Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XLVI/252/14 Rady Gminy Turek z dnia 13 marca 2014 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH DLA GMINY TUREK na rok 2014.
I. STAN SZKÓD I ZAGROŻENIA Gminę Turek zamieszkuje 8913 osób 4423 kobiet i mężczyzn 4490(według stanu na dzień 31.12.2013 r.). Według ogólnopolskich badań PARPA /Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych/ skala problemów na terenie gminy przedstawia się następująco: 2% ludności to osoby uzależnione od alkoholu tj.175 osób 4% mieszkańców to osoby współuzależnione tj. 351 osób 6% to osoby nadużywające alkoholu i pijące szkodliwie tj. 526 osób 4% to członkowie ich rodzin tj. 351 osób, czyli 1403 osoby to osoby, którym alkohol szkodzi w sposób pośredni lub bezpośredni. Statystyki Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Turku wskazują, iż ze świadczeń pomocy społecznej rodziny korzystają najczęściej z powodu: ubóstwa 12 rodzin (36 osób w rodzinach), bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych 15 rodzin (70 osób w rodzinach), bezrobocia 18 osób (40 osób w rodzinach), alkoholizmu 12 osób (37 osób w rodzinach), wielodzietności 16 osób (73 osób w rodzinach), Z rozeznania pracowników socjalnych, na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego wynika, że występowanie w rodzinach w/w problemów społecznych związane jest bardzo często z nadużywaniem alkoholu przez członków rodzin. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Turku wskaźnik bezrobocia dla powiatu tureckiego w miesiącu grudzień 2013 r. wynosił 11,1%,Wielkopolska 9,6 % Do dnia 18 grudnia 2013 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Turku zarejestrowanych było 364 osób z terenu gminy Turek, w tym 236 kobiet i 128 mężczyzn. Na terenie gminy Turek w 2013 r. sprzedaż napojów alkoholowych prowadziły punkty: sprzedaży detalicznej: 19 gastronomiczne: 7 oraz 2 punkty sprzedaży gastronomicznej napojów alkoholowych do 4,5% oraz piwo ( ogródki piwne ). II. CELE I ZAŁOŻENIA GMINNEGO PROGRAMU 1. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów dotyczących uzależnień i przemocy na terenie gminy. 2. Zmniejszenie rozmiarów aktualnie istniejących problemów dotyczących uzależnień oraz przemocy.
3. Zwiększenie wśród dzieci i młodzieży świadomości i wiedzy na temat środków uzależniających oraz przyczyn i skutków przemocy. 4. Zmniejszenie indywidualnych zagrożeń psychospołecznych i ekonomicznych wynikających z nadużywania alkoholu i innych środków psychoaktywnych oraz takich problemów jak przemoc. 5. Zwiększenie stabilności i bezpieczeństwa środowiska rodzinnego oraz społecznego. 6. Ograniczenie spożywania alkoholu przez osoby dorastające poprzez zaostrzenie norm i zasad obowiązujących w rodzinach, szkołach i społecznościach lokalnych. 7. Tworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji programu. 8. Promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. III. STRATEGIE DZIAŁANIA Zadania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych realizowane będą poprzez: zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych i ich rodzin, udzielania rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności dla dzieci i młodzieży, wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, racjonalne i elastyczne ograniczenie dostępu do alkoholu oraz kontrolowanie podmiotów działalności gospodarczej związanej ze sprzedażą i konsumpcją napojów alkoholowych pod względem jej zgodności z obowiązującymi przepisami, 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu realizowane przez: a) działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych skierowane do osób uzależnionych od alkoholu w celu zmotywowania ich do podjęcia leczenia odwykowego, b) kontynuację działalności i finansowania Punktu Konsultacyjnego zlokalizowanego w Urzędzie Gminy Turek jako miejsca pierwszego kontaktu dla osób i rodzin z problemem alkoholowym udzielającego pomocy terapeutycznej, psychospołecznej i prawnej osobom z problemem alkoholowym oraz członkom ich rodzin poprzez: motywowanie osób uzależnionych i współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w placówkach leczenia uzależnienia, kierowanie do leczenia specjalistycznego, motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nieuzależnionych, do zmiany szkodliwego wzoru zachowań, udzielanie wsparcia osobom po zakończonym leczeniu odwykowym,
zdiagnozowanie sytuacji całej rodziny i zaplanowanie pomocy domowej dla wszystkich jej członków(dorosłych jak również dzieci), udzielanie porad terapeutycznych osobom nadużywającym, uzależnionym i współuzależnionym od alkoholu i innych środków psychoaktywnych, rozpoznanie przemocy domowej, udzielanie stosownego wsparcia i informacji o możliwościach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy, inicjowanie interwencji w przypadku stwierdzenia występowania przemocy domowej, gromadzenie aktualnych informacji na temat dostępnych miejsc pomocy i kompetencji poszczególnych służb i instytucji z terenu gminy, które powinny być włączone w systemową pomoc dla rodziny, wsparcie w nawiązaniu kontaktu z instytucjami takimi jak prokuratura, sąd i policja, osoba prowadząca punkt konsultacyjny składa Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych miesięczne sprawozdanie z czynności wykonywanych w ramach działalności punktu konsultacyjnego, c) wspieranie środowisk samopomocowych, d) finansowanie kosztów sporządzania opinii biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, e) upowszechnianie materiałów informacyjnych o chorobie i profilaktyce alkoholowej, f) dofinansowanie realizowanych zadań przez Ośrodek Doraźnej Pomocy Osobom z Problemem Alkoholowym i Przemocą w Koninie, 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej poprzez: a) podejmowanie działań interwencyjnych mobilizujących osoby uzależnione od alkoholu do dobrowolnego poddania się leczeniu realizacja przy współpracy z GOPS i Policją, b) podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu, c) udzielanie osobom dotkniętym przemocą domową stosownego wsparcia psychospołecznego oraz informacji o możliwościach uzyskania pomocy prawnej i powstrzymywania przemocy, d) rozwijanie gminnego systemu wsparcia dla rodzin dotkniętych problemem uzależnienia i przemocy poprzez lepszą współpracę oraz przepływ informacji pomiędzy instytucjami, służbami i organizacjami zajmującymi się pomocą socjalną, materialną, medyczną, prawną i psychologiczną, e) wspieranie prac zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, f) propagowanie instytucji i organizacji, do których mogą zgłaszać się ofiary przemocy w rodzinie.
3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej skierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży poprzez: a) prowadzenie na terenie szkół profesjonalnych, rekomendowanych przez MEN, programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży z zakresu profilaktyki uzależnień od alkoholu, b) podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym przeznaczonych dla rodziców, c) udział dzieci,młodzieży i dorosłych w ogólnopolskich kampaniach Zachowaj Trzeźwy Umysł, Zdrowy Przedszkolak, Nie piję więc zdrowo żyję, d) szkolenie pedagogów w zakresie pracy z dziećmi z rodzin z problemami alkoholowymi, e) organizowanie pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży (strategia alternatyw) oraz wyposażenie w sprzęt niezbędny do realizacji zadania, f) szkolenia z zakresu znajomości strategii profilaktycznych, zasad pracy z młodzieżą z grup ryzyka i sytuacji psychologicznej dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym przeznaczone dla nauczycieli prowadzących zajęcia sportowe, g) diagnozowanie i monitorowanie problemu alkoholowego/narkotykowego w szkołach oraz na terenie gminy, h) włączanie się w kampanie i akcje profilaktyczne zarówno o charakterze lokalnym jak i ogólnopolskim, i) organizowanie różnych form wypoczynku połączonych z programem profilaktyki uzależnień takich jak: kolonie letnie, obozy terapeutyczno-rozwojowe, turnusy rehabilitacyjne oraz innych form wspólnej zabawy celem propagowania zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży dofinansowanie programów profilaktycznych, j) dofinansowanie pobytu dzieci w tzw. Zielonych Szkołach gdzie prowadzone są zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień, k) tworzenie dzieciom i młodzieży warunków dla alternatywnych, wolnych od używek, form spędzania wolnego czasu poprzez organizowanie imprez okolicznościowych, kulturalnych i sportowych bez alkoholu oraz udzielanie organizatorom wsparcia finansowego na zakup materiałów do zajęć, l) współfinansowanie nagród dla dzieci i młodzieży szkolnej uczestniczącej w konkursach z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia (motywacja poprzez nagradzanie oraz zapewnienie posiłku regeneracyjnego), m) prenumerata czasopism poruszających problemy uzależnień, zdrowego stylu życia, n) stałe kontrolowanie punktów sprzedaży alkoholu w zakresie ich wyposażenia w informacje dotyczące szkodliwości spożywania alkoholu, zakazu podawania alkoholu osobom nietrzeźwym i nieletnim oraz przestrzegania zasad obrotu napojami alkoholowymi, o) współpracę z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami, Kościołem w zakresie propagowania wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi, p) szkolenie osób, które obecnie lub w przyszłości będą zajmować się profesjonalnie pracą z ludźmi uzależnionymi i współuzależnionymi oraz z ofiarami przemocy w rodzinie,
q) wyposażenie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w niezbędne materiały, r) podejmowanie działań edukacyjnych dla sprzedawców i właścicieli sklepów z napojami alkoholowymi, s) zakup i rozpropagowywanie czasopism, ulotek, broszur i innych materiałów służących profilaktyce uzależnień i promocji zdrowego stylu życia. 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych poprzez: a) wspieranie działalności instytucji, stowarzyszeń i organizacji zajmujących się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, b) wspieranie ruchów samopomocowych, grup AA i innych. 5. Zadania i kompetencje Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Do ustawowych zadań gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności należą: 1. Przyjęcie zgłoszenia o przypadku wystąpienia nadużywania alkoholu z jednoczesnym wystąpieniem przesłanek z art.24 ustawy. 2. Zaproszenie na rozmowę osoby, co do której wpłynęło zgłoszenie i pouczenie jej o konieczności zaprzestania działań wymienionych w art.24 ustawy i/lub poddania się leczeniu odwykowemu. 3. Inicjowanie działań w zakresie realizacji zadań własnych gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych; 4. Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego; 5. Opiniowanie wydawania zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaż z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust.1 i 2 ustawy ( limit i lokalizacja punktów w których sprzedawane i podawane są napoje alkoholowe); 6. Kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych ( na podstawie upoważnienia wystawionego przez Wójta, art.18 ust.8 ustawy);
o Za udział w pracach komisji, członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Turku przysługuje wynagrodzenie w wysokości 90 zł brutto. Wypłata wynagrodzenia nastąpi zgodnie z listą obecności. Przepisy dotyczące organizacji pracy komisji określa regulamin Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. o Członkom komisji przysługuje zwrot kosztów z tytułu podróży służbowej w celu realizacji zadań wynikających z programu na zasadach obowiązujących pracownika. Działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych ujęte w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2014 rok są realizowane przez Urząd Gminy w Turku, zadania są finansowane ze środków pochodzących z wpłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. W budżecie gminy na 2014 rok na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem alkoholizmowi w dziale 851 przeznaczono kwotę w wysokości - 69.000,00 zł.