Nr 3 (35) marzec 2014 Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego W dniu 28 lutego 2014 r. odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Hanny Ojrzyńskiej absolwentki Studiów Doktoranckich Geografii i pracownika Zakładu Klimatologii i Ochrony Atmosfery. Tematem rozprawy były Cyrkulacyjne uwarunkowania przestrzennego rozkładu temperatury powietrza na terenie zróżnicowanym morfologicznie na przykładzie Sudetów. Promotorem rozprawy była dr hab. em. prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Maria Dubicka, recenzentami prof. dr hab. Tadeusz Niedźwiedź (Uniwersytet Śląski) i prof. dr hab. Zbigniew Ustrnul (Uniwersytet Jagielloński). Rada Naukowa Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego jednogłośnie nadała doktorantce stopień naukowy doktora Nauk o Ziemi. biuro.geografia@uni.wroc.pl 1
Sprawy Zakładowe Zakład Geoinformatyki i Kartografii Na początku lutego w trybie online first ukazał się artykuł autorstwa mgr Małgorzaty Świerczyńskiej, prof. Tomasza Niedzielskiego i prof. Wiesława Koska pt. Semiannual and annual oscillations of sea level and their impact on asymmetry between El Niño and La Niña episodes. Artykuł dotyczy roli oscylacji rocznej i półrocznej zmian poziomu oceanu w kształtowaniu asymetrii między zjawiskami El Nino i La Nina. Praca ta została opublikowana w czasopiśmie Studia Geophysica et Geodaetica (lista filadelfijska, IF ~ 1; 20 pkt MNiSW). Artykuł można przeczytać na stronie: http://link.springer.com/article/10.1007/s11200-013-1124-z W dniu 25 lutego 2014 r. na 3. piętrze Instytutu została zorganizowana przez Zakład Geoinformatyki i Kartografii wystawa publikacji kartograficznych Wydawnictwa Kartograficznego Eko-Graf, Sp. z o.o. z Wrocławia. Okazją ku temu był niedawny (grudzień 2013 r.) jubileusz 25-lecia istnienia Wydawnictwa. Początkowo Przedsiębiorstwo, a dopiero później Wydawnictwo Kartograficzne Eko-Graf było pierwszą w Polsce firmą prywatną z wyraźnie określonym profilem kartograficznym, zarejestrowaną jeszcze za komuny, przed formalną liberalizacją działalności gospodarczej na mocy ustawy o działalności gospodarczej z dnia 23 grudnia 1988 r. (zwana potocznie ustawą Wilczka), która zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 1989 r. Wszystkie inne podmioty w branży kar- biuro.geografia@uni.wroc.pl 2
tograficznej powstały w roku 1989 i później. Jest więc Eko-Graf najstarszą Firmą wydawniczą o profilu kartograficznym, działającą nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. Ten profil utworzył się bardzo szybko i stał się praktycznie jedynym zakresem działalności. Pierwsi udziałowcykartografowie, jak i obecni właściciele, są absolwentami Zakładu Kartografii Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Wrocławskiego i ich związki z macierzystą Uczelnią trwają do dziś. Pracownikami Wydawnictwa byli (i są) wyłącznie absolwenci Zakładu Kartografii. Od wielu lat Wydawnictwo utrzymuje żywe kontakty z Instytutem Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr, które przejawiają się m. in. we wspieraniu poważnych przedsięwzięć organizacyjnych Instytutu jakimi są Szkoły Kartograficzne oraz Olimpiada Geograficzna i Nautologiczna. Za to wsparcie Dyrekcja Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego złożyła Zarządowi Firmy serdeczne podziękowanie oraz życzenia dalszych wspaniałych sukcesów edytorskich, biznesowych oraz osobistych. W dniu 27 lutego 2014 r. przypadła 50. rocznica śmierci Profesora Józefa Wąsowicza (1900 1964). Profesor był jednym z najbliższych współpracowników Profesora Eugeniusza Romera w Instytucie Kartograficznym jego imienia oraz w wydawnictwie Książnica- Atlas we Lwowie. Po zakończeniu II wojny światowej, w październiku 1945 r. przybył do Wrocławia i tu reaktywował zarówno Instytut Kartograficzny im. E. Romera jak i Książnicę-Atlas (działały do 1950 r.). Był też współorganizatorem Instytutu Geograficznego UWr. oraz Katedry Kartografii, formalnie utworzonej w 1953 r. i został jej pierwszym kierownikiem. Zmarł nagle na schodach Uniwersytetu w drodze do pracy w dniu 27 lutego 1964 r. Pamięć o Profesorze uczczono skromną wystawą publikacji i notatką o Jego działalności. Więcej informacji: http://www.kartografia.uni.wroc.pl/images/pliki/wasowicz_50lat.pdf Wystawa prac Profesora Józefa Wąsowicza w gablocie przy Zbiorach Kartograficznych ZGiK. biuro.geografia@uni.wroc.pl 3
W dniu 28 lutego br. w Zakładzie Geoinformatyki i Kartografii odbyło się pożegnanie przechodzących na emeryturę naszych Koleżanek mgr Barbary Bierońskiej i mgr Ewy Szynkiewicz, które od wielu lat obsługiwały Zbiory Kartograficzne Zakładu. Kierownik Zakładu, dr hab. Tomasz Niedzielski prof. UWr, w ciepłych słowach podziękował obu Paniom za współpracę, podkreślając Ich wielkie zaangażowanie w wykonywaniu swoich obowiązków i wielką wiedzę fachową, którą chętnie dzieliły się z osobami korzystającymi ze zbiorów. Nie zabrakło też łez wzruszenia. Obowiązki Pań przejmie mgr Barbara Schutty, przed którą staje wielkie wyzwanie poznania tajników bibliotecznej obsługi tak wielkiej kolekcji map i atlasów, jak i obsługi pracowników i studentów Instytutu. Panie Barbara Bierońska i Ewa Szynkiewicz pozostaną w Zbiorach jeszcze przez pewien czas i będą wdrażać nowego pracownika w jego obowiązki. Zakład Geomorfologii W dniach 3 7 lutego 2014 r. dr Agnieszka Latocha uczestniczyła w międzynarodowej konferencji: Open PAGES Focus 4 Workshop Human-Climate-Ecosystem Interactions Towards a more accurate quantification of human-environment interactions in the past, prezentując na niej poster pt. Areas of abandoned agriculture landscape, geomorphic and sedimentological perspectives (Stołowe Mts case study, SW Poland). Konferencja o charakterze warsztatowym poświęcona była różnorodnym aspektom relacji człowiek-środowisko w różnych skalach czasowych i przestrzennych, i zgromadziła blisko 100 uczestników z wielu krajów świata, prezentujących interdyscyplinarne grono ekspertów, zajmujących się tą tematyką. Ponad 80 prezentacji, zarówno ustnych jak i posterowych, całodniowa sesja terenowa oraz dwa dni przeznaczone na tematyczne i interdyscyplinarne dyskusje stanowiły bardzo dobrą platformę wymiany doświadczeń, zarówno pod względem porównania uzyskiwanych wyników badań, jak i metodyki prowadzonych prac badaw- biuro.geografia@uni.wroc.pl 4
czych. Spotkanie to odbywało się na uniwersytecie w Leuven w Belgii i zostało zorganizowane przez belgijskich geomorfologów i grupę roboczą PAGES (Past Global Changes). W dniu 6 lutego prof. dr hab. Piotr Migoń uczestniczył w Warszawie w sympozjum organizowanym przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, poświęconym cyfrowym mapom geomorfologicznym. Sympozjum miało charakter sprawozdawczy i było poświęcone prezentacji map testowych w skali 1:100 000 i 1:500 000, wykonanych w ramach ogólnopolskiego projektu realizowanego od 2013 r. przez członków Stowarzyszenia Geomorfologów Polskich. Zespół pracowników i doktorantów Instytutu w składzie Piotr Migoń, dr Marek Kasprzak i mgr Kacper Jancewicz opracował mapy dla obszaru testowego Sudety Zachodnie. Na zaproszenie organizatorów Międzynarodowych Targów Turystycznych, odbywających się we Wrocławiu w Hali Stulecia w dniach 7-9 lutego 2014, dr Agnieszka Latocha wygłosiła prelekcję pt. Lofoty tam, gdzie góry wyrastają z morza w ramach Festiwalu Podróżników w dniu 9. lutego 2014 r. Wykład zgromadził duże grono różnowiekowych odbiorców, w tym licznych przedstawicieli środowiska wrocławskich geografów. biuro.geografia@uni.wroc.pl 5
Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery W czasopiśmie "Theoretical and Applied Climatology" ukazał się w wersji online first artykuł współautorstwa dr Anetty Drzenieckiej-Osiadacz, mgr Justyny Krynickiej, dr hab. Krzysztofa Migały, poświęcony modelowaniu zanieczyszczenia atmosfery pyłkiem bylicy (Artemisia L. rodzaj roślin z rodziny astrowatych). W artykule wykorzystano dane aerobiologiczne i meteorologiczne z okresu 2002 2011. Tekst dostępny jest (z domeny uniwersyteckiej) pod adresem: http://link.springer.com/article/10.1007%2fs00704-014-1109-z Zakład Zagospodarowania Przestrzennego W dniu 26 lutego 2014 r. we Wrocławskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEK- TOR 3 (przy ul. Legnickiej 65 we Wrocławiu) odbyło się inauguracyjne spotkanie Grupy Dialogu Społecznego ds. wrocławskiej polityki mobilności. Rozpoczęło się ono od prezentacji przez zastępcę dyrektora Biura Rozwoju Wrocławia Urzędu Miejskiego Marka Żabińskiego założeń dokumentu biuro.geografia@uni.wroc.pl 6
Wrocławskiej Polityki Mobilności (plik do pobrania TUTAJ). Dokument ten odnosi się do zjawisk związanych z mobilnością, sposobami jej kształtowania oraz rozwiązywaniem problemów transportowych miasta. Ponadto jest on integralnym elementem Strategii Wrocław w perspektywie 2020 plus. Urząd Miejski Wrocławia reprezentowali również Sławomir Gonciarz (Dyrektor Zarządu Dróg i Ulic Miejskich), Dominik Golema (Biuro ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, Rzecznik ds. Dialogu Społecznego) oraz Anna Rygala (Sekretarz zespołu ds. polityki mobilności). Spotkanie poza prezentacją dokumentu poświęcone było diagnozie największych wyzwań, wskazaniu celów i kierunków rozwoju transportu we Wrocławiu przez organizacje pozarządowe oraz środowiska, w kręgu których zainteresowaniu leży transport miejski. W spotkaniu wziął udział mgr Sławomir Czerwiński przedstawiając wyniki badań dotyczących Systemu park and ride we Wrocławiu przykład parkingu przy stadionie miejskim. Publikacja znajduje się w czasopiśmie Transport Miejski i Regionalny (2013, nr 8: 11 19). Kolejnym krokiem działalności zespołu ds. polityki mobilności będzie organizacja spotkań tematycznych dotyczących obszarów zgłaszanych przez organizacje pozarządowe jak i samych mieszkańców. Ich wyniki mają przyczynić się do realnego rozwiązywania problemów, poprawy efektywności działań i współpracy w sferze mobilności. Opracowanie: Marek Kasprzak marek.kasprzak@uni.wroc.pl Wrocław, 6 marca 2014 r. Materiały dotyczące spraw Instytutu i spraw poszczególnych Zakładów prosimy nadsyłać do końca każdego miesiąca na adres e-mail M. Kasprzaka. biuro.geografia@uni.wroc.pl 7