ZAKRES WYMAGAŃ Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ CZŁOWIEKA DLA STUDENTÓW I ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII Znajomość mian anatomicznych w języku polskim i angielskim. Osie i płaszczyzny ciała człowieka. Narządy bierne ruchu: Ogólna budowa kości, czynność kości, okostna i ochrzęstna, szpik kostny oraz rozwój kości. Szczegółowa znajomość budowy kości: klinowej, podniebiennej, sitowej, skroniowej, szczęki, żuchwy oraz I i II kręgu szyjnego. Jamy i doły czaszki. Ogólny opis pozostałych kości czaszki, kręgów, kości krzyżowej i guzicznej. Ogólny opis kości obręczy barkowej, ramienia, przedramienia, obręczy biodrowej, uda oraz goleni z odróżnieniem kości strony prawej i lewej. Kości ręki i stopy nazwy kości, ich położenie w obrębie ręki i stopy. Rodzaje połączeń kości. Ogólna budowa stawów. Rodzaje stawów ze względu na ukształtowanie powierzchni stawowych. Dokładny opis stawów: skroniowo-żuchwowego, górnego i dolnego głowy ze znajomością przyczepów torebek stawowych i więzadeł oraz rodzajami i zakresem wykonywanych ruchów. Znajomość powierzchni stawowych oraz nazw więzadeł i rodzajów ruchów w stawach: ramiennym, łokciowym, promieniowo-nadgarstkowym, biodrowym i kolanowym. Pozostałe stawy rodzaj stawu, powierzchnie stawowe oraz rodzaje wykonywanych ruchów. Budowa kręgosłupa, klatki piersiowej oraz miednicy. Znajomość płaszczyzn miednicy, jej wymiarów zewnętrznych i wewnętrznych oraz więzadeł kręgosłupa: podłużnego i tylnego. Narządy czynne ruchu: Ogólna budowa mięśni, ich mechanika i narządy pomocnicze. Znajomość przyczepów, topografii, działania i unerwienia mięśni: żwacza, skroniowego, skrzydłowego bocznego i przyśrodkowego, nadgnykowych, mostkowo-obojczykowosutkowego oraz mięśni szpary usnej. Pozostałe mięśnie podział na grupy czynnościowo-topograficzne, nazwy mięśni wchodzących w skład danej grupy, działanie grupowe mięśni na główne stawy oraz unerwienie poszczególnych grup mięśni.
Znajomość działania mięśni na stawy: skroniowo-żuchwowy, ramienny, łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy, biodrowy, kolanowy, skokowe. Dokładna znajomość przyczepów i przebiegu powięzi głowy i szyi, pozostałe powięzie znajomość ogólna. Dokładna znajomość ograniczeń, zawartości i topografii: trójkątów szyi, przestrzeni międzypowięziowych głowy i szyi, a w szczególności: skroniowej, podskroniowej, policzkowej, zażuchwowej, skrzydłowo-żuchwowej, między mięśniem żwaczem a gałęzią żuchwy, podbródkowej, podżuchwowej, podjęzykowej, przygardłowej zagardłowej i dna jamy ustnej. Znajomość ograniczeń i zawartości: jamy pachowej, dołu łokciowego, kanału nadgarstka, kanału pachwinowego, udowego i przywodzicieli, trójkąta udowego i dołu podkolanowego. Znajomość miejsc zmniejszonego oporu ścian brzucha i miednicy. Podział na grupy pochewek ścięgien ręki i stopy. Narządy wewnętrzne: Znajomość budowy makroskopowej, topografii, unaczynienia i unerwienia oraz czynności narządów: układu trawiennego, oddechowego, moczowego, płciowego, gruczołów dokrewnych oraz narządów zmysłów / wymienić mięśnie języka, podniebienia i gardła, mięśnie krtani, dna miednicy, gałki ocznej oraz kosteczek słuchowych bez przyczepów/. Czas i kolejność wykłuwania się zębów mlecznych i stałych. Znajomość najczęstszych wad rozwojowych głowy i szyi. Otrzewna rozwój, budowa makroskopowa, przebieg, unerwienie i zachyłki otrzewnej. Opłucna i osierdzie granice i unerwienie. Śródpiersie podział, ograniczenie, zawartość. Układ krążenia: Serce opis, budowa ściany, umocowanie, topografia, unaczynienie, unerwienie, czynność układu przewodzącego i zastawek serca oraz miejsca ich osłuchiwania. Budowa ścian naczyń krwionośnych. Krążenie małe, duże i płodowe. Znajomość początku, dokładnego przebiegu, zakończenia gałęzi oraz obszaru ich unaczynienia: aorty, pnia płucnego, ramienno-głowowego, tętnicy podobojczykowej, tętnicy szyjnej wspólnej, wewnętrznej, zewnętrznej, tętnicy językowej, tętnicy twarzowej, tętnicy szczękowej, tętnicy biodrowej wspólnej i wewnętrznej, pnia trzewnego, tętnicy krezkowej górnej i dolnej.
Pozostałe tętnice początek, położenie, gałęzie oraz obszar unaczynienia. Znajomość początku, przebiegu, zakończenia i dopływów żył: głównych górnej i dolnej, powierzchownych i głębokich żył głowy i szyi, nieparzystych, wrotnej, powierzchownych kończyny górnej i dolnej. Pozostałe żyły początek, położenie, obszar drenowania, zakończenie. Znajomość zespoleń pomiędzy układem żylnym zewnątrz- wewnątrzczaszkowym, żyłami głównymi oraz układem żyły wrotnej i żył głównych. Układ chłonny: Czynniki warunkujące przepływ limfy. Budowa naczyń i węzłów chłonnych. Przewód piersiowy i przewód chłonny prawy i duże pnie limfatyczne początek, przebieg, położenie, zakończenie, obszar zbierania limfy. Dokładna znajomość naczyń i węzłów chłonnych głowy i szyi oraz z jakich okolic dochodzą do węzłów naczynia doprowadzające i dokąd podążają naczynia odprowadzające. Pozostałe naczynia i węzły chłonne wiadomości podstawowe. Układ nerwowy: Podział morfologiczny i czynnościowy. Centralny układ nerwowy Budowa ogólna i podział ontogenetyczny. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna mózgowia i rdzenia kręgowego. Znajomość lokalizacji czynności w korze mózgu, ośrodków układu pozapiramidowego, ośrodków podkorowych, ośrodków pnia mózgu i rdzenia kręgowego oraz jąder nerwów czaszkowych. Dokładna znajomość dróg: korowo-rdzeniowej, korowo-jądrowej, czucia powierzchownego i głębokiego z obszaru zaopatrzenia nerwów czaszkowych i rdzeniowych, wzrokowej, węchowej, słuchowej, smakowej i statycznej. Znajomość dróg mózgu do- i odmóżdżkowych oraz układu pozapiramidowego rozpoczynających się w pniu mózgu. Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Płyn mózgowo-rdzeniowy. Unaczynienie mózgowia i rdzenia kręgowego. Układ nerwowy obwodowy Ogólna budowa nerwów. Dokładna znajomość budowy nerwu rdzeniowego. Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych zakres unerwienia czuciowego i ruchowego. Budowa i położenie splotów: szyjnego, ramiennego i lędźwiowo-krzyżowego. Gałęzie krótkie w/ w splotów i nerwy międzyżebrowe zakres unerwienia. Gałęzie długie początek, podstawowe dane dotyczące przebiegu jak wyjście na kończynę, położenie w określonej
grupie mięśniowej, zakres unerwienia. Nerwy czaszkowe miejsca wyjścia z mózgowia oraz czaszki. Dokładna znajomość przebiegu gałęzi oraz zakresu ich unerwienia nerwów: ocznego, szczękowego, żuchwowego, językowo-gardłowego, błędnego, twarzowego i podjęzykowego. Pozostałe nerwy czaszkowe zakres unerwienia. Dokładna znajomość położenia zwojów: podżuchwowego, skrzydłowo-podniebiennego i usznego, ich korzeni, gałęzi i ich zakresu unerwienia. Układ nerwowy autonomiczny Ogólne cechy budowy układu autonomicznego. Znajomość schematu łuku odruchowego wegetatywnego. Dokładna znajomość lokalizacji ośrodków układu współczulnego i przywspółczulnego, budowy i gałęzi pnia współczulnego, położenia i zakresu unerwienia dużych splotów wegetatywnych oraz czynności układu autonomicznego. Uwagi kliniczne: I semestr złamania obojczyka, zwichnięcia stawu ramiennego, tabakierka anatomiczna, zespół kanału nadgarstka, zapalenie nadkłykci, urazy splotu ramiennego, uszkodzenia nerwu promieniowego, łokciowego i pośrodkowego, pomiar ciśnienia krwi, zespół ucisku żyły podobojczykowej, rak gruczołu sutkowego, przecięcie t. promieniowej lub łokciowej, przetoka dializacyjna, wkłucie dożylne, skolioza, kifoza, lordoza, nowotwory kręgów, osteoporoza, przepuklina krążka międzykręgowego, kręgozmyk, pobieranie szpiku kostnego, złamania żeber, bóle pleców, drenaż klp, obrazowanie płuc, choroba wieńcowa, najczęstsze wady serca, osłuchiwanie serca,układ przewodzący serca, rak sutka, przepukliny, badanie przewodu pokarmowego, rak żołądka, zapalenie wyrostka robaczkowego, żółtaczka, dializa otrzewnowa, szerzenie się chorób przez otrzewną, badanie dróg moczowych, cewnikowanie, przeszczep nerek, nowotwory gruczołu krokowego, pomiary miednicy, nacięcie krocza, zagłębienie odbytniczo-maciczne, blokada nerwu sromowego, choroby śledziony, tętnica udowa, zespolenia między krążeniem wrotnym i krążeniem układowym, żylaki odbytu, złamanie szyjki kości
udowej, badanie stawu kolanowego, koślawa deformacja palucha, iniekcje domięśniowe, żylaki, zakrzepica żył głębokich, dostęp do naczyń udowych kończyny dolnej, przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych, II semestr złamania sklepienia czaszki i krwiak nadtwardówkowy, złamania z wgłobieniem, złamania otwarte, złamania w okolicy pterionalnej.(gray 38), zwichnięcie żuchwy (Moryś 122), zapalenie wyrostka sutkowego (Gray 114), wyciek płynu mózgowordzeniowego(moryś 112), ciemiączka( Moryś 119), rozerwanie więzadła poprzecznego (Moryś T I 101), obrazowanie głowy (Gray 37, 38), powikłanie złamania oczodołu (Gray 274), kręcz szyi (Moryś 13), zespół mięśnia pochyłego przedniego (Moryś 19), przestrzenie międzypowięziowe głowy i szyi (Gray 155), patologia tarczycy(gray 169, Moryś 77), tężyczka (Moryś 78), miejsce Kiesselbacha (Moryś 205), zapalenie zatok obocznych nosa (Moryś 215), porażenie nerwu twarzowego (Gray 79), uszkodzenie nerwu XII (Gray 139) ), ślinianki (Gray 72), neuralgia nerwu V (Gray 80), tracheostomia (Gray 208), konikotomia.(moryś 64), powiększenie migdałka gardłowego(moryś 49), laryngoskopia, tętno na tętniczy szyjnej wspólnej (Moryś 25), uszkodzenie skóry głowy (Gray 84), dostępy do żył centralnych (Gray 155), tętno żylne szyi (Gray 163), odpływ chłonki z głowy i szyi (Gray 185), zespół Hornera (Gray 89), badanie oka, uszkodzenie nerwów zaopatrujących mięśnie otoczenia gałki ocznej(gray 98), jaskra i zaćma (Gray 105), badanie ucha, perforacja błony bębenkowej (Gray 111), woskowina (Moryś 246), paracenteza (Bochenek ), otoskleroza (Moryś 253), niedrożność trąbki słuchowej (Moryś 255), uszkodzenia nerwów czaszkowych (Gray 62), uszkodzenia kory mózgu (365-378 Fix), stwardnienie rozsiane choroby demielinizacyjne, choroba Huntingtona i dyskinezy (342-343 Fix), guzy przysadki mózgowej(gray 275), choroba Parkinsona (342 Fix), zaburzenia czynności móżdżku (252-254 Fix), wodogłowie i wady wrodzone OUN (73-76 Fix), nakłucie lędźwiowe i podpotyliczne, angiografia i zaburzenia naczyń mózgowych, udar niedokrwienny i krwotoczny, krwiaki nad- i podtwardówkowe, krwawienie podpajęczynówkowe, prawo Monro ciasnota wewnątrzczaszkowa (47-50 Fix), ocena krwiaków (Gray 53,54), udar mózgu, tętniaki wewnątrzczaszkowe (Gray 48), uszkodzenia dróg nerwów rdzeniowych (128-129Fix), zespół Brown-Sequarda (140-141 Fix), uszkodzenia dróg nerwów czaszkowych, zespół Hornera (128 Fix), zaburzenia czynności móżdżku (252-254Fix),