MOŻLIWOŚCI ROZWOJU SPALARNI ODPADÓW W POLSCE VI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NOWA ENERGIA USER FRIENDLY 2010 Jean-Michel Kaleta Warszawa 18 czerwca 2010
Spis treści Strona Czy można spalać odpady komunalne? 3 Dlaczego powinniśmy spalać odpady komunalne? 6 Jakie są warunki rozwoju spalarni w Polsce? 13 2
Czy można spalać odpady komunalne? 18/03/2009 > SITA POLSKA 3
Zawartość pojemników na zmieszane odpady komunalne Odpady ulegające biodegradacji Gazety, papier, makulatura Inne odpady (palne/niepalne, niebezpieczne) Szkło Tworzywa sztuczne Metal 4
Wartość opałowa odpadów Odpady mogą stanowić źródło energii Odpady komunalne zm ieszane 9 000-11 000 Odzysk energetyczny w wyniku przekształcania termicznego (prąd/ciepło) Drew no 10 000-15 000 Paliw o alternatyw ne Wegiel 20 000 25 000 Odzysk energetyczny w wyniku współspalania w piecach cementowych (odpady przemysłowe) Olej 45 000 Gaz 50 000 0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 KJ/kg 5
Dlaczego powinniśmy spalać odpady komunalne? 18/03/2009 > SITA POLSKA 6
Sposób zagospodarowania odpadów UE wyznacza strategię dotyczącą zagospodarowania odpadów, która opiera się na 2 podstawowych zasadach: Prewencji: redukcja ilości oraz stopnia szkodliwości odpadów poprzez zmniejszenie obecności w odpadach substancji niebezpiecznych Odzysku: promocja odzysku odpadów poprzez recykling, ponowne użycie bądź odzysk energii Składowanie odpadów powinno być stosowane w ostatniej kolejności. 7
Hierarchia postępowania z odpadami Odzysk (w tym energetyczny) należy do najbardziej preferowanych sposobów zagospodarowania odpadów Zapobieganie - Minimalizacja Ponowne użycie Recykling Odzysk Składowanie Spalanie odpadów z odzyskiem energetycznym 8
Hierarchia postępowania z odpadami W Polsce, większość odpadów komunalnych jest nadal wysyłana na składowiska 9
Ramy prawne dot. składowania odpadów Zamykanie składowisk nie spełniających wymagań (UE) 2004 : 1.321 funkcjonujących składowisk 2006 : 740 funkcjonujących składowisk 2014 : 200 funkcjonujących składowisk (wg KPGO) Redukcja składowanych odpadów ulegających biodegradacji (UE) 75% do 2010 50% do 2013 35% do 2020 (w stosunku do roku 1995) Zakaz składowania odpadów zawierających (zainspirowane niemieckim prawem TASI): OWO > 5% wartość kaloryczna > 6 MJ/kg 10
Redukcja ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji mil.ton Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że Polska nie osiągnie wymaganych poziomów redukcji dla 2010 i 2013 roku 7 6 5 4 Odpady ulegające biodegradacji 3 2 1 0 1995 2004 2005 2006 2010 2013 2020 Zdeponowane odpady biodegradowalne Dopuszczone do składowania (2010-2020) 11
Zielona energia Projekt rozporządzenia dotyczący kwalifikacji energii pochodzącej ze spalania odpadów komunalnych 42% energii wytworzonej podczas spalania odpadów może być traktowana jako zielona energia cena zielonych certyfikatów : 37 60 /MWh (cena z Giełdy Energii -2009) 12
Uwarunkowania rozwoju spalarni odpadów w Polsce 18/03/2009 > SITA POLSKA 13
Aspekt społeczny Opór społeczny oraz ryzyko środowiskowe związane z unieszkodliwianiem odpadów stanowi główną przeszkodę rozwoju spalarni w Europie Same argumenty techniczne nie są wystarczające by przezwyciężyć ten opór Negatywne postrzeganie spalarni odpadów przez społeczeństwo związane jest z brakiem klarowności co do wpływu stałych pozostałości po spalaniu oraz gazów odlotowych na zdrowie człowieka Niezbędny jest rozwój zaawansowanych technologii połączony z jasną i klarowną komunikacją społeczną. 14
Zabezpieczenie strumieni odpadów Projekt założeń do projektu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 24 maja 2010 przywiduje przejęcie przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania wytworzonymi przez nich odpadami komunalnymi, a w szczególności: Zabezpieczenie strumieni odpadów jest istotnym elementem, który wymaga zmiany zapisów w ustawodawstwie przejęcie przez gminy własności odpadów komunalnych z możliwością wyłaniania w drodze przetargu podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych możliwość wskazania firmom odbierającym odpady miejsca ich przetwarzania/unieszkodliwiania przejęcie przez gminy obowiązku budowy i utrzymania instalacji do przetwarzania lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych ale nie jest to najistotniejszy element. 15
Konkurencyjność spalarni w stosunku do składowisk PLN/Mg Konieczność dalszego zwiększania tzw. opłat marszałkowskich, aby wysokość opłat za składowanie odpadów zbliżała się coraz bardziej do opłaty wejściowej w spalarniach 300 Opłata za składowanie 250 Szacowana stawka za przyjęcie odpadów przez spalarnię owydajności: 200 000 Mg/rok, 120 Meuros Capex, 50% dotacji UE, 60 Euros/MWh 200 150 100 50 0 160 180 140 120 100 104 75 16 64 75 85 85 90 90 95 95 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Opłata operatora Opłata środowiskowa 16
Efektywność projektu Partnerstwo Publiczno-Prywatne (PPP) jako sprawdzona efektywność w takich projektach: Efektywność zarządzania projektem kluczowy element, aby obniżyć koszt spalarni dla mieszkańców Każda ze stron ponosi ryzyko, które potrafi kontrolować w najlepszy sposób Każda ze stron uzyskuje korzyści odpowiednie do wykonywanych zadań / odpowiedzialności Odciążenie budżetu publicznego Ryzyko przekroczenia budżetu i terminu realizacji po stronie koncesjonariusza Ryzyko zgodności inwestycji (funkcja i zakres) z założeniami po stronie koncesjonariusza 17
Kompleksowy cykl zarządzania odpadami Przekształcanie termiczne jako jeden z elementów kompleksowego cyklu zarządzania odpadami Zbieranie odpadów Sortowanie - recykling Miasto Czyszczenie ulic Składowanie Przemysł Spalanie z odzyskiem energii Kompostowanie Unieszkodliwianie odpadów niebezpieczny ch Remediacja gleby Obróbka biologiczna 18
19