Maria Skłodowska - Curie
Plan prezentacji: 1.Urodziłam się w burzliwych czasach 2.Początki nauki i pierwsza posada. 3.Wyjazd do Paryża i podjęcie studiów na Sorbonie. 4.Pierwsze prace z promieniami Becquerela odkrycie pierwiastków chemicznych. 5.Byłam pierwszą kobietą, która zrobiła doktorat z nauk ścisłych 6. i pierwszą, która otrzymała Nagrodę Nobla. 7.Wiele zmian w moim życiu. 8.Byłam pierwszą kobietą, która została profesorem Sorbony 9. i pierwszą, która otrzymała dwie Nagrody Nobla. 10.Pierwsza wojna światowa. 11.Choroba Marii Skłodowskiej- Curie. 12.Źródła.
1. Urodziłam się w burzliwych czasach Nazywam się Maria Skłodowska - od małego wszyscy nazywali mnie Mania - urodziłam się 7 listopada 1867 roku w stolicy kraju, który wtedy nie istniał. Warszawa była tylko jedynym miastem jednej prowincji imperium rosyjskiego. Reszta Polski była podzielona pomiędzy Prusy i Austrię. W raz z rodziną żyliśmy w czasach ciągłych niepokojów i rewolt. Nie mogliśmy mówić po polsku ani uczyć się tego języka. Moje dzieciństwo przypadało na lata ruchów narodowościowych i niepodległościowych.
ul. Freta 16 w Warszawie, moje miejsce urodzenia, obecnie Muzeum Marii Skłodowskiej - Curie (pierwsza kamienica po lewej)
Jestem córką Władysława Skłodowskiego i Bronisławy Boguskiej. Oboje rodzice wychowywali nas w duchu głębokiego patriotyzmu. Kiedy miałam 10 lat, moja mama zmarła na gruźlicę. Maria Skłodowska (z lewej) i Bronisława Skłodowska Władysław Skłodowski i jego córki. Od lewej: Maria, Bronisława, Helena
Byłam najmłodszą z pięciorga rodzeństwa. Maria Skłodowska i jej rodzeństwo w dzieciństwie (1871 rok). Od lewej: Zofia, Helena, Maria, Józef, Bronisława.
2. Początki nauki i pierwsza posada W 1877 roku zostaję oddana na pensję panny Jadwigi Sikorskiej do klasy III. Kończę naukę w szkolę z bardzo dobrymi ocenami. Następnie kształtuję się w III Żeńskim Gimnazjum Rządowym, które ukończyłam w 1883 roku z wyróżnieniem i złotym medalem. W latach 1884-1885 kontynuowałam naukę w nielegalnym Uniwersytecie Latającym. Był to czas, kiedy poznałam wybitnych profesorów, którzy przekazali mi wiedzę zakazaną przez władzę. Maria jako 16-sto letnia dziewczyna
2. Początki nauki i pierwsza posada Wyjeżdżam na wieś do rodziny swojego ojca, regeneruje siły po stracie matki i najstarszej siostry. W 1886 obejmuję posadę guwernantki na wsi w okolicy Płocka. Tu przeżyłam swą pierwszą miłość. Zakochałam się z wzajemnością w synu swych pracodawców, Kazimierzu. Zamierzaliśmy się pobrać, jednak na przeszkodzie stanęli rodzice Kazimierza. Do Warszawy wracam po roku, udzielam korepetycji. W międzyczasie uzupełniam wiedzę z chemii i fizyki, korzystając z pracowni naukowej Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Nauka zwłaszcza w pracowni chemicznej prowadzonej przez profesora Milicera, daje mi gruntowną wiedzę z dziedziny analizy chemicznej, świetnie wykorzystaną w późniejszej pracy naukowej.
Gmach główny uniwersytetu 3. Wyjazd do Paryża i podjęcie studiów na Sorbonie Rosyjski uniwersytet w Warszawie nie przyjmował kobiet, więc w 1891 roku wyjechałam do Paryża i rozpoczęłam studia na Sorbonie, było to najsłynniejszy uniwersytet tamtych czasów. Sorbona była uczelnią, na której studiowało ponad 9000 studentów. Byłam jedną z 23 dziewcząt z pośród 1800 studentów pierwszego roku wydziału nauk matematyczno - przyrodniczych.
Maria Skłodowska jako studentka Sorbony - fotografia portretowa
3. Wyjazd do Paryża i podjęcie studiów na Sorbonie 28 lipca 1893 roku otrzymałam licencjat z fizyki - byłam najlepsza na swoim roku. Chciałam kontynuować studia jeszcze przez rok i uzyskać licencjat z matematyki, ale nie miałam na to pieniędzy. Lecz szczęście uśmiechnęło się do mnie, i to podwójnie. Dzięki dobrym wynikom w nauce otrzymałam stypendium i pracę. Towarzystwo Promocji Przemysłu Narodowego zleciło mi badanie właściwości magnetycznych stali. 1894 roku poznałam skromnego naukowca - Pierre'a Curie, który zgodził się bym w jego laboratorium wykonywała swoje doświadczenia. Z Pierre em szybko znaleźliśmy wspólne tematy do rozmów.
Maria Skłodowska i Pierre Curie w laboratorium Maria Skłodowska w laboratorium
3. Wyjazd do Paryża i podjęcie studiów na Sorbonie W 1894 roku ukończyłam studia matematyczne. Pojechałam na wakacje do domu, do Polski. Bardzo tęskniłam za rodziną i krajem. Namówiłam Pierre a i w marcu 1895 roku zrobił doktorat, awansował ze stanowiska kierownika laboratorium i został profesorem Szkoły Miejskiej Fizyki i Chemii Przemysłowej. 26 lipca 1895 roku z Pierre Curie zawarliśmy cywilny związek małżeński bez obrączek i księdza. W podróż poślubną pojechaliśmy na rowerach, przebyliśmy wiele kilometrów francuskich dróg i ścieżek.
Maria Skłodowska - Curie z mężem Maria i Pierre w podróży poślubnej
4. Pierwsze prace z promieniami Becquerela - odkrycie pierwiastków chemicznych Z końcem roku 1897 poszukując tematu do rozprawy doktorskiej podjęłam pierwsze prace z promieniami Becquerela. W tym samym roku, 12 września przyszła na świat nasza pierwsza córka - Irène. Małżeństwo Curie z córka Irène
4. Pierwsze prace z promieniami Becquerela - odkrycie pierwiastków chemicznych Podejmując prace nad promieniowaniem, zastosowałam przede wszystkim zamiast kliszy fotograficznej bardzo czuły elektrometr. Stwierdziłam, że: natężenie promieni Becquerela zależy od zawartości uranu w próbce i jest do niej proporcjonalne; jest ono właściwością atomową uranu. Udowodniłam że: poza uranem także tor emituje promieniowanie.
4. Pierwsze prace z promieniami Becquerela - odkrycie pierwiastków chemicznych Dowiodłam, że emisja promieniowania niektórych minerałów zawierających uran jest znaczne silniejsza niż wynikałoby to z zawartości uranu w ich składzie. Ponieważ znałam skład chemiczny chalkolitu stwierdziłam, że tylko uran jest pierwiastkiem promieniotwórczym w tym minerale. Wysunęłam, więc słuszną hipotezę, że minerał ten musi zawierać domieszkę nowego, nieznanego pierwiastka chemicznego. Otrzymałam w laboratorium chalkolit i udowodniłam tym samym, że syntetyczny chalkolit emituje słabsze promieniowanie. Był to dowód eksperymentalny na istnienie nowego pierwiastka chemicznego. Maria Skłodowska - Curie. Fotografie sytuacyjne w laboratorium
4. Pierwsze prace z promieniami Becquerela - odkrycie pierwiastków chemicznych Do moich badań dołączył Pierre Curie. Opracowaliśmy metodę wskaźników promieniotwórczych, dzięki czemu określiliśmy zdolność promieniowania nowego pierwiastka. 18 lipca 1898 roku przedstawiliśmy pracę w której donosiliśmy o odkryciu polonu pierwiastka nazwanego na cześć Polski. Na kolejny sukces nie musieliśmy zbyt długo czekać. 26 grudnia 1898 roku wspólnie z Gustawem Bémontem donieśliśmy o odkryciu kolejnego pierwiastka chemicznego - radu.
4. Pierwsze prace z promieniami Becquerela - odkrycie pierwiastków chemicznych Zbadaliśmy promieniowanie emitowane przez rad i polon, stwierdzając że: związki promieniotwórcze świecą, sole radu wydzielają ciepło, zabarwiają porcelanę i szkło, promieniowanie przechodzi przez powietrze i pewne ciała, może przekształcić tlen cząsteczkowy w ozon Za swoje prace zostaliśmy wyróżnieni licznymi nagrodami Tablica Mendelejewa - zaznaczone pierwiastki odkryte przez małżeństwo
Karta tytułowa pracy doktorskiej Marii Skłodowskiej - Curie 5. Byłam pierwszą kobietą, która zrobiła doktorat z nauk ścisłych Po żmudnych pracach w prymitywnych warunkach, wreszcie w czerwcu 1903 roku postanowiłam postawić kropkę na swojej pracy doktorskiej. Uznałam, że Badania ciał radioaktywnych to dobry tytuł. Przedstawiłam członkom komisji tezy swojej rozprawy doktorskiej, którzy uznali, że jej wkład w naukę jest niezwykle istotny. Jako pierwsza kobieta na świecie uzyskałam doktorat w dziedzinie fizyki.
6. i pierwszą, która otrzymała Nagrodę Nobla 10 grudnia 1903 roku na dorocznym uroczystym zebraniu Królewska Akademia Nauk w Sztokholmie ogłosiła, że Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki uhonorowano Henriego Becquerela oraz mnie wraz z Piotrem Curie za odkrycie i badania nad promieniotwórczością. Dokument potwierdzający otrzymanie Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
7. Wiele zmian w moim życiu Przyznanie Nagrody Nobla całkiem zmieniło życie mojej rodziny. Mnóstwo osób chciało się z nami spotkać, proszono o artykuły, a także domagano się naszej obecności i wykładów na konferencjach niemal na całym świecie. Fotografowie nie dawali nam spokoju ani w domu, ani w pracy. Piotr został profesorem fizyki na Sorbonie. Mnie mianowano kierownikiem laboratorium. Ponadto 6 grudniu 1904 roku urodziła się nam druga córka - Ewa Zdawało się, że powoli los zaczyna się do nas uśmiechać, ale 19 kwietnia 1906 roku wracający do domu Piotr zginął potrącony przez konny wóz.
Maria Skłodowska - Curie z córkami. Po lewej Irena, po prawej Ewa.
7. Wiele zmian w moim życiu Pierre i ja mieliśmy przyjaciela Paula Langevina. Po śmierci Pierra, ja i Paul pozostaliśmy nadal przyjaciółmi. Z czasem jak to bywa w takich wypadkach - przyjaźń przerodziła się w miłość. Nikt nie miałby nic przeciwko, gdyby nie fakt że Paul był żonaty. W oczach prasy, zwłaszcza brukowej, byłam osobą rozbijającą rodzinę Langevinów. W dodatku byłam od Paula o 4 lata starsza, a poza tym byłam cudzoziemką. Jeanna i Paul Langevin rozstali się, ale nie z mojego powodu. Niestety Paul wdał się w kolejny romans, tym razem z sekretarką. Maria (pierwsza po lewej) i Paul Langevin
8. Byłam pierwszą kobietą, która została profesorem Sorbony Miesiąc po śmierci męża wydział nauk ścisłych Sorbony, zaproponował mi objęcie stanowiska profesora. Była to historyczna decyzja, ponieważ nigdy żadna kobieta nie została profesorem na tym uniwersytecie. Wspólnie z kilkoma zaprzyjaźnionymi uczonymi postanowiliśmy załozyć instytut naukowy, by uczcić pamięć Pierre a Curie - Instytut Radu w Paryżu. W Instytucie prowadzono podstawowe prace i badania nad promieniotwórczością i radioizotopami.
Maria Skłodowska - Curie w otoczeniu najwybitniejszych naukowców.
9. i pierwszą, która otrzymała dwie Nagrody Nobla. 7 listopada 1911 roku Szwedzka Akademia Nauk przyznała mi drugą, tym razem samodzielną Nagrodę Nobla z chemii za odkrycie polonu i radu. Zostałam pierwszym człowiekiem wyróżnionym tą Nagrodą dwukrotnie i pierwszą kobietą laureatką nagrody w dziedzinie chemii. Dokument potwierdzający otrzymanie Nagrody Nobla w dziedzinie chemii
10. Pierwsza wojna światowa. Gdy 1 sierpnia 1914 roku wybuchła I wojna światowa rząd postanowił przenieść się do Bordeaux. Nie mogąc służyć Polsce, postanowiłam służyć Francji. Zebrałam aparaty rentgenowskie z paryskich pracowni i zorganizowałam specjalne samochody z aparaturą. Dzięki mojej pracy i wytrwałości można było wykonywać zdjęcia rentgenowskie w polowych warunkach. Towarzyszyła mi Irène, która razem ze mną szkoliła techników radiologów. Ta działalność uratowała wielu żołnierzy od pewnej śmierci. Samochód z aparaturą tzw. Małe Curie
11. Choroba Marii Skłodowskiej - Curie. W 1934 roku Maria zaczęła czuć się coraz gorzej: miała wysoką temperaturę, pojawiły się dreszcze. Lekarze zdiagnozowali grypę, później gruźlicze zmiany w płucach - zaproponowali wyjazd do sanatorium. Maria wraz z córką Ewą jako pielęgniarką wyjechała do Sancellemoz. Tam na miejscu lekarze znaleźli prawdziwą przyczynę osłabienia Marii - złośliwą anemię o przebiegu piorunującym.
11. Choroba Marii Skłodowskiej - Curie. Maria Skłodowska - Curie zmarła 4 lipca 1934 roku w sanatorium Sancellemoz w Sabaudii na skutek choroby spowodowanej długoletnią pracą z substancjami promieniotwórczymi, była pierwszą ofiarą radioaktywności. Pogrzeb odbył się 6 lipca 1934 roku w gronie rodziny i najbliższych przyjaciół. 20 kwietnia 1995 roku szczątki Marii i Pierre'a Curie zostały przeniesione do Panteonu. Grobowiec Marii Skłodowskiej - Curie w Paryżu
12. Źródła: L. Cugota, L. Vera Nazywam się Maria Skłodowska-Curie, Warszawa 2008 www.audiovis.nac.gov.pl pl.wikipedia.org www.gimn9.neostrada.pl www.agcia.yoyo.pl www.supermozg.gazeta.pl Podkład muzyczny: Vladimir Horowitz - Chopin Piano Sonata No. 2 - YouTube
Ilona Tokar Paulina Rydzyńska