Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku ul. Wały Jagiellońskie 36, 80-853 Gdańsk ( Prezes: (58)346-32-22, centrala: (58)301-86-45, fax: (58)346-25 -15 * gdansk@rio.gov.pl WK. 0804/K/47/... /2007 Gdańsk, dnia 14 czerwca 2007r. Pan Zdzisław Czucha Burmistrz Miasta Kościerzyna Sprawa : Wystąpienie pokontrolne. Wydział Kontroli Gospodarki Finansowej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku przeprowadził w okresie od dnia 3 stycznia 2007 roku do dnia 25 kwietnia 2007 roku, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 roku Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) oraz 4 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2004 roku w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania (Dz. U. Nr 167, poz. 1747) kontrolę kompleksową Miasta Kościerzyna. Wyniki kontroli zostały ujęte w protokole podpisanym przez obie strony w dniu 25 kwietnia 2007 roku, którego jeden egzemplarz pozostawiono Panu Burmistrzowi. Celem kontroli, obejmującej lata 2002 2006, było sprawdzenie prawidłowości wykonywania przez organ wykonawczy uchwał Rady Miasta i innych zadań w zakresie gospodarki finansowej i zamówień publicznych, zgodnie z postanowieniami art. 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Z dokonanych ustaleń kontroli wynika, że w kierowanej przez Pana jednostce część zadań wykonywana była niewłaściwie, z naruszeniem
2 obowiązujących przepisów zawartych w aktach prawnych regulujących zasady gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych. Do najistotniejszych nieprawidłowości i uchybień stwierdzonych podczas badania zagadnień będących przedmiotem kontroli należy zaliczyć: 1) nieudzielenie przez Burmistrza Miasta kierownikom wszystkich podległych jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej pełnomocnictw do kierowania jednostką w ramach zwykłego zarządu, czym uchybiono art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) (str. 14 protokołu). Zgodnie z przywołanym przepisem kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Burmistrza; 2) nieprzeprowadzenie przez Burmistrza Miasta latach 2005 2006 w żadnej z 14 podległych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych Gminy kontroli realizacji procedur, o których była mowa w art. 35a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2003r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), obejmujących swoim zakresem co najmniej 5 % wydatków, stosownie do treści art. 127 ust. 2 i 3 tejże ustawy (str. 20 protokołu). Zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami oraz stosownie do treści art. 187 ust. 2 i 3 oraz art. 47 ust. 2 pkt 1 obowiązującej obecnie ustawy z 2005r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 249 poz. 2104 z późn. zm.) zarząd jednostki samorządu terytorialnego, a od 1 stycznia 2006r. przewodniczący zarządu, kontroluje przestrzeganie przez podległe i nadzorowane przez siebie jednostki sektora finansów publicznych, realizacji procedur w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków. Kontrole takie winny obejmować w każdym roku co najmniej 5% wydatków tych jednostek; 3) niepobieranie w latach: 2005 2006 wynagrodzenia z tytułu terminowego wpłacania podatków pobieranych na rzecz budżetu państwa oraz wynagrodzenia przysługującego płatnikowi składek z 2
3 tytułu wykonywania zadań związanych z ustalaniem prawa i wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz ich wypłatą, czym naruszono odpowiednio przepis art. 28 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997r. Nr 137, poz. 926 z późn. zm. oraz tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w zw. 1 ust. 1 pkt 1 i 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002r. w sprawie wynagrodzenia płatników i inkasentów pobierających podatki na rzecz budżetu państwa (Dz. U. Nr 240, poz. 2065) oraz art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) w zw. z 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 1998 roku w sprawie wysokości i trybu wypłaty wynagrodzenia płatnikom składek z tytułu wykonywania zadań z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 153, poz. 1005) (str. 37-38 protokołu). Zgodnie z przywołanymi przepisami ustawy Ordynacja podatkowa i rozporządzenia Ministra Finansów płatnikom przysługuje wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatków, wynoszące 0,3% kwoty podatków pobranych przez płatników na rzecz budżetu państwa. Kwota należnego wynagrodzenia jest potrącana z kwoty podatków pobranych przez płatników. Stosownie do w/w przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie wysokości i trybu wypłaty wynagrodzenia płatnikom składek z tytułu wykonywania zadań z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, płatnikowi składek z tytułu wykonywania zadań związanych z ustalaniem prawa i wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz ich wypłatą przysługuje wynagrodzenie wynoszące 0,1% kwoty prawidłowo wypłaconych świadczeń. Kwota przysługującego płatnikowi wynagrodzenia potrącana jest z należnych od płatnika składek na ubezpieczenie społeczne; 4) przypadki nieterminowego regulowania w 2006 roku zobowiązań Miasta z tytułu dostaw i usług, czym naruszono zasady gospodarki finansowej określone w art. 28 ust. 2 i 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (str. 38-40 protokołu). Zgodnie ze wskazanym przepisem, a od 1 stycznia 2006r. art. 35 ust. 2 i 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych 3
4 (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.) wydatki publiczne winny być dokonywane w wysokościach i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań; 5) dokonywanie korekt i poprawek błędnych zapisów w księgach druków ścisłego zarachowania oraz na arkuszach spisu z natury przeprowadzonej w roku 2006 inwentaryzacji środków trwałych niezgodne z postanowieniami art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) (str. 34 protokołu). Zgodnie z przywołanym przepisem stwierdzone błędy w zapisach poprawia się przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; 6) bezpodstawne pobieranie w roku 2006 opłaty rezerwacyjnej na targowisku miejskim przy ul. Targowej i ul. Wojska Polskiego (ustalonej przez Zarząd Miasta w drodze uchwały Nr 20 z dnia 7 maja 1997 roku), tj. daniny publicznej nieprzewidzianej w przepisach ustawy z dnia 13 listopada 2003r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.), w związku z ustawą z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) (str. 85 protokołu). Przywołane przepisy prawne w sposób enumeratywny wymieniają źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady ustalania i ich gromadzenia. Wśród tych źródeł dochodów ustawodawca nie wymienił opłaty rezerwacyjnej. 7) wydawanie w 2006 roku zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, przed wniesieniem przez przedsiębiorców opłat za korzystanie z tych zezwoleń, czym naruszono art. 261 1 i 2 kodeksu postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) w związku z art. 11¹ ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r. Nr 147 poz. 1231 z późn. zm.) (str. 94-96 protokołu). Zgodnie z przywołanym przepisem opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wnosi się na rachunek gminy przed jego wydaniem. W myśl art. 261 1 i 2 kpa, jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji 4
5 publicznej prowadzący postępowanie powinien wyznaczyć jej termin do wniesienia tych należności. Termin ten nie może być krótszy niż siedem dni, a dłuższy niż czternaście dni. Jeżeli w wyznaczonym terminie należności nie zostaną uiszczone, podanie podlega zwrotowi lub czynność uzależniona od opłaty winna być zaniechana; 8) odprowadzanie w 2006 roku 2% odpisu od wpływów z tytułu podatku rolnego na rzecz Pomorskiej Izby Rolniczej z uchybieniem terminu określonego w art. 35 ust. 2 ustawy z dnia z dnia 14 grudnia 1995 roku o izbach rolniczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r. Nr 101, poz. 927 z późn. zm.) odpis I raty podatku został odprowadzony z 14-dniowym opóźnieniem, II raty 2-dniowym opóźnieniem, III raty 4-dniowym, zaś IV raty z 76-dniowym opóźnieniem (str. 79 protokołu). Stosownie do przepisu art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o izbach rolniczych dochody izb rolniczych pochodzą, między innymi, z odpisu w wysokości 2% od uzyskanych wpływów z tytułu podatku rolnego pobieranego na obszarze działania izby. Zgodnie natomiast z art. 35 ust. 2 przywołanego aktu normatywnego wpływy z podatku rolnego stanowiące dochody izb, określone w ust. 1 pkt 1, gminy odprowadzają na rachunki bankowe właściwych izb w terminie 21 dni od dnia, w którym upływa termin płatności danej raty podatku rolnego. W myśl art. 6a ust. 6 i 8 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz. U. z 1993r. Nr 94 poz. 431 z późn. zm. oraz obowiązujący obecnie tekst jednolity: Dz. U. z 2006r. Nr 136, poz. 969) podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego; 9) niezawarcie umowy z Prywatnym Przedszkolem Montessori w Kościerzynie o przyznanie w 2006 roku dotacji podmiotowej, czym uchybiono postanowieniom uchwały Rady Miasta Nr XII/70/03 z dnia 25 czerwca 2003 roku w sprawie zasad ustalania i udzielania dotacji dla niepublicznych przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów (ze zmianami wprowadzonymi uchwałą organu stanowiącego Nr XXVI/193/04 z dnia 2 lipca 2004r.) (str. 139-140 protokołu). Zgodnie z postanowieniami powyższej uchwały podstawą przekazywania dotacji podmiotowej niepublicznym placówkom oświatowym jest umowa, która powinna zawierać, m.in. wysokość dotacji i tryb płatności, sposób rozliczenia dotacji oraz zasady zwrotu kwoty dotacji niewykorzystanej. 5
6 Podając powyższe do wiadomości Pana Burmistrza, działając na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 roku Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) proszę o spowodowanie usunięcia przedstawionych nieprawidłowości i uchybień, poprzez podjęcie następujących działań: 1. Udzielać pełnomocnictw kierownikom wszystkich podległych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych Miasta. 2. Przeprowadzać kontrole przestrzegania przez wszystkie podległe i nadzorowane jednostki organizacyjne Miasta realizacji procedur w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków, obejmujących w każdym roku co najmniej 5% ich wydatków. 3. Naliczać i pobierać wynagrodzenie z tytułu terminowego odprowadzania podatków stanowiących dochód budżetu państwa oraz wynagrodzenie przysługujące jako płatnikowi składek z tytułu wykonywania zadań związanych z ustalaniem prawa i wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz ich wypłatą. 4. Regulować terminowo wszystkie zobowiązania Miasta. 5. Dokonywać poprawek błędnych zapisów w księgach rachunkowych i na arkuszach spisu z natury zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. 6. Ustalać i pobierać dochody budżetowe zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. 7. Pobierać opłaty za wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 8. Naliczać i odprowadzać na rzecz Pomorskiej Izby Rolniczej 2% odpisu od wpływów z tytułu podatku rolnego w terminach określonych w ustawie o izbach rolniczych. 6
7 9. Przestrzegać postanowień uchwały organu stanowiącego w zakresie zawierania pisemnych umów z niepublicznymi jednostkami oświatowymi o przyznanie dotacji. Proszę również o wyeliminowanie wszystkich pozostałych uchybień i nieprawidłowości wyszczególnionych w protokole kontroli. Informację o realizacji wniosków pokontrolnych proszę przedłożyć Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Gdańsku w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. Wykonanie powyższych zaleceń może być objęte kontrolą sprawdzającą, zgodnie z art. 7a ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2001r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.). Do wniosków zawartych w powyższym wystąpieniu przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń, w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, do Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku za pośrednictwem Prezesa tutejszej Izby zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4 przywołanej wcześniej ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Do wiadomości: 1. Przewodniczący Rady Miasta Kościerzyna. 7