Budowla jako przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości Radosław Żuk Część II
POJĘCIE BUDOWLI
Budowla Budowla: art. 1a ust. 1 pkt 2 obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Budowla prawo budowlane Art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego budowla - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową
Przedmiot opodatkowania Budowla Art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego Urządzenia budowlane to urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietnik
Przedmiot opodatkowania Art. 3 pkt 3a Prawa budowlanego O ile w przepisach mowa o: obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego;
Przedmiot opodatkowania Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. 2011-07-21, II SA/Go 305/11 Przepis art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego wskazuje, że urządzenie techniczne stanowi budowlę tylko wówczas, gdy jest urządzeniem wolno stojącym. Natomiast siłownia (elektrownia) wiatrowa jako całość nie stanowi budowli. Ustawodawca rozróżnia bowiem części budowlane urządzeń technicznych od samych urządzeń, uznając za budowlę jedynie pierwsze z nich. Takie urządzenia, jak generator, rotor z gondolą, wirnik, generator, skrzynia biegów, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, instalacja alarmowa zdalnego sterowania, nie są częściami budowlanymi urządzeń technicznych elektrowni wiatrowych. Są odrębnymi pod względem technicznym częściami przedmiotów składających się na całość użytkową w zakresie urządzeń wytwórczych energii elektrycznej, a nie budowli. Urządzenia te bez uszczerbku dla budowli można wymieniać na inne, zamieniać, zmieniać ich parametry techniczne, wymontowywać i zastępować innymi urządzeniami prądotwórczymi bez zmiany całości użytkowej budowli, która pozostaje ta sama.
Przedmiot opodatkowania Elektrownia wiatrowa nie jest również urządzeniem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego. W zakres pojęcia budowli nie wchodzą bowiem urządzenia techniczne, które się w nim znajdują. Nie są one budowlą, gdyż nie są związane z obiektem budowlanym zapewniającym możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Nie można ich bowiem porównać do przyłączy, przejazdów, ogrodzenia, lub innych urządzeń budowlanych wymienionych w tym przepisie. Nie są więc urządzeniami budowlanymi elementy techniczne służące bezpośrednio wytwarzaniu energii elektrycznej, takie jak zespoły wiatrowe, czyli generator (turbina), rotor z gondolą, wirnik, skrzynia biegów, a także komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna, czy instalacja alarmowa zdalnego sterowania. Jak z powyższego wynika elektrownie wiatrowe umieszczone na wieży lub maszcie, bądź stalowym słupie wspartym na fundamencie i powiązane z innymi częściami budowlanymi urządzeń technicznych oraz urządzeniami budowlanymi nie mają nic wspólnego z zapewnieniem możliwości użytkowania tego rodzaju budowli zgodnie z przeznaczeniem. W istocie to elektrownie wiatrowe są głównym urządzeniem, w którym dla prawidłowego funkcjonowania niezbędna jest odpowiednia konstrukcja wieży, masztu, słupa stalowego i innych obiektów budowlanych, a także części budowlanych urządzeń technicznych i urządzeń budowlanych. Wieża, maszt, czy słup stalowy jest jednym z elementów potrzebnych do wytwarzania energii elektrycznej za pomocą elektrowni wiatrowych i ich turbin, lecz podobnie, jak inne budowle nie pełni w tym urządzeniu roli zasadniczej. Do budowli nie należą zatem urządzenia służące wytwarzaniu energii elektrycznej.
Opodatkowanie transformatorów Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 lutego 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 1362/10 1. Transformatory nie są budowlami w rozumieniu art. 1a ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.), w związku z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 ze zm.). Transformatory nie tylko nie są wymienione w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, ale również pozbawione są cech zbliżonych do budowli wymienionych w tym przepisie. W związku tym nie mogą być one uznane za budowle. Nie można ich uznać też za część budowlaną stancji transformatorowej, którą to część budowlaną stanowią fundamenty oraz słupy. Transformatory są odrębnymi pod względem technicznym częściami przedmiotów składających się na całość użytkową w zakresie stacji energetycznej. Nie stanowią natomiast części składowej budowli (np. słupa, czy też fundamentów pod szynami). Nie są one w sposób trwały połączone zarówno z elementami budowlanymi, na których (lub przy których) zostały posadowione, jak i samą siecią energetyczną.
Opodatkowanie transformatorów Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 lutego 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 1362/10 2. Transformatory nie są urządzeniem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. W zakres pojęcia budowli nie wchodzą bowiem urządzenia techniczne, które się w niej znajdują lub z którą są połączone, a obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości obejmuje elementy budowlane stacji transformatorowych. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości będą zatem podlegać te urządzenia techniczne, które zgodnie z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego są urządzeniami budowlanymi stanowiącymi integralną część budowli, a więc całość techniczno-użytkową stacji transformatorowej. Nie można mówić o całości technicznej urządzenia technicznego (transformatora) z częścią budowlaną stacji transformatorowej, skoro transformator może zostać odłączony od części budowlanej i zastąpiony innym, może wreszcie być wykorzystywany w innej stacji transformatorowej.
Pojęcie budowli Wyrok NSA z 30.07.2009 r. sygn. akt II FSK 202/08 Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. za 2002r. Nr 9 poz. 84 ze zm.) podlegają jedynie części budowlane elektrowni wiatrowych jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002r. Nr 9 poz. 84 ze zm.) podlegają jedynie części budowlane elektrowni wiatrowych jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Pojęcie budowli Wyrok NSA z 07.10.2009 r. sygn. akt II FSK 635/08 Budowlami w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.o.p.l. są te wszystkie obiekty budowlane, które zostały przykładowo wymienione w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego oraz te obiekty budowlane, które są podobne do nich. Opodatkowanie rzeczy, które nie są objęte wyliczeniem zawartym w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego, a ich konstrukcja, charakter i przeznaczenie różni się od wymienionych przez ustawodawcę, narusza zasadę określoności i zasadę ustawowego określania przedmiotu danin publicznoprawnych, wynikające z art. 2 i 217 Konstytucji
Pojęcie budowli Wyrok NSA z 5 października 2010 r. (sygn. akt II FSK 809/09) I. Przewody telekomunikacyjne ułożone w kanalizacji kablowej tworzą z nią całość techniczno-użytkową, o której mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118, ze zm., dalej w skrócie: u.p.b.), podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. nr 121, poz. 844, ze zm.; dalej w skrócie: u.p.o.l.). II. Tworzenie całości techniczno-użytkowej, o której mowa w art. 3 pkt 1 u.p.b., należałoby rozumieć jako połączenie poszczególnych elementów w taki sposób, aby zgodnie z wymogami techniki nadawały się one do określonego użytku. Nie można przy tym wykluczyć, że każdy z tych elementów może być samodzielnym obiektem, choć nie zawsze samodzielnie wykorzystywany będzie mógł być do określonego celu III. Dokonując wykładni pojęcia "przepisy prawa budowlanego", użytego w art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. w zgodzie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) należy przyjąć, że odesłanie to odnosić się może wyłącznie do przepisów rangi ustawowej
Pojęcie budowli Wyrok NSA z 15 maja 2010 r. (sygn. akt II FSK 1932/09) I. Sieć uzbrojenia terenu w postaci telekomunikacyjnych linii kablowych stanowi budowlę w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.; dalej: ustawa - Prawo budowlane), a przez to i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 2006 r. Nr 121, poz. 844, z późn. zm.; dalej: u.p.o.l.). II. Wobec brzmienia art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane i art. 2 pkt 11 ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r., Nr 240, poz. 2027 ze zm.), nie ma żadnego znaczenia okoliczność faktyczna, czy dana sieć uzbrojenia terenu ułożona jest bezpośrednio w ziemi, czy też w odpowiedniej kanalizacji kablowej, ponieważ w.w. przepisy w tym przedmiocie nie stanowią. III. Obiektami budowlanymi, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b/ ustawy - Prawo budowlane, w zależności od konkretnego stanu faktycznego, mogą być: 1. budowle (art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane), 2. budowle wraz z instalacjami i urządzeniami (art. 3 pkt 3 i art. 3 pkt 9 ustawy - Prawo budowlane) oraz 3. traktowane jako jeden obiekt budowlany różne budowle - pozostające w funkcjonalnym związku i tworzące w nim całość techniczno - użytkową (art. 3 pkt 1 lit. b/ i art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane).
Pojęcie budowli Wyrok WSA w Poznaniu z 16 grudnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Po 675/10) Wbrew zarzutom strony nie może budzić wątpliwości, iż zbiorniki gazu są budowlą w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a przypisane im dystrybutor LPG i agregat są urządzeniami technicznymi w rozumieniu art. 3 pkt. 9 tego aktu prawnego. Nie sposób bowiem uznać, iż naziemne urządzenie do przechowywania gazu i jego dystrybucji umieszczone na stacji paliw nie jest zbiornikiem w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane. Przepis ten nie rozróżnia zbiorników podziemnych i naziemnych, zaliczając do tej kategorii wszystkie urządzenia o charakterze zbiornika. Organ ten zasadnie uznał zdaniem Sądu, iż zbiorniki na paliwo czy gaz są generalnie budowlą w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a przypisane im odpowiednio dystrybutory i agregaty pompowe należy uznać za urządzenia techniczne w rozumieniu art. 3 pkt. 9 ustawy Prawo budowlane, związane ze zbiornikami i zapewniające możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Nie ulega bowiem wątpliwości w ocenie Sądu, iż dopiero ujmowane łącznie stanowią one odpowiednią całość techniczno użytkową i bez znaczenia jest to, iż mogą być one zdemontowane i przeniesione w inne miejsce. Art. 3 pkt. 9 nie wprowadza nakazu trwałego związania z gruntem lub wytworzenia urządzenia w wyniku prac budowlanych.
Pojęcie budowli Wyrok WSA w Krakowie z dnia 6 lipca 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 731/12) Reasumując, zbiornik na gaz płynny LPG, w stanie faktycznym odnoszącym się do przedmiotowej sprawy, jest urządzeniem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 9 prawa budowlanego, a zatem na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Podobny pogląd jest prezentowany w orzecznictwie sądowym (por. wyrok WSA z dnia 15 lutego 2012 r.,i SA/Go 22/12; wyrok WSA z dnia 25 kwietnia 2012 r., III SA/Po 212/12; wyrok WSA z dnia 14 grudnia 2011 r., I SA/Gl 520/11; wyrok WSA z dnia 14 grudnia 2011 r., I SA/Gl 519/11; wyrok WSA z dnia 9 listopada 2010 r., I SA/Gl 696/10; wyrok WSA z dnia 26 października 2011 r., I SA/Gl 855/11; wyrok WSA z dnia 27 stycznia 2011 r., I SA/Gl 956/10; wyrok WSA z dnia 24 maja 2011 r., I SA/Kr 510/11). Nie zasługuje również na uwzględnienie pogląd, że skoro zbiornik jest częścią instalacji zbiornikowej, to nie może on stanowić przedmiotu opodatkowania z uwagi na to, że nie jest spełniona jedna z przesłanek uznania go za urządzenie budowlane. Zdaniem Sądu fakt, że zbiornik na gaz płynny jest częścią instalacji zbiornikowej nie może stanowić podstawy do wyłączenia go spod opodatkowania. Wskazać też należy, że zgodnie z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego budowlą są m.in. zbiorniki. Ustawodawca wymienia zatem zbiorniki jako jeden z rodzajów budowli. Ponadto ustawodawca definiując budowle dostrzega, że urządzenia techniczne (takie jak np. piece, kotły) mają części zarówno budowlane będąc budowlami jak i takie, które cech budowli nie mają - czemu daje wyraz expressis verbis w treści art. 3 pkt 9 prawa budowlanego. Również w piśmiennictwie podkreśla się, że pojęcie to obejmuje również zbiorniki na gaz płynny (por. B. Pahl, Czy zbiornik na gaz płynny jest budowlą opodatkowana podatkiem od nieruchomości? Glosa krytyczna do wyroku WSA z 29 października 2010 r., VIII SA/Wa 541/10, Prawo i Podatki nr 4/2011, s. 21 i n.). Zatem i z tego względu zbiorniki te powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
Pojęcie budowli Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2011-05-24, VII SA/Wa 2390/10 1. Uzasadnienie stanowi integralną część decyzji i jego zadaniem jest wyjaśnienie podjętego przez organ rozstrzygnięcia. W uzasadnieniu decyzji powinno znaleźć się więc pełne odzwierciedlenie i ocena zebranego materiału dowodowego oraz wyczerpujące wyjaśnienie przesłanek dokonanego rozstrzygnięcia. Uzasadnienie powinno przekonywać zarówno co do prawidłowości oceny stanu faktycznego i prawnego, jak i co do zasadności samej treści podjętej decyzji. 2. Budowle ziemne są to wytwory ludzkiej działalności niebędące budynkiem lub obiektem małej architektury, wykonane z ziemi lub podobnego materiału stanowiące całość techniczno-użytkową o określonej konstrukcji i funkcji, nawet jeżeli nie posiadają dodatkowych instalacji czy urządzeń.
Pojęcie budowli Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2010-12-15, II OSK 210/10 Antenowa konstrukcja wsporcza (maszt antenowy, wieża antenowa) umiejscowiona na dachu budynku nie stanowi budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.). Jeżeli ustawodawca zdecydował się na sprecyzowanie pojęcia wieloznacznego poprzez wymienienie kliku przykładowych jego "desygnatów" to wskazanie na "wolno stojące maszty antenowe" każe wyłączyć z "budowli" obiekty z nimi co prawda tożsame rodzajowo (maszty antenowe), niemniej jednak nie posiadające cechy posadowienia na gruncie, wyszczególnionej w przepisie.
PRAWA AUTORSKIE Niniejsze materiały szkoleniowe stanowią utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r., nr 24, poz. 83, ze zm.) i podlegają ochronie przewidzianej przepisami prawa. Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszego utworu nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Centrum Kompetencji Sp. z o.o.