Historia zbawienia - powtórzenie Rdz 1-2 Co jest konsekwencją grzechu pierworodnego? Najważniejszą konsekwencją grzechu pierworodnego było wygnanie z Edenu, czyli oddalenie od Boga. Każdy slajd zawiera informacje, które koniecznie trzeba wziąć pod uwagę: Skrót Pisma Świętego, gdzie należy szukać informacji. Pytania na czerwono (nie do wszystkich pytań są odpowiedzi na slajdach; czasami trzeba poszukać w zeszycie lub Piśmie Świętym). Odpowiedzi do pytań: najczęściej w kolorze szarym (na tym samym lub następnym slajdzie) Teksty w kolorze niebieskim są wiedzą nieobowiązkową. Na co zwrócić uwagę: Na chronologię, czyli kolejność występowania wydarzeń i postaci biblijnych. Na nazwę (najlepiej skrót) księgi, w której dane wydarzenie lub postać są opisane. Na powiązania rodzinne między postaciami: kto jest czyim mężem/żoną, synem/córką, matką/ojcem, bratem/siostrą.
Wędrówka do ziemi obiecanej geografa Przybliżona trasa 40-letniej wędrówki Izraelitów do Ziemi Obiecanej
Ziemia obiecana geografa Nazwy miejsc geografcznych związanych z Ziemia Obiecaną, czyli Kanaan: Zajordania (te tereny zdobywa Mojżesz) Galilea Samaria Judea Morze Martwe Jordan Jerycho
Ziemia obiecana topografa
Śmierć Mojżesza Pwt 34 1)Gdzie umiera Mojżesz? (Pwt 34) 2)Dlaczego nie wszedł do Ziemi Obiecanej? (Lb 20, 213) Jego następcą zostaje Jozue. Jozue (heb. Bóg zbawia) jest to inne brzmienie imienia Jezus.
Śmierć Mojżesza Pwt 34 Mojżesz umiera tuż przed wkroczeniem Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Jest to kara za jego zwątpienie (Lb 20, 213). Bóg pozwala mu zobaczyć tę ziemię z góry Nebo. Mojżesz umiera w wieku 120 lat. Jego następcą zostaje Jozue, który wprowadza Izraelitów do Ziemi Obiecanej. Jozue Joshua - Jezus
Wejście do ziemi obiecanej Joz 3, 14-17 3) W jaki sposób Izraelici weszli do Ziemi Obiecanej? I w którym miejscu? Po wejściu do Ziemi Obiecanej kończy się manna z nieba. Od tej pory Izraelici żywią się owocami ziemi obiecanej.
Wejście do ziemi obiecanej Joz 3 4 Izraelici wchodzą do Ziemi Obiecanej od strony wschodniej, od Zajordania, naprzeciwko Jerycha. Przechodzą przez Jordan, którego wody rozstępują się przed nimi. Koniec manny. Od tej pory Izraelici żywią się owocami Ziemi Obiecanej.
Zdobycie Jerycha Joz 2 Joz 6, 1-21 Pierwszym miastem, które Izraelici napotykają na swojej drodze i które muszą zdobyć jest Jerycho. Jozue wysyła zwiadowców do Jerycha. James Tissot, Siedem trąb jerychońskich (ok. 1900) 4)Kim była Rachab? 5)Jak Izraelici zdobyli Jerycho? (Joz 6, 1-16)
Zdobycie Jerycha Joz 2 Joz 6, 1-21 Przed zdobyciem Jerycha, Jozue wysyła do tego miasta swoich zwiadowców. Ich tajna misja zostaje jednak wykryta przez króla Jerycha, który chce ich schwytać. Ratuje ich nierządnica Rachab w zamian za ocalenie życia jej i jej rodziny. Zdobycie Jerycha trwało 7 dni. Przez 6 kolejnych dni Izraelici okrążali miasto po jednym razie, idąc w procesji z Arką Przymierza. Dnia siódmego okrążyli 7 razy i na koniec zagrali na trąbach. Wtedy mury Jerycha się rozpadły i Izraelici wkroczyli do miasta zdobywając ją w zasadzie bez walki. James Tissot, Siedem trąb jerychońskich (ok. 1900)
Zwycięstwo pod Gibeonem Joz 9-10 Po zwycięstwie nad Jerychem Naród Wybrany posuwa się w głąb Ziemi Obiecanej, zdobywając kolejne miasta. Największą bitwą była bitwa pod Gibeonem. Gibeonici podstępem zawierają przymierze z Izraelitami. Okoliczne miasta atakują Gibeonitów. Na mocy przymierza Izraelici przychodzą im z pomocą. 6)Dlaczego Jozue zatrzymuje słońce nad Gibeonem? (Joz 10, 12-14).
Podział ziemi pomiędzy plemiona Joz 14-19 Jozue dzieli Ziemię Obiecaną na poszczególne pokolenia/plemiona Izraela. 7)Dlaczego pokolenie Lewiego nie otrzymuje ziemi? (Lb 18, 20-24) Kto należał do pokolenia Lewiego?
Czasy sędziów Joz 1-2 Śmierć Jozuego Po śmierci Jozuego nastają czasy Sędziów. Opowiadania o Sędziach są opisane wg pewnego schematu: 1)Izraelici zapominają o przymierzu z Bogiem. Zaczynają czcić bogów okolicznych ludów. 2)Odchodząc od Boga, tracą Jego opiekę, stają się słabi, a przez to zależni od innych ludów i popadają w niewolę. 3)Dopiero w nieszczęściu zwracają się do swojego Boga o pomoc. 4)Odpowiedzią Boga jest powołanie jakiegoś sędziego, który dzięki Bożej pomocy pokonuje wrogów i wybawia Izraela. Schemat opowiadań o sędziach 1. Odejście Izraelitów od Boga 2. Upadek, niewola, nieszczęście 4. Bóg powołuje sędziego, który zwycięża wrogów 3. Nawrócenie Izraelitów i wołanie o Bożą pomoc
Czasy sędziów Sędziowie działali w czasach, gdy Izrael nie był jednolitym państwem, ale podzielony był na pokolenia (plemiona). Sędziowie byli lokalnymi przywódcami któregoś z plemion (pokoleń) Izraela. W chwili zagrożenia ze strony ościennych ludów Sędziowie potrafli zjednoczyć ludzi własnego pokolenia (a czasami także innych) i zażegnać niebezpieczeństwo. Cranach Starszy Samson pokonuje lwa (1525)
Sędziowie Izraela Lista Sędziów w Izraelu i terytorium, na którym sprawowali władzę: 1) Otniel [terytorium Manassesa] 2) Ehud [terytorium Judy] 3) Szamgar [terytorium Judy] 4) Barak [terytorium Naftalego] 5) Gedeon [terytorium Issachara] 6) Tola [terytorium Manassesa] 7) Jair [terytorium Manassesa] 8) Jefte [terytorium Gada] 9) Ibcan [terytorium Aszera] 10) Elon [terytorium Zebulona] 11) Abdon [terytorium Efraima] 12) Samson [terytorium Judy] Pogrubione są imiona sędziów, którzy będą nas interesować.
Barak i Debora Sdz 4-5 Kananejczycy uciskają Izraelitów. 8)Kim była Debora? (Sdz 4,4) Barak pokonuje wojska Sisery dowódcy Kananejczyków. Jacopo Amigoni, Jaela i Sisera (1739)
Gedeon Sdz 6-8 Madianici uciskają Izraelitów. Powołanie Gedeona. 9) Dlaczego Gedeon otrzymuje imię Jerubbaal? (Sdz 6, 24-32) 10)Co to jest "runo Gedeona"? (Sdz 6, 36-40) Gedeon pokonuje Madianitów. Maarten van Heemskerck, Gedeon dziękuje Boga za cud związany z runem
Gedeon Sdz 6-8 Pan Bóg powołał Gedeona, aby uwolnił Izraelitów z ucisku Madianitów. Pierwszym zadaniem, jakie otrzymuje Gedeon jest zburzenie ołtarza Baala w jego rodzinnej miejscowości. Dlatego otrzymał przydomek Jerubbaal, tzn. ten, który pokonał Baala. Zadanie pokonania Madianitów jest bardzo wymagające, gdyż Bóg redukuje armię tylko do 300 ludzi. Chodzi o to, aby zobaczył, że to Bóg da mu zwycięstwo, a nie liczebność jego wojska. Gedeon boi się tego zadania. Chce więc sprawdzić czy rzeczywiście Bóg jest z nim. Wykorzystuje do tego runo (owcza wełna). Kładzie ją wieczorem na łące i prosi Boga, by rano na łące była rosa, a runo było suche; i tak się stało. Na drugi dzień ponawia próbę. Kładzie runo i prosi, by Bóg sprawił, że rano łąka była sucha, a tylko runo mokre od rosy. Maarten van Heemskerck, Gedeon dziękuje Boga za cud związany z runem
Jefte Sdz 11 Ammonici uciskają Izraelitów. Jefte wyrusza do walki z Ammonitami i zwycięża. 11)Na czym polegał lekkomyślny ślub Jeftego? (Sdz 11, 2940) Giovanni Antonio Pellegrini, Córka wita Jeftego wracającego ze zwycięskiej bitwy
Jefte Sdz 11 Jefte wyrusza do bitwy z Ammonitami. Składa wtedy ślub, że jeśli zwycięży, to złoży w oferze tę osobę, która pierwsza wyjdzie mu na spotkanie po bitwie. Tą osobą okazuje się jego córka. Przykład Jeftego, a zwłaszcza jego lekkomyślnego ślubu pokazuje, że wiara w Boga Jahwe była jeszcze słabo ugruntowana w Izraelitach. Prawo mojżeszowe zakazywało bowiem takich praktyk. Widać tutaj też, że na wierzenia Narodu Wybranego miały wpływ religie ludów sąsiednich. U nich składanie ofar z ludzi było dość rozpowszechnione. Giovanni Antonio Pellegrini, Córka wita Jeftego wracającego ze zwycięskiej bitwy
Samson Sdz 13-16 Filistyni uciskają Izraelitów. Narodziny Samsona. Zostaje Bożym nazirejczykiem. Samson walczy z Filistynami. 12) Na czym polegała wyjątkowość Samsona? 13) Jak Samson zostaje schwytany przez Filistynów? (Sdz 16, 4-21) 14) Jak umiera Samson? (Sdz 16, 22-30) Peter Paul Rubens, Samson i Dalila (1609)
Samson Sdz 13-16 Narodziny Samsona związane były z przepowiednią anioła, który przychodzi do jego matki i ojca. Nakazuje im, by chłopiec został bożym nazirejczykiem, tzn. osobą poświęconą Bogu. Tacy ludzie nigdy nie strzygli włosów i nie pili alkoholu. Samson rodzi się, gdy Izraelici są uciskani przez Filistynów. On ma z nimi walczyć. I robi to bardzo skutecznie, gdyż Bóg obdarzył go wyjątkową siłą. Ma jednak pewną słabość do kobiet. Gdy zakochuje się w Dalili, ta namówiona przez Filistynówn wyciąga od niego sekret jego siły, którym były włosy. Usypia go i każe ostrzyc. Wtedy chwytają go Filistyni, zamykają w więzieniu i oślepiają. Po jakimś czasie pracy niewolniczej w więzieniu, Samsonowi odrastają włosy. W tym czasie też Filistyni urządzają wielkie święto i ucztę na cześć swojego Boga Dagona. Gromadzą się licznie w swojej świątyni. Przyprowadzają do niej Samsona, aby ich zabawiał. Wtedy Samson prosi Boga po raz ostatni o siłę, staje przy głównych flarach świątyni i przesuwa je tak, że budynek się zawala. Wtedy ginie on sam i wszyscy najważniejsi Filistyni obecni w świątyni. Peter Paul Rubens, Samson i Dalila (1609)