Informacje o możliwościach kształcenia w branży techniki rolniczej
Spis treści Wstęp 3 1. Uczelnie kształcące w zakresie inżynierii rolniczej 4 2. Informacje o kierunkach:, Zarządzanie i inżynieria produkcji, Edukacja Techniczno Informatyczna oraz wybranych specjalnościach w ramach tych kierunków 7
Wstęp Brak inżynierów to zagrożenie dla rozwoju gospodarki dla całego kraju. Według prognozy w 2013 r. w polskim przemyśle zabraknie ponad 46 tys. Inżynierów. Taki stan rzeczy częściowo wynika z faktu, że maturzyści stojący przed wyborem studiów najczęściej decydują się na kierunki humanistyczne. Obecnie w Polsce studiuje prawie 2 mln. osób, z czego: 26% na kierunkach ekonomicznych i administracyjnych, kolejne 26% na pedagogicznych. Również wśród małopolskich studentów największą popularnością cieszą się kierunki społeczne (humanistyczne i pedagogiczne itp.) i ekonomiczne (administracja i prawo). W roku 2009/2010 studiowało je odpowiednio 29,6% i 26,4 ogółu. Kierunki techniczne wybrało 20,3%, a rolnicze 7,4% wszystkich studentów. 1 Młodzież niechętnie wybiera studia techniczne. Aby zmienić tą sytuację od 2008 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach rządowego programu Kierunków Zamawianych dofinansowuje kształcenie studentów w dziedzinach kluczowych dla rozwoju gospodarki kraju: matematycznych, technicznych i przyrodniczych. Analizy wskazują, że absolwenci tych kierunków będą poszukiwani na rynku pracy, a kwalifikacje i wiedza zdobyta podczas studiów staną się nieodzownym elementem prawidłowego rozwoju gospodarki polskiej. Niezależnie w jakim kierunku rozwinie się cywilizacja, istnienie człowieka zawsze będzie uzależnione od żywienia, a żywienie zaś od gospodarki rolnej. Trudno jest wyobrazić sobie dzisiaj rolnictwo bez nowoczesnej techniki rolniczej i dobrze wykształconych kadr, które potrafią tę technikę prawidłowo wykorzystać i obsługiwać. Narastający stopień technicznego skomplikowania i informatyzacja maszyn rolniczych, wzrost znaczenia wiedzy naukowej i technicznej w projektowaniu i konstruowaniu maszyn rolniczych oraz w rolniczych procesach produkcji powoduje, że do ich obsługi i naprawy potrzebna jest wiedza inżyniera - specjalisty z zakresu inżynierii rolniczej. Te kwalifikacje osoby zainteresowane mogą uzyskać poprzez ukończenie kierunku lub Zarządzanie i Inżynieria Produkcji. Specjalności, jakie można zdobyć na tych kierunkach wskazują, że oprócz przygotowania technicznego studenci zdobywają wiedzę i wykształcenie, które umożliwia im poszukiwanie zatrudnienia nie tylko w branży rolniczej, ale także w jej otoczeniu, gdyż w nowocześnie rozwijającym się rolnictwie wzrasta znaczenie przedsiębiorstw i instytucji obsługujących rolnictwo. 1. Rynek pracy, przedsiębiorczość i edukacja w Małopolsce. Raport za 2010
Absolwenci przygotowani są do pracy w przedsiębiorstwach produkcyjnych, jednostkach usługowych i doradczych rolnictwa, przemyśle rolno spożywczym i leśnym, jak również w jednostkach gospodarczych i administracyjnych, w których niezbędna jest wiedza techniczna, rolnicza, informatyczna oraz umiejętności organizacyjne. Interdyscyplinarny charakter wykształcenia umożliwia także absolwentom zatrudnienie w różnych sektorach gospodarki żywnościowej, w sektorze usług technicznych, w zakładach produkujących maszyny rolnicze i leśne, w administracji państwowej oraz w szkolnictwie po ukończeniu specjalności nauczycielskiej. I. Uczelnie kształcące w zakresie inżynierii rolniczej Uczelnia /Wydział Kierunek i specjalności Uniwersytet Rolniczy w Krakowie I stopień ul. Balicka 116 B Technika i energetyka 30 149 Kraków Techniki informatyczne w gospodarce żywnościowej Tel.14 633-62-45 II stopień www.ur.krakow.pl Inżynieria rolnicza i spożywcza Wydział Inżynierii Produkcji Techniki informatyczne w gospodarce żywnościowej i Energetyki Ekoenergetyka i technika leśna Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Inżynierii Produkcji ul. Akademicka 13 20 950 Lublin tel.81 445-66-32 www.up.lublin.pl Wydział Inżynierii Produkcji Zarządzanie i inżynieria produkcji I stopień Inżynieria produkcji surowcowej Infrastruktura i logistyka Infrastruktura techniczna obszarów wiejskich Informatyka w inżynierii rolniczej Technika motoryzacyjna i energetyka Inżynieria żywności Odnawialne żródla energii i ekoenergetyka Inżynieria gastronomiczna Technika i infrastruktura przemysłu spożywczego Zarządzanie i inżynieria produkcji Zarządzanie i inżynieria rolnicza Zarządzanie i inżynieria przetwórstwa spożywczego
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ul. Wojska Polskiego 28 60 637 Poznań tel. 48 61-848-7200 www.up.poznań.pl Wydział Rolnictwa i Bioinżynerii Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Al.Piastów 17 70-310 Szczecin tel.91 449-41-11 www.zut.edu.pl Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 02-787 Warszawa ul. Nowoursynowska 164 Tel.22 593-45-500 www.sggw.pl Wydział Inżynierii Produkcji Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Pl. Grunwaldzki 24 A 50 363 Wrocław Tel.71 320-15-46 www.up.wroc.pl Wydział Przyrodniczo- Technologiczny Edukacja Techniczno - Informatyczna Obsługa informatyczna produkcji rolniczej Systemy komputerowego wspomagania w przemyśle spożywczym Ekonomika i organizacja usług technicznych w rolnictwie Technika rolnicza I stopnia Infrastruktura i ekotechnika Agroenergetyka i i systemy informatyczne w rolnictwie Technika i usługi w leśnictwie II stopnia Informatyka i doradztwo w technice rolniczej i leśnej Technika w rolnictwie i leśnictwie Zarządzanie i organizacja w technice rolniczej i leśnej Inżynieria i informatyka w rolnictwie Inżynieria i informatyka w leśnictwie Technologie energetyki odnawialnej Inżynieria rolnicza i leśna Inżynieria rolno spożywcza Informatyka w inżynierii rolniczej Technika motoryzacyjna w inżynierii rolniczej
Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie ul. Oczapowskiego 11 10-719 Olsztyn Tel.89 523-49-13 www.uwm.edu.pl Wydział Nauk Technicznych Uniwersytet Technologiczno Przyrodniczy w Bydgoszczy ul. ks. Kordeckiego 20 85-225 Bydgoszcz tel.52 373-02-80 www.utp.edu.pl Wydział Mechaniczny Politechnika Opolska ul. St. Mikołajczyka 5 45-271 Opole tel. 77 400-60 - 00 www.po.opole.pl Wydział Mechaniczny Politechnika Koszalińska ul.racławicka 15-17 75-620 Koszalin tel. 94 34-78-329 www.wm.politechnika.koszalin.pl Wydział Mechaniczny Politechnika Białostocka ul. Wiejska 45 A 15-351 Białystok tel.85 746-90-00 www.pb.edu.pl I stopień Technika rolnicza i leśna II stopień Energetyka i odnawialne źródła energii Mechatronika w rolnictwie Maszyny rolnicze i przemysłu spożywczego I stopień Inżynieria procesów rolno spożywczych Maszyny do kształtowania i ochrony krajobrazu inżynieria rolnictwa Inżynieria agrobiznesu i rolnictwa ekologicznego Technika w architekturze krajobrazu Inżynieria przetwórstwa spożywczego Inżynieria usług na obszarach wiejskich Inżynieria i techniki komputerowe w rolnictwie i leśnictwie Techniki i metody ochrony roślin Inżynieria żywności Inżynieria rolnicza Odnawialne źródła energii
II. Informacje o kierunkach:, Zarządzanie i inżynieria produkcji, Edukacja Techniczno Informatyczna oraz wybranych specjalnościach w ramach tych kierunków jest kierunkiem o charakterze techniczno - rolniczym. Absolwenci tego kierunku posiadają szeroki zakres wiedzy technicznej, uzupełnionej wiadomościami z dziedziny rolnictwa, leśnictwa i ekologii. Taka wiedza zapewnia nabycie umiejętności rozwiązywania współczesnych i przewidywanych w przyszłości problemów z zakresu techniki wykorzystywanej w procesie produkcji płodów rolnych, czystych pod względem ekologicznym i ekonomicznie uzasadnionych, w procesie ich przetwarzania oraz utrzymywania. Program studiów, obok przedmiotów podstawowych obejmuje między innymi następujące przedmioty kierunkowe z zakresu informatyki: architektura komputerów, systemy operacyjne, sieci komputerowe, bazy danych, metodologia programowania, języki programowania, metody obliczeń numerycznych. Z zakresu inżynierii: materiałoznawstwo, inżynieria produkcji rolniczej i leśnej, technologia działów produkcji rolniczej i leśnej, technologia i organizacja napraw, inżynieria systemów, automatyka i sterowanie. Absolwenci kierunku TRiL mogą podjąć pracę: gospodarstwach rolniczych, zakładach usług leśnych (ZUL), przedsiębiorstwach handlu maszynami rolniczymi i leśnymi, zakładach produkcyjnych maszyn rolniczych i leśnych, oraz przetwórstwa płodów rolnych, nadleśnictwach i administracji leśnej, szkolnictwie zawodowym, zakładach (warsztatach) naprawczo-usługowych, biurach konstrukcyjnych, branżowych instytutach naukowobadawczych oraz własnym agrobiznesie. Technika Rolnicza to specjalność, która przygotowuje absolwentów do wykonywania zadań inżynierskich ukierunkowanych na potrzeby rolnictwa oraz gospodarki żywnościowej i leśnej. Absolwenci posiadają umiejętności w zakresie eksploatacji obiektów technicznych, a także nadzorowania procesów oraz systemów produkcyjnych i eksploatacyjnych występujących w rolnictwie, przemyśle rolno-spożywczym i leśnictwie. Specjalność ta przygotowuje do pracy w przedsiębiorstwach produkcyjnych oraz w jednostkach usługowych i doradczych rolnictwa, przetwórstwa rolno-spożywczego i leśnictwa, a także w jednostkach gospodarczych i administracyjnych, w których niezbędna jest wiedza techniczna, rolnicza, informatyczna oraz umiejętności organizacyjne. Interdyscyplinarny charakter wykształcenia umożliwia pracę w różnych gałęziach produkcji, a szczególnie tych, które realizują zadania produkcyjne i eksploatują nowoczesne, zautomatyzowane urządzenia techniczne w sektorze gospodarki żywnościowej.
Informatyka w Inżynierii Rolniczej - to specjalność, która przygotowuje do samodzielnego i twórczego rozwijania i wdrażania technologii informatycznych w szeroko rozumianych obszarach rolnictwa oraz gospodarki rolno- spożywczej i leśnej. Studenci uzyskują wiedzę zarówno z zakresu przedmiotów podstawowych, ogólnotechnicznych i związanych z techniką rolniczą, jak i z szerokiego zakresu przedmiotów informatycznych. W efekcie tego mają wysokie kwalifikacje zawodowe pozwalające im na wytwarzanie oprogramowania wspomagającego analizę, projektowanie i sterowanie procesami technologicznymi w rolnictwie i jego otoczeniu. Inżynieria rolnicza i spożywcza to specjalność, której absolwenci posiadają wiedzę z zakresu inżynierii przetwarzania produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, stosowanych w przemyśle rolno-spożywczym, urządzeń napędowych i systemów transportowych, inżynierii procesowej i aparaturowej oraz robotyzacji procesów technologicznych. Posiadają także umiejętności m.in. w zakresie projektowania i optymalizowania linii technologicznych, z uwzględnieniem zarówno kryteriów technicznych i eksploatacyjnych, jak i ekonomicznych. Absolwenci mogą poszukiwać zatrudnienia m.in. w zakładach przemysłu spożywczego, zakładach produkujących maszyny i aparaty przemysłu spożywczego. Inżynieria żywności absolwenci tej specjalności posiadają wiedzę z zakresu nauk technicznych i rolniczych oraz wiedzę z zakresu bezpieczeństwa żywności i systemów jakości stosowanych przy produkcji żywności. Dysponują także umiejętnością projektowania procesów technologicznych, prowadzenia ich modernizacji z wykorzystaniem profesjonalnych metod optymalizacji. Absolwent przygotowany jest to pracy na stanowiskach inżynierskich w przedsiębiorstwach i instytucjach zajmujących się przetwórstwem, kontrolą i obrotem żywności. Odnawialne źródła energii to specjalność, której absolwenci posiadają wiedzę z zakresu nauk technicznych i rolniczych, roślin energetycznych, produkcji biopaliw, odnawialnych źródeł energii. Posiadają także umiejętności projektowania technologii, przetwarzania surowców rolniczych, spożywczych i leśnych na cele energetyczne oraz instalacji energetycznych. Absolwenci są przygotowywani do pracy w gospodarstwach rolnych, przedsiębiorstwach energetycznych, zakładach produkcji leśnej, przetwórstwa rolno spożywczego, branżowych instytutach naukowo badawczych.
Ekoenergetyka i technika leśna - specjaliści z tego zakresu posiadają wiedzę na temat technologii wytwarzania rolniczych surowców energetycznych, gospodarki energetycznej, maszyn cieplnych i technologii stosowania biopaliw, technologii produkcji i standaryzacji biopaliw, audytu energetycznego oraz ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Posiadają także umiejętności m.in. w zakresie projektowania zintegrowanych systemów energetyki odnawialnej wykorzystywanych zarówno w gospodarce żywnościowej, jak i pozażywnościowej. Zdobyte wykształcenie pozwala na podjęcie pracy w sektorze produkcji rolniczej, sektorze usług technicznych i przemyśle spożywczym oraz zakładach projektujących i produkujących maszyny rolnicze, leśne i przemysłu spożywczego, a także w placówkach doradztwa rolniczego, administracji państwowej i terenowej. Infrastruktura techniczna obszarów wiejskich - studia na tej specjalności kształcą do pracy w sektorze obsługującym rolnictwo pod względem technicznym, organizacyjnym i handlowym. Absolwenci tej specjalności są przygotowani do wprowadzania nowoczesnych form mechanizacji w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej. Technika i infrastruktura przemysłu spożywczego - studia na tej specjalności dają absolwentom wiedzę w zakresie konstrukcji, budowy, obsługi i eksploatacji maszyn oraz urządzeń w przemyśle rolno-spożywczym. Znajdują oni zatrudnienie w różnych sektorach tego przemysłu, w biurach projektowych, w placówkach naukowo-badawczych oraz w szkolnictwie. Technika motoryzacyjna i energetyka to specjalność, która kształci absolwentów z problematyki motoryzacyjnej i energetycznej, obejmującej konstrukcje, budowę i eksploatację pojazdów i maszyn. Absolwenci uzyskują wiedzę z zakresu diagnostyki technicznej, gospodarki paliwowo-smarowej, gospodarki energetycznej, motoryzacyjnego skażenia środowiska, mechatroniki, logistyki i transportu, oceny i wyceny pojazdów, technologii komputerowej w budowie pojazdów, systemów zarządzania jakością oraz sztuki negocjacji. Zarządzanie i inżynieria produkcji to kierunek, którego absolwent posiada umiejętności menadżerskie oraz jest przygotowany do wykonywania zadań z zakresu inżynierii produkcji rolno-spożywczej, w tym: projektowania nowych i nadzorowania istniejących procesów i systemów produkcyjnych, nadzorowania obiektów i systemów zarządzania, logistyki, zarządzania inwestycjami rzeczowymi, formułowania zadań z zakresu technologii zarządzania i transferu technologii oraz innowacyjności. Jest również przygotowany do
zarządzania procesami produkcyjnymi w inżynierii produkcji rolno-spożywczej, organizowania i zarządzania personelem oraz koordynowania prac zespołów pracowniczych, udziału w realizacji i wdrażaniu prac badawczych, rozwojowych dotyczących innowacji technologicznych i organizacyjnych oraz udziału w pracach dotyczących doradztwa technicznego i organizacyjnego. Realizowany program studiów przygotowuje absolwentów do podjęcia pracy w sektorze usług technicznych, przemyśle spożywczym, sektorze produkcji rolniczej, zakładach projektujących i produkujących maszyny rolnicze, leśne i przemysłu spożywczego, placówkach doradztwa rolniczego, administracji państwowej i terenowej oraz szkolnictwie. Przekazywany zakres wiedzy merytorycznej obejmuje nie tylko problematykę krajową sektora rolno-spożywczego ale również m.in. krajów Unii Europejskiej. Inżynieria kształtowania środowiska - specjalność ta kształci absolwentów w zakresie technologii rolniczych mniej uciążliwych dla środowiska. Absolwenci zdobywają kwalifikacje do pracy w sektorze gospodarki rolnej na stanowiskach związanych z planowaniem zagospodarowania przestrzennego, gospodarki wodnościekowej oraz ochrony środowiska. Zarządzanie i inżynieria rolnicza - studia na tej specjalności mają charakter interdyscyplinarny z zakresu inżynierii rolniczej z przygotowaniem w zakresie organizacji i zarządzania, prawa i finansów. Absolwenci przygotowani są do pracy przy projektowaniu konstrukcji, automatyzacji oraz monitoringu obiektów technicznych w otoczeniu rolnictwa. Zarządzanie i inżynieria przetwórstwa - specjalność daje wiedzę merytoryczną na temat teoretycznych, technologicznych i inżynierskich zagadnień produkcji, konserwacji i przechowalnictwa żywności. Absolwent uzyskuje kompendium wiedzy z zakresu logistyki i dystrybucji żywności, a także wiedzy ekonomiczno-finansowej i prawnej w tej dziedzinie. Edukacja techniczno informatyczna - absolwenci tego kierunku posiadają wiedzę z zakresu inżynierii wytwarzania, inżynierii materiałowej, budowy maszyn rolniczych i spożywczych oraz informatyki. Przygotowani są do: administrowania i obsługi systemów informatycznych w przemyśle rolno-spożywczym, rolnictwie i gospodarstwach rolnych, administracji gospodarczej, samorządowej i państwowej, bankowości oraz w szkolnictwie, oraz prac wspomagających projektowanie inżynierskie w przemyśle rolno-spożywczym, rolnictwie i gospodarstwach rolnych oraz przemysłowym zapleczu badawczym, zarządzania zespołami ludzkimi w przemyśle oraz jednostkach gospodarczych.
Obsługa informatyczna produkcji rolniczej - specjalność ta jest przygotowana dla osób zainteresowanych zarówno produkcją rolniczą, jak też użytkowym zastosowaniem informatyki. Absolwenci przygotowani są do administrowania i obsługi systemów informatycznych oraz oprogramowania specjalistycznego, stosowanego w rolnictwie i gospodarstwach rolnych, administracji gospodarczej, samorządowej i państwowej, przemysłowym zapleczu badawczo-rozwojowym, a także zakładania małych i średnich przedsiębiorstw i zarządzania nimi w ramach podjętej działalności gospodarczej. Systemy komputerowe wspomagania w przemyśle spożywczym - specjalność ta daje wiedzę na temat teoretycznych i technologicznych zagadnień produkcji, przetwórstwa i przechowalnictwa żywności wspomaganych komputerowymi systemami informatycznymi. Absolwenci są przygotowani do pracy w biurach projektowych i doradczych, instytucjach tworzących i eksploatujących komputerowe systemy informatyczne, zakładach rolnospożywczych, małych i średnich jednostkach gospodarczych, administracji oświatowej, samorządowej, państwowej i gospodarczej. Opracowano w Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie lipiec 2011 r.