprzedawcy Ten krok może wykonać nowy sprzedawca W przypadku, gdy sprzedawcą dotychczasowym była spółka dystrybucyjna, odbiorca wypowiada tzw. umowę kompleksową, czyli obejmującą zarówno warunki sprzedaży energii elektrycznej jak i świadczenia usługi dystrybucji. 22
Krok 3 - Odbiorca zawiera umowę o świadczenie usługi dystrybucji Ten krok może wykonać nowy sprzedawca Po wypowiedzeniu umowy kompleksowej, oprócz nowej umowy sprzedaży z wybranym sprzedawcą, odbiorca zawiera z operatorem systemu dystrybucyjnego umowę o świadczenie usług dystrybucji. Umowa ta wchodzi w życie z dniem rozwiązania umowy kompleksowej. Istotne jest, że nową umowę o świadczenie usługi dystrybucji odbiorca może zawrzeć na czas nieokreślony i nie jest konieczne wypowiadanie i ponowne jej zawieranie przy kolejnych zmianach sprzedawców. Krok 4 - Odbiorca informuje operatora systemu dystrybucyjnego o zawarciu nowej umowy sprzedaży W niektórych przypadkach ten krok może wykonać sprzedawca z upoważnienia odbiorcy Zgłoszenie (może być wymagane pisemne) powinno zawierać: a) określenie stron nowej umowy sprzedaży, b) termin obowiązywania umowy, c) planowane ilości dostaw energii, d) określenie podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe (najczęściej będzie nim nowy sprzedawca), 23
Krok 5 - Dostosowanie układów pomiarowo rozliczeniowych (liczników) Tu też odbiorca może korzystać z pomocy nowego sprzedawcy W zależności od wielkości zużycia energii zmiana sprzedawcy może wymagać dostosowania układu pomiarowo - rozliczeniowego. Koszty dostosowania układu ponosi właściciel układu. W przypadku odbiorców przyłączonych do sieci o niskim napięciu, liczniki należą do operatorów systemów dystrybucyjnych. W przypadku tych odbiorców, brak licznika z rejestracją i transmisją danych nie stanowi przeszkody w zmianie sprzedawcy. Krok 6 - Odczyt licznika i rozliczenie końcowe ze starym sprzedawcą W dniu wejścia w życie nowej umowy sprzedaży (czyli w dniu zmiany sprzedawcy) operator systemu dystrybucyjnego zobowiązany jest dokonać odczytu układu pomiarowego. W przypadku liczników uniemożliwiających transmisję danych odczyt taki może być opóźniony, ale nie powinien nastąpić później niż w ciągu 5 dni roboczych po zmianie sprzedawcy. Stan licznika na dzień zmiany sprzedawcy operator przekazuje dotychczasowemu oraz nowemu sprzedawcy w określonym terminie (do 5 dnia następnego miesiąca). Na tej podstawie sprzedawcy wystawią odbiorcy faktury. Dotychczasowy sprzedawca przygotuje rozliczenie końcowe. 24
25
Problemy zmiany sprzedawcy Techniczne (1) Techniczne (2) wysokie wymagania dotyczące zainstalowania nowych liczników energii ; sposób odczytu danych z liczników, archiwizacja danych niezgodne z Dyr. Europejską - usunięto brak niezależnego Operatora Systemy Dystrybucyjnego po 1 lipca OSD, obecnie podział PSE handel o granulacji 1 MWh usunięte dopiero czerwiec 26 teraz 1 kwh konieczności zgłaszania grafików (jak będziemy odbierać energię w danych godzinach) 2 dni przed dostawą duże wymagania co do dokładności grafików zmodyfikowane lipiec 27 Ekonomiczne dotychczasowi sprzedawcy stosują upusty poza taryfowe (dla dużych odbiorców) Zabezpieczenia finansowe (duzi odbiorcy) niewiele można uzyskać bo duży składnik opłat przesyłowych Niska cena energii w ogóle i małe różnice pomiędzy sprzedawcami Biurokratyczne Nowe regulacja w kierunku zmiany sprzedawcy w 39 dni faktyczna procedura zmiany sprzedawcy pomimo ustaw i regulacji, nie działa łatwo 26
27
Zadanie domowe Analiza rachunku za energię elektryczną i opcja zmiany dostawcy Analiza własnego rachunku (wybrany w grupie) Dostawca Grupa taryfowa Roczne zużycie energii Taryfa Za energię elektryczną Za przesył Podatki i inne Roczne całkowite opłaty za energie (i całkowita stawka brutto za 1 kwh) Analiza możliwości zmiany dostawcy Wybrać innego dostawcę Jego warunki (ceny) Ile zaoszczędzimy (lub nie) w ciągu roku dla naszego zużycia 28
29
3