INSTRUKCJA EKSPLOATACJI UKŁADÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH, POMIAROWYCH, REGULACYJNYCH

INSTRUKCJA EKSPLOATACJI UKŁADÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH, POMIAROWYCH, REGULACYJNYCH I STEROWNICZO - SYGNALIZACYJNYCH URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH ENERGA GDAŃSKA KOMPANIA ENERGETYCZNA SA GDAŃSK, GRUDZIEŃ 2001R.

Lp. 1 Data potwierdzenia Podpisem stwierdzam, że zapoznałem się z niniejszą instrukcją i zobowiązuję się do jej przestrzegania: Imię i nazwisko zapoznanego z instrukcją Stanowisko zapoznanego z instrukcją Podpis zapoznanego z instrukcją 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 2

24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 3

Spis treści 1. Wstęp... 8 1.1. Przedmiot instrukcji... 8 1.2. Zakres stosowania... 8 1.3. Przeznaczenie instrukcji... 8 1.4. Definicje... 9 1.5. Dokumenty związane... 11 2. Kwalifikacje personelu... 12 3. Dokumentacja eksploatacyjna... 13 3.1. Rodzaje dokumentacji... 13 3.2. Miejsce przechowywania dokumentacji... 13 3.3. Aktualizacja dokumentacji... 14 4. Czynności obsługi i warunki pracy układów EAZ... 14 4.1. Gotowość ruchowa... 14 4.2. Programowanie pracy układów EAZ i nastawy... 14 4.3. Prace eksploatacyjne w układach EAZ... 15 4.4. Czynności personelu ruchowego... 15 4.4.1. Okresowe oględziny... 15 4.4.2. Zapisy ruchowe... 15 4.4.3. Nośniki pamięci urządzeń rejestrujących... 16 4.4.4. Ochrona nastaw zabezpieczeń... 16 4.5. Warunki środowiskowe... 16 4.5.1. Temperatura otoczenia... 16 4.5.2. Zanieczyszczenia... 16 4.5.3. Narażenia mechaniczne... 16 4.6. Rezerwa aparatury... 16 5. Rodzaje, zakresy i terminy przeglądów układów EAZ... 16 5.1. Rodzaje przeglądów... 16 5.2. Zakresy przeglądów okresowych... 17 5.2.1. Przegląd podstawowe (P)... 17 5.2.2. Przegląd skrócony (S)... 17 5.3. Terminy wykonywania przeglądów okresowych... 18 5.4. Przegląd dodatkowy... 18 5.5. Przegląd bez wyłączeń i uziemień... 18 6. Przeglądy i konserwacja... 18 6.1. Przebieg przeglądu... 18 6.2. Warunki przeprowadzania przeglądu... 18 6.3. Instrukcje stanowiskowe wykonywania przeglądów... 19 6.4. Zasadnicze wymagania dla układów probierczych... 19 6.5. Zakończenie przeglądu... 19 7. Program badań podczas przeglądu... 20 7.1. Obwody pomocnicze... 20 7.1.1. Oględziny... 20 7.1.2. Obwody prądowe... 20 7.1.3. Obwody napięciowe... 20 7.1.4. Obwody sterownicze i sygnalizacyjne... 21 7.2. Źródła napięcia pomocniczego... 21 7.2.1. Bateria akumulatorowa wraz z siecią prądu stałego oraz instalacją zasilającą... 21 4

7.2.2. Inne źródła napięcia pomocniczego... 21 7.3. Przekaźniki... 21 7.3.1. Oględziny i czynności konserwacyjne... 21 7.3.2. Pomiary techniczne... 21 7.4. Aparatura pomiarowa... 22 7.5. Układy obwodów wtórnych... 22 7.6. Zabezpieczenia cyfrowe i terminale polowe... 22 7.7. Układy automatyk stacyjnych... 23 7.8. Układy rejestracji zakłóceń i zdarzeń... 24 8. Protokoły z badań... 24 9. Ocena stanu technicznego sieci... 24 Załączniki 1 Terminy i zakres oględzin układów EAZ w stacjach ze stałą obsługą... 26 2 Terminy i zakres oględzin układów EAZ w stacjach o górnym napięciu 110 kv bez stałej obsługi... 27 3 Terminy i zakres oględzin układów EAZ w stacjach o górnym napięciu mniejszym niż 110kV bez stałej obsługi... 28 4 Terminy przeglądów okresowych... 29 5

1. WSTĘP Instrukcja eksploatacji układów zabezpieczających, pomiarowych,... 1.1. Przedmiot instrukcji Przedmiotem instrukcji są podstawowe wymagania w zakresie ruchu i utrzymania układów elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej (EAZ) oraz lokalnych systemów sterowania i nadzoru w stacjach elektroenergetycznych. Wymagania w zakresie ruchu i utrzymania dotyczą: - zabezpieczeń przekaźnikowych, - układów pomiarowych (z wyłączeniem pomiarów energii elektrycznej), - układów rejestracji zakłóceń i zdarzeń, - układów automatyki zabezpieczeniowej (np. SPZ, SZR, SCO, ARN itp.) - układów synchronizacji, - układów sterowania i sygnalizacyjnych, - układów blokad, - obwodów wtórnych przekładników prądowych i napięciowych, - obwodów wtórnych aparatury łączeniowej. 1.2. Zakres instrukcji Postanowienia instrukcji a) obowiązują w zakresie: - eksploatacji układów i urządzeń wymienionych w p.1.1., - eksploatacji innych urządzeń elektroenergetycznych w części dotyczących obwodów pomocniczych, b) nie obowiązują w zakresie: - badań pomontażowych urządzeń nowych i zmodernizowanych, - badań laboratoryjnych, - ruchu próbnego urządzeń, - badań poawaryjnych. Postanowienia tej instrukcji mogą być wykorzystane w instrukcjach Ruchu i eksploatacji sieci rozdzielczej, instrukcjach eksploatacji obiektów i instrukcjach stanowiskowych dla personelu ruchu i utrzymania. Badania urządzeń nowych i zmodernizowanych należy przeprowadzać zgodnie z Instrukcją badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji wykorzystując metody i zakresy realizacji badań ujęte w tej instrukcji. 1.3. Przeznaczenie instrukcji Instrukcja przeznaczona jest dla pracowników eksploatujących układy automatyki zabezpieczeniowej (EAZ) oraz lokalne systemy sterowania i nadzoru w stacjach elektroenergetycznych zatrudnionych na stanowiskach dozoru i eksploatacji, a także dla dyżurnych stacji i pogotowia energetycznego w zakresie oględzin ww. układów. 1.4. Definicje 6

1.4.1. Automatyczna regulacja napięcia (ARN) - układ automatycznej regulacji napięcia na rozdzielniach SN wykorzystujący podobciążeniowy przełącznik zaczepów transformatora zasilającego. 1.4.2. Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa (EAZ) - obejmuje obwody i aparaturę układów zabezpieczeń, pomiarów ruchowych, regulacji, sterowania, sygnalizacji i rejestracji (z wyłączeniem pomiarów energii elektrycznej). 1.4.3. Miejsce pracy - jest to ściśle określone, oznaczone i przygotowane stanowisko robocze lub strefa robocza, w zakresie niezbędnym dla bezpiecznego wykonywania prac pod napięciem. 1.4.4. Obwody wtórne - obwody EAZ, układów pomiarowych, regulacyjnych, sterowniczych, sygnalizacyjnych i blokad. 1.4.5. Pracownicy upoważnieni - pracownicy, którzy w ramach swoich obowiązków służbowych lub na podstawie polecenia służbowego wykonują określone prace. 1.4.6. Pracownicy uprawnieni - pracownicy posiadający sprawdzone i właściwe kwalifikacje w zakresie eksploatacji danego rodzaju urządzeń i instalacji energetycznych, potwierdzone świadectwem kwalifikacyjnym. 1.4.7. Przegląd urządzeń elektroenergetycznych - prace planowe z zakresu utrzymania obiektów, urządzeń i instalacji elektroenergetycznych, mające na celu utrzymanie ich we właściwym stanie technicznym, obejmujące: 1) oględziny, sprawdzenia, próby i pomiary, 2) naprawy i prace konserwacyjne, 3) wymiany lub uzupełnienia. 1.4.8. Przegląd poawaryjny - przegląd urządzeń mający na celu określenie przyczyn awarii, którego zakres określany jest przez kierownika zakładu, lub osoby przez niego upoważnione. 1.4.9. Przegląd podstawowy - przegląd urządzeń mający na celu dokładne określenie stanu aparatury, dokładności jej działania, prawidłowości realizowania wykonywanej funkcji i zdolności badanej aparatury do dalszej eksploatacji. Przegląd podstawowy stanowi podstawę do oceny stanu technicznego urządzenia. 1.4.10. Przegląd skrócony - przegląd urządzeń wykonywany w ograniczonym zakresie, mający na celu określenie prawidłowości ich działania i wykonanie podstawowych czynności konserwacyjnych. 1.4.11. Przegląd doraźny przegląd mający na celu usunięcie usterek urządzeń stwierdzonych w wyniku przeprowadzonych oględzin. 1.4.12. Rozdzielnia - wyodrębniona część stacji transformatorowej, stanowiąca zespół urządzeń służących do rozdzielania energii elektrycznej, przystosowanych do tego 7

samego napięcia znamionowego i zainstalowanych w tych samych warunkach pracy wraz z urządzeniami pomocniczymi. 1.4.13. Samoczynne częstotliwościowe odciążanie (SCO) - samoczynne wyłączanie odbiorców w przypadku obniżenia się częstotliwości do określonej wielkości, spowodowanego deficytem mocy w systemie elektroenergetycznym. 1.4.14. Samoczynne ponowne załączenie (SPZ) - samoczynne ponowne załączenie pola linii po wyłączeniu zwarcia przez zabezpieczenia. 1.4.15. Samoczynne załączenie rezerwy (SZR) - układ powodujący zasilenie z rezerwowego źródła napięcia, pobudzany przez wyłączenie wyłącznika zasilania podstawowego lub przez zanik napięcia zasilania podstawowego. 1.4.16. Sieć przesyłowa - sieć służąca do przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej o napięciu wyższym niż 110 kv. 1.4.17. Sieć rozdzielcza - sieć służąca do przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej o napięciu nie wyższym niż 110 kv. 1.4.18. Stacja elektroenergetyczna - zespół urządzeń służących do przetwarzania i rozdzielania energii elektrycznej, znajdujących się we wspólnym pomieszczeniu lub ogrodzeniu albo umieszczonych na wspólnych konstrukcjach wsporczych, wraz z urządzeniami pomocniczymi. 1.4.19. System elektroenergetyczny - sieci wraz z przyłączonymi do nich instalacjami do wytwarzania lub pobierania energii elektrycznej, współpracujące na zasadach określonych w odrębnych przepisach, zdolne do trwałego utrzymywania określonych parametrów niezawodnościowych i jakościowych dostaw energii elektrycznej oraz spełniania warunków obowiązujących we współpracy z innymi połączonymi systemami. 1.4.20. Świadectwo kwalifikacyjne - jest to świadectwo, wydane przez komisję kwalifikacyjną powołaną przez Prezesa URE, stwierdzające spełnienie przez daną osobę odpowiednich wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub eksploatacji, w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolno-pomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeń i instalacji elektroenergetycznych. 1.4.21. Terminal polowy - cyfrowe urządzenie sterowania polem wyposażone poza funkcjami zabezpieczeniowymi w funkcje sterowania poszczególnymi łącznikami, pomiarów lokalnych, współpracy z wyłącznikiem i urządzeniami stacji, w układy rejestracji zakłóceń i zdarzeń oraz komunikacji z nadrzędnym systemem dyspozytorskim. 1.4.22. Układ lokalnego rezerwowania wyłączników (LRW) - układ, który w przypadku nie zadziałania wyłącznika, wyłącza grupę rezerwujących go wyłączników. 8

1.4.23. Układ pomiarowo-rozliczeniowy - liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub rozliczeniowo-pomiarowe, a także układy połączeń między nimi, służące bezpośrednio lub pośrednio do pomiarów i rozliczeń. 1.4.24. Urządzenie - urządzenie elektryczne, które bierze udział w wytwarzaniu, przesyle, rozdziale i przetwarzaniu energii elektrycznej. 1.4.25. Zabezpieczenie cyfrowe - zabezpieczenie przekaźnikowe, którego zasada działania oparta jest na cyfrowych algorytmach pomiaru, przeliczania i logiki, posiadające układy samotestowania funkcji wewnętrznych. 1.4.26. Zabezpieczenie szyn zbiorczych (ZSZ) - zabezpieczenie działające w wypadku stwierdzenia zwarcia na szynach zbiorczych rozdzielni na wyłączenie zasilania lub zasilań. 1.4.27. Zespół pracowników - jest to grupa pracowników, w skład której wchodzą co najmniej dwie osoby wykonujące pracę. 1.4.28. Zespół pracowników kwalifikowanych - jest to grupa pracowników, w której co najmniej połowa, lecz nie mniej niż dwie osoby, posiada ważne świadectwa kwalifikacyjne dla osób zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych. 1.5. Dokumenty związane 1) Ustawa z dnia 26 czerwca 1997r.- Kodeks Pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94, Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz.717) 2) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne, Dz. U. 97.54.348 z późniejszymi zmianami 3) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 marca 1998r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci oraz trybu stwierdzania tych kwalifikacji, rodzajów instalacji i urządzeń, przy których eksploatacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji, jednostek organizacyjnych, przy których powołuje się komisje kwalifikacyjne, oraz wysokości opłat pobieranych za sprawdzenie kwalifikacji, Dz. U. 98.59.377 z późniejszymi zmianami 4) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 września 2000r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych, obrotu energią elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców, Dz. U. 00.85.957 5) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, Dz. U. 96.62.288 z późniejszymi zmianami 6) Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r., w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki 9

opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy Dz. U. 96.69.332, z późniejszymi zmianami 7) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Dz. U. 97.129.844, z późniejszymi zmianami 8) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999r., w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych, Dz. U. 99.80.912, z późniejszymi zmianami 9) Ramowa instrukcja eksploatacji układów zabezpieczających, pomiarowych, regulacyjnych i sterowniczo - sygnalizacyjnych urządzeń elektrycznych. Instytut Energetyki - Warszawa, 1991r. 10) Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych obowiązująca w danym przedsiębiorstwie energetycznym 11) Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci rozdzielczej. PTPiREE, Poznań 2001 12) Instrukcja eksploatacji układów telemechaniki. PTPiREE, Poznań 2001 13) Ramowa instrukcja eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego PTPiREE, Poznań 2001 14) Instrukcja badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji. PTPiREE, Poznań 2001 15) Instrukcja badania zakłóceń w elektrowniach i sieciach elektroenergetycznych. PTPiREE, Poznań 2001 16) Instrukcja łączeń ruchowych w sieciach elektroenergetycznych. PTPiREE, Poznań 2001 2. KWALIFIKACJE PERSONELU Prace eksploatacyjne, konserwacyjne i pomiarowe,przy eksploatacji układów zabezpieczających, pomiarowych, regulacyjnych i sterowniczo - sygnalizacyjnych urządzeń elektrycznych mogą wykonywać pracownicy, którzy: - posiadają aktualne świadectwo kwalifikacyjne E dla określonej grupy urządzeń, - posiadają angaż określony w taryfikatorze kwalifikacyjnym odpowiadający zakresowi prac objętych niniejszą instrukcją, - zapoznani są z obowiązującymi instrukcjami, przepisami oraz zakresem wykonywania prac będących integralną częścią niniejszej instrukcji, - posiadają aktualne orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, - posiadają udokumentowane poświadczenie odbycia aktualnego szkolenia okresowego w zakresie bhp. 10

Pracownicy wykonujący prace określone w niniejszej instrukcji zobowiązani są znać jej postanowienia oraz postępować zgodnie z nimi. 3. DOKUMENTACJA EKSPLOATACYJNA 3.1. Rodzaje dokumentacji Dokumentacja konieczna do prowadzenia prawidłowej eksploatacji EAZ przez służby techniczne obejmuje: a) projekt techniczny z naniesionymi zmianami powstałymi w trakcie realizacji zadania inwestycyjnego i w czasie eksploatacji, b) dokumentację fabryczną napisaną w języku polskim, którą stanowią: - opisy techniczne, - instrukcje obsługi, - instrukcje serwisowe, - schematy zasadnicze połączeń wewnętrznych i przyłączeń, - schematy montażowe urządzenia, - niezbędne świadectwa i certyfikaty, - karty gwarancyjne, c) dokumentację eksploatacyjną obejmującą: - protokoły prób i badań odbiorczych, - protokoły bieżących przeglądów eksploatacyjnych, - plany nastawień zabezpieczeń, wyniki obliczeń prądów zwarciowych, - książkę ewidencji działania EAZ, - książkę kontroli i napraw, zawierającą wyniki prób i badań oraz opis wprowadzonych zmian w układach i nastawieniach, - książkę kontroli baterii akumulatorów, - szczegółowe instrukcje obsługi obwodów wtórnych i zabezpieczeń, - schematy stacyjnych układów prądu pomocniczego (stałego i przemiennego) zawierające stopniowanie wkładek topikowych bezpieczników i wyłączników samoczynnych. 3.2. Miejsce przechowywania dokumentacji Dokumentacja związana z bieżącą eksploatacją stacji przez jej obsługę, tzn.: - schematy układów prądu pomocniczego (stałego i przemiennego) zawierające stopniowanie wkładek topikowych bezpieczników i wyłączników samoczynnych, - książkę kontroli i napraw, zawierającą wyniki prób i badań oraz opis wprowadzonych zmian w układach i nastawieniach, - książkę zadziałania EAZ, - książkę kontroli baterii akumulatorów, powinna być przechowywana: - w stacjach ze stałą obsługą w nastawniach lub innych łatwo dostępnych dla obsługi stacji pomieszczeniach, - w stacjach bez stałej obsługi w miejscu ustalonym przez właściwą służbę eksploatacyjną. Miejsce przechowywania i dostępność pozostałej dokumentacji powinny określać wewnętrzne przepisy przedsiębiorstwa, które jest właścicielem urządzeń. 3.3. Aktualizacja dokumentacji 11

Dokumentacja powinna być na bieżąco aktualizowana i uzupełniana. Odpowiada za to właściciel urządzenia. Aktualizacja szczegółowych instrukcji eksploatacji odbywa się na zasadach określonych przez kierownika zakładu. 4. CZYNNOŚCI OBSŁUGI I WARUNKI PRACY UKŁADÓW EAZ 4.1. Gotowość ruchowa Zabezpieczenia przekaźnikowe, układy automatyki, obwody pomiarów oraz obwody sterowniczo - sygnalizacyjne (EAZ) przynależące do pracującego urządzenia powinny być czynne. Dla urządzenia będącego w rezerwie układy EAZ powinny być kompletne i znajdować się w stanie gotowości ruchowej. Dopuszcza się unieruchomienie układów zabezpieczeń pracujących urządzeń elektrycznych jedynie za zgodą kierownika zakładu lub osób przez niego upoważnionych. Zapewnienie gotowości układów EAZ wymaga utrzymywania na szynach zbiorczych pomocniczego prądu stałego napięcia w zakresie 0,95-1,1 U n, którego ciągłość dostawy zapewniona jest przez zastosowanie baterii akumulatorów o odpowiedniej pojemności (jeżeli instrukcje szczegółowe nie stanowią inaczej). Pojemność baterii powinna zapewniać przynajmniej 8-godzinne zasilanie wszystkich urządzeń korzystających z prądu stałego w wypadku zaniku zasilania z potrzeb własnych prądu przemiennego. W przypadku stwierdzenia zakłóceń lub uszkodzeń w pracy urządzeń EAZ personel ruchowy powinien powiadomić o tym służby eksploatacyjne i właściciela urządzeń. Naprawę urządzeń EAZ dokonuje uprawniona służba eksploatacyjna. Sposób postępowania obsługi w przypadku wystąpienia uszkodzenia lub zakłóceń w pracy urządzeń EAZ powinien być określony w instrukcji eksploatacji obiektu. 4.2. Programowanie pracy układów EAZ i nastawy Nadzór bieżący nad pracą układów EAZ sprawuje personel ruchu, dla którego w instrukcji eksploatacji powinny być określone warunki w jakich można, a w jakich należy zmieniać program pracy urządzeń i układów EAZ i ich nastawienia. Programowanie pracy układów EAZ wykonuje personel eksploatacyjny lub personel ruchowy za zgodą prowadzącego ruch albo na jego polecenie. Personel ruchowy może wykonywać czynności programowania pracy układów EAZ jedynie przez manipulacje stałymi, ogólnie dostępnymi i przeznaczonymi do tego celu aparatami (bezpiecznikami, wyłącznikami, przełącznikami, sterownikami, nakładkami itp.). Każdorazowo wykonanie takiej operacji wraz z podaniem miejsca i sposobu realizacji należy zapisać w dzienniku operacyjnym. Zmiany nastawień wykonuje personel eksploatacyjny za wiedzą i zgodą służb ruchu. 4.3. Prace eksploatacyjne w układach EAZ 12

Prace eksploatacyjne w układach EAZ można wykonywać zarówno przy urządzeniach pracujących jak i wyłączonych z ruchu. Warunki i zakres prowadzenia tych prac przy urządzeniach pracujących powinna określać opracowana przez służby eksploatacyjne Instrukcja Szczegółowa. 4.4. Czynności personelu ruchowego Wymienione w tym punkcie czynności powinny być uwzględnione w instrukcjach eksploatacji obiektów a także w instrukcjach stanowiskowych dyżurnych stacji i dyżurnych pogotowia energetycznego. 4.4.1. Okresowe oględziny Okresowe oględziny sprawności układów EAZ powinny być wykonywane przez personel ruchowy w sposób przewidziany w instrukcjach eksploatacji obiektu. Wskazówki ogólne co do zakresu zawiera: - Tabl. 1 - dla stacji ze stałą obsługa, - Tabl..2 - dla stacji bez stałej obsługi o napięciu znamionowym 110 kv, - Tabl..3 - dla stacji bez stałej obsługi o napięciu znamionowym mniejszym niż 110 kv. Okresowe oględziny układów EAZ należy wykonywać nie rzadziej niż: - w stacjach o napięciu znamionowym 110 kv i wyższym ze stałą obsługą w zakresie skróconym - raz na dobę, w zakresie pełnym - raz na kwartał, - w stacjach o napięciu znamionowym 110 kv bez stałej obsługi w zakresie skróconym podczas każdego pobytu personelu ruchowego w stacji, w zakresie pełnym - raz na kwartał, - w stacjach o napięciu znamionowym mniejszym niż 110 kv i wyposażonych w urządzenia EAZ w zakresie skróconym - raz na kwartał, w zakresie pełnym - raz na pół roku. Okresowe oględziny baterii akumulatorów należy wykonywać zgodnie z Ramowa instrukcja eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego i notować ich wyniki w książce kontroli baterii. 4.4.2. Zapisy ruchowe Wszystkie zadziałania lub pobudzenia się zabezpieczeń i układów sygnalizacji oraz zmiany stanu liczników zadziałań powinny być zapisywane przez personel ruchowy w książce działania EAZ wraz z podaniem czasu, treści i istotnych okoliczności towarzyszących ich pojawieniu się. Po zapisaniu obserwacji i przekazaniu ich prowadzącemu ruch urządzeń, wszelkie sygnały i wskaźniki działania należy skasować. Konieczne jest skasowanie wszystkich sygnałów przed ponownym uruchomieniem urządzenia. Należy zapisywać również wszystkie zmiany dokonane w nastawieniach oraz zmiany rodzaju pracy układów EAZ. Treść zapisów powinna być przekazana jak najszybciej do wiadomości służby prowadzącej ruch stacji. 4.4.3. Nośniki pamięci urządzeń rejestrujących 13

Taśmy i inne nośniki pamięci urządzeń rejestrujących po ich zapisaniu powinny być zdjęte, opisane wg ustalonych wzorów i przesłane do właściwej służby lub przechowywane zgodnie z procedurami opisanymi w instrukcji eksploatacji obiektu. 4.4.4. Ochrona nastaw zabezpieczeń Przekaźniki i inne aparaty nastawialne wchodzące w skład EAZ powinny mieć pokrywy zabezpieczejące przed przypadkową zmianą nastawień. Dla zabezpieczeń cyfrowych i terminali polowych nie posiadających konstrukcyjnych możliwości zamykania pokrywy czołowej, dostęp do zmian nastawień i konfiguracji powinien być możliwy dopiero po wpisaniu odpowiedniego kodu znanego tylko personelowi eksploatacyjnemu. 4.5. Warunki środowiskowe 4.5.1. Temperatura otoczenia Jeżeli instrukcje szczegółowe nie stanowią inaczej, temperatura w otoczeniu obudów aparatów EAZ nie powinna wykraczać poza zakres +5 C - +40 C. W wypadku zamontowania aparatów EAZ w szafkach kablowych znajdujących się na rozdzielniach napowietrznych - należy zapewnić im ogrzewanie w okresie jesienno-zimowym oraz podczas pogody deszczowej. 4.5.2. Zanieczyszczenia Pulpity, tablice, szafki sterownicze i przekaźnikowe oraz wszystkie aparaty i obwody EAZ (w tym listwy zaciskowe, styki pomocnicze łączników itp.) powinny być utrzymane w czystości. 4.5.3. Narażenia mechaniczne Przekaźniki oraz inne aparaty EAZ należy chronić przed wstrząsami i drganiami. 4.6. Rezerwa aparatury Aparaty, podzespoły i materiały przeznaczone do bieżących napraw EAZ powinny być przechowywane w stanie pełnej sprawności technicznej. Za prawidłowe określenie zasobów aparatury rezerwowej i jej sposób przechowywania odpowiada właściwa służba eksploatacyjna. 5. RODZAJE, ZAKRESY I TERMINY PRZEGLĄDÓW UKŁADÓW EAZ 5.1. Rodzaje przeglądów Układy EAZ należy sprawdzać według warunków technicznych określonych dla danego układu w normach, ogólnych przepisach eksploatacji i instrukcjach fabrycznych urządzeń, które go tworzą. Ustala się następujące rodzaje przeglądów: a) przeglądy okresowe: 14

- podstawowe (P) - skrócone (S) b) przeglądy dodatkowe awaryjne : o których wykonaniu i zakresie decyduje właściciel urządzenia, np. po nieprawidłowym działaniu układu zabezpieczeń lub po wykonaniu częściowych zmian w wyposażeniu pola lub stacji w układy EAZ czy też wymianie urządzeń pierwotnych zabezpieczanych przez nie, doraźne : o których wykonaniu i zakresie decyduje właściciel urządzenia, np. po stwierdzeniu w wyniku oględzin usterek urządzeń. c) przeglądy odbiorcze: przeprowadzane zgodnie z Instrukcją badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji. 5.2. Zakresy przeglądów okresowych 5.2.1. Przegląd podstawowy (P) Przegląd podstawowy obejmuje: - oględziny aparatury i instalacji, - pomiar oporności izolacji układu, - próby działania układu w zakresie charakterystyk, nastawień roboczych i zgodności z zasadą działania, - wprowadzenie ewentualnych korekt w parametrach nastawialnych, - próby sterowania i telesterowania łączników, - próby sprawności blokad, - próby sygnalizacji i telesygnalizacji, - usunięcie usterek stwierdzonych podczas sprawdzania, - sprawdzenie uchybów przyrządów pomiarowych, - sprawdzenie działania układów rejestracji zakłóceń i zdarzeń. Próby telesterowania, telesygnalizacji i telepomiarów należy wykonywać łącznie z punktami dyspozytorskimi, które prowadzą lub nadzorują pracę stacji. 5.2.2. Przegląd skrócony (S) Przegląd skrócony obejmuje: - oględziny aparatury i instalacji, - pomiar oporności izolacji układu i pomiary napięcia w odpowiednio wybranych punktach, - próby działania układu w warunkach odwzorowania zakłóceń w zakresie prób funkcjonalnych, - próby sterowania i telesterowania łączników, - próby sprawności blokad, - próby sygnalizacji i telesygnalizacji, - usunięcie usterek stwierdzonych podczas sprawdzania. Próby telesterowania, telesygnalizacji i telepomiarów należy wykonywać łącznie z punktami dyspozytorskimi, które prowadzą lub nadzorują pracę stacji. Dla układów automatyk samoczynnego łączenia (PZW i SCO, bez względu na wysokość napięcia) dopuszcza się zaliczenie jako wykonanej próby działania układu, prawidłowego zadziałania automatyki w czasie danego roku. Powyższa procedura nie może być stosowane w dwóch kolejnych latach. 5.3. Terminy wykonywania przeglądów okresowych Terminy wykonywania przeglądów okresowych określa tablica 4 (zał. 4). 15

W zależności od różnorodnych, niekorzystnych czynników takich jak np.: duże zapylenie pomieszczeń, w których znajduje się aparatura, wyziewy chemiczne, nadmierna wilgotność powietrza, niska jakość aparatury oraz w okresie zbierania doświadczeń z nowymi typami aparatów i układów - zaleca się stosowanie między kolejnymi przeglądami okresów krótszych od ustalonych w tej instrukcji. 5.4. Przegląd dodatkowy Przegląd dodatkowy należy wykonywać w razie wymiany lub remontu urządzenia EAZ lub jego podzespołu, urządzenia przez niego zabezpieczanego oraz w razie podejrzenia nieprawidłowego działania. Zakres przeglądu dodatkowego określany jest przez kierownika zakładu lub osoby przez niego uprawnione. 5.5. Przegląd bez wyłączeń i uziemień W ramach przeglądu skróconego dopuszcza się badanie aparatury EAZ urządzeń o napięciu poniżej 110 kv bez konieczności wyłączenia i uziemiania tych urządzeń. Jest to możliwe wówczas, gdy obwody i aparatura są przystosowane do wykonywania takich badań. Badanie takie powinno być uzupełnione wykonaniem, w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące od wykonanego przeglądu, prób funkcjonalnych z udziałem wyłącznika mocy. Badania aparatury EAZ bez wyłączania urządzenia powinno być wykonywane wg opracowanej przez służby eksploatacyjne Instrukcji Szczegółowej. 6. PRZEGLĄDY I KONSERWACJA 6.1. Przebieg przeglądu Przeglądy powinny być wykonywane zgodnie z aktualnym stanem wiedzy technicznej w zakresie podanym w punkcie 5. Przed przestąpieniem do przeglądu układu należy przeprowadzić oględziny zewnętrzne aparatury pierwotnej i wtórnej. W szczególności należy sprawdzić: - zgodność z dokumentacją typu i danych znamionowych aparatury, - stan techniczny aparatury, - zgodność oznaczeń aparatury z dokumentacją, - prawidłowość nastawień zabezpieczeń. 6.2. Warunki przeprowadzania przeglądu Przeglądy okresowe aparatury i układów EAZ wykonywane na pracujących obiektach, przy urządzeniach będących pod napięciem lub w pobliżu urządzeń będących pod napięciem, powinny być realizowane zgodnie z procedurami opisanymi w przyjętej do stosowania w danym przedsiębiorstwie Instrukcji organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych. Zgodnie z postanowieniami ww. instrukcji przeglądy aparatury i układów EAZ mogą być wykonywane na polecenie pisemne lub ustne przez zespoły pracowników kwalifikowa- 16

nych. Dopuszcza się wykonywanie niektórych rodzajów przeglądów lub drobnych prac konserwacyjnych bez polecenia na pracę, jeżeli czynności te nie są wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia dla życia i zdrowia oraz warunki wykonywania tej pracy określone są w instrukcji stanowiskowej, wykonuje je pracownik na stałe wyznaczony do wykonywania tych prac. Jeżeli technologia realizacji przeglądu wymaga pogorszenia warunków bezpieczeństwa pracy (np. zdjęcie uziemień podczas wykonywania prób funkcjonalnych odłączników) - zmiany te powinny być zaznaczone w poleceniu wykonania pracy. Zakres wykonywania przeglądów poszczególnych urządzeń EAZ powinien być zgodny z instrukcjami fabrycznymi tych urządzeń, przy szczególnym zwróceniu uwagi na funkcje jakie te urządzenia pełnią w układzie EAZ danego obiektu. 6.3. Instrukcje stanowiskowe wykonywania przeglądów Powtarzalne procedury poszczególnych prac, szczególnie wykonywanych w warunkach zagrożenia oraz procedury prac, na które nie potrzeba polecenia na pracę, powinny być opisane w instrukcjach stanowiskowych przyjętych do stosowania w przedsiębiorstwach i znanych zarówno wykonującym te prace jak i służbom prowadzącym ruch urządzeń. W instrukcjach tych opisana powinna być sama procedura wykonywania pracy jak i warunki bezpiecznego wykonywania tej pracy. 6.4. Zasadnicze wymagania dla układów probierczych i pomiarowych Do wykonywania przeglądów należy stosować sprzęt zapewniający spełnienie wymagań norm oraz instrukcji, umożliwiający wykonanie pełnego zakresu badań urządzeń EAZ oraz zapewniający bezpieczne wykonanie tej pracy. Aparaty probierczo - pomiarowe użyte do wykonywania badań aparatury EAZ powinny mieć atest dla typu, umożliwiający stosowanie ich jako urządzenia kontrolno-pomiarowe na terenie Polski. Przyrządy pomiarowe służące do badań aparatury EAZ powinny być raz do roku badane laboratoryjnie. 6.5. Zakończenie przeglądu Po zakończeniu przeglądu należy: - przeprowadzić oględziny we wszystkich miejscach, w których prowadzono prace, zwracając szczególną uwagę, czy zostały usunięte wszystkie prowizoryczne połączenia i przerwy w obwodach, oraz czy przełączniki i urządzenia sygnalizacyjne zostały ustawione we właściwe położenie robocze, - w książce kontroli i napraw dokonać wpisu o wykonaniu przeglądu i gotowości ruchowej układu oraz zanotować wszystkie istotne spostrzeżenia, spisać stany liczników i skasować wszelkie sygnalizacje zadziałania, - powiadomić dyspozytora o zakończeniu prac i ocenie przydatności do eksploatacji badanych urządzeń, - sporządzić protokół i dokonać innych ustalonych zapisów. 17

7. PROGRAM BADAŃ PODCZAS PRZEGLĄDÓW 7.1. Obwody pomocnicze 7.1.1. Oględziny Oględziny wykonuje się podczas każdych badań. Podczas oględzin obwodów pomocniczych należy zwrócić szczególną uwagę na: - ogólny stan przewodów i kabli, - stan i oznaczenia listew, zacisków, przewodów i kabli, - prawidłowość oznaczeń przekaźników, nakładek i przełączników, bezpieczników i wyłączników samoczynnych, - wpływ czynników zewnętrznych (temperatura, wilgoć, narażenia mechaniczne), - uziemienia obwodów. W trakcie oględzin należy wyczyścić listwy zaciskowe, zaciski przełączników i przekaźników, oraz podokręcać śruby w zaciskach. 7.1.2. Obwody prądowe Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Oględziny (wg punktu 7.1.1.) P S 2. Pomiar rezystancji izolacji wraz z uzwojeniem wtórnym przekładnika prądowego P - 3. Sprawdzenie stanu uziemienia obwodów P - 4. Pomiar obciążenia zewnętrznego obwodów prądowych P - 7.1.3. Obwody napięciowe Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Oględziny (wg punktu 7.1.1.) P S 2. Pomiar rezystancji izolacji wraz z uzwojeniem wtórnym przekładnika napięciowego P - 3. Sprawdzenie stanu uziemienia obwodów P - 4. Sprawdzenie doboru i stanu bezpieczników i wyłączników samoczynnych w obwodach napięciowych P S 5. Sprawdzenie sygnalizacji zaniku napięcia i blokady zabezpieczeń przy zaniku napięcia P S 6. Pomiar wartości napięć międzyprzewodowych, fazowych, doziemnych i składowej zerowej P S 7.1.4. Obwody sterownicze i sygnalizacyjne Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Oględziny (wg punktu 7.1.1.) P S 2. Pomiar rezystancji izolacji poszczególnych obwodów a także rezystancji wzajemnej między tymi obwodami P S 18

3. Sprawdzenie stanu bezpieczników i wyłączników samoczynnych P S 4. Sprawdzenie sygnalizacji zaniku napięcia prądu stałego w poszczególnych obwodach P S 7.2. Źródła napięcia pomocniczego 7.2.1. Bateria akumulatorowa wraz z siecią prądu stałego oraz instalacją zasilającą Baterie, prostowniki i instalacje prądu stałego należy eksploatować, konserwować i sprawdzać zgodnie z postanowieniami instrukcji fabrycznych, Ramowej instrukcji eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego oraz innymi instrukcjami szczegółowymi obowiązującymi w poszczególnych przedsiębiorstwach. 7.2.2. Inne źródła napięcia pomocniczego Przeglądy wykonywać zgodnie z instrukcjami szczegółowymi obsługi źródeł napięcia pomocniczego oraz Ramową instrukcją eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego. 7.3. Przekaźniki 7.3.1. Oględziny i czynności konserwacyjne Należy sprawdzić stan techniczny, oczyścić, przeprowadzić regulację i usunąć drobne usterki: - elementów sygnalizacyjnych i ich kasowników, - zestyków, - części ruchomych, - połączeń przewodów, - elementów elektronicznych i indukcyjnych. 7.3.2. Pomiary techniczne Pomiary techniczne przekaźników należy wykonywać przy znamionowych wartościach napięcia pomocniczego. Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Pomiary wartości rozruchowych i powrotnych P - 2. Pomiary czasów działania P - 3. Pomiar charakterystyk działania np. przekaźników impedancyjnych, prądowo- zależnych, mocowych, różnicowych itp. P - 4. Próbę działania przy 0,8 U n napięcia pomocniczego P - 5. Prawidłowość działania przekaźników przy zaniku lub podaniu jednej tylko z wielkości zasilających P - 6. Próby funkcjonalne działania przekaźnika P S 7.4. Aparatura pomiarowa Przeglądy i konserwacja urządzeń EAZ realizujących pomiary miejscowe i telepomiary powinna być wykonywana zgodnie z instrukcjami fabrycznymi oraz z zachowaniem wymagań stosownych norm. 19

W ramach przeglądów skróconych wykonuje się odczyty bieżących wartości mierzonych. W ramach przeglądów pełnych należy zbadać dokładność pomiaru. 7.5. Układy obwodów wtórnych W ramach przeglądu całości układów obwodów wtórnych danego pola należy zbadać: Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Współdziałanie poszczególnych elementów układu P S 2. Prawidłowość działania układów sygnalizacji położenia łączników, sygnalizacji awaryjnych i zadziałania zabezpieczeń P S 3. Prawidłowość działania układów pobudzenia rejestratorów, rejestracji zadziałania urządzeń i rejestracji przebiegów zmiennoprądowych P S 4. Funkcjonalność działania układu zabezpieczeń zgodnie z dokumentacją i założonym programem P S 5. Prawidłowość działania układów telesygnalizacji, telesterowania i telepomiarów wykonywane łącznie z punktami dyspozytorskimi, które P S prowadzą lub nadzorują pracę stacji 6. Prawidłowość działania układów sterowania łącznikami wraz ze sprawnością obwodów blokad P P 7. Prawidłowość pobudzenia układów centralnej sygnalizacji stacji od sygnalizacji awaryjnych danego pola P S 8. Prawidłowość współdziałania obwodów pola z układami automatyki stacyjnej P S 9. Wartość prądów, napięć, zmienności faz podczas obciążenia ruchowego P P 10. Dokonać pomiarów wielkości charakterystycznych dla danego układu, wynikających z instrukcji szczegółowych P - 11. Próby funkcjonalne całości obwodów P S 12. Próby funkcjonalne całości obwodów przy obniżonym do 0,8 U n napięciu zasilania P - Każde badanie całości układów obwodów wtórnych powinno być zakończone wykonaniem prób funkcjonalnych działania poszczególnych zabezpieczeń z udziałem wyłączników mocy. W razie potrzeby dopuszcza się wykonanie prób układu metodą wymuszania prądu pierwotnego lub za pomocą symulacji sztucznego zwarcia. 7.6. Zabezpieczenia cyfrowe Przeglądy zabezpieczeń cyfrowych należy wykonywać w następującym zakresie: Lp. Rodzaj badania Zakres 1. Pomiary wartości rozruchowych i powrotnych P - 2. Pomiary czasów działania P - 20

Funkcjonalność działania poszczególnych układów zabezpieczeń 3. P - zgodnie z dokumentacją i założonym programem urządzenia Pomiar charakterystyk działania np. impedancyjnych, prądowo - 4. P - zależnych, mocowych, różnicowych itp. Prawidłowość działania przekaźników przy zaniku lub podaniu jednej 5. P - tylko z wielkości zasilających 6. Próbę działania przy 0,8 U n napięcia pomocniczego P - 7. Próby funkcjonalne działania zabezpieczenia P S Pozostałe elementy układów EAZ danego pola powinny być sprawdzone zgodnie z odpowiadającym im zakresem określonym w innych punktach tej instrukcji. W wypadku wyposażenia zabezpieczenia cyfrowego pola średniego napięcia, w układy kontroli poszczególnych funkcji zewnętrznych takich jak ciągłość obwodów prądowych i napięciowych, obwodów sterowniczych, sprawności funkcji sygnalizacyjnych itp. - można zrezygnować z indywidualnego corocznego sprawdzenia tych funkcji w zakresie skróconym i wykonywać w zakresie pełnym w terminach odpowiadających temu zakresowi. W ramach wykonywania przeglądów pól wyposażonych w terminale polowe w rozdzielniach SN, realizujących funkcje zabezpieczeń i wyposażonych w układy kontroli funkcji wewnętrznych i zewnętrznych, w tym układ kontroli ciągłości obwodu załączającego i wyłączającego, można rezygnując z corocznych badań, wykonywać je w cyklu dwuletnim, realizując na przemian przeglądy w zakresie pełnym i skróconym. Nie dotyczy to pierwszego roku eksploatacji zabezpieczenia, który należy zakończyć wykonując przegląd w zakresie skróconym. W wypadku gdy terminal polowy nie posiada układów kontroli ciągłości obwodu załączającego i wyłączającego - co roku należy wykonać próby funkcjonalne jego działania z udziałem wyłącznika. 7.7. Układy automatyk stacyjnych Układy automatyk stacyjnych należy badać: - w zakresie urządzeń realizujących te automatyki - tak jak przekaźniki (pkt.7.3.) lub zabezpieczenia cyfrowe (pkt. 7.6.), uwzględniając wymagania określone w instrukcjach fabrycznych, - w zakresie funkcjonalności działania - zgodnie z programem działania automatyki, uwzględniając wszelkie możliwości pracy przewidzianej w dokumentacji stacyjnej, - w wypadku zasilania tych automatyk z osobnych obwodów zasilających - obwody te powinny być badane jak obwody sterownicze i sygnalizacyjne (pkt. 7.4.1.), - obwody automatyk stacyjnych w poszczególnych polach należy badać podczas wykonywania przeglądu danego pola. 7.8. Układy rejestracji zakłóceń i zdarzeń Prawidłowość działania układów rejestracji zakłóceń i zdarzeń należy sprawdzać razem z badaniem układu EAZ, z którym dany rejestrator współpracuje. Dla rejestratorów elektromechanicznych wymagane jest przeprowadzanie konserwacji dwa razy w roku w zakresie określonym instrukcją fabryczną. 21

8. PROTOKOŁY Z PRZEGLĄDÓW Z każdego przeglądu aparatury i układów EAZ niezależnie od jego zakresu powinien zostać sporządzony protokół. Wzorzec protokołu, określony przez właściciela urządzeń, powinien zawierać: - potwierdzenie wykonania wszystkich czynności wchodzących w zakres danego sprawdzenia, - wyniki pomiarów aparatury EAZ i obwodów pomocniczych, - wykaz aparatury użytej do pomiarów, - ocenę stanu aparatury EAZ oraz obwodów pomiarowych, sterowniczych i sygnalizacyjnych, - stwierdzone usterki i nieprawidłowości, - ocenę przydatności do dalszej eksploatacji badanego urządzenia. Zebrane wzorce protokołów powinny stanowić zatwierdzany dokument właściciela urządzeń. Protokoły powinny być na bieżąco rejestrowane i każdy z nich powinien posiadać własny numer ewidencyjny. Każdy protokół powinien być imiennie podpisany przez wykonujących badanie urządzenia, osobę go sprawdzającą i zatwierdzającą. W wypadku zaliczenia w poczet przeglądu prawidłowego działania automatyki - sprawozdanie powinno obejmować analizę tego działania. Sposób przechowywania protokołów badań określa właściciel urządzenia. Przechowywany powinien być protokół z ostatniego przeglądu pełnego oraz dwóch ostatnich przeglądów skróconych. W załączniku 5 przedstawione są przykładowe wzorce protokołów uwzględniających wymagania tej instrukcji. Na pełny protokół składają się protokół ogólny obwodów pola oraz protokoły szczegółowe poszczególnych przekaźników i urządzeń. 9. OCENA STANU TECHNICZNEGO APARATURY I UKŁADÓW EAZ Celem ustalenia zdolności aparatury i układów EAZ do dalszej pracy, określenia zakresu oraz terminu wykonania niezbędnych prac doraźnych i remontów, należy wykonywać okresowo ocenę jej stanu technicznego. Ocena stanu technicznego aparatury i układów EAZ jako część składowa oceny stanu technicznego sieci powinna być ustalona na podstawie: - wyników oględzin, przeglądów, prób i pomiarów eksploatacyjnych, - zaleceń wynikających z planów rozwoju, - danych statystycznych o awaryjności, zakłóceniach i przerwach w pracy urządzeń elektroenergetycznych (niezawodność, dyspozycyjność), - danych statystycznych o skuteczności działania poszczególnych rodzajów i typów zabezpieczeń, - wymagań związanych z konstrukcją układów EAZ (wg dokumentacji technicznej), - wymagań i doświadczeń wynikających z lokalnych warunków eksploatacyjnych, - wieku aparatury EAZ oraz zakresów i terminów wykonania zabiegów konserwacyjnych napraw i remontów, - warunków bezpieczeństwa prac i ochrony przeciwpożarowej, - warunków ochrony środowiska. 22

Ocenę stanu technicznego aparatury i układów EAZ w sieci wysokiego napięcia (o napięciu 110 kv i wyższym) należy wykonywać nie rzadziej niż raz na 3 lata - indywidualnie dla każdej stacji. Ocenę stanu technicznego aparatury i układów EAZ w sieci średniego napięcia należy wykonywać nie rzadziej niż raz na 5 lat - indywidualnie dla każdej stacji. Wyniki oceny stanu technicznego aparatury i układów EAZ powinny być podstawą do ustalania zakresu i terminu wykonania prac doraźnych, przeglądów i remontów. Wyniki te i ustalenia powinny być odnotowane w dokumentacji eksploatacyjnej stacji. Aparatura i układy EAZ, które w ocenie stanu technicznego określone zostaną jako nie nadające się do remontu, powinny być zakwalifikowane do wycofania z eksploatacji. Podstawą zakwalifikowania urządzenia do wycofania z eksploatacji jest: - zużycie techniczne, - zużycie moralne, - nieopłacalna naprawa. 23

TERMINY I ZAKRES OGLĘDZIN UKŁADÓW EAZ W STACJI ZE STAŁĄ OBSŁUGĄ Załącznik 1 Tablica 1 Lp. Terminy Układ lub aparatura Zakres kontroli 1 2 3 4 1. 1. Całość aparatury i Oględziny zewnętrzne. 2. Raz na dobę (zakres skrócony oględzin) Raz na kwartał (zakres pełny oględzin) instalacji, a zwłaszcza Kontrola stanu wskaźników zadziałania. elementy sygnalizacji Sprawdzenie stanu żarówek i zabezpieczeń obwodów prądu pomocniczego optycznej i akustycznej 2. Mierniki. Sprawdzenie prawidłowości wskazań, jakości zapisu, stanu papieru, tuszu lub innych nośników pamięci 3. Zegary sterujące Sprawdzenie wskazań 4. Układ sygnalizacji alarmowej, awaryjnej i ostrzegawczej 5. Zasilanie obwodów prądu pomocniczego. 6. Liczniki zadziałania EAZ, a w szczególności SPZ, SZR i telezabezpieczeń 7. Baterie akumulatorów i prostowniki 1. Taśmowe rejestratory zakłóceń. 2. Szafki kablowe w rozdzielniach napowietrznych Sprawdzenie działania, sprawdzenie sprawności sygnalizacji stanów zakłóceniowych wewnątrz i na zewnątrz stacji Pomiar napięcia i stanu izolacji. Obserwacja wskaźników zadziałania aparatury sygnalizującej usterki w tych obwodach Sprawdzenie zgodności stanu licznika z zapisem w książce. Wpisanie nowych wartości Zgodnie z Instrukcją eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego Sprawdzenie działania, jakości zapisu, stanu papieru i tuszu Sprawdzenie szczelności szafek i sprawności elementów grzejnych 3. Oświetlenie awaryjne. Kontrola działania SZR 24

TERMINY I ZAKRES OKRESOWYCH OGLĘDZIN UKŁADÓW EAZ W STACJACH O GÓRNYM NAPIĘCIU 110 KV BEZ STAŁEJ OBSŁUGI Załącznik 2 Tablica 2 Lp. Terminy Układ lub aparatura Zakres kontroli 1 2 3 4 1. 1. Całość aparatury i Oględziny zewnętrzne. instalacji, a zwłaszcza Kontrola stanu wskaźników elementy sygnalizacji EAZ i rejestratorów zakłóceń Przy każdej bytności na stacji (zakres skrócony oględzin) 2. Raz na kwartał (zakres pełny zadziałań optycznej i akustycznej 2. Mierniki Sprawdzenie prawidłowości wskazań, jakości zapisu, stanu papieru, tuszu lub innych nośników pamięci 3. Zegary sterujące Sprawdzenie wskazań 4. Układ sygnalizacji alarmowej, awaryjnej i ostrzegawczej 5. Urządzenia zasilania obwodów prądu pomocniczego 6. Liczniki zadziałań: SPZ, SZR, telezabezpieczeń i innych 7. Baterie akumulatorów i prostowniki 1. Taśmowe rejestratory zakłóceń 2. Szafki kablowe w rozdzielniach napowietrznych Sprawdzenie działania, sprawdzenie sprawności sygnalizacji stanów zakłóceniowych wewnątrz i na zewnątrz stacji Pomiar napięcia i stanu izolacji. Sprawdzenie stanu zabezpieczeń obwodów prądu pomocniczego Kontrola zgodności stanu liczników z zapisami w książce zadziałań Zgodnie z Instrukcją eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego Sprawdzenie działania, jakości zapisu, stanu papieru i tuszu Sprawdzenie szczelności szafek i sprawności elementów grzejnych oględzin) 3. Oświetlenie awaryjne Kontrola działania SZR 25

Załącznik 3 ZAKRES OKRESOWYCH OGLĘDZIN UKŁADÓW EAZ W STACJI O GÓRNYM NAPIĘCIU MNIEJSZYM NIŻ 110 KV BEZ STAŁEJ OBSŁUGI Tablica 3 Lp. Terminy Układ lub aparatura Zakres kontroli 1 2 3 4 1. 1. Całość aparatury i instalacji, a zwłaszcza elementy Oględziny zewnętrzne. Kontrola stanu wskaźników sygnalizacji EAZ i rejestratorów zakłóceń Raz na kwartał (zakres skrócony oględzin) zadziałań optycznej i akustycznej 2. Mierniki Sprawdzenie prawidłowości wskazań, jakości zapisu, stanu papieru, tuszu lub innych nośników pamięci 3. Zegary sterujące Sprawdzenie wskazań 4. Układ sygnalizacji alarmowej, awaryjnej i ostrzegawczej 5. Urządzenia zasilania obwodów prądu pomocniczego 6. Liczniki zadziałań: SPZ, SZR, telezabezpieczeń i innych 7. Baterie akumulatorów i prostowniki Raz na 1. Szafki kablowe w rozdzielniach napowietrz- pół roku (zakres pełny oględzin) 2. Oświetlenie nych awaryjne Sprawdzenie działania, sprawdzenie sprawności sygnalizacji stanów zakłóceniowych wewnątrz i na zewnątrz stacji Pomiar napięcia i stanu izolacji. Sprawdzenie stanu zabezpieczeń obwodów prądu pomocniczego Kontrola zgodności stanu liczników z zapisami w książce zadziałań Zgodnie z Instrukcją eksploatacji urządzeń zasilających prądu stałego i przemiennego Sprawdzenie szczelności szafek i sprawności elementów grzejnych Kontrola działania SZR 26

TERMINY PRZEGLĄDÓW OKRESOWYCH Załącznik 4 Tablica 4 Lp. Rodzaj urządzenia lub układu ROK 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7 1. Układy EAZ szyn zbiorczych i węzłów rozdzielni P S S S P 2. Układy EAZ linii i łączników szyn WN P S S S P 3. Układy EAZ linii i łączników szyn SN P S S S P 4. Układu EAZ bloków generatorów, transformatorów odczepowych potrzeb własnych, P S S S P układów synchronizacji 5. Układy EAZ transformatorów sieciowych o górnym napięciu 110 kv i wyższym P S S S P 6. Układy EAZ transformatorów sieciowych o górnym napięciu < 110 kv P S S S P 7. Układy EAZ transformatorów potrzeb własnych, transformatorów uziemiających P S S S P 8. Układy EAZ silników P S S S P 9. Układy EAZ pól pomiarów napięcia P S S S P 10. Układy EAZ baterii kondensatorów P S S S P 11. Wyzwalacze pierwotne P - P - P 12 Układy automatyki łączeniowej w sieciach P S S S P 13. Układy ARN P - P - P 14. Układy SZR rozdzielni WN i SN P - - P - 15. Układy SCO P - P - P 16. Układy SZR potrzeb własnych P - P - P 17. Przyrządy pomiarowo- wskaźnikowe, rejestrujące i regulacyjne Zgodnie z instrukcją producenta 18. Rejestratory zakłóceń i rejestratory zdarzeń - zabezpieczenia sprzężone za pośrednictwem łącz należy sprawdzać razem z łączami 27