PROGRAM SZKOLNEGO WOLONTARIATU Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II W Dobroniu Ważny jest rodzaj pomocy, którą się oferuje, ale jeszcze ważniejsze od tego jest serce, z jakim tej pomocy się udziela. Jan Paweł II Przesłanie Papieża na zakończenie Międzynarodowego Roku Wolontariatu 1
Okres nauki w szkole jest najwłaściwszy dla kreowania postaw altruistycznych. Wykorzystując otwartość i ciekawość świata młodego człowieka poprzez Wolontariat można odcisnąć dobroczynne piętno we wszystkich dziedzinach jego życia. Uczniowie w naszej szkoły są pełni pasji i zaangażowania. Często kierują się wrażliwością, troską o drugiego człowieka. Chcą nieść bezinteresowną pomoc, służąc tak potrzebującym jak i samym sobie. Wolontariat również rozwija wśród młodzieży postawę alternatywną dla konsumpcyjnego stylu życia i uzależnień. Stwarza okazję do wyszukiwania autorytetów i budowania świata wartości, pomaga w rozwijaniu zainteresowań, w szukaniu pożytecznej formy spędzania czasu wolnego. Podejmowana przez uczniów - wolontariuszy aktywność wpływa pozytywnie na rozwój ich osobowości, jest ważna i pożądana ze względu na wymiar edukacyjno- wychowawczy. Podstawa prawna Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z dnia 29 maja 2003r.) CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU Zapoznanie młodzieży z ideą wolontariatu oraz jej propagowanie. Uwrażliwienie na cierpienie, samotność i potrzeby innych. Kształtowanie postaw prospołecznych. Rozwijanie empatii, zrozumienia. Inspirowanie do aktywnego spędzania czasu wolnego. Kreowanie roli szkoły jako centrum lokalnej aktywności. Wzbogacanie tradycji szkoły zgodnie z założeniami programu wychowawczego. Angażowanie się w działania na rzecz społeczności szkolnej i lokalnej, tworzenie więzi ze środowiskiem. Zawieranie głębokich, wartościowych przyjaźni. Kształtowanie umiejętności działania zespołowego. Współdziałanie z organizacjami społecznymi i młodzieżowymi. Dawanie możliwości wykorzystania własnych umiejętności i doświadczeń. Rozwijanie zainteresowań. Zdobywanie doświadczenia w nowych dziedzinach. Wspieranie ciekawych inicjatyw młodzieży szkolnej. 2
OBSZARY DZIAŁANIA Aktywność wolontariuszy ukierunkowana jest na dwa zasadnicze obszary: środowisko szkolne i środowisko pozaszkolne ŚRODOWISKO SZKOLNE 1. Organizowanie pomocy koleżeńskiej w nauce 2. Działania szkolnego koła CARITAS, samorząd uczniowski, 3. Praca w bibliotece szkolnej ŚRODOWISKO POZASZKOLNE 1. Praca w Domu Dziecka w Porszewicach. 2. Praca w HOSPICJUM Dom w Łodzi. 3. Praca w Domu Samotnej Matki w Łodzi. 4. Opieka nad zabytkami, pomnikami, cmentarzami. 5. Współpraca ze schroniskami dla zwierząt. 6. Utrzymywanie przyjaznych kontaktów z emerytami, rencistami, bezdomnymi (organizowanie imprez). 7. Akcje charytatywne wspierające instytucje, fundacje, stowarzyszenia i osoby prywatne. SYSTEM REKRUTACJI Wywieszanie plakatów zachęcających młodzież do włączenia się w pracę Wolontariatu. Zamieszczenie informacji o działalności Wolontariatu oraz naborze na tablicy szkolnej oraz na stronie internetowej szkoły. Zachęcanie uczniów do działań w Wolontariacie Szkolnym podczas rozmów prowadzonych przez nauczycieli i doświadczonych wolontariuszy. Lekcje wychowawcze poświęcone idei wolontariatu. Lekcje religii poświęcone miłości bliźniego. Wyznaczenie terminu spotkania organizacyjnego. ZEBRANIA CZŁONKÓW WOLONTARIATU I SZKOLENIE PODSTAWOWE termin: druga połowa września Cele: Przybliżenie młodzieży idei wolontariatu. Umożliwienie rozpoznania własnych motywacji do pracy. Poznanie obszarów pomocy. Poznanie zasad pracy i etyki działalności wolontariackiej. Zapoznanie z prawami i obowiązkami wolontariuszy. II SPOTKANIA CYKLICZNE 1 raz w tygodniu 3
Cele: Pogłębianie motywacji. Organizacja działań. Tworzenie projektów. Uzupełnianie mapy potrzeb środowiska szkolnego i lokalnego. Monitorowanie działalności wolontariuszy. Wymiana doświadczeń. PRAWA WOLONTARIUSZA 1. Wolontariusz ma prawo do zgłaszania własnych propozycji i inicjatyw. 2. Wolontariusz ma prawo do podejmowania pracy w wymiarze nie utrudniającym nauki w szkole i pomocy w domu. 3. Wolontariusz ma prawo do wsparcia ze strony koordynatora lub innych pracowników Wolontariatu Szkolnego. 4. Wolontariusz nie powinien wykonywać prac objętych polityką etatową, czyli zastępować pracownika 5. Wolontariusz ma prawo do otrzymania pisemnego zaświadczenia o wykonanej pracy. 6. Wolontariusz ma prawo być poinformowany o trudnościach, kosztach przejazdu związanych z wykonywaną pracą. 7. Nie wolno wywierać na wolontariusza presji moralnej w związku z realizowanym zadaniem pozostającym w konflikcie z jego przekonaniami. 8. Wolontariusz ma prawo do rezygnacji z pracy wolontariackiej uprzedzając odpowiednio wcześniej koordynatora Wolontariatu Szkolnego. OBOWIĄZKI WOLONTARIUSZA 1. Niepełnoletni członkowie Wolontariatu Szkolnego muszą przedstawić pisemną zgodę rodziców lub opiekunów na działanie w Wolontariacie. 2. Wolontariusz ma obowiązek uczestniczyć w spotkaniach i szkoleniach Wolontariatu. 3. Wolontariusz ma obowiązek respektować zasady Szkolnego Wolontariatu takie jak: zasada osobistej pracy nad własnym rozwojem, zasada zaangażowania na rzecz potrzebujących pomocy, zasada troski o los słabszych, zasada prawdy, przyjaźni, życzliwości. CECHY WOLONTARIUSZA dużo optymizmu i chęć do działania, motywacja do niesienia pomocy potrzebującym, umiejętność wygospodarowania wolnej chwili, odwaga, empatia i otwartość, odpowiedzialność, wrażliwość, systematyczność, kultura osobista. KODEKS ETYCZNY WOLONTARIUSZA 4
Być pewnym Zastanów się, dlaczego chcesz pomagać innym ludziom. Być przekonanym Nie oferuj swej pomocy, jeżeli nie jesteś przekonany o wartości tego, co robisz. Być lojalnym Zgłaszaj sugestie, nie uderzaj w innych. Przestrzegać zasad Nie krytykuj rzeczy, których nie rozumiesz. Może okazać się, że mają swoje uzasadnienie. Mówić otwarcie Pytaj o rzeczy, których nie rozumiesz. Nie pozwól, by tłumione wątpliwości i frustracje odciągnęły Cię od tego, co najważniejsze, bądź zmieniły w osobę stwarzającą problem. Chętnie uczyć się Rozszerzaj swoją wiedzę. Stale się rozwijać Staraj się wiedzieć jak najwięcej o Twojej organizacji i pracy. Nie sprzeciwiać się kontroli nad sobą Będziesz pracował lepiej i z większą satysfakcją, wykonując to, czego od Ciebie się oczekuje. Być osobą na której można polegać Praca jest zobowiązaniem. Wykonuj to, co zgodziłeś się zrobić. Nie składaj obietnic, których nie jesteś w stanie spełnić. Działać w zespole Znajdź dla siebie miejsce w grupie. Samotnik działający na własną rękę jest mało skuteczny. SPOSOBY EWALUACJI ankieta dla wolontariuszy, sprawozdanie z pracy Wolontariatu Szkolnego, rejestr akcji charytatywnych, instytucji, w których są obecni wolontariusze, potwierdzenia wpłat na konta fundacji, zdjęcia z imprez, strona WWW Wolontariatu, artykuły w prasie lokalnej, podziękowania od osób i instytucji, wywiad z podopiecznymi na temat świadczonej pomocy, 5
PLAN PRACY SZKOLNEGO KOŁA WOLONTARIATU Sierpień / Wrzesień nabór nowych członków (informacja dla nowych uczniów, katecheza lub lekcja wychowawcza, prezentacja multimedialna na apelu szkolnym, plakaty, itp.), warsztaty wprowadzające dla kandydatów do SKW; wybór nowych zarządów SKW na kolejny rok i zaplanowanie pracy SKW; organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczego ; udział w akcji "Tornister pełen uśmiechów"(caritas), Teczka dla żaka (PCK), przygotowanie wyprawek szkolnych (zbiórka przyborów szkolnych w markecie, sklepie papierniczym, parafii lub szkole) stworzenie listy dzieci nie posiadających wyprawek szkolnych, przekazanie wyprawek dzieciom; udział w akcji Kromka chleba dla sąsiada (zbiórka żywności w markecie) udział w akcji Pomóż i TY rozprowadzanie cegiełek na rzecz dzieci z Fundacji Dzieci Niepełnosprawnych Podaruj Uśmiech ; Zakręcona akcja zbiórka nakrętek dla dzieci dotkniętych chorobą (Nakrętki dla Lenki). Październik organizacja szkolnych obchodów Tygodnia Miłosierdzia; kształtowanie wrażliwości misyjnej poprzez projekcje filmów o problemach społecznych w krajach Południa, np. Dzieci Afryki ; obchody Dnia Papieskiego, (pomoc przy zbiórce, promowanie myśli papieskiej na temat wolontariatu i ubóstwa, przedstawienie misyjne itp.) Dzień Papieski Kremówki Papieskie rozprowadzenie kremówek w sklepiku szkolnym, z których dochód ze sprzedaży zostanie przekazany na pomoc dla dzieci potrzebujących; udział w jesiennym rajdzie pieszym SKW; sprzątnie cmentarzy i porządkowanie opuszczonych grobów, modlitwa za zmarłych; Listopad organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczego; przygotowanie SKW do dnia św. Mikołaja: akcje: - Serce na Gwiazdkę, zbiórka słodyczy dla dzieci (paczki świąteczne); - Góra pluszaka dla samotnego dzieciaka. Zbiórka zabawek dla dzieci podopiecznych domu Samotnej Matki w Łodzi; - sprzedaż czekoladowych św. Mikołajów, z których dochód ze sprzedaży zostanie przekazany na pomoc dla dzieci potrzebujących; spotkanie z wolontariuszami z Wolontariatu Archidiecezji Łódzkiej, udział w konferencji "Wolontariat w szkole". Grudzień organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczego - 5 grudnia Obchody Światowego Dnia Wolontariatu; przedświąteczna zbiórka żywności w marketach Serce na Gwiazdkę Choinka nadziei wspólne ubieranie choinki; pomoc przy Wigilijnym Dziele Pomocy Dzieciom, rozprowadzanie świec; opłatek wigilijny dla członków SKC. 6
Styczeń organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczego; udział w akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. organizacja spotkania z dziećmi z Domu Samotnej Matki w Łodzi (zajęcia warsztatowe, paczki). Luty organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczego; 11.02 - Obchody Światowego Dnia Chorego (wizyta w szpitalu, lub odwiedziny u osoby chorej); uczestnictwo w akcji Jałmużna Wielkopostna ; wolontariusze przygotowują i rozprowadzają Walentynki - Dwa serca z których jedno darowujemy przyjacielowi, osobie ukochanej (dochód z akcji przeznaczamy na działalność SKW); Marzec organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej we współpracy z ZHP w Pabianicach; organizacja akcji Jałmużna Wielkopostna ; wiosenna zbiórka żywności w marketach Tak pomagam! przygotowanie akcji Krew najcenniejszym lekiem, Gorączka złota udział w konkursach, promowanie idei honorowego krwiodawstwa w społeczności szkolnej. Kwiecień organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej; przygotowanie paczek świątecznych lub pomoc w przygotowaniu śniadań wielkanocnych dla ubogich; Kiermasz Wielkanocny (rozprowadzanie paschałków, chlebków, baranków); udział w obchodach Niedzieli Miłosierdzia Bożego patronalnym święcie Caritas. Maj organizacja spotkania w zakresie formacji charytatywnej lub wychowawczej; akcja "Kwiatki dla Matki (uczniowie rozprowadzają kwiaty dla matek, dochód przeznaczony jest na działalność SKC); wycieczka do Krakowa (ogólnopolskie spotkanie SKC ) Czerwiec Dzień Dziecka z Caritas; Udział w Pikniku SKC połączonym z Biegiem Charytatywnym; Wręczenie dyplomów dla najlepszych wolontariuszy; Podsumowanie pracy wolontariatu DZIAŁALNOŚĆ INFORMACYJNA strona internetowa Szkolnego Wolontariatu; artykuły (informacje i reportaże) w prasie lokalnej; 7
informacje na tablicy Wolontariatu; plakaty okazjonalne na terenie szkoły. Szkolny Wolontariat obchodzi swoje święto 5 grudnia w Międzynarodowy Dzień Wolontariusza, który został ustanowiony rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ z lipca 1997r. To dowód uznania dla milionów ludzi, poświęcających swój cenny czas i umiejętności w celu niesienia pomocy innym. To okazja do podsumowań, spotkań, podziękowań, ale również do przeprowadzania kolejnej akcji wolontariackiej. Wyróżniający się wolontariusze otrzymują dyplomy. 8