SYSTEM COMPLIANCE, KONTROLA WEWNĘTRZNA ORAZ AUDYT WEWNĘTRZNY - WYMOGI REGULACYJNE NA POZIOMIE UNIJNYM ORAZ KRAJOWYM

Podobne dokumenty
Rozdział 1 Postanowienia ogólne

Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A.

Ryzyko Operacyjne & Ryzyko Compliance & Audyt

System kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym

Opis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A.

ZARZĄDZENIE NR 111/2011 PREZYDENTA MIASTA TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 2 maja 2011 roku

Zatwierdzone przez Zarząd Banku uchwałą nr DC/92/2018 z dnia 13/03/2018 r.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Opis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A.

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Staroźrebach

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mykanowie

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży

SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A.

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A.

Warszawa, dnia 27 września 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 24 września 2012 r.

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ

System Kontroli Wewnętrznej

Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym. w Łubnianach

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Santander Consumer Bank S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Krasnymstawie

Załącznik nr 1 do Formularza wypełnionego przez Instytut Compliance Polska. Uwagi Instytutu Compliance Polska z dnia r.

Załącznik nr 1. Uwagi Instytutu Compliance Polska z dnia r. do:

Regulamin zarządzania konfliktami interesów w Biurze Maklerskim ING Banku Śląskiego S.A.

System kontroli wewnętrznej. w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie

Regulamin kontroli wewnętrznej, ochrony przepływu informacji poufnych oraz nadzoru zgodności działalności Ventus Asset Management S.A.

OPIS SYSTENU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W USTRONIU. I. Cele systemu kontroli wewnętrznej

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Mazowieckim Banku Spółdzielczym w Łomiankach

SPÓŁDZIELCZY BANK POWIATOWY w Piaskach

Opis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A.

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Jordanowie

System kontroli wewnętrznej

Regulamin kontroli wewnętrznej, ochrony przepływu informacji poufnych oraz nadzoru zgodności działalności Ventus Asset Management S.A.

I. Cele systemu kontroli wewnętrznej.

System kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A.

Regulamin Kontroli Wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Dołhobyczowie

ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W PONIATOWEJ

Organizacja i funkcjonowanie Systemu Kontroli Wewnętrznej w HSBC Bank Polska S.A.

ZASADY ŁADU KORPORACYJNEGO SUPLEMENT 4

Warszawa, dnia 27 września 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 24 września 2012 r.

POLITYKA W ZAKRESIE STOSOWANIA ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO DLA INSTYTUCJI NADZOROWANYCH W KURPIOWSKIM BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MYSZYŃCU

Warszawa, dnia 12 maja 2016 r. Poz. 20

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku

Kontrola zarządcza stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.

Opis systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Poznańskim Banku Spółdzielczym

Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r.

System kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS

Opis system kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Rzemiosła w Radomiu

BANK SPÓŁDZIELCZY W WOLBROMIU

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W MAŁOPOLSKIM BANKU SPÓŁDZIELCZYM. I. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej

INFORMACJA KURPIOWSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W MYSZYŃCU

System Kontroli Wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mińsku Mazowieckim

System kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS

BANK SPÓŁDZIELCZY W ŻOŁYNI

Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

Regulamin Kontroli Wewnętrznej Powiatowego Banku Spółdzielczego w Sokołowie Podlaskim

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

BANK SPÓŁDZIELCZY w Krzeszowicach

Cele systemu kontroli wewnętrznej. Zasady funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej

System kontroli wewnętrznej w Systemie Ochrony Zrzeszenia BPS

Przedszkole Nr 30 - Śródmieście

Instrukcja Audytu Wewnętrznego

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Gogolinie

SYSTEM KONTROLI WEWNETRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ZĄBKOWICACH ŚLĄSKICH

BANK SPÓŁDZIELCZY W SKAWINIE. Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Skawinie. SKAWINA, 2018 r.

DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Warszawa, dnia 29 września 2014 r. Pozycja 38

Polityka Ładu Korporacyjnego Banku Spółdzielczego w Legnicy. BANK SPÓŁDZIELCZY w LEGNICY. Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 249/2017

System kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym

INFORMACJA BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W BIAŁEJ PODLASKIEJ

Zarządzenie Nr R 48/2011 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 1 września 2011 r.

Audyt wewnętrzny i zewnętrzny oraz polityka zapewnienia zgodności

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŁOSICACH

INFORMACJA MAZOWIECKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W ŁOMIANKACH

BANK SPÓŁDZIELCZY GRODKÓW-ŁOSIÓW z siedzibą w Grodkowie

REGULAMIN KOMITETU DS. AUDYTU BANKU HANDLOWEGO W WARSZAWIE S.A.

POLITYKA zarządzania ładem korporacyjnym w Banku Spółdzielczym w Józefowie nad Wisłą

Szkoła Podstawowa nr 336 im. Janka Bytnara Rudego - Ursynów

Polityka zarządzania ładem korporacyjnym w Banku Spółdzielczym w Leżajsku

Strategia zarządzania ryzykiem w DB Securities S.A.

REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ BANKU BPH S.A.

Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin akceptowalny poziom ryzyka

System Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A.

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

OŚWIADCZENIE RDM WEALTH MANAGEMENT S.A. O STOSOWANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W SIEMIATYCZACH

Polityka ładu korporacyjnego w Banku Spółdzielczym Grodków-Łosiów z siedzibą w Grodkowie

Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iławie

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŻORACH

1. Postanowienia ogólne

Bank Spółdzielczy w Augustowie. Zasady Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych

SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W SOCHACZEWIE

Warszawa, dnia 21 czerwca 2013 r. Poz. 15 OBWIESZCZENIE KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO. z dnia 21 czerwca 2013 r.

Transkrypt:

SYSTEM COMPLIANCE, KONTROLA WEWNĘTRZNA ORAZ AUDYT WEWNĘTRZNY - WYMOGI REGULACYJNE NA POZIOMIE UNIJNYM ORAZ KRAJOWYM Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE Regulacje Art. 16 ust. 2 Firma inwestycyjna ustanawia odpowiednią politykę i procedury wystarczające do zapewnienia przestrzegania przez firmę, w tym jej personelu kierowniczego, pracowników oraz agentów, obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, a także odpowiednich zasad regulujących transakcje osobiste takich osób. Uwagi Celem MiFID II jest zapewnienie przejrzystości rynku i zwiększenie ochrony inwestorów. Ogólne zobowiązanie w art. 16 ust. 2 dyrektywy zobowiązuje firmy inwestycyjne do wdrożenia procedur i polityk zapewniających działanie zgodne z przepisami prawa przez firmę inwestycyjną, jej pracowników, agentów oraz osoby na stanowiskach kierowniczych. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez Art. 21 ust. 1 lit. C Art. 21 ust. 1 lit. D firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy Regulacje Uwagi Firmy inwestycyjne spełniają następujące wymogi organizacyjne: ustanawiają, wdrażają i utrzymują odpowiednie mechanizmy kontroli wewnętrznej służące zapewnieniu zgodności z decyzjami i procedurami na wszystkich szczeblach organizacyjnych firmy inwestycyjnej. Firmy inwestycyjne spełniają następujące wymogi organizacyjne: zatrudniają pracowników, którzy posiadają umiejętności, wiedzę ogólną i specjalistyczną potrzebną do wypełnienia przydzielonych im obowiązków. Rozporządzenie 2017/565 doprecyzowuje przepisy dyrektywy. Obowiązek wdrożenia systemu kontroli wewnętrznych ma na celu monitorowanie zgodności działalności firmy z wewnętrznymi decyzjami i procedurami. Wymóg zatrudniania odpowiednio wykształconych osób odnosi się również do pracowników komórki compliance i audytu wewnętrznego. Warto zaznaczyć, że organ nadzoru podczas przeprowadzania postępować kontrolnych często pyta np. o opis doświadczenia i cv osób zatrudnionych w tych komórkach organizacyjnych. 1

Art. 21 ust. 5 Firmy inwestycyjne monitorują i regularnie oceniają adekwatność i skuteczność stosowanych przez siebie systemów, mechanizmów kontroli wewnętrznej i rozwiązań przyjętych zgodnie z ust. 1 4 oraz podejmują odpowiednie środki w celu wyeliminowania wszelkich nieprawidłowości. Art. 22 ust. 1 Firmy inwestycyjne ustanawiają, wdrażają i utrzymują odpowiednie strategie i procedury służące wykrywaniu ryzyka niewypełnienia przez firmę jej zobowiązań wynikających z dyrektywy 2014/65/UE oraz zagrożeń, które temu towarzyszą, jak również wprowadzają odpowiednie środki i procedury, tak by ograniczyć takie ryzyko do minimum oraz umożliwić właściwym organom skuteczne wykonywanie uprawnień przysługujących im na mocy tej dyrektywy. Firmy inwestycyjne biorą pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a także charakter i zasięg usług i działań inwestycyjnych wykonywanych w toku takiej działalności. Art. 22 ust. 2 lit. a Firmy inwestycyjne ustanawiają i utrzymują stałą i skutecznie działającą funkcję zgodności z przepisami, która działa niezależnie i odpowiada za: a) stałe monitorowanie i regularną ocenę adekwatności i skuteczności środków, strategii i procedur wprowadzonych zgodnie z ust. 1 akapit pierwszy oraz działań podjętych w celu wyeliminowania wszelkich nieprawidłowości w wypełnianiu przez firmę jej zobowiązań; Monitorowanie i regularna ocena adekwatności i skuteczności stosowanych systemów i rozwiązań powinna być przedmiotem kontroli compliance oraz kontroli wewnętrznej. System kontroli wewnętrznej może być poddany niezależnej ocenie w ramach audytu wewnętrznego. Art. 22 Rozporządzenia 2017/565 określa obowiązek wdrożenia procedur zapewnienia zgodności działalności firmy inwestycyjnej z prawem oraz wykrywania ryzyka braku zgodności. Firmy inwestycyjne znacznie różnią się od siebie pod względem wielkości, struktury i charakteru prowadzonej działalności. System regulacyjny powinien być dostosowany do tej różnorodności, nakładając jednocześnie pewne podstawowe wymogi prawne odnoszące się do wszystkich firm. Podmioty regulowane powinny działać w zgodzie z rygorystycznymi zobowiązaniami i swoim przeznaczeniem oraz przyjmować środki, które najlepiej odpowiadają ich charakterowi i panującym w danej chwili okolicznościom. Warto zwrócić uwagę na pojęcie niezależności funkcji compliance powinna być ona oderwana organizacyjnie od komórek podejmujących działania operacyjnie. Rozporządzenie określa następujące zadania jednostki compliance: - monitorowanie i regularna ocena mechanizmów i systemów funkcjonujących w firmie inwestycyjnej, - bieżące doradztwo i pomoc pracownikom zaangażowanym w świadczenie usług inwestycyjnych, - sporządzanie i przekazywanie organom zarządczym i nadzorczym rocznego raportu compliance, - monitorowanie funkcjonowania systemu rozpatrywania skarg i reklamacji klientów. W celu zapewnienia, że funkcja compliance będzie wykonywania w sposób właściwy, należy zapewnić aby spełniała ona następujące warunki: - osoby zatrudnione w sekcji compliance powinny posiadać niezbędną wiedzę specjalistyczną w tym zakresie oraz mieć dostęp do wszystkich istotnych informacji, - zasoby kadrowe sekcji compliace powinny być dostosowane do wielkości firmy inwestycyjnej i zapewniać możliwość wypełniania przez zatrudnione osoby wszystkich powierzonych im zadań, 2

Art. 22 ust. 2 lit. b Art. 22 ust. 2 lit. c Art. 22 ust. 2 lit. d b) doradztwo i pomoc dla osób zaangażowanych odpowiedzialnych za wykonywanie usług i działalności inwestycyjnej, służące wypełnianiu przez firmę jej zobowiązań wynikających z dyrektywy 2014/65/UE; c) przekazywanie kierownictwu, co najmniej raz do roku, sprawozdań dotyczących wdrażania i skuteczności ogólnego środowiska kontroli w odniesieniu do usług i działalności inwestycyjnej, zidentyfikowanych zagrożeń oraz składania sprawozdań dotyczących rozpatrywania skarg, a także podjętych lub planowanych działań naprawczych; d) monitorowanie funkcjonowania procesu rozpatrywania skarg i uznawanie skarg za źródło istotnych informacji w kontekście ogólnych obowiązków w zakresie monitorowania. Aby zapewnić zgodność z lit. a) i b) niniejszego ustępu, funkcja zgodności z przepisami przeprowadza ocenę, na podstawie której ustala oparty na ryzyku program monitorowania, w którym uwzględnia się wszystkie obszary świadczonych przez firmę inwestycyjną usług i działalności inwestycyjnej oraz właściwych usług dodatkowych, w tym istotne informacje zgromadzone w odniesieniu do monitorowania rozpatrywania skarg. W programie monitorowania ustala się priorytety określone na podstawie oceny ryzyka zgodności, zapewniając całościowe monitorowanie ryzyka zgodności. 3.Aby funkcja zgodności z przepisami, o której mowa w ust. 2, mogła wypełniać swoje obowiązki w sposób właściwy i niezależny, firmy inwestycyjne zapewniają spełnienie następujących warunków: - sekcją powinna kierować wyznaczona przez zarząd osoba odpowiedzialna za koordynowanie prac jednostki oraz za sporządzanie raportu compliance, - jednostka compliance powinna mieć możliwość niezwłocznego informowania organów zarządczych firmy inwestycyjnej w przypadku wykrycia istotnego ryzyka braku zgodności, - wyodrębnienie organizacyjne jednostki zakaz uczestniczenia pracowników compliance w czynnościach, które są przez nich monitorowane i kontrolowane, - pracownicy jednostki compliance powinni być wynagradzani w sposób zapewniający ich obiektywizm tj. oderwany od wyników firmy inwestycyjnej. Firma inwestycyjna może podjąć decyzję o niestosowaniu dwóch powyższych wymogów z uwagi na ich nieproporcjonalność do charakteru, skali i stopnia jej działalności oraz w stosunku do charakteru i zasięgu jej usług i działań inwestycyjnych. Wymogi te mogą być pominięte wyłącznie wtedy, jeśli pomimo ich niewypełnienia, firma inwestycyjna zapewnia skuteczne działanie funkcji compliance. W takim przypadku firma inwestycyjna ocenia, czy zagrożona jest skuteczność funkcji zgodności z przepisami. Ocena ta podlega regularnemu przeglądowi. 3

Art. 22 ust. 3 lit. a a) funkcja zgodności z przepisami dysponuje koniecznymi uprawnieniami, zasobami, wiedzą specjalistyczną i dostępem do wszystkich istotnych informacji; Art. 22 ust. 3 lit. b Art. 22 ust. 3 lit. c b) kierownictwo wyznacza i zastępuje pracownika ds. zgodności z prawem, odpowiedzialnego za funkcję zgodności z przepisami oraz sporządzanie sprawozdań w zakresie zgodności, wymaganych na mocy dyrektywy 2014/65/UE oraz art. 25 ust. 2 niniejszego rozporządzenia; c) w przypadku wykrycia istotnego ryzyka niespełnienia przez firmę jej zobowiązań na mocy dyrektywy 2014/65/UE funkcja zgodności z przepisami składa doraźne sprawozdania bezpośrednio kierownictwu; Art. 22 ust. 3 lit. d Art. 22 ust. 3 lit. e d) osoby zaangażowane uczestniczące w pracach funkcji zgodności z przepisami nie uczestniczą w świadczeniu usług ani wykonywaniu działań, które monitorują; e) metoda ustalania wynagrodzenia osób zaangażowanych, które uczestniczą w pracach funkcji zgodności z przepisami, nie wpływa faktycznie ani potencjalnie na obiektywizm tych osób. 4

Art. 22 ust. 4 4.Firma inwestycyjna nie ma obowiązku stosowania się do przepisów ust. 3 lit. d) lub e), jeżeli potrafi wykazać, że wymóg określony w wymienionych przepisach jest nieproporcjonalny w stosunku do charakteru, skali i stopnia złożoności działalności gospodarczej prowadzonej przez tę firmę, a także w stosunku do charakteru i zasięgu jej usług i działań inwestycyjnych, oraz że jej funkcja zgodności z przepisami nadal działa skutecznie. W takim przypadku firma inwestycyjna ocenia, czy zagrożona jest skuteczność funkcji zgodności z przepisami. Ocena ta podlega regularnemu przeglądowi. Art. 24 Firmy inwestycyjne tam, gdzie to właściwe i proporcjonalne w stosunku do charakteru, skali i stopnia złożoności działalności gospodarczej oraz do charakteru i zasięgu usług i działań inwestycyjnych wykonywanych w toku tej działalności ustanawiają i utrzymują funkcję audytu wewnętrznego, która działa niezależnie i oddzielnie w stosunku do innych funkcji i obszarów działalności firmy inwestycyjnej, a której obowiązki polegają na: a) ustanowieniu, wdrożeniu i utrzymywaniu planu audytu służącego badaniu i ocenianiu adekwatności i skuteczności systemów, mechanizmów kontroli wewnętrznej i uzgodnień stosowanych przez firmę inwestycyjną; b) wydawaniu rekomendacji na podstawie wyników prac przeprowadzonych zgodnie z lit. a) oraz weryfikowaniu przestrzegania tych rekomendacji; c) składaniu sprawozdań z audytów wewnętrznych zgodnie z art. 25 ust. 2. Rozporządzenie 2017/565 nie nakłada na firmy inwestycyjne rygorystycznego obowiązku wdrożenia funkcji audytu wewnętrznego. Należy dokonać oceny proporcjonalności tego wymogu do charakteru, skali i stopnia złożoności działalności prowadzonej przez firmę inwestycyjną. W przypadku wdrożenia tej funkcji w strukturze firmy, należy zapewnić jej oderwanie i niezależność od pozostałych jednostek organizacyjnych. Rozporządzenie 2017/565 określa następujące zadania audytu wewnętrznego: - opracowanie i utrzymanie planu audytu roczny plan audytu powinien zostać opracowany i zaprezentowany radzie nadzorczej i zarządowi firmy inwestycyjnej, po zakończeniu roku kalendarzowego audytor sporządzania sprawozdanie z wykonania rocznego planu audytu, - wydawanie zaleceń w związku z przeprowadzonymi badaniami audytowymi i bieżące weryfikowanie wdrożenia ich przez audytowane jednostki, - składanie sprawozdań z przeprowadzonych badań audytowych raporty powinny być wysyłane jednocześnie zarówno do rady nadzorczej jak i zarządu firmy inwestycyjnej. 5

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi Art. 83a ust. 1a Art. 83a ust. 3b Art. 83a ust. 3c Art. 83b ust. 1 Firma inwestycyjna jest obowiązana posiadać procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach - radzie nadzorczej, naruszeń prawa, w tym rozporządzenia 596/2014, rozporządzenia 600/2014 oraz procedur i standardów etycznych obowiązujących w firmie inwestycyjnej. Firma inwestycyjna jest obowiązana utrzymywać organizację przedsiębiorstwa w sposób zapewniający: 1) odpowiednią liczbę osób świadczących pracę na jej rzecz, wymaganą do prawidłowego świadczenia usług maklerskich, oraz 2) posiadanie przez osoby, o których mowa w pkt 1, odpowiedniej wiedzy, kompetencji i doświadczenia w zakresie powierzonych obowiązków, oraz utrzymywanie i doskonalenie przez te osoby takiej wiedzy i takich kompetencji. Firma inwestycyjna opracowuje, wdraża i stosuje procedury oraz inne regulacje wewnętrzne w zakresie niezbędnym do prawidłowego świadczenia usług maklerskich. W przypadku świadczenia usług maklerskich dla klientów detalicznych firma inwestycyjna opracowuje, wdraża i stosuje regulaminy świadczenia usług maklerskich. Przy opracowywaniu, wdrażaniu i stosowaniu rozwiązań technicznych i organizacyjnych w świadczeniu usług maklerskich firma inwestycyjna uwzględnia zasady określone w art. 21 rozporządzenia 2017/565. Przepisy art. 83a ustawy o obrocie mają na celu wzmocnienie ochrony inwestorów poprzez zapewnienie profesjonalizmu i rzetelności działań firm inwestycyjnych. Przepisy te określają m.in. obowiązki w zakresie stosowania odpowiedniego systemu wynagradzania, odpowiedniej organizacji przedsiębiorstwa, regulaminów i polityk działalności, a także monitorowania adekwatności tych dokumentów. Zgłoszenia whistleblowing powinny być odbierane przez wyznaczoną osobę może to być np. inspektor nadzoru lub wyznaczony członek zarządu. Zgłoszenia nieprawidłowości mogą dotyczyć wszelkich niezgodności, jednak warto zwrócić szczególną uwagę na niezgodności w zakresie przepisów rozporządzenia MAR oraz ustawy AML. Art. 83a ust. 3b odnosi się do uregulowań dyrektywy MiFID II w zakresie obowiązku zapewnienia odpowiednich zasobów kadrowych oraz odpowiedniej wiedzy, kompetencji i doświadczenia pracowników nie tylko jednostki compliance ale wszystkich innych komórek organizacyjnych firmy inwestycyjnej. Procedury i regulacje wewnętrzne z reguły są opracowywane przez sekcję compliance. Sekcja ma za zadanie na bieżąco monitorować ewentualne luki w regulacjach wewnętrznych oraz czuwać nad ich aktualnością z przepisami obowiązującego prawa. Warto mieć na uwadze, że w przypadku świadczenia usług na rzecz klientów detalicznych, firma inwestycyjna obowiązana jest opracować i wdrożyć regulamin świadczenia każdej z tych usług. W odniesieniu do warunków technicznych i organizacyjnych, które firmy inwestycyjne obowiązane są wdrożyć w swoich strukturach organizacyjnych, ustawa o obrocie bezpośrednio odsyła do przepisów rozporządzenia 2017/565 w tym zakresie (opisane wyżej). 6

Art. 83b ust. 2 Art. 83b ust. 3 Art. 83b ust. 5 Art. 83b ust. 6 Firma inwestycyjna opracowuje, wdraża i stosuje politykę w celu zapewnienia zgodności działalności firmy inwestycyjnej oraz jej agentów z przepisami prawa regulującymi świadczenie usług maklerskich oraz adekwatne i skuteczne rozwiązania techniczne i organizacyjne w tym zakresie, w tym zasady regulujące zawieranie transakcji przez osoby zaangażowane. 3. Firma inwestycyjna wykonuje obowiązek, o którym mowa w ust. 2, z uwzględnieniem art. 22, art. 25, art. 26, art. 28 i art. 29 rozporządzenia 2017/565. 5. Firma inwestycyjna opracowuje, wdraża i utrzymuje system audytu wewnętrznego związanego z działalnością prowadzoną przez firmę inwestycyjną, w ramach którego monitoruje i regularnie weryfikuje stosowane systemy oraz wdrożone regulaminy i procedury wewnętrzne pod względem ich prawidłowości i skuteczności w wypełnianiu przez firmę inwestycyjną obowiązków wynikających z przepisów prawa, oraz podejmuje działania mające na celu eliminację wszelkich nieprawidłowości. W przypadku, o którym mowa w art. 24 rozporządzenia 2017/565, firma inwestycyjna ustanawia komórkę audytu wewnętrznego wykonującą zadania, o których mowa w tym przepisie. 6. Firma inwestycyjna opracowuje, wdraża i utrzymuje system kontroli wewnętrznej, w tym służący realizacji zadań, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. c rozporządzenia 2017/565. Ustawa obliguje firmy inwestycyjne do opracowania i wdrożenia polityk mających na celu zapewnienie zgodności działalności z prawem. Opracowując politykę należy mieć na uwadze wskazane przepisy rozporządzenia 2017/565, tj. dotyczące zapewnienia zgodności, obowiązków kierownictwa wyższego szczebla, rozpatrywania skarg i reklamacji oraz zasad zawierania transakcji własnych przez osoby zaangażowane. Ustawa o obrocie odsyła bezpośrednio do art. 24 rozporządzenia 2017/565 oraz określa zadania, jakie powinny być wykonywane w ramach funkcji audytu wewnętrznego, tj. monitorowanie i regularna weryfikacji mechanizmów funkcjonujących w firmie inwestycyjnej w ramach przeprowadzanych badań audytowych, podejmowanie działań mających na celu eliminację nieprawidłowości czyli wydawanie zaleceń i weryfikacje ich wdrożenia. Art. 83b ust. 6 ustawy o obrocie określa obowiązek opracowania i wdrożenia systemu kontroli wewnętrznej oraz bezpośrednio odsyła do art. 21 ust. 1 lit. c rozporządzenia 2017/565 o którym mowa wyżej. 7

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych Regulacje 22 ust. 1 Celem systemu kontroli wewnętrznej, z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 lit. c rozporządzenia 2017/565, jest zapewnienie: 1) nadzoru nad przestrzeganiem reguł postępowania w celu przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł; 2) badania zgodności działalności firmy inwestycyjnej i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez osoby powiązane z regulacjami rynków, na których działa firma inwestycyjna, regulacjami Krajowego Depozytu, regulacjami innych izb rozliczeniowych oraz izb rozrachunkowych, których uczestnikiem jest firma inwestycyjna, oraz regulacjami izby gospodarczej, o której mowa w art. 92 ustawy, jeśli firma inwestycyjna należy do takiej izby; 3) nadzoru nad przepływem informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenia dostępu do nich. Uwagi W porównaniu do przepisów poprzedniego rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 25 kwietnia 2017 r. obecne zapisy nie zostały rozbudowane, za wyjątkiem licznych odwołań do unijnego rozporządzenia 2017/565. Rozporządzenie określa cele kontroli wewnętrznej, tj. zapewnienie nadzoru nad wypełnianiem obowiązków ustawy AML; badanie zgodności działalności firmy inwestycyjnej zarówno z przepisami prawa krajowego i unijnego, jak i wytycznymi i regulacjami KDPW, izb rachunkowych i gospodarczych; nadzór nad bezpieczeństwem informacji poufnych. W rozporządzeniu określono również elementy obowiązkowe regulaminu kontroli wewnętrznej. Rozporządzenia określa również aspekty, jakie należy uwzględnić przy opracowaniu systemu compliance firmy inwestycyjnej. Należy wziąć pod uwagę usługi świadczone przez tą firmę oraz rozwiązania techniczne i organizacyjne wykorzystywane do świadczenia tych usług, liczbę osób zaangażowanych w świadczenie usług maklerskich, kategorie przyznane klientom firmy oraz ich liczbę, instrumenty finansowe będące przedmiotem świadczonych usług oraz ryzyka zidentyfikowane w działalności firmy inwestycyjnej jest to odzwierciedlenie zasady proporcjonalności. Rozporządzenie doprecyzowuje również przepisy rozporządzenia 2017/565 tj. określa obowiązek wyodrębnienia jednostki compliance (a także wskazuje na możliwość wyznaczenia jednoosobowego stanowiska w celu sprawowania tej funkcji), elementy rocznego raportu compliance oraz zasady jego przekazywania do organów zarządczych i nadzorczych firmy inwestycyjnej. 8

22 ust. 2 Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża regulamin kontroli wewnętrznej określający w szczególności: 1) rodzaje kontroli wewnętrznej; 2) stanowiska osób odpowiedzialnych za wykonywanie poszczególnych rodzajów kontroli wewnętrznej lub jednostki organizacyjne odpowiedzialne za wykonywanie poszczególnych rodzajów takiej kontroli; 3) zasady wykonywania poszczególnych rodzajów kontroli wewnętrznej, dokumentowania jej przebiegu i dokonanych ustaleń oraz podjętych w związku z nimi działań. 24 ust. 1 Przyjęty przez firmę inwestycyjną system nadzoru zgodności działalności z prawem uwzględnia: 1) rodzaj i zakres prowadzonej przez firmę inwestycyjną działalności, w tym działalności maklerskiej, o której mowa w art. 69 ust. 2 i 4 ustawy; 2) rozwiązania techniczne i organizacyjne wykorzystywane do prowadzenia działalności maklerskiej; 3) liczbę osób wykonujących czynności związane z działalnością maklerską; 4) liczbę i kategorie klientów; 5) rodzaj instrumentów finansowych, które są przedmiotem działalności maklerskiej; 6) ryzyka związane z prowadzoną przez firmę inwestycyjną działalnością, w tym działalnością maklerską, ryzyka związane z modelem biznesowym oraz systemami stosowanymi w prowadzonej przez firmę inwestycyjną działalności. W zakresie audytu wewnętrznego rozporządzenie Ministra Finansów określa wyłącznie obowiązek opracowania i wdrożenia regulaminu w zakresie celów i zadań tej funkcji należy posiłkować się rozporządzeniem unijnym. 9

24 ust. 2 Firma inwestycyjna wydziela w swojej strukturze komórkę do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem. W przypadku gdy uzasadnia to rodzaj i zakres działalności prowadzonej przez firmę inwestycyjną, czynności nadzoru zgodności działalności z prawem mogą być wykonywane w ramach stanowiska jednoosobowego. W takim przypadku do stanowiska nadzoru zgodności działalności z prawem stosuje się przepisy rozporządzenia dotyczące komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem. 24 ust. 3-7 3. W przypadku gdy uzasadniają to okoliczności określone w art. 22 ust. 4 rozporządzenia 2017/565, czynności nadzoru zgodności działalności z prawem może wykonywać członek zarządu. 4. Osoba wykonująca czynności nadzoru zgodności z prawem w przypadku stanowiska jednoosobowego albo osoba kierująca komórką nadzoru zgodności z prawem (inspektor nadzoru) podlega członkowi zarządu, któremu w odpowiednich regulacjach wewnętrznych firmy inwestycyjnej została przypisana taka kompetencja. 5. W przypadku domu maklerskiego w formie spółki osobowej inspektor nadzoru podlega bezpośrednio komplementariuszom lub wspólnikom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki. 6. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie biura maklerskiego inspektor 10

nadzoru podlega bezpośrednio osobie kierującej biurem maklerskim. 7. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki funkcję inspektora nadzoru pełni, według wyboru tego banku, osoba kierująca wyodrębnioną jednostką, osoba bezpośrednio jej podległa albo osoba kierująca komórką kontroli wewnętrznej banku. 24 ust. 8 Inspektor nadzoru, w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz do roku, sporządza pisemny raport z funkcjonowania systemu nadzoru zgodności działalności z prawem, który zawiera w szczególności: 1) ocenę adekwatności i skuteczności przyjętego systemu nadzoru zgodności działalności z prawem w okresie, którego raport dotyczy; 2) opis działań podjętych w okresie, którego raport dotyczy, przez komórkę do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem w ramach wykonywania obowiązków wraz z odniesieniem do zidentyfikowanych ryzyk związanych z prowadzoną przez firmę inwestycyjną działalnością, w tym związanych z działalnością maklerską, ryzyk związanych z modelem biznesowym oraz systemami stosowanymi w prowadzonej przez firmę inwestycyjną działalności; 3) wskazanie środków podjętych lub proponowanych w przypadkach stwierdzenia niezgodności z przepisami prawa regulującymi prowadzenie działalności maklerskiej lub stwierdzenia ryzyka wystąpienia takiej niezgodności; 4) opis istotnych zagadnień związanych z funkcjonowaniem systemu nadzoru zgodności działalności z prawem, innych 11

niż określone w pkt 1 3, które wystąpiły od momentu przekazania poprzedniego raportu. 24 ust. 9 Inspektor nadzoru przekazuje raport, o którym mowa w ust. 8, równocześnie: 1) członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności maklerskiej oraz radzie nadzorczej w przypadku banku prowadzącego działalność maklerską; 2) zarządowi i radzie nadzorczej w przypadku domu maklerskiego w formie spółki akcyjnej albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; 3) komplementariuszom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki, oraz radzie nadzorczej w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej; 4) komplementariuszom albo wspólnikom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej. 25 Zasady organizacji i funkcjonowania audytu wewnętrznego określa regulamin audytu wewnętrznego. 12