Komisja Prawna Przewodniczący

Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Prawna Przewodniczący 18.6.2015 Sz.P. Bernd Lange Przewodniczący Komisja Handlu Międzynarodowego BRUKSELA Przedmiot: Opinia w sprawie podstawy prawnej wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady chroniącego przed skutkami eksterytorialnego stosowania przepisów przyjętych przez państwo trzecie oraz działaniami opartymi na nich lub z nich wynikającymi (wersja przekształcona) (COM(2015)0048 C8 0039/2015 2015/0027(COD)) Szanowny Panie Przewodniczący! Pismem z dnia 19 maja 2015 r. zwrócił się Pan do Komisji Prawnej, zgodnie z art. 39 ust. 2 Regulaminu, o rozważenie, czy podstawa prawna powyższego wniosku Komisji jest odpowiednia. Wniosek ma na celu przekształcenie rozporządzenia Rady (WE) nr 2271/96 z dnia 22 listopada 1996 r. zabezpieczającego przed skutkami eksterytorialnego stosowania przepisów przyjętych przez państwo trzecie oraz działaniami opartymi na nich lub z nich wynikającymi 1. Komisja przedłożyła wniosek na podstawie art. 64 i art. 207 ust. 2 razem z art. 352 TFUE (tzw. klauzula elastyczności ). Komisja Handlu Międzynarodowego pragnie zasięgnąć opinii Komisji Prawnej w celu ustalenia, czy są to właściwe podstawy prawne przedmiotowego wniosku, w szczególności czy uzasadnione jest odwołanie do art. 352 TFUE i czy jako podstawa prawna potrzebny jest cały art. 64 TFUE, czy wystarczyłby art. 64 ust. 2. Komisja Prawna rozpatrzyła powyższą kwestię na posiedzeniu w dniu 16 czerwca 2015 r. I. Kontekst 1 Dz.U. L 309 z 29.11.1996, s. 1-6; Dz.U. L 179 z 8.7.1997, s. 10 (sprostowanie). AL\1062744.doc PE557.293v01-00

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2271/96 zostało przyjęte w odpowiedzi na pewne przepisy ustawowe, wykonawcze i inne instrumenty prawne uchwalone przez państwo trzecie, a mianowicie Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, które miały rzekomo na celu uregulowanie działalności osób fizycznych i prawnych, pod jurysdykcją państw członkowskich, uczestniczących w handlu międzynarodowym i/lub w przepływie kapitału i związanej z tym działalności handlowej z państwami trzecimi. Przedmiotowe przepisy włączono do załącznika do rozporządzenia, obecnie tylko akty USA przewidujące sankcje przeciw Kubie, Iranowi i Libii. Te przepisy ustawowe, wykonawcze i inne instrumenty prawne z uwagi na ich eksterytorialne stosowanie stanowiły naruszenie prawa międzynarodowego oraz hamowały harmonijny rozwój światowego handlu i swobodny przepływ kapitału między państwami członkowskimi a państwami trzecimi. W tych wyjątkowych okolicznościach uznano, że konieczne jest podjęcie działań na szczeblu Wspólnoty celem ochrony ustanowionego porządku prawnego, interesów Unii i wspomnianych osób fizycznych i prawnych, w szczególności poprzez usunięcie, zneutralizowanie, zablokowanie skutków wspomnianych obcych przepisów lub przeciwdziałanie im w inny sposób. W rozporządzeniu wprowadzono przepisy służące temu celowi, a mianowicie przepis o nieuznawaniu i niewykonywaniu decyzji (art. 4), przepis o niestosowaniu się do wymogów i zakazów (art. 5) oraz przepis wprowadzający procedury uzyskania odszkodowania z tytułu szkód poniesionych w wyniku decyzji podjętej w państwie trzecim (art. 6). Zmiany w art. 5 i 12 rozporządzenia spowodowałyby przekazanie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych w celu określenia kryteriów upoważniania osób do całkowitego lub częściowego zastosowania się do wymogu lub zakazu, w tym żądań obcych sądów, w przypadku gdy brak zastosowania się do instrumentów prawnych wymienionych w załączniku poważnie naruszyłby ich interesy lub interesy Unii. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega pewnym warunkom i może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Podstawą wniosku są art. 64, art. 207 ust. 2 i art. 352 TFUE. Ustanawiając podstawę prawną wniosku, Komisja dostosowała zaledwie podstawę prawną, w oparciu o którą przyjęto pierwotne rozporządzenie w 1996 r., tj. art. 73c, 113 i 235 (ówczesna klauzula elastyczności ) Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, do numeracji w Traktacie z Lizbony. II. Odnośne artykuły Traktatu We wniosku Komisji jako podstawę prawną przedstawiono następujące artykuły TFUE (wyróżnienie dodano): Artykuł 64 (dawny artykuł 57 TWE) 1. Artykuł 63 nie narusza ograniczeń istniejących 31 grudnia 1993 roku w stosunku do państw trzecich na mocy prawa krajowego lub prawa Unii w odniesieniu do przepływu kapitału do lub z państw trzecich, gdy dotyczą inwestycji bezpośrednich, w tym inwestycji w nieruchomości, związanych z przedsiębiorczością, świadczeniem usług finansowych lub PE557.293v01-00 2/9 AL\1062744.doc

dopuszczaniem papierów wartościowych na rynki kapitałowe. W stosunku do ograniczeń istniejących na mocy prawa krajowego w Bułgarii, Estonii i na Węgrzech odnośną datą jest 31 grudnia 1999 roku. 2. Dążąc do urzeczywistnienia w możliwie najszerszym zakresie celu swobodnego przepływu kapitału między państwami członkowskimi a państwami trzecimi i bez uszczerbku dla innych rozdziałów Traktatów, Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, przyjmują środki dotyczące przepływu kapitału do lub z państw trzecich, gdy dotyczą inwestycji bezpośrednich, w tym inwestycji w nieruchomości, związanych z przedsiębiorczością, świadczeniem usług finansowych lub dopuszczaniem papierów wartościowych na rynki kapitałowe. 3. Na zasadzie odstępstwa od ustępu 2, jedynie Rada, stanowiąc jednomyślnie zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może przyjąć środki, które w prawie Unii stanowią krok wstecz w odniesieniu do liberalizacji przepływu kapitału do lub z państw trzecich. Artykuł 207 (dawny artykuł 133 TWE) 1. Wspólna polityka handlowa jest oparta na jednolitych zasadach, w szczególności w odniesieniu do zmian stawek celnych, zawierania umów celnych i handlowych dotyczących handlu towarami i usługami oraz do handlowych aspektów własności intelektualnej, bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ujednolicenia środków liberalizacyjnych, polityki eksportowej, a także handlowych środków ochronnych, w tym środków podejmowanych w przypadku dumpingu lub subsydiów. Wspólna polityka handlowa prowadzona jest zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii. 2. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, przyjmują środki określające ramy realizacji wspólnej polityki handlowej. (...) Artykuł 352 (dawny artykuł 308 TWE) 1. Jeżeli działanie Unii okaże się niezbędne do osiągnięcia, w ramach polityk określonych w Traktatach, jednego z celów, o których mowa w Traktatach, a Traktaty nie przewidziały uprawnień do działania wymaganego w tym celu, Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, przyjmuje stosowne przepisy. Jeżeli przepisy te są przyjmowane przez Radę zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą, stanowi ona również jednomyślnie na wniosek Komisji i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego. 2. W ramach procedury kontroli stosowania zasady pomocniczości określonej w artykule 5 ustęp 3 Traktatu o Unii Europejskiej Komisja zwraca uwagę parlamentów narodowych na wnioski, których podstawą jest niniejszy artykuł. 3. Środki, których podstawą jest niniejszy artykuł, nie mogą prowadzić do harmonizacji AL\1062744.doc 3/9 PE557.293v01-00

przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich, jeżeli Traktaty wykluczają taką harmonizację. 4. Niniejszy artykuł nie może służyć jako podstawa do osiągania celów związanych ze wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa, a wszelkie akty przyjęte zgodnie z niniejszym artykułem przestrzegają granic określonych w artykule 40 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej. III. Zaproponowana podstawa prawna Obszary objęte obecnym art. 64 i art. 207 ust. 2 są praktycznie takie same jak obszary objęte wcześniej art. 73c i 113 TWE, lecz po wejściu w życie Traktatu z Lizbony przewidują one stosowanie zwykłej procedury ustawodawczej. Zakres art. 207 ust. 1 rozszerzono tak, że w ramach wspólnej polityki handlowej obejmuje on handlowe aspekty własności intelektualnej i bezpośrednie inwestycje zagraniczne. IV. Orzecznictwo związane z podstawą prawną Wybór podstawy prawnej ma zasadnicze znaczenie, jako że konstytucyjną podstawą Unii jest zasada przyznania uprawnień, a jej instytucje mogą działać wyłącznie w sposób zgodny z mandatem udzielonym im na mocy Traktatu 1. Z orzecznictwa Trybunału wynikają określone zasady dotyczące wyboru podstawy prawnej. Po pierwsze, z uwagi na skutki podstawy prawnej dla właściwości i procedury, wybór właściwej podstawy prawnej ma zasadnicze znaczenie 2. Po drugie, wybór podstawy prawnej aktu prawnego UE musi opierać się na obiektywnych czynnikach, które mogą zostać poddane kontroli sądowej. Należą do nich w szczególności cel i treść aktu 3. Nieistotny jest przy tym ani fakt, że jakaś instytucja pragnie pełniej uczestniczyć w pracach związanych z przyjęciem danego aktu, ani prace wykonane z innego tytułu w sferze działań objętych aktem, ani też kontekst, w jakim akt został przyjęty 4. Wybór niewłaściwej podstawy prawnej może zatem uzasadniać uchylenie tego aktu 5. W odniesieniu do złożonej podstawy prawnej, w przypadku gdy analiza danego aktu prawnego wykaże, że ma on dwa cele lub dwa elementy składowe, a jeden z tych aspektów można zidentyfikować jako główny lub dominujący, podczas gdy drugi ma jedynie charakter pomocniczy, wówczas ten akt prawny powinien zostać oparty na jednej podstawie prawnej, a mianowicie na tej, która wymagana jest z racji głównego lub dominującego celu lub takiego 1 Opinia 2/00 nt. Protokół kartageński, Zb.Orz. [2001], s. I-9713, pkt 3; Opinia 1/08 nt. Układ ogólny w sprawie handlu usługami, Zb.Orz. [2009], s. I-01255, pkt 110. 2 Opinia 2/00 nt. Protokół kartageński, Zb.Orz. [2001], s. I-9713, pkt 5; Sprawa C-370/07 Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2009], s. I-08917, pkt 46-49; Opinia 1/08 nt. Układ ogólny w sprawie handlu usługami, Zb.Orz. [2009], s. I-01255, pkt 110. 3 Sprawa C-411/06 Komisja przeciwko Parlamentowi i Radzie, Zb.Orz. [2009], s. I-7585, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo oraz sprawa C-130/10 Parlament przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2012], pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo. 4 Sprawa C-269/97 Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2000], s. I-2257, pkt 44. 5 Opinia 2/00 nt. Protokół kartageński, Zb.Orz. [2001], s. I-9713, pkt 5. PE557.293v01-00 4/9 AL\1062744.doc

elementu składowego 1. Z drugiej strony, jeżeli dany akt prawny został wydany dla realizacji kilku celów lub ma kilka elementów składowych, które są nierozerwalnie ze sobą związane, przy czym żaden z tych celów lub elementów nie jest drugorzędny lub pośredni w stosunku do drugiego, wówczas taki akt prawny powinien zostać oparty na poszczególnych właściwych postanowieniach Traktatu 2. Zastosowanie podwójnej podstawy prawnej nie jest możliwe, gdy określone dla obu tych podstaw prawnych procedury są ze sobą niezgodne lub gdy zastosowanie dwóch podstaw prawnych może zagrozić uprawnieniom Parlamentu 3. Co się zaś tyczy zastosowania klauzuli elastyczności, Trybunał orzekł, że przepis ten stanowi podstawę prawną w ostateczności, tzn. że może być zastosowana tylko wtedy, gdy Traktaty nie przewidziały dla Unii uprawnień niezbędnych do podjęcia działania, w zakresie polityk określonych w Traktatach, wymaganego do osiągnięcia jednego z celów określonych w Traktatach 4. V. Cel i treść zaproponowanego rozporządzenia Zgodnie z art. 1 zaproponowanego rozporządzenia wniosek ma na celu zapewnienie środków prawnych i ochrony przed skutkami eksterytorialnego stosowania przepisów ustawowych, wykonawczych i innych instrumentów prawnych określonych w załączniku I do rozporządzenia, jak również działań opartych na nich lub z nich wynikających, jeżeli stosowanie takie ma wpływ na interesy osób fizycznych i prawnych uczestniczących w handlu międzynarodowym lub w przepływie kapitału i związanej z tym działalności handlowej pomiędzy Unią a państwami trzecimi. Zaproponowane rozporządzenie ma zatem na celu osiągnięcie celów polityki Unii, a mianowicie rozwój handlu międzynarodowego i swobodny przepływ kapitału między państwami członkowskimi a państwami trzecimi. W tym celu art. 1 zaproponowanego rozporządzenia uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych, aby dodawać do załącznika I przepisy ustawowe, wykonawcze lub inne instrumenty prawne państw trzecich wywierające niekorzystny wpływ na interesy Unii i interesy osób fizycznych i prawnych uczestniczących we wspomnianej wyżej działalności oraz aby wykreślić je, kiedy nie wywierają już takiego wpływu. Artykuł 2 nakłada na osoby, na które mają wpływ przepisy prawne ujęte w załączniku I, obowiązek poinformowania o tym w określonym terminie Komisji oraz przekazania jej na żądanie dodatkowych informacji. Artykuł 3 określa sposób postępowania Komisji z informacjami udzielonymi przez te osoby, zwłaszcza kiedy są to informacje o charakterze poufnym lub zostały dostarczone jako poufne. Artykuł 4 ma na celu zapobieganie uznawaniu i wykonywaniu decyzji sądów i władz administracyjnych podjętych przez organy spoza Unii i wprowadzających w życie przepisy 1 Sprawa C-42/97 Parlament przeciwko Radzie, Zb.Orz. [1999], s. I-868, pkt 39-40; Sprawa C-36/98 Hiszpania przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2001], s. I-779, pkt 59; Sprawa C-211/01 Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2003], s. I-8913, pkt 39. 2 Sprawa C-165/87 Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [1988], s. 5545, pkt 11; sprawa C-178/03, Komisja przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, Zb.Orz [2006[, s. I-107, pkt 43 56. 3 Sprawa C-178/03, Komisja przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, Zb.Orz. [2006[, s. I-107, pkt 57; połączone sprawy C-164/97 i C 165/97 Parlament przeciwko Radzie, Zb.Orz. [1999], s. I-1139, pkt 14; sprawa C-300/89 Komisja przeciwko Radzie ( Dwutlenek tytanu ), Zb.Orz. [1991], s I-2867, pkt 17-25; sprawa C- 338/01 Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2004], s. I-4829 (Odzyskiwanie podatków pośrednich), pkt 57. 4 Sprawa C-436/03 Parlament Europejski przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2006], s. I-3733, pkt 36-46; sprawa C- 166/07 Parlament Europejski przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2009], s. I-7135, pkt 40-41. AL\1062744.doc 5/9 PE557.293v01-00

prawne określone w załączniku I. Artykuł 5 zawiera przepis zobowiązujący osoby fizyczne i prawne pod jurysdykcją państw członkowskich do niestosowania się pod żadnym względem do wymogu ani zakazu, w tym do żądań obcych sądów opartych na przepisach prawnych określonych w załączniku I lub z nich wynikających. Artykuł 5 przewiduje jednak też możliwość odstępstwa od tej ogólnej zasady, kiedy niezastosowanie się do wymogu lub zakazu poważnie naruszyłoby interesy tych osób lub Unii. W tym celu art. 5 uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych, aby określić kryteria odstępstwa od ogólnej zasady niestosowania się do wymogu lub zakazu. Artykuł 6 uprawnia osoby fizyczne i prawne, na które ma wpływ stosowanie przepisów prawnych określonych w załączniku I, do uzyskania odszkodowania. Wskazuje on też osoby, od których można dochodzić takiego odszkodowania, i formy, jakie może przybrać takie odszkodowanie, bez uszczerbku dla innych dostępnych środków oraz zgodnie z prawem właściwym. Artykuły 7 i 8 określają wymogi, które musi spełniać Komisja przy wdrażaniu zaproponowanego rozporządzenia. Artykuł 9 zapewnia każdemu państwu członkowskiemu możliwość ustalenia sankcji, które będą nakładane w przypadku naruszenia odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia. Sankcje takie muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Artykuł 10 nakłada na Komisję i państwa członkowskie obowiązek informowania się wzajemnie o środkach podjętych na podstawie niniejszego rozporządzenia oraz przekazywania sobie wszelkich innych istotnych informacji dotyczących niniejszego rozporządzenia. W art. 11 wyszczególniono osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, a art. 12 określa warunki, jakim podlega powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych. VI. Określenie właściwej podstawy prawnej Jak zauważono wcześniej, art. 352 TFUE stanowi podstawę prawną w ostateczności, co oznacza, że może być zastosowany tylko wtedy, gdy żadne inne postanowienia Traktatu nie powierzają Unii wymaganych kompetencji. W związku z tym art. 352 TFUE można by wziąć pod uwagę w obecnym przypadku wyłącznie wtedy, kiedy w odniesieniu do przedmiotowego wniosku nie udałoby się znaleźć wystarczającej podstawy prawnej w żadnym z pozostałych dwóch artykułów zaproponowanych przez Komisję jako podstawa prawna ani w innym artykule Traktatu. Dlatego najpierw należy ustalić, czy jako właściwa podstawa prawna wniosku wystarczająca jest jedna czy obie pozostałe podstawy prawne zaproponowane przez Komisję. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału wybór właściwej podstawy prawnej zależy od celu i treści zaproponowanego aktu prawnego, a w przypadku złożonej podstawy prawnej od tego, czy dany akt prawny został wydany dla realizacji kilku celów lub ma kilka elementów składowych, które są nierozerwalnie ze sobą związane, przy czym żaden z tych celów lub elementów nie jest drugorzędny lub pośredni w stosunku do drugiego. Z motywów i przepisów wniosku wynika, że rozporządzenie ma na celu ochronę gospodarczych i finansowych interesów osób fizycznych i prawnych pod jurysdykcją państw członkowskich przed niekorzystnymi skutkami eksterytorialnego stosowania przepisów przyjętych przez państwo trzecie. Zgodnie z art. 1 zaproponowanego rozporządzenia ochrona ta obejmuje handel międzynarodowy, przepływ kapitału i związaną z tym działalność handlową pomiędzy Unią a państwami trzecimi. W związku z tym art. 207 ust. 2 TFUE wydaje się stanowić odpowiednią podstawę prawną wniosku. W rzeczywistości w art. 207 ust. 1, który opisuje obszary objęte wspólną polityką PE557.293v01-00 6/9 AL\1062744.doc

handlową Unii, wyraźnie wymienia się handlowe środki ochronne. Wyraźne odniesienie do dumpingu lub subsydiów w art. 207 ust. 1 powinno być rozumiane nie jako zamknięte wyliczenie, lecz jako przykłady z pewnością najpowszechniejszych działań szkodzących handlowi, którym można przeciwdziałać, przyjmując handlowe środki ochronne. Artykuł 206 stanowi, że poprzez utworzenie unii celnej Unia przyczynia się, we wspólnym interesie, m.in. do stopniowego zniesienia ograniczeń w handlu międzynarodowym i w bezpośrednich inwestycjach zagranicznych. Zgodnie z orzecznictwem dotyczącym wspólnej polityki handlowej unijny akt prawny wchodzi w zakres wspólnej polityki handlowej, gdy dotyczy konkretnie wymiany międzynarodowej, to znaczy jego głównym zadaniem jest wspieranie, ułatwianie lub regulowanie wymiany handlowej, oraz gdy wywiera on na nią bezpośredni wpływ 1. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku niniejszego wniosku. Celem wniosku, poza ochroną handlu międzynarodowego, jest też ochrona osób uczestniczących w przepływie kapitału i związanej z tym działalności handlowej pomiędzy Unią a państwami trzecimi przed niepożądanymi eksterytorialnymi skutkami przepisów przyjętych przez państwo trzecie. Artykuł 206 i art. 207 ust. 1 TFUE nie zaliczają przepływu kapitału do obszarów objętych wspólną polityką handlową poza odniesieniem do bezpośrednich inwestycji zagranicznych 2, które mógłby obejmować przepływ kapitału. Szereg kompetencji UE w zakresie przepływu kapitału między państwami członkowskimi a państwami trzecimi dotyczących inwestycji bezpośrednich, w tym inwestycji w nieruchomości, związanych z przedsiębiorczością, świadczeniem usług finansowych lub dopuszczaniem papierów wartościowych na rynki kapitałowe, ujęto w art. 64 TFUE 3. W odniesieniu do faktycznego brzmienia i treści wniosku można z łatwością stwierdzić, że ochrona przepływu kapitału stanowi tak naprawdę drugi cel wniosku nierozerwalnie związany z ochroną handlu międzynarodowego, przy czym żaden z nich nie ma pierwszeństwa przed drugim. Należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem dotyczącym podstaw prawnych zastosowanie podwójnej podstawy prawnej nie jest możliwe, gdy procedury określone dla każdej podstawy prawnej są ze sobą niezgodne. Sytuacja taka nie ma miejsca w odniesieniu do przedmiotowego wniosku, ponieważ oba przepisy przewidują przyjmowanie aktów prawnych w ramach zwykłej procedury ustawodawczej. W związku z powyższym proponuje się uznanie art. 64 i art. 207 ust. 1 TFUE łącznie za właściwą podstawę prawną niniejszego wniosku. Wracając do sprawy art. 352 TFUE, warto zauważyć, że ani motywy rozporządzenia, ani jego uzasadnienie nie zawierają żadnych istotnych informacji o tym, dlaczego w tym właśnie przypadku konieczne miałoby być zastosowanie art. 352 TFUE. W motywie 12 stwierdza się 1 Sprawa C-137/12, Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. [2013], pkt 57 i przytoczone tam orzecznictwo. 2 Dodanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w art. 206 i art. 207 ust. 1 i tym samym włączenie ich do obszarów wspólnej polityki handlowej UE nastąpiło z uwagi na Traktat z Lizbony. 3 W komunikacie SJ-0257/15 dotyczącym podstawy prawnej niniejszego wniosku Wydział Prawny odnosi się do załącznika I do dyrektywy 88/361/EWG definiującego pojęcie kapitału oraz do wyroku w sprawie C-171/08 Komisja przeciwko Portugalii, Zb.Orz. [2010], s. I-06817, pkt 49, konkludując, że zakres art. 64 ust. 2 TFUE jest szerszy od zakresu art. 207 ust. 1 TFUE, a ten pierwszy obejmuje zarówno inwestycje bezpośrednie, jak i inwestycje zwane portfelowymi, czyli inwestycje w formie nabycia papierów wartościowych na rynku kapitałowym dokonanego jedynie w celu lokaty kapitału bez zamiaru uczestniczenia w zarządzaniu przedsiębiorstwem lub sprawowania nad nim kontroli. AL\1062744.doc 7/9 PE557.293v01-00

zaledwie, że do przyjęcia niektórych przepisów niniejszego rozporządzenia TFUE nie przewiduje uprawnień innych niż te określone w art. 352. Zastosowanie art. 352 TFUE jako podstawy prawnej niniejszego wniosku wymagałoby z uwagi na charakter tego artykułu rzeczowego uzasadnienia Komisji, zwłaszcza kiedy proponuje się go jako podstawę prawną razem z innymi artykułami Traktatu, które przewidują stosowanie zwykłej procedury ustawodawczej, co ma miejsce w tym przypadku. Pod tym względem zwraca się uwagę na art. 14 porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa 1, zgodnie z którym Komisja musi przedstawić jasne i wyczerpujące uzasadnienie podstawy prawnej każdego wniosku [ ]. Żadna część celu ani treści zaproponowanego rozporządzenia nie wymaga zastosowania art. 352 TFUE jako podstawy prawnej. Artykuł 64 i art. 207 ust. 2 TFUE stanowią odpowiednią podstawę prawną całego wniosku. Mając na uwadze, że wszystkie aspekty wniosku są objęte szczegółowymi podstawami prawnymi zapisanymi w Traktacie, nie ma potrzeby odwoływania się do art. 352 TFUE. W związku z tym proponuje się wyłączenie art. 352 TFUE z podstawy prawnej wniosku. Komisja Handlu Międzynarodowego poruszyła też kwestię tego, czy jako podstawa prawna wniosku potrzebny jest art. 64 TFUE w całości czy wystarczyłby art. 64 ust. 2. Wydaje się, że z punktu widzenia celów przedmiotowego wniosku istotny jest tylko ustęp drugi artykułu 64. Ustęp pierwszy tego artykułu nie nadaje instytucjom UE żadnych kompetencji do przyjęcia jakiegokolwiek rodzaju wiążącego aktu prawnego i ogranicza się do przestarzałego ograniczenia, a ustęp trzeci nadaje kompetencje do przyjęcia środków stanowiących krok wstecz w odniesieniu do liberalizacji przepływu kapitału do lub z państw trzecich, co nie ma związku z przedmiotowym wnioskiem. Jednak nawet jeżeli jedynie ustęp drugi artykułu 64 TFUE wydaje się istotny jako podstawa prawna wniosku, odniesienie do art. 64 TFUE bez dalszego doprecyzowania nie miałoby niekorzystnych skutków dla ważności wniosku. VII. Wnioski i zalecenia W związku z powyższym na posiedzeniu w dniu 16 czerwca 2015 r. Komisja Prawna uznała, 23 głosami za, 2 głosami przeciw i przy braku głosów wstrzymujących się 2, że właściwą podstawę prawną wniosku stanowią art. 64 i art. 207 ust. 2 TFUE, oraz postanowiła zalecić Komisji Handlu Międzynarodowego wystąpienie do Komisji o zmianę podstawy prawnej wniosku, tak aby nie obejmowała ona art. 352 TFUE. Komisja Prawna postanowiła też zalecić Komisji Handlu Międzynarodowego bardziej precyzyjne określenie ustępu artykułu 64, który powinien pełnić funkcję podstawy prawnej wniosku, ograniczając wybór do ustępu drugiego tego artykułu, mając jednocześnie na uwadze, że odniesienie do całego art. 64 nie stanowiłoby zagrożenia dla ważności podstawy prawnej. 1 Porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie lepszego stanowienia prawa przyjęte w dniu 16 grudnia 2003 r. (2003/C 321/01). 2 W trakcie głosowania końcowego obecni byli: Pavel Svoboda (przewodniczący), wiceprzewodniczący: Jean- Marie Cavada, Mady Delvaux, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Axel Voss oraz Max Andersson, Joëlle Bergeron, Marie-Christine Boutonnet, Kostas Chrysogonos, Therese Comodini Cachia, Pascal Durand, Angel Dzhambazki, Rosa Estaràs Ferragut, Laura Ferrara, Enrico Gasbarra, Jytte Guteland, Mary Honeyball, Sajjad Karim, Dietmar Köster, Gilles Lebreton, Jiří Maštálka, Angelika Niebler, Emil Radev, Julia Reda, Evelyn Regner, József Szájer, Cecilia Wikström. PE557.293v01-00 8/9 AL\1062744.doc

Z wyrazami szacunku Pavel Svoboda AL\1062744.doc 9/9 PE557.293v01-00