Warszawa, dnia 10 maja 2007 r. Rzecznik Praw Obywatelskich dr Janusz KOCHANOWSKI RP0-547813-II/O7/DK. Wielce Szanowny Panie Ministrze



Podobne dokumenty
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości z upoważnienia ministra na interpelację nr 4922

DECYZJA RAMOWA RADY 2003/568/WSISW(1) z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie zwalczania korupcji w sektorze prywatnym RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

Marek Michalak. RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, września 2013 roku Rzecznik Praw Dziecka. ZSR SOO/l 3/2013/ER

Handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem:

Pan Zbigniew Ziobro Minister Sprawiedliwości. Szanowny Panie Ministrze

Podstawy prawne zwalczania przestępstw internetowych na szkodę dzieci w Polsce

UCHWAŁA Z DNIA 23 KWIETNIA 2002 R. I KZP 12/2002

Art. 118 ust. 2 ustawy o PSP przewiduje, że od kary upomnienia wymierzonej przez

PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

Handel ludźmi a kryzysy migracyjny i uchodźczy na początku XXI wieku w regionie śródziemnomorskim, w Europie czy w Unii Europejskiej?

Druk nr 580 Warszawa, 12 maja 2006 r.

Spis treści. Część I Problematyka ofiar przestępstw w powszechnych dokumentach o uniwersalnych prawach człowieka...25

- o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego.

*** PROJEKT ZALECENIA

m-iim/b RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI DL-P I /09 Warszawa, dnia ^ listo pada 2009 r. dot. RPO II/09/PS O k

KOMENDA WOJEWÓDZKA POLICJI W KRAKOWIE

Szanowny Panie Ministrze,

Państwa Strony zobowiązują się ponadto przyznać Podkomitetowi do spraw prewencji nieograniczony dostęp do wszystkich informacji dotyczących:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc

Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy Kodeks postępowania karnego. (druk nr 359)

POSTANOWIENIE Z DNIA 15 CZERWCA 2011 R. II KO 38/11

System wsparcia i ochrony ofiar handlu ludźmi

POSTANOWIENIE DNIA 8 GRUDNIA 2004 R. V KK 344/04

BL TK/15 Warszawa, 7 lipca 2016 r.

POSTANOWIENIE. Protokolant Katarzyna Wełpa

POSTANOWIENIE. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. UZASADNIENIE

Warszawa, Pan Komendant Nadinsp. Krzysztof Gajewski Komendant Główny Policji. Szanowny Panie Komendancie,

- o zmianie ustawy Kodeks karny (druk nr 2024).

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Dorota Rysińska

Analiza orzeczeń sądowych za lata w sprawach dotyczących handlu ludźmi z art. 253 k.k. oraz wybranych losowo spraw z art k.k.

Pan Donald Tusk Prezes Rady Ministrów Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Al. Ujazdowskie 1/ Warszawa

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

bezpiecznie i nawet nie przewiduje się możliwości zapytania dziecka, gdzie chce być przesłuchane i kto powinien w tej czynności mu towarzyszyć.

POSTANOWIENIE. Protokolant Jolanta Grabowska

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Cesarz

- o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 3187).

DECYZJA RAMOWA RADY 2005/222/WSiSW z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie ataków na systemy informatyczne

POSTANOWIENIE. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Tomasz Grzegorczyk (sprawozdawca) SSN Eugeniusz Wildowicz

Komenda Wojewódzka Policji z siedzibą w Radomiu

PRZESTĘPSTWO HANDLU LUDŹMI W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM

RZECZPOSPOLITA POLSKA Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich. Ryszard CZERNIAWSKI RPO VII-720/13/KG/MMa

U Z A S A D N I E N I E

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Jarosław Matras SSN Roman Sądej (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Roman Sądej (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka

Polscy sędziowie wobec handlu ludźmi i jego ofiar

POSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz

EUROPEJSKI DZIEŃ WALKI Z HANDLEM LUDŹMI

WYROK Z DNIA 4 MARCA 2009 R. III KK 322/08

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca) SSN Eugeniusz Wildowicz

GLOSA do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 21 lutego 2012 r., II AKa 338/11 1

PROJEKT STANOWISKA RZĄDU

POSTANOWIENIE. SSN Kazimierz Klugiewicz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Jerzy Grubba. Protokolant Joanna Sałachewicz

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący) SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca) SSN Dorota Rysińska

Decyzja ramowa Rady w sprawie zwalczania przestępczości zorganizowanej: Jak można wzmocnić unijne ustawodawstwo w tym zakresie?

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Kowal

WYROK Z DNIA 13 GRUDNIA 2000 R. II KKN 199/98

1. Zbigniew Lasocik, Niekaralność ofiar handlu ludźmi - wstępna diagnoza problemu, Ośrodek Badań Handlu Ludźmi UW, Warszawa, 2013.

POSTANOWIENIE. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Jarosław Matras (sprawozdawca) SSN Dariusz Świecki

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon (sprawozdawca) SSN Andrzej Stępka

KILKA REFLEKSJI NAD DEFINICJĄ HANDLU LUDŹMI

WYROK Z DNIA 19 LISTOPADA 2009 R. SNO 71/09

Wielce Szanowna Pani Premier

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jarosław Matras (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)

UCHWAŁA Z DNIA 26 WRZEŚNIA 2002 R. I KZP 20/02

Druk nr 2144 Warszawa, 22 października 2003 r.

J(CU. Pan Jacek Cichocki Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

Spis treści. Rozdział I RUCHY SPOŁECZNE

SPR!\ W I[]) LI vvości

Grafika:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Kowal

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej III. (Akty przygotowawcze) RADA (2008/C 52/01)

Pan Marek Borowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie

POSTANOWIENIE. Protokolant Małgorzata Sobieszczańska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)

Protokół z Palermo o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, 2000 r.

***I PROJEKT SPRAWOZDANIA

Spis treści WYKAZ SKRÓTÓW SŁOWO WSTĘPNE WPROWADZENIE CZĘŚĆ I. PRZECIWDZIAŁANIE I ZWALCZANIE PRZESTĘPCZOŚCI W UNII EUROPEJSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dorota Rysińska (przewodniczący) SSN Barbara Skoczkowska SSN Roman Sądej (sprawozdawca)

SPIS TREŚCI WSTĘP... 7 WYKAZ SKRÓTÓW ZASTOSOWANYCH W PUBLIKACJI... 8

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący) SSN Małgorzata Gierszon SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)

Handel ludźmi. Warszawa, dnia 28 września 2018 roku

OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 23 czerwca 2016 r. w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw

Pan. Donald Tusk. W związku z licznymi wątpliwościami jakie wywołała informacja o planowanym na

Pan Borys Budka Minister Sprawiedliwości Warszawa

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Włodzimierz Wróbel (przewodniczący) SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca) SSN Krzysztof Cesarz

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Dorota Szczerbiak

Wystąpienie na konferencję ETOH-u

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Katarzyna Wełpa

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Zbigniew Puszkarski (przewodniczący) SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca) SSN Eugeniusz Wildowicz

Sz. P. Leszek Świętochowski Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych ul. Inflancka Warszawa. Szanowny Panie Prezesie

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Dorota Rysińska SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący) SSN Józef Szewczyk SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Joanna Porowska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący) SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca) SSN Eugeniusz Wildowicz

POSTANOWIENIE. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 29 listopada 2018 r.,

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Danuta Bratkrajc

Zajęcia nr 17: Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze rozwiązywanie kazusów

P O S T A N O W I E N I E

POSTANOWIENIE. SSN Andrzej Tomczyk

Transkrypt:

Warszawa, dnia 10 maja 2007 r. Rzecznik Praw Obywatelskich dr Janusz KOCHANOWSKI RP0-547813-II/O7/DK 00-090 Warszawa Tel. centr. 0-22 551 77 00 AI. Solidarności 77 Fax 0-22 827 64 53 Pan Zbigniew Ziobro Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Wielce Szanowny Panie Ministrze Uprzejmie informuję, że wpływają do mnie sygnały, m.in. od przedstawicieli organizacji pozarządowych, zajmujących się pomocą ofiarom handlu ludźmi, wskazujące na potrzebę wprowadzenia definicji handlu ludźmi" do art. 253 1 Kodeksu karnego. Unia Europejska przystąpiła do Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej z dnia 15 listopada 2000 r. i uzupełniających ją protokołów, co oznacza, że Polskę obowiązuje definicja handlu ludźmi, zawarta w art. 3 Protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi (tzw.protokołu z Palermo). Polska ratyfikowała również Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii z dnia 25 maja 2000 r., zawierający m.in. definicję handlu dziećmi. Ratyfikowanie przez Polskę Protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka oraz Protokołu z Palermo spowodowało, że zawarte tam definicje sprzedaży dzieci i handlu ludźmi stały się automatycznie częścią polskiego prawa i mogą być bezpośrednio powoływane przez sądy. Jednak obowiązek zdefiniowania w polskim prawie handlu ludźmi wynika też z treści Decyzji Ramowej Rady Unii Europejskiej 2002/629/WSiSW z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi, która zobowiązuje m.in.polskę do wprowadzenia do krajowego prawa karnego definicji przestępstw odpowiadających standardom minimalnym w niej zawartym i dostosowania wysokości kar. W Polsce zwolennikami nowelizacji przepisu art. 253 1 K.k. są szczególnie organizacje pozarządowe, z którymi współpracuję na podstawie art. 17 a ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. nr 14 poz. 147), a które

świadczą pomoc ofiarom handlu ludźmi. Organizacje te wskazują na problem uznawania przez organy ścigania, że dany czyn nie może zostać potraktowany jako przestępstwo tylko z tego względu, że zapis art. 253 1 K.k. jest nieprecyzyjny. Przykładem jest jednorazowa transakcja kupna-sprzedaży jednego człowieka, która nie jest traktowana jako handel iudźmi, mimo utrwalonego w orzecznictwie poglądu doktryny (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 24 maja 2004 r. sygn. II AKa 66/04 w Białymstoku) tylko z tego względu, że wyraz uprawianie" zawarty w art. 253 1 K.k. nie dotyczy czynu jednorazowego. Zwolennikami zmian w przedmiotowym zakresie są również wybitni przedstawiciele sądownictwa i świata nauki. Między innymi jeszcze na etapie projektowania treści zapisów Kodeksu karnego z 1997 r., art. 253 1 K.k. skrytykował zdecydowanie m.in. prof. dr hab. Lech Gardocki. Wyraził opinię, że jest on sprzeczny z zasadą jasnego i zrozumiałego formułowania przepisu karnego {nullum crimen sine legę certa) - nie opisuje bowiem zachowania się sprawcy w sposób pozwalający zorientować się obywatelowi czego zabrania. Nie wiadomo bowiem co oznacza "uprawianie handlu ludźmi". Z tego powodu, przepis ten nie może być stosowany (L. Gardocki: Organizowanie adopcji a handel dziećmi. "Palestra" 1994, nr 11, s. 45 oraz M. Filar: Glosa do uchwały z 29 XI 1995, I KZP 33/95. "Państwo i Prawo" 1996, nr 12, s. 111.) Według prof. Eleonory Zielińskiej, trudności interpretacyjne ze stosowaniem przepisów Kodeksu karnego dotyczących handlu ludźmi, występujące w naszej rodzimej praktyce sądowej, dodatkowo komplikowane przez penalizujący niewolnictwo art.8 przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1997 r., są równie istotnym argumentem za potrzebą zdefiniowania w Kodeksie karnym pojęcia handlu ludźmi zgodnie ze standardami międzynarodowymi i Uporządkowaniem polskich przepisów dotyczących handlu ludźmi. Zdaniem wskazanej autorki, za potrzebą wprowadzenia definicji handlu ludźmi do polskiego kodeksu karnego przemawia charakter samego Protokołu z Palermo, albowiem jego przepisy mają zastosowanie tylko do przypadków, gdy przestępstwo handlu ludźmi ma charakter międzynarodowy i zostało popełnione w ramach zorganizowanej grupy przestępczej (E.Zielińska: Zakaz handlu ludźmi w polskim prawie karnym. Handel ludźmi- zapobieganie i ściganie" pod red.zbigniewa Lasocika IPSIR UW, 2006 r.s.219). Należy również ponieść, że wprowadzenie definicji handlu ludźmi do Kodeksu karnego było zadaniem Ministerstwa Sprawiedliwości, przyjętym w Krajowym Programie Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi, do realizacji w terminie do dnia 1 maja 2004 r. W treści Krajowego Programu na lata 2005-2006 r. również wskazuje się na problem różnorodnej

interpretacji przepisu art. 253 K.k. przez sądy w całym kraju, którym według autorów programu, powinno zająć się Ministerstwo Sprawiedliwości. Mając na względzie przedstawione kwestie, dotyczące treści art. 253 1 K.k., uprzejmie proszę Pana Ministra o przekazanie informacji o efektach analizy orzeczeń sądowych w sprawach dotyczących handlu ludźmi pod kątem zgodności z definicją handlu ludźmi, zawartą w Protokole do Konwencji ONZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, której wykonanie zlecił Pan Minister Instytutowi Wymiaru Sprawiedliwości. Będę również zobowiązany za rozważenie możliwości wprowadzenia definicji handlu ludźmi do Kodeksu karnego, do art.253 K.k. lub do rozdziału XIV K.k., uwzględniając przy tym mogące mieć istotne znaczenie z perspektywy definicji, tezy uzasadnienia orzeczenia Sądu Najwyższego sygn. V KKN 353/00 z dnia 19 kwietnia 2002 r. (LEX na 56863). Kolejną sprawą, mającą ścisły związek z przedstawioną kwestią definicji handlu ludźmi, jest kwestia implementacji Protokołu fakultatywnego do Konwencji Praw Dziecka ONZ dot. handlu dziećmi, prostytucji i pornografii dziecięcej, zawierającego definicję handlu dziećmi. Ustawa wyrażająca zgodę na ratyfikację Protokołu fakultatywnego do Konwencji Praw Dziecka ONZ dot. handlu dziećmi, prostytucji i pornografii dziecięcej została przyjęta przez Sejm w dniu 10 września 2004 roku i podpisana przez Prezydenta RP w dniu 25 października 2004 r. Ratyfikacja Protokołu miała miejsce w dniu 4 lutego 2005 r. Zgodnie z treścią Krajowego Programu Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi, za implementację wskazanego Protokołu, odpowiada Ministerstwo Sprawiedliwości i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W ramach tego zadania, miało min. nastąpić upowszechnienie w świadomości praktyków wymiaru sprawiedliwości szczególnego podejścia do przypadków handlu dziećmi oraz realizacja polskich zobowiązań międzynarodowych. Zadaniem Ministerstwa Sprawiedliwości było również rozpoznanie stanu oraz określenie ewentualnych potrzeb w zakresie dostosowania polskiego prawa do zaleceń przedmiotowego Protokołu. W dniu 18 grudnia 2006 r. Biuro Informacji Rady Europy wraz z Ośrodkiem Studiów Handlu Ludźmi Uniwersytetu Warszawskiego i Polską Sekcją Międzynarodowej Komisji Prawników zorganizowały konferencję pt: Handel ludźmi - wyzwanie dla społeczeństwa obywatelskiego". W konferencji uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Policji i wielu innych instytucji, w tym podległego mi urzędu. W toku obrad podniesiono problem braku implementacji Protokołu fakultatywnego

do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii. Wskazano, iż tym zagadnieniem zajmuje się Ministerstwo Sprawiedliwości, ale nie jest znany etap prac legislacyjnych. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało na swoich stronach internetowych sprawozdanie z wykonania Krajowego Programu Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi z lat 2005-2006. W punkcie poświęconym Protokołowi fakultatywnemu do Konwencji Praw Dziecka ONZ dot. handlu dziećmi, prostytucji i pornografii dziecięcej, zawarta jest jedynie informacja, iż polskie prawo jest dostosowane do zaleceń Protokołu. W toku obrad Zespołu ds. Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi MSWiA w dniu 26 stycznia 2007 r., reprezentująca mnie p. Dorota Krzysztoń Główny Koordynator Programu ds.pomocy Ofiarom Przestępstw, zgłosiła wątpliwości dotyczące tego stwierdzenia, wskazując, że obowiązujący Kodeks karny m.in. nie zapewnia pełnej ochrony przed wykorzystywaniem seksualnym małoletnich między 15 a 18 rokiem życia. Ratyfikacja Protokołu w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii oznacza konieczność poszerzenia ochrony dzieci chociażby w sferze karalności pornografii dziecięcej, dziecięcej prostytucji, przez objęcie nią małoletnich aż do ukończenia 18 roku życia, zgodnie z definicją dziecka, przyjętą w art. 1 Konwencji o prawach dziecka. Co więcej, zgodnie z wymienionym Protokołem, Polska jest zobowiązana wprowadzić karalność handlu dziećmi odpowiednimi sankcjami, uwzględniającymi ich niezwykle poważny charakter. Protokół nie uściśla, co należy rozumieć przez odpowiednie sankcje", dlatego też w mojej ocenie należy mieć na względzie treść decyzji Ramowej Rady Unii Europejskiej w sprawie zwalczania handlu ludźmi z dnia 19 lipca 2002 r., w której mowa jest o skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcjach karnych, takich jak zagrożenie karą pozbawienia wolności do lat 8. Mając na względzie treść decyzji Ramowej Rady UE z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi, wydaje się, że kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, przewidziana w przypadku czynu z art. 253 2. K.k. jest zbyt łagodna. W tym miejscu zaznaczam, że treść art. 253 2 K.k. penalizującego handel dziećmi jedynie w celu adopcji budzi moje wątpliwości. Zgodnie z definicją handlu dziećmi, zawartą w przedmiotowym Protokole, handel dziećmi może odbywać się w różnych celach, nie tylko w celu ich adopcji. Skoro ustawodawca zdecydował o osobnym potraktowaniu handlu dziećmi, to winien to uczynić konsekwentnie, nie zawężając handlu dziećmi do jednego tylko celu w art. 253 2 K.k., jednocześnie traktując zbiorczo pozostałe formy handlu dziećmi w art. 253 1 K.k.

Zgadzam się z poglądami praktyków, że handel dorosłymi i handel dziećmi nie są zjawiskami tożsamymi. Już sama specyficzna sytuacja prawna czy psychologiczna dziecka - ofiary handlu wskazuje na konieczność traktowania handlu dziećmi w sposób odrębny. Tym samym podział art. 253 K.k., w mojej ocenie, winien przebiegać według wieku pokrzywdzonego, a nie celu czynu. Ze względu na różnorodność form, jakie przybiera dzisiaj zjawisko handlu dziećmi (min. angażowanie dzieci do pracy przymusowej, wykorzystywanie ich organów dla zysku, seksualne wykorzystywanie) unikałbym również wskazania zamkniętej listy celów handlu dziećmi, uwagę skupiając na tym, czy dany czyn wyczerpuje znamiona handlu dziećmi w świetle definicji zawartej w Protokole. Uwagę również zwraca fakt, że dla pełnej realizacji zapisów takich dokumentów, jak Protokół fakultatywny do Konwencji Praw Dziecka ONZ dot. handlu dziećmi, prostytucji i pornografii dziecięcej, należy mieć na względzie przepisy całego polskiego ustawodawstwa, a nie tylko Kodeksu Karnego, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego wykonawczego. Zważywszy zatem na rangę problemu podniesionego przez organizatorów i uczestników konferencji pt: Handel ludźmi- wyzwanie dla społeczeństwa obywatelskiego" oraz wskazane wątpliwości dotyczące stanu dostosowania polskiego prawa do zaleceń Protokołu, uprzejmie proszę Pana Ministra o rozważenie podjęcia działań w tej sprawie i poinformowanie mnie o zajętym stanowisku w tej kwestii. Łączę wyrazy szacunku /-/ Janusz Kochanowski