II Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy Młodzi bierni na pomorskim rynku pracy Katarzyna Żmudzińska Wicedyrektor ds. Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku Gdańsk, 3 października 2018 r. 1
Dobra koniunktura gospodarcza rozwija pomorski rynek pracy 2
tys. 300,0 Liczba podmiotów gospodarki narodowej ogółem wg rejestru REGON w latach 2014-2017 r. 293,7 290,0 280,0 276,0 281,9 286,8 270,0 260,0 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. Druga dynamika wzrostu liczby podmiotów gospodarki narodowej, po województwie mazowieckim. Źródło: GUS. 3
Pracodawcy oferują coraz więcej nowych miejsc pracy, ale mają trudności z obsadzeniem wakatów 4
Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego w latach 2014 2018 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 5913 zgłoszone do PUP-ów w miesiącu I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III 2014 2015 2016 2017 2018 10393 10000 niewykorzystane, pozostające w dyspozycji PUP-ów na koniec miesiąca 8000 6000 4000 2000 4419 6252 0 I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01. 5
Liczba pracujących w wieku 15 lat i więcej w latach 2014 2017 i w II kwartale 2018 r. tys. 1 100,0 1 000,0 995 986 1 008 999 900,0 902 800,0 2014 2015 2016 2017 II kw. 2018 W ostatnich 4 latach przybyło ok. 100 tys. pracujących w województwie pomorskim. Źródło: GUS 6
Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata (w%) 73,0 71,0 % 70,0 70,6 72,7 71,0 72,1 70,9 69,0 69,2 68,6 69,3 67,0 65,0 66,5 65,7 67,8 2014 2015 2016 2017 Pomorskie Unia Europejska Polska W 2017 r. odsetek pracujących wśród ludności 20-64 lata był wyższy od średniej krajowej i średniej unijnej. Źródło GUS. 7
16,0 14,0 II III 13,0% kraj; III 2013 r. 12,0 10,0 12,8% woj. pomorskie; III 2013 r. 8,0 6,0 5,8% kraj; III 2013 r. 4,0 I II III I I II III XXI II III XII I I I II III XXI II III XII I I I II III XXI II III XII I I I II III XXI II III XII I II III % Stopa bezrobocia w latach 2014-2018 I I II III XXI 2013 2014 2015 2016 2017 2018 XII I I I 4,9% woj. pomorskie; III 2018 r. woj. pomorskie kraj Źródło: GUS.
Regionalne zasoby pracy kurczą się pracodawcy coraz częściej zatrudniają pracowników z zagranicy 9
Ludność wg ekonomicznych grup wieku w latach 2017-2050 100,0% 80,0% 19,6% 454,4 tys. Zmiana 2018/2017 19,2% 444,8 tys. -9,6 tys. Zmiana 2025/2017 18,8% 438,9 tys. -15,5 tys. Zmiana 2050/2017 16,4% 370,6 tys. -83,8 tys. wiek przedprodukcyjny (0-17 lat) 60,0% 40,0% 60,9% 1415,7 tys. 60,6% 1404,9 tys. -10,8 tys. 58,0% 1354,5 tys. -61,2 tys. 49,9% 1131,6 tys. -284,1 tys. wiek produkcyjny (18-59 lat (K)/64 lata (M)) 20,0% 0,0% 19,5% 454,1 tys. 20,2% 467,4 tys. 2017 r. 2018 r. (prognoza) +13,3 tys. 23,2% 541,3 tys. 2025 r. (prognoza) +87,2 tys. 33,7% 763,5 tys. 2050 r. (prognoza) +309,4 tys. wiek poprodukcyjny (powyżej 60 lat (K)/65 lat(m)) Źródło: Dane GUS.
Współczynnik obciążenia demograficznego w województwie pomorskim w 2014 r., 2017 r. oraz prognoza na 2025 r. i 2050 r. Współczynnik obciążenia demograficznego określa ile osób w wieku nieprodukcyjnym przypada na jedną osobę w wieku produkcyjnym. Źródło: Dane GUS. 11
Liczba oświadczeń* o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom w latach 2014 2017 i okresie styczeń - lipiec 2018 r. tys. 15,0 10,0 5,0 11,872 0,0 I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II III X XI XII I II III I I II 2014 2015 2016 2017 2018 tys. 160,0 120,0 80,0 40,0 0,0 132,0 67,4 77,9 25,3 5,8 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. I - II 2018 r. Od 2014 r. do lipca 2018 r. zarejestrowano 308,4 tys. oświadczeń. * dotyczy oświadczeń, zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy woj. pomorskiego, o zamiarze powierzenia wykonywania pracy obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej, Gruzji i Ukrainy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Źródło: Przegląd sytuacji w zakresie zatrudnienia cudzoziemców. 12
Podaż pracy maleje - jakie są możliwe do zagospodarowania zasoby ludzkie w regionie? 13
1999 I 2000 I 2001 I 2002 I 2003 I 2004 I 2005 I 2006 I 2007 I 2008 I 2009 I 2010 I 2011 I 2012 I 2013 I 2014 I 2015 I 2016 I 2017 I 2018 I tys. 250 200 150 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy w latach 1999-2018 199,4 tys. luty 2003 r. 109,7 tys. sierpień 2013 r. 100 50 0 105,8 tys. styczeń 1999 r. 62,4 tys. październik 2008 r. 44,2 tys. sierpień 2018 r. 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01. 14
Bierni zawodowo w wieku 15 lat i więcej w latach 2014 2017 i w II kwartale 2018 r. tys. 850,0 786 787 762 754 770 750,0 650,0 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. II kw. 2018 r. Blisko 4 na 10 mieszkańców województwa pomorskiego pozostaje w bierności zawodowej. Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS. 15
Czy osoby młode zasilają pomorski rynku pracy? 16
Udział osób młodych (w wieku 15-29 lat) wśród ludności województwa pomorskiego 2017 r. 2025 r. 416,5 tys. 375,8 tys. Udział młodzieży w ogóle ludności województwa pomorskiego: w 2017 r. 17,9 % w 2025 r. 16,1 % Według prognozy demograficznej, w 2025 r. udział osób 15-29 lat wyniesie 16,1%, tj. o 1,8 pkt. proc. mniej niż obecnie. Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS. 17
Wskaźnik zatrudnienia wg grup wiekowych i płci w 2017 r. 83,7% 92,5% 89,1% 82,3% 51,3% 57,8% 44,0% 74,3% 75,3% 35,9 60,8% 28,7% 15-29 30-39 40-49 50 i więcej ogółem mężczyźni kobiety Poziom zatrudnienia osób młodych na tle innych grup wiekowych jest jednym z niższych. 18
Bezrobocie osób młodych 19
40% 35% Stopa bezrobocia w grupie wiekowej 15-29 lat w wybranych krajach Europy w 2017 r. 35,6% 30% 25% 26,7% 29,4% 20% 15% UE - 13,2% 10% 5% 5,1% 5,8% 7,1% 8,3% 9,4% 0% Czechy Niemcy Holandia Pomorskie Polska Włochy Hiszpania Grecja Sytuacja osób młodych w Polsce jest dużo korzystniejsza niż w krajach południowej Europy. Źródło: Eurostat. 20
Odsetek bezrobotnych do 30 roku życia zarejestrowanych zarejestrowanych w PUP wg województw (stan na 31 sierpnia 2018 r.) Na tle kraju województwo pomorskie ma jeden z największych udziałów osób młodych w grupie osób bezrobotnych ogółem. Źródło: GUS. 21
Odsetek bezrobotnych do 30-roku życia zarejestrowanych w PUP wg powiatów województwa pomorskiego (stan na 31 sierpnia 2018 r.) 22
Bierność osób młodych 23
Udział biernych zawodowo w danej grupie wiekowej w województwie pomorskim na tle kraju w 2017 r. 63,0% 65,6% 44,1% 45,9% 13,1% 13,5% 15,4% 13,7% 15-29 30-39 40-49 50 i więcej pomorskie Polska W naszym regionie ponad 170 tys., to jest 44,1% osób w wieku 15-29 lat pozostaje biernymi zawodowo. 24
Przyczyny bierności zawodowej ludności w wieku 15-29 lat (wg BAEL) Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS. 25
NEET bierne osoby młode najbardziej oddalone od rynku pracy 26
% 14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 Odsetek młodzieży w wieku 15-24 lata o statusie NEET w latach 2013-2017 13,1 13,0 12,5 12,4 12,2 12,0 12,0 11,5 11,0 11,6 10,5 10,5 9,3 10,9 9,5 UE 28 Polska Pomorskie 8,0 2013 r. 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. W województwie pomorskim w 2017 r. młodzież w wieku 15-24 lata o statusie NEET stanowiła około 22 tys. Źródło: Eurostat. 27
Ryzyko przynależności do NEET Wśród czynników, które najczęściej determinują pojawienie się statusu NEET u młodych ludzi, wymienia się np.: niski przychód gospodarstwa domowego niskiej jakości edukacja pochodzenie z rodzin rozwiedzionych gdzie rodzice mieli problem z zatrudnieniem migracyjna przeszłość niepełnosprawność zamieszkanie na prowincji 28
CZY MŁODZI BIERNI ZAWODOWO, TO WCIĄŻ NIEODKRYTY POTENCJAŁ RYNKU PRACY? CZY POMORSCY PRACODAWCY CHCĄ ICH ZATRUDNIĆ? JAK ZACHĘCIĆ MŁODE OSOBY BIERNE ZAWODOWO DO PODEJMOWANIA PRACY? 29
Dziękuję za uwagę Katarzyna Żmudzińska Wicedyrektor ds. Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku Kontakt Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku Ul. Podwale Przedmiejskie 30 80-824 Gdańsk tel.: 58 326-18-01 email: wup@wup.gdansk.pl faks: 58 326-48-94 31