PRIORYTETY WOJEWODY LUBUSKIEGO W POMOCY SPOŁECZNEJ 2013 Gorzów Wlkp. 11 grudnia 2013r.
1. Priorytety w pracy ośrodków pomocy społecznej. 2. Standardy w środowiskowych domach samopomocy. 3. Kryteria podziału środków w domach pomocy społecznej. 4. Pomoc osobom bezdomnym.
KORZYSTAJĄCY Z POMOCY SPOŁECZNEJ 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 15,3 Wskaźnik osób objętych środowiskową pomocą społeczną w woj.lubuskim w latach 2007-2012 (%) 13,7 12,8 11,8 10,8 10,2 2007 2008 2009 2010 2011 2012
KORZYSTAJĄCY Z POMOCY SPOŁECZNEJ 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 5,9 4,4 10,5 Wskaźnik objętych środowiskową pomocą społeczną (%) stan na koniec grudnia 2012 r. 12,4 12,2 9,7 12,2 18,5 13,8 8,4 13,1 10,7 11,7 11,8 10,2 9,4 Najwyższy wskaźnik w powiatach: strzelecko-drezdeneckim, sulęcioskim, wschowskim. Najniższy wskaźnik : w Miastach: Zielona Góra, Gorzów Wlkp. oraz w powiecie świebodzioskim.
OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA 2007-2013 Na koniec czerwca 2013r. w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej zatrudnionych było ogółem 3.458 osób, z czego w Ośrodkach Pomocy Społecznej 1.300 osób, w tym 508 pracowników socjalnych. 520 500 480 460 440 420 400 380 424 PRACOWNICY SOCJALNI 450 468 478 500 501 508 2007 2008 2009 2010 2011 2012 VI 2013
OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA stan na koniec czerwca 2013r. 43 OPS nie spełnia wskaźnika zatrudnienia: 1 pracownik socjalny na 2000 mieszkaoców, nie mniej niż 3 pracowników socjalnych: 1/ 2000 mieszkaoców: Deszczno, Kostrzyn, Gubin miasto, Krosno Odrzaoskie, Międzyrzecz, Trzciel, Kożuchów, Nowa Sól Miasto, Nowa Sól Gmina, Otyo, Cybinka, Ośno Lubuskie, Słubice, Słoosk, Świebodzin, Zbąszynek, Sława, Szlichtyngowa, Zielona Góra Miasto, Babimost, Czerwieosk, Nowogród Bobrzaoski, Sulechów, Świdnica, Zielona Góra Gmina, Niegosławice, Żagao Miasto Wskaźnik zatrudnienia spełnia 40 OPS 43 40 Ośrodki, które spełniają wskaźnik Ośrodki, które nie spełniają wskaźnika
OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA stan na koniec czerwca 2013r. 20 Ośrodków Pomocy Społecznej na koniec czerwca br. zatrudniało dwóch pracowników socjalnych: Zatrudnienie 2 pracowników socjalnych w OPS 20 mniej niż 3 pracowników socjalnych: Bobrowice, Bytnica, Maszewo, Kolsko, Siedlisko, Słoosk, Lubrza, Szczaniec, Szlichtyngowa, Babimost, Bojadła, Kargowa, Trzebiechów, Zabór, Gozdnica, Niegosławice, Brody, Lipinki Łużyckie, Łęknica, Przewóz. 63 Ośrodki spełniające wymóg (nie mniej niż 3 pracowników socjalnych) Ośrodki, które zatrudniają 2 pracowników socjalnych
PROGRAM PILOTAŻOWY WDROŻENIA ALGORYTMÓW I KWESTIONARIUSZY SZACOWANIA RYZYKA ZAGROŻENIA ŻYCIA I ZDROWIA W ZWIĄZKU Z PRZEMOCĄ W RODZINIE W WOJ. LUBUSKIM Liczba gmin, które zadeklarowały pełny udział w pilotażu: We wszystkich lubuskich powiatach odbyły się spotkania dla pracowników pomocy społecznej i policjantów dot. celu i zasad pilotażu, roli pracowników pomocy społecznej, wymiany informacji o możliwościach współpracy w ramach pilotażu i ustalenia procedur w tym zakresie 25; 30% 58; 70% zapewniony całodobowy dostęp do pracownika socjalnego odmowa zapewnienia całodobowego dostępu do pracownika socjalnego 10; 12% Udział gmin w spotkaniach powiatowych: 73; 88% gminy uczestniczące w spotkaniach gminy, które nie uczestniczyły w spotkaniach
Efekty i najważniejsze wnioski z działao pilotażowych dla pomocy społecznej W 16 przypadkach policjanci wezwali pracownika socjalnego w celu udzielenia wsparcia ofiarom przemocy; Policjanci trzykrotnie konsultowali się z PCPR-ami w sprawie wskazania miejsca umieszczenia małoletniej ofiary przemocy w rodzinie odebranej z domu; Poprawa bezpieczeostwa ofiar i jakości świadczonych na ich rzecz usług; Poprawa zaangażowania w interwencje wobec przemocy w rodzinie służb pomocy społecznej; Podniosła się jakośd i skutecznośd współpracy Policji i pomocy społecznej w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie; Oszacowano zasoby pomocy społecznej w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie: pomoc społeczna dysponuje skutecznymi w działaniu, kompetentnymi profesjonalistami, którzy potrafią natychmiast zapewnid niezbędne wsparcie ofiarom przemocy. Ośrodki pomocy społecznej nie są przygotowane do świadczenia usług w taki sposób ze względów prawnych, technicznych, organizacyjnych.; Istotne okazało się zapewnienie całodobowej możliwości skorzystania z ośrodka interwencji kryzysowej; Ujawniona została potrzeba i kierunki zmian systemowych w polityce społecznej; Uwidoczniły się trudności we współpracy z przedstawicielami ochrony zdrowia.
Rekomendacje wynikające z pilotażu - dot. obszaru pomocy społecznej: Wskazana zmiana przepisów w zakresie konieczności zapewnienia całodobowej dyspozycyjności służb pomocy społecznej w celu udzielenia szybkiej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie; Rozważenie opracowania i upowszechniania narzędzi dla pracowników socjalnych mających na celu rozpoznanie sytuacji przemocy w rodzinie i wszczęcia w związku z tym procedury Niebieskie Karty ; Koniecznośd usankcjonowania wypracowanych w ramach programu pilotażowego procedur współpracy Policji i służb pomocy społecznej w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia; Rozważenie opracowania programu rządowego mającego na celu rozwój i utrzymanie sieci ośrodków interwencji kryzysowej w celu zwiększenia dostępności do wszechstronnej specjalistycznej pomocy, w tym całodobowej; Koniecznośd zapewnienia całodobowego dostępu do interwencyjnej pomocy psychologicznej dla małoletnich ofiar przemocy ze strony rodziców/opiekunów bez konieczności uzyskiwania zgody rodzica/opiekuna na objęcie dziecka takim wsparciem.
Kryteria podziału dodatkowych środków dla Ośrodków Pomocy Społecznej zapewnienie przez ośrodki pomocy społecznej całodobowej gotowości we wrześniu, podczas realizacji Programu pilotażowego wdrożenia algorytmów i kwestionariuszy szacowania ryzyka zagrożenia życia i zdrowia w związku z przemocą w rodzinie, spełnianie przez gminy ustawowego wskaźnika zatrudnienia pracowników socjalnych (1 pracownik socjalny na 2 tys. mieszkaoców, ale nie mniej niż 3 pracowników), relacja poziomu wydatków na realizację zadao własnych, które nie są dotowane z budżetu paostwa do dochodów własnych gminy (dane za 2012 r.). 12 000 000 zł 10 500 000 zł 9 000 000 zł 7 500 000 zł 6 000 000 zł Ośrodki pomocy społecznej - dotacja w 2013 r. ustawa budżetowa ustawa budżetowa plan po zmianach plan po zmianach
Środowiskowe domy samopomocy Stare Kurowo Dobiegniew Kostrzyn n/o Górzyca Ośno Lub. Rzepin Słubice Witnica Gorzów Wlkp. Lubniewice Sulęcin Santok Skwierzyna Międzyrzec z Drezdenko Pszczew Trzciel Na terenie województwa lubuskiego funkcjonuje obecnie 30 ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oferujących łącznie 752 miejsca (w tym: 123 miejsca w powiatach, 629 miejsc w gminach) Bieganów Świebodzin Krosno Odrz. Sulechów Gubin Zielona Góra Lubsko Nowa Sól LEGENDA Środowiskowe Domy Samopomocy - Gmina Żary Środowiskowe Domy Samopomocy - Powiat
72 000 zł 60 871 zł 398 350 zł 461 695 zł 577 220 zł 864 651 zł 1 827 303 zł 1 190 050 zł 1 239 985 zł 1 674 632 zł 1 462 300 zł 1 768 477 zł ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY ŚRODKI Z REZERWY CELOWEJ BUDŻETU PAOSTWA W LATACH 2002-2013 PRZYZNANE NA INWESTYCJE, REMONTY I URUCHOMIENIE NOWYCH MIEJSC 2 000 000 zł 1 800 000 zł 1 600 000 zł 1 400 000 zł 1 200 000 zł 1 000 000 zł 800 000 zł 600 000 zł 400 000 zł 200 000 zł 0 zł 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Środowiskowe domy samopomocy KRYTERIA PRZYZNANIA DODATKOWYCH ŚRODKÓW Z BUDŻETU WOJEWODY Akceptacja programu naprawczego Wykorzystanie miejsc oraz czas użytkowania Jednorodny profil domu z nastawieniem na pracę z uczestnikami przewlekle psychicznie chorymi lub głęboko upośledzonymi Odrębnośd organizacyjna Wskaźnik zatrudnienia przy jednoczesnym zatrudnieniu kierownika/koordynatora Szkolenia dla pracowników jednostki Transport dla uczestników
ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY STANDARDY- ZATRUDNIENIE NA 30 CZERWCA 2013R. 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 FAKTYCZNA liczba etatów 137,45 WYMAGANA liczba etatów 137,86 20 Odrębnośd organizacyjna 10 funkcjonujace samodzielne funkcjonujace w strukturach SZANSE NA OSIĄGNIĘCIE STANDARDÓW DO KOOCA 2014R. MA 25 Środowiskowych Domów Samopomocy
ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY PROGRAMY NAPRAWCZE - Realizacja programu Największe trudności w realizacji programów naprawczych: 1 1 Akceptacja programu/w trakcie realizacji przez ŚDS -dostosowanie bazy lokalowej: brak wystarczającej liczby pomieszczeo, brak metrażu. 28 Brak akceptacji programu -trudności kadrowe: brak wymaganych kwalifikacji personelu, kadry zarządzającej; Standard spełniony przez ŚDS -wyodrębnienie ze struktur OPS trudności z utrzymaniem wskaźnika zatrudnienia i pracowników obsługi z bieżącej dotacji.
Domy Pomocy Społecznej: 23 domy pomocy społecznej dysponują 2.340 miejscami, w tym: - 21 prowadzone przez powiaty, - 2 prowadzone przez Zgromadzenia Zakonne na zlecenie powiatów (powiat międzyrzecki i powiat wschowski). Wszystkie domy spełniają wymagany standard usług. 20
DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ KRYTERIA ZWIĘKSZENIA DOTACJI O ZWIĘKSZENIE DOTACJI MOGĄ W PIERWSZEJ KOLEJNOŚCI STARAD SIĘ ORGANY PROWADZĄCE, W KTÓRYCH DOMY: Mają wysoki wymagany wskaźnik zatrudnienia i osiągają go. Większość mieszkańców mieści się w skali Barthel (od 0 do 40 pkt.), ale nie obniżają sztucznie wskaźnika zatrudnienia poprzez typ domu. Ponoszą wysokie koszty osobowe. Większość mieszkańców jest uprawniona do dotacji z budżetu państwa, przy jednocześnie niskich wpływach z odpłatności. 21
WYNAGRODZENIA W DOMACH POMOCY SPOŁECZNEJ W ROKU 2012 3000 2 737,86 2 814,31 2 619,05 2500 2 377,74 2 156,16 2 151,94 2 165,48 2 118,42 2 110,23 2 038,74 2 133,88 2000 1500 1 711,46 1 711,60 2 007,77 1 755,09 2 006,19 1 872,00 1 484,09 1 719,47 1 720,34 1 773,07 1 389,66 1 631,24 1 428,27 średnia zasadnicza w powiecie 1000 500 średnio brutto w powiecie 0 25
Średnia kwota dotacji na 1 uprawnionego mieszkańca DPS 2 200 zł 2 100 zł 2 000 zł 1 900 zł 1 800 zł 1 700 zł 1 600 zł ustawa budżetowa na 2013 r. po zmianie planów 26
Domy pomocy społecznej dotacja w 2013 r. 27 000 000 zł 26 000 000 zł z tego 2.114.921 zł 25 000 000 zł 24 000 000 zł 23 000 000 zł ustawa budżetowa plan po zmianach na utrzymanie i poprawę jakości usług świadczonych przez domy pomocy społecznej, w tym nie mniej niż 50% na podwyższenie wynagrodzeo pracowników domów pomocy społecznej ustawa budżetowa plan po zmianach
Placówki pomocy dla osób bezdomnych 80 76 70 60 68 50 40 30 20 2012 2013 10 0 placówki ogółem 6 noclegownie 7 4 schroniska 3 2 2 domy samotnej matki ogrzewalnie 3 8 3 5 mieszkania treningowe i inne 2012 2013 28
Liczba miejsc noclegowych w województwie lubuskim 700 600 500 400 300 200 100 0 489 rok 2012 rok 2013 611 Liczba nowych miejsc noclegowych 60 40 56 41 20 15 10 0 Stowarzyszenie im. Św. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp. Towarzystwo im. Św. Brata Alberta w Gorzowie Wlkp. Stowarzyszenie Pomocy Osobom Uzależnionym "Przełom" Gorzów Wlkp. Inne 29
PRIORYTETY 2014 POPRAWA BEZPIECZEOSTWA SPOŁECZNEGO OBYWATELI podniesienie jakości usług; kwalifikacje pracowników; wskaźnik zatrudnienia; osiągnięcie/utrzymanie przez jednostki pomocy społecznej wymaganego standardu; zabezpieczenie potrzeb finansowych; poprawa wizerunku pomocy społecznej; rozwój działao na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Dziękuję za uwagę Katarzyna Jankowiak Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp.