zestaw I - "CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE" opisy Rozpoznaj, jakie szlaki turystyczne województwa małopolskiego kryją się pod podanymi niżej opisami. Odgadnij je i zapisz na karcie same odpowiedzi. 1. Ponad pięćset kilometrów trakcji kolejowej łączy około 130 stacji. Szlak składa się z pięciu tras: Kraków Wadowice, Wadowice Maków Podhalański, Maków Podhalański Zakopane, Zakopane Nowy Sącz, Nowy Sącz Wieliczka (Kraków). Każda z nich oferuje atrakcje turystyczne: piękne krajobrazy, historyczne miejsca i postacie, ciekawe obiekty. Połączenia obsługują Przewozy Regionalne. 2. Szlak turystyczny upamiętniający wędrówki księdza, biskupa i kardynała Karola Wojtyły Papieża Polaka Jana Pawła II. Są odpowiedzią na wezwanie Jana Pawła II: Pilnujcie mi tych szlaków... (Nowy Targ, 1979). Uroczyste otwarcie nastąpiło 12 października 2003r. Wiedzie z Krakowa i Kalwarii Zebrzydowskiej m.in. przez Beskidy, Gorce i Tatry do Starego Sącza, najczęściej wzdłuż tradycyjnych szlaków turystycznych PTTK, które istniały już za czasów kard. Karola Wojtyły. W ważniejszych miejscach oznaczony jest dodatkowo tablicami i drogowskazami. Główna trasa z Kalwarii liczy prawie 230 km. 3. Szlak turystyczny przebiegający przez województwo małopolskie i śląskie. Rozpoczyna się w Krakowie a kończy w Częstochowie. Liczy 163,9 km długości. Nazwę zawdzięcza leżącym na jego trasie ruinom zamków i warowni nazywanych Orlimi Gniazdami ze względu na ich usytuowanie na skałach wapiennych dochodzących do 30 metrów wysokości. Szlak ten został opisany i utworzony przez Kazimierza Sosnowskiego. 4. Szlak turystyczny utworzony w 2003 r. Przebiega przez 23 gminy województwa małopolskiego. Na szlaku znajduje się prawie 300 obiektów, głównie gospodarstwa sadownicze. Szlak przebiega oznakowanymi odcinkami dróg i wskazuje gospodarstwa, w których można dokonać degustacji i zakupu owoców, a także bliżej poznać technologię ich produkcji. Wszystkie obiekty oznakowano specjalnymi tabliczkami. 5. Jeden z kilku papieskich szlaków samochodowych, łączący miejsca związane z Karolem Wojtyłą. Prowadzi z Krakowa do Kalwarii Zebrzydowskiej, następnie do Wadowic i dalej przez Suchą Beskidzką, Maków Podhalański, Jordanów i Spytkowice do Raby Wyżnej a kończy się w Ludźmierzu. 6. Szlak turystyczny w Pieninach, będący fragmentem Głównego Szlaku Pienińskiego. Znakowany jest na niebiesko. Wiedzie skalistym grzbietem Pieninek, z Sokolicy na Bajków Groń. Najwyższym punktem na trasie jest szczyt Czerteż (774 m n.p.m.), najniższym Przełęcz Sosnów (650 m n.p.m.). Szlak został utworzony w 1926 r. przez ks. Walentego Gadowskiego. 7. Pieszy szlak turystyczny w masywie Babiej Góry w Beskidach Zachodnich. Podchodzi on na szczyt Babiej Góry zwany Diablakiem od najbardziej stromej północnej strony. Szlak mimo niewielkiej długości jest jednym z najciekawszych i najtrudniejszych w polskich Beskidach. Wyznakowany został 11 czerwca 1925 r. przez Władysława Midowicza. Aby ułatwić turystom poruszanie się tym szlakiem zamontowano na nim, w miejscu o największych trudnościach, łańcuchy i klamry, co czyni go de facto jedynym takim szlakiem w Beskidach. Szlak jest zamykany zimą ze względu na zagrożenie lawinowe. 8. Via Jagellonica międzynarodowy szlak turystyczny nawiązujący do dawnego szlaku łączącego stolice państwa polsko-litewskiego: Kraków Lublin Wilno. Jest jedną z odnóg Via Regia. Szlak odegrał ogromną rolę w procesie integracji Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pełnił również funkcję europejskiej drogi kulturowej, umożliwiając wymianę pomiędzy Zachodem (cywilizacją łacińską) a Wschodem (cywilizacją bizantyńską). Aspiruje do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. 9. Rowerowy szlak rekreacyjny, który zaczyna się w Tyńcu i prowadzi przez Kraków do Niepołomic. Stanowi część europejskiej drogi rowerowej Euro Velo 4. Jest to trasa o niskim stopniu trudności. Po drodze prawie nie ma żadnych wzniesień. Szlak prowadzi przez korony wałów wiślanych a w centrum miasta przebiega tuż obok brzegu Wisły. 10. Szlak turystyczny o długości 137 km znakowany kolorem czerwonym. Biegnie od Straconki w Bielsku-Białej (Beskid Mały) po Luboń Wielki (Beskid Wyspowy). Jest czwartym pod względem długości szlakiem polskich Karpat. Prowadzi między innymi przez Hrobaczą Łąkę, Żar, Przełęcz Kocierską, Potrójną, Madahorę, Leskowiec i Groń Jana Pawła II. (10 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
zestaw II - "REKORDY POLSKI" Odgadnij rekordy naszego kraju. Zapisz na karcie same odpowiedzi. 1. Najwyższy szczyt Polski - podaj nazwę i wysokość bezwzględną. 2. Najwyższy szczyt Polski (2 291 m n.p.m.) w całości położony na terytorium naszego kraju. 3. Najniżej położony punkt Polski (depresja) - podaj nazwę i wysokość bezwzględną. 4. Najdalej wysunięty na północ punkt Polski - podaj nazwę i szerokość geograficzną. 5. Największa wyspa Polski, w całości położona w granicach naszego kraju. 6. Najdłuższa (1047 km) i najzasobniejsza rzeka Polski. 7. Największe jezioro Polski o powierzchni 113,8 km 2. 8. Najgłębsze jezioro Polski (a zarazem w całym pasie nizin europejskich), o głębokości 108,5 m. 9. Największy sztuczny zbiornik wodny w Polsce o pojemności 472,1 hm 3. 10. Najdłuższy kanał w Polsce (140 km) uruchomiony w 1961 r. 11. Najstarszy kanał w Polsce uruchomiony w 1840r. 12. Najniższa notowana temperatura powietrza w Polsce: - 40,6 C (10 lutego 1929 r.) 13. Najwyższa notowana temperatura powietrza w Polsce: + 40,2 C (29 lipca 1921 r.) 14. Największa w Polsce (i w Europie) elektrownia bazująca na paliwach stałych o mocy 5400 MW, wytwarzająca ponad 20% produkcji krajowej energii. 15. Najmniejsze miasto w Polsce, położone w województwie mazowieckim, liczące około 900 mieszkańców. 16. Najstarsze miasto w Polsce, biorąc pod uwagę nadanie prawa miejskiego, położone na Dolnym Śląsku. Jako osada górnicza otrzymała prawa miejskie w 1211 r. 17. Największa pod względem liczby ludności (około 10 000 mieszkańców)wieś w Polsce, położona w województwie śląskim. 18. Największy w Polsce obszar lotnych piasków o powierzchni około 30 km 2, utworzony z piasków pochodzenia fluwioglacjalnego. 19. Jaskinia w Ojcowskim Parku Narodowym, w której znaleziono najstarsze na ziemiach polskich ślady człowieka. 20. Najgłębsza jaskinia w Polsce i jedna z najgłębszych w świecie (776 m głębokości). 21. Największy głaz narzutowy w Polsce, położony w pasie pobrzeży. Jego obwód wynosi 44 m, a wysokość części nadziemnej 3,8 m podaj jego nazwę. (24 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
Zestaw III - CZY ZNASZ MAPĘ ŚWIATA? 1. Rozpoznaj na fragmentach map województwa. Podaj ich nazwy oraz nazwy miast, które są siedzibami wojewody. 5 2 3 6 1 4 7 (14 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź) 2. Uzupełnij tabelę. Wpisz wybrane nazwy miejscowości (z niżej podanych), na terenie których znajdują się opisane obiekty objęte programem międzynarodowej ochrony oraz odpowiadające im numery z mapy: Bydgoszcz, Haczów, Jawor, Kalwaria Zebrzydowska, Kraków, Malbork, Toruń, Warszawa, Wieliczka, Wrocław, Zamość. Nr na mapie Nazwa miejscowości Opis obiektu wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy z XVII w. (bazylika, klasztor i Dróżki); zrekonstruowane po zniszczeniach wojennych (1944r.) zabudowania Starego Miasta (kościoły, pałace, kamienice); Stare Miasto stanowiące przykład miasta renesansowego, budowanego zgodnie z założeniami miasta idealnego; miejsce, z którego od XIII w. wydobywano surowiec mineralny; pozostałości XIII w. zamku krzyżackiego, średniowieczny zespół staromiejski m.in. gotycki ratusz, Dom Kopernika; hala widowiskowo-sportowa wyróżniająca się największym na świecie żelbetonowym pokryciem dachowym; drewniany, gotycki kościół p.w. Wniebowzięcia NMP o konstrukcji zrębowej, zbudowany pod koniec XIV w.; największy w Polsce średniowieczny zamek wzniesiony z cegły, był siedzibą wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego; m.in. zabytkowe kamienice, pałace, kościoły, zachowane fragmenty XIVwiecznych murów miejskich, żydowska dzielnica Kazimierz, renesansowy Zamek Królewski; jeden z trzech Kościołów Pokoju wybudowanych po wojnie trzydziestoletniej z naturalnych surowców: gliny, słomy i drewna (jeden z dwóch zachowanych do dziś); (10 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową parę)
Zestaw IV - DEFINICJE GEOGRAFICZNE Czy rozumiesz czytane treści i stosujesz terminy w odpowiednim kontekście? Rozwiąż logogryf, wpisując poziomo odpowiedzi na kolejne pytania. Wyjaśnij pojęcie z zaznaczonej kolumny. 1. wiatr typu fenowego wiejący w Tatrach 2. wiecznie zielone, krzewiaste zarośla w strefie podzwrotnikowej 3. ujście lejkowate rzeki 4. wały lub pagórki polodowcowe zbudowane z piasków i żwirów 5. erozyjna działalność morza 6. kopulaste pagórki krasowe charakterystyczne dla obszarów strefy gorącej 7. step na Węgrzech 8. sucha dolina rzeczna na pustyni o stromych zboczach i płaskim dnie 9. punkt położony pionowo nad miejscem obserwacji. Rozwiązanie: (10 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź)
zestaw V - "CZY WIEM?... CZY POTRAFIĘ?..." Rozwiąż podane niżej zadania geograficzne. Sprawdź swoje umiejętności. Na kartach wpisz całość obliczeń i rozwiązań. 1. W trzech miejscach spośród czterech zaznaczonych poniżej na rysunku literami A D osadzono gnomony pionowe słupy tej samej wysokości. Na rysunkach 1 3 pokazano cienie rzucane przez gnomony w momencie górowania Słońca 21 marca. Rozpoznaj zaznaczone na powyższym rysunku miejsca na południku 20 E, w których osadzono gnomony. Wpisz do cyfry literę( A, B, C lub D), którą je oznaczono. Rys. 1 -... Rys. 2 -... Rys. 3 -... (3 pkt. - po 1 pkt. za każdą prawidłową odpowiedź) 2. Oblicz szerokość geograficzną miejscowości, w której w pierwszym dniu przesilenia letniego Słońce góruje pod kątem 64 09, a w nocy przy bezchmurnym niebie można obserwować Gwiazdę Polarną. (2 pkt.) 3. Rozpoznaj po kłosach uprawiane w Polsce zboża (jęczmień, owies, pszenicę i żyto). A. B. C. D. (4 pkt. po 1 pkt. za każde prawidłowe podpisanie zboża) 4. Jezioro Czad ma powierzchnię w porze wilgotnej 22 000 km ² i max. głębokość 12 m. Ile wynosi jego powierzchnia na mapie w skali 1:18 000 000 w porze suchej, kiedy jezioro jest o połowę mniejsze powierzchniowo i trzy razy płytsze. (3 pkt.) WYPEŁNIONE CZYTELNIE KARTY ODPOWIEDZI (bez treści zadań) NALEŻY ODDAĆ DO 16 MARCA 2015r.