FRAGMENTA FAUNISTICA Tom X X V W arszawa, 30 V III 1980 Nr 16

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT ZOOLOGII FRAGMENTA FAUNISTICA Tom X X V W arszawa, 30 V III 1980 Nr 16 Eugeniusz K i e r y c h Materiały do znajomości A pliidiidae (H ym enoptera) Polski. U 1 Poniżej zamieszczam krótki wykaz mszycarzowatych (Aphidiidae) w y s tę pujących w Polsce. Obejmuje on 46 gatunków i stanowi uzupełnienie w cześniej opublikowanej pracy (K ie r y c h 1975). O 21 gatunkach, zaznaczonych w w y k azie gwiazdką, nie znalazłem w dostępnym mi piśmiennictwie wzmianek, są więc one wykazane z kraju po raz pierwszy. Pozostałe, choó przypuszczalnie w Polsce pospolite, znane są dotychczas z nielicznych stanowisk. Wykaz oparty jest na materiałach otrzymanych ze spasożytowanych mszyc, które zebrałem osobiście (w wykazie nazwisko zbieracza pominięte) lub zostały mi dostarczone przez prof, dra H. S z e l ę g ie w ic z a i dra hab. W. S t a - r ę g ę. Za dostarczony m ateriał, a prof, drowi S z e l ę g i e w i c z o w i za oznaczanie roślin i mszyc żywicielskich w yrażam podziękowanie. W YKAZ STW IERDZONYCH GATUNKÓW Ephedrus H a l i d a y, 1833 Ephedrus lacertosus ( H a lid a y, 1833) Gatunek holarktyczny, z Polski zanotowany z Niziny Mazowieckiej (W ią c - k o w s k i i W ią c k o w s k a 1961, 1968) oraz z Beskidu Zachodniego ( K i e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, z Microlophium earnosum (B u c k.), 20 VI 1976 n a TJrtica dioica. 1 Za I przyjąłem pracę opublikow aną we Fragm. Faun., W arszawa, 20: 233-246 (1976).

284 - ' ' - E. K ierych i < 2» v J i i i " i *Ephedrus minor S te lfo x, 1941 f i A J < Gatunek znany z północnej, zachodniej, południowo-zachodniej i środkowej Europy; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: W arszawa, B ulw ar Stanisław a A ugusta, z Cavariella pastinacae (L.), 5 V III 1976 n a Heracleum sphondylium. Ephedrus niger G a u t ie r, B o n n a m o u r e t G a u m o n t, 1929 Gatunek palearktyczny, z Polski znany z Niziny Mazowieckiej (Kierych 1975). Nowe stanow iska: Chojna woj. szczecińskie, z Uroleucon jaceae (L.), 29 V II 1978 na Oentaurea jacea; W arszawa, skwer przy P ałacu K ultury i Nauki, z Uroleucon erigeronensis (Thom as), 5 V III 1976 n a Erigeron canadensis; B iałka koło Radzynia Podl., z Uroleucon sonclii (L.), 22 V II 1971 na Sonchus oleraceus; przy szosie Radomsko Piotrków Tryb., z Macrosiphoniella millefolii (D eg eer), 1 V II 1976 n a Achillea sp.; Osiecznica koło Bolesławca, z Uroleucon jaceae (L.), 16 V II 1978 na Centaurea jacea, leg. W. S ta rę g a. i* i«* ' * > Ephedrus plagiator (N e e s, 1811) Gatunek palearktyczny, z Polski wykazany z Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej (Ć ie r n ie w s k a 1963, 1976b), Niziny Mazowieckiej (Wiąckowski i Wiąckow ska 1961, 1968), W yżyny Lubelskiej (Mic z u l s k i 1967), Beskidu Zachodniego, Kotliny Nowotarskiej i Tatr (N ieza b ito w sk a 1910). Nowe stanow iska: W arszawa, P ark Skaryszewski, z Prociphilus sp., 3 VI 1978 n a Fraxinus excelsior; Sopotnia W ielka koło Żywca, z mszyc zebranych 17 VI 1976 n a liściach Populus łremula., :. i..,. '.. } v Ephedrus persicae F roggatt, 1904 Gatunek kosmopolityczny, z Polski znany z Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej (Ć ierniew ska 1973, 1976a, 1976b). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, w yhodow any z M yzus cerasi (F a b r.) zebranych 22 VI 1976 n a P runus avium, i mszyc zebranych 27 VI 1976 na liściach Populus tremula. Praon H a l id a y, 1833 *Praon bicolor M ackauer, 1959 Gatunek znany z Hiszpanii, Sycylii, BFN, Czechosłowacji i USRR; z Polski dotychczas nie zanotowany. ' i,, Stanow isko: Łom na-las, skraj Puszczy K am pinowskiej, z Eulachnus agilis ( K a lt.), 26 V 1976 n a P inus silvestris. Praon flavinode (Haleday, 1833) Gatunek zasiedlający Europę, znany także z Islandii, z Polski zanotowany z Beskidu Zachodniego (Kierych 1975). Nowe stanow iska: Świnoujście, z Euceraphis punctipennis (Z e tt.), 13 V III 1972 na Bełula pubesoens, leg. H. S z e l ę g i e w i c z ; W arszaw a, P a r t Skaryszewski, z Eucallipterus

3 Aphidiidae (Hymenoptera) Polski. II 285 tiliae (L.), 14 V II 1976 na Tilia platyphyllos i W arszawa, Bulwar Stanisław a A ugusta, z Tuberculoides annulatus ( H a r t.), 7 V III 1978 na Quercus robur oraz z Betulaphis quadrituberculata ( K a l t.), 7 V III 1978 na Betula verrucosa; Łom na-las, skraj Puszczy Kam pinoskiej, z Euceraphis betulae ( K o c h ), 18 V i 4 V II 1978 na Betula verrucosa; Sopotnia W ielka koło Żywca, z E. betulae ( K o c h ), 8 VI 1976 na B. verrucosa. Praon volucre ( H a l i d a y, 1833) Gatunek zachodniopalearktyczny, z Polski znany z Niziny Wielkopolsko- Kujawskiej (CierniewskA 1973, 1976a, 1976b), Niziny Mazowieckiej (Wiąckowski i Wiąckowska 1961, 1968, Kierych 1975). Nowe stanow isko: Łom na-las, skraj Puszczy Kampinowskiej, z Hyalopterus p ru n i (G e o f f.), V II 1978 n a Phragmites communis. Dyscritulus H in c k s, 1943 *Dyscritulus planiceps (M a r s h a l l, 1896) Gatunek znany z zachodniej i środkowej Europy; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, z Drepanosiphum platanoidis (S c h r.) zebranych 25 VI 1976 na Acer pseudoplatanus. Lysiphlebus F o r s t e r, 1862 *Lysiphlebus (Adialytus) arvicola S t a r, 1961 Gatunek szeroko rozmieszczony w Europie, znany także z Kanady; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: W arszawa, skwer przy Pałacu K ultury i Nauki, z Sipha elegans d e l G tjer- CIO, 8 V III 1976 n a Agropyron repens. ^Lysiphlebus (Adialytus) salicaphis ( F itc h, 1855) Gatunek holarktyczny, z Polski nie zanotowany. Stanow iska: Świnoujście, z Chaitophorus populeti ( P a n z.), 29 V III 1972 n a Bopulus tremula, leg. H. S z e l ę g i e w i c z ; Łom na-las, z Chaitophorus sp., 4 V II 1976 na Populus alba; Sulejówek koło W arszaw y, z mszyc Chaitophorus sp. zebranych 30 V II 1972 n a P opulus sp. *Lysiphlebus (Adialytus) thelaxis Sta r y, 1961 Gatunek znany z Europy i południowo-zachodniej Azji; z Polski dotychczas nie zanotowany. - v Stanowisko: Łom na-las, skraj Puszczy Kampinowskiej, wyhodowany z mszyc Thelaxes dryophila (S c h r k.) zebranych 26 V II 1974 na Quercus robur. Lysiphlebus (Lysiphlebus) ambiguus (H alfd a y, 1834) Gatunek szeroko rozmieszczony w Europie, północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie; z Polski wykazany z Niziny Mazowieckiej ( K i e r y c h 1975). Nowe stanow iska: Świnoujście, z A phis hieracii S c h r k., 13 V III 1972 n a Hieracium umbellatum var. stenophyllum, leg. H. S z e l ę g i e w i c z ; Łom na-las, skraj Puszczy K am pinoskiej, z A phis farinosa Gm., 10 V II 1974 n a Salix caprea.

286 E. Kiery eh 4 Lysiphlebus (Lysiphlebus) fabarum (Ma r s h a l l, 1896) Gatunek o szerokim rozmieszczeniu, znany z Europy, północnej Afryki, Bliskiego Wschodu i Iranu; z Polski wykazany z Niziny Mazowieckiej (K ie r y c h 1975), Wyżyny Lubelskiej (M ic z u l s k i 1967) i Beskidu Zachodniego (N i e - z a b it o w s k i 1910). Nowe stanow iska: Świnoujście, z mszyc zebranych przez H. S z e l ę g i e w i c z a, A phis frangulae K a l t. ssp. capsellae K a l t., 5 V III 1972 na Gapsella bursa-pastoris i A phis taraxacicola (B o r n ), 5 V III 1972 na Taraxacum officinale oraz A phis fabae ssp. ciriiacanthoides S c o p., 29 V III 1972 na Cirsium arvense; Łom na-las, skraj Puszczy Kam pinoskiej, z A phis fabae S c o p., 14 V II 1972 na Anthem is arvensis, 5 V II 1973 na Arctium lappa, 24 V II 1976 na Polygonum sp., 3 V III 1976 n a Bum ex sp.; Łom na koło W arszawy, pobocze szosy, w yhodow any z A phis eryngiiglomerata B o z h. zebranych 27 V II 1976 na Eryngium planum, z Brachycaudus cardui (L.), 6 V II 1978 n a Tanacetum vulgare, z A phis taraxacicola ( B o r n ), 21 V II 1976 n a Taraxacum officinale, z A phis intybi K o c h, 17 V II 1976 na Cichorium intybus, A phis lambersi (B ó r n.), 20 V II 1976 na Daucus carota; W arszawa-targówek, z A phis fabae S c o p., 23 V II 1972 n a Cirsium arvense; W arszawa, Bulwar Stanisław a A ugusta, z A phis fabae S c o p., 19 V II 1976 na Chenopodium sp. i z Trama troglodytes H e y d e n, 25 V II 1976 na Cirsium arvense; W arszawa-r adość, przy torze kolejowym, z A phis verbasci S c h r k., zebranych 6 V III 1972 na dolnej stronie liści Verbascum sp.; Grabowiec kolo Pińczowa, z A phis chloris K o c h., 7 IX 1976 na H ypericum sp. * Lysiphlebus (Lysiphlebus) hirticornis M a c k a u e r, 1960 Gatunek znany z północnej, zachodniej i środkowej Europy; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: Łom na-las (15 V II 1976) i W arszawa, B ulw ar Stanisław a A ugusta (19 V II 1976), w yhodow any z mszyc Metopeurum fuscoviride S t r. zebranych nu Tanacetum vulgare. Pauesia Q u il is, 1931 *Pauesia unilachni (G a h a n, 1927) Gatunek o szerokim rozmieszczeniu, znany z Europy, Korei Południowej, Japonii, Taiwanu i Hongkongu; z Polski nie wykazany. Stanow isko: Łom na-las, skraj Puszczy Kam pinoskiej, z mszyc Schizolachnus p in e t1 ( F a b r.), 25 V i 15 V II 1976 n a P inus silvestris. *Pauesia pieta (H a l id a y, 1934) Gatunek znany z Europy, z Polski dotychczas nie zanotowany. Stanow isko: Puszcza K am pinoska, Sejmikowa D roga przy Palm irach, w yhodowany z mszyc Cinara sp. zebranych 19 V II 1978 n a P in u s silvestris. Pauesia pini (H a l id a y, 1834) Gatunek znany z Europy, Bliskiego Wschodu i Japonii; z Polski podany z Pojezierza Mazurskiego ( K i e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Puszcza K am pinoska, Sejmikowa Droga przy Palm irach i skraj lasu w Łom nie-las, z Cinara sp. zebranych 12 V i 8 VI 1973, 4 i 15 V II 1976 oraz 19 V II 1978 na P inus silvestris.

5 A phidiidae (Hymenopłera) Polski. II 287 Metaphidius Sta r y e t Se d l a g, 1959 *Metaphidius aterrimus (F a h r in g e r, 1.935) Gatunek znany z NRD, Austrii i U SER; z Polski nie wykazany. Stanowisko: Puszcza K am pinoska, Sejmikowa Droga przy Palm irach, z mszyc Ginara sp. zebranych 11 V III 1978 na P inus silvestris. Protaphidius A s h m e a d, 1900 *Protaphidius wissmani (R a t z e b u r g, 1848) Gatunek znany z Francji, RFN, Austrii, Włoch, Węgier, Czechosłowacji i Litewskiej SRR. Z Polski dotychczas nie zanotowany. Stanow isko: Puszcza K am pinoska, skraj lasu przy Łomnie-Las, populacja o dużej liczebności utrzym uje się od 1975 r. na mszycach Stomaphis quercus (L.) żerujących na pniach Betula verrucosa. Diaeretus F o r s t e r, 1862 *Diaeretus leucopterus (H a l id a y, 1834) Gatunek znany z Europy, Bliskiego i Dalekiego Wschodu; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanowisko: Łom na-las, s k r a j Puszczy Kam pinoskiej, z Eulachnus agilis ( K a l t.) zebranych 25 V 1976 n a P in us silvestris. Aphidius N e e s, 1819 Aphidius absinthii M a r s h a l l, 1886 Gatunek palearktyczny, z Polski zanotowany z Niziny Mazowieckiej i Beskidu Zachodniego ( K lery ch 1975). Nowe stanow iska: Chojna, woj. szczecińskie, wyhodowany z zebranych 29 V II 1978 mszyc Macrosiphoniella absinthii (L.) na Artemisia absinthium i Macrosiphoniella artemisiae (B. d e P.) n a Artem isia vulgaris. Aphidius aquilus M a c k a u e r, 1961 Gatunek znany z Europy, z Polski wykazany z Niziny Mazowieckiej (K ie r y c h 1975). Nowe stanow iska: W arszawa, Bulwar Stanisława A ugusta (7 V II 1978) i W arszawa- L asek Młociński (17 V II 1976), z Betulaphis guadrituberculata ( K a l t.) n a Betula verrucosa. * Aphidius asteris H a l id a y, 1834 Gatunek znany z Anglii i NRD; z Polski dotychczas nie zanotowany. Stanowisko: Świnoujście, W ydm a Szara, wyhodowany z mszyc Ramitrichophorus medvedevi ( B o z h k o ) zebranych 5 V III 1972 na Helichrysum arenarium przez H. S z e l ę g i e - WICZA.

288 E. Kiery oh 6 l Aphidius cingulatus R u t i i e, 1859 Gatunek holarktyczny, z Polski znany z Niziny Mazowieckiej ( K i e r y c h 1975) i Beskidu Zachodniego ( N i e z a b i t o w s k i 1910). Nowe stanow isko: Rom anów koło Częstochowy, z mszyc Pterocomma sp. zebranych 1 V II 1976 n a Sa lix sp. * Aphidius eglanteriae H a l i d a y, 1834 Gatunek znany z Anglii, Francji, NRD i Czechosłowacji; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: K rzyżanowice koło Pińczowa, wzgórze kseroterm iczne, wyhodowany z mszyc zebranych 19 VI 1974 na Bosa sp. Aphidius ervi H a l i d a y, 1834 Gatunek palearktyczny, w Polsce pospolity, dotychczas znany z Pojezierza Mazurskiego ( K i e r y c h 1975), Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej ( P i e k a r c z y k i W ę g o r e k 1965, W ę g o r e k i R t js z k i e w ic z 1968), Niziny Mazowieckiej, Śląska Górnego i Wyżyny Małopolskiej ( B a ń k o w s k a i inni 1975, K i e r y c h 1975), Beskidu Zachodniego ( N i e z a b i t o w s k i 1910, K i e r y c h 1975), Kotliny Nowotarskiej i Tatr ( N i e z a b i t o w s k i 1910). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, z Acyrthosiphon pisurn ononis ( K o c h ), 16 VI 1976 n a Ononis arvensis i z M icrolophium oarnosum B u c k., 20 VI 1976 na Urtica dioica. Aphidius hieraciorum S t a r y, 1962 Gatunek znany z Danii, Francji, Hiszpanii, Korsyki i Czechosłowacji; z Polski zanotowany z Beskidu Zachodniego ( K i e r y c h 1975). Nowe stanow iska: W arszawa, P ark Skaryszewski, z Nasonovia ribisnigri (M o s l.), 18 V II 1 9 7 6 n a Bibes sp.; Sopotnia W ielka k o ło Żywca, z Nasonovia ribisnigri (M o s l.), 16 VI 1 9 7 6 n a Bibes nigrum. Aphidius picipes ( N e e s, 1811) Gatunek palearktyczny, z Polski wykazany z Pojezierza Pomorskiego ( B r i s c h k e 1 8 8 2 ), Pojezierza Mazurskiego ( B r i s c h k e 1 8 8 2, K i e r y c h 1975), Niziny Mazowieckiej, Śląska Górnego, Wyżyny Małopolskiej ( B a ń k o w s k a i inni 1 9 7 5, K i e r y c h 1 9 7 5 ), Wyżyny Lubelskiej ( M ic z u ls k i 1967), Beskidu Zachodniego, Kotliny Nowotarskiej i Tatr ( N i e z a b i t o w s k i 19.10). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Ż y w c a, z Siłobion avenae ( F a b b.), 27 VI 1976 na Secale cereale i z M acrosiphum rosae (L.), 22 V I 1976 n a Bosa sp. Aphidius rosae H a l i d a y, 1 8 3 4 Gatunek holarktyczny, z Polski zanotowany z Pojezierza Pomorskiego i Pojezierza Mazurskiego ( B r i s c h k e 1882), Niziny Mazowieckiej ( K i e r y c h 1975), Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej ( S t a r y 1973) oraz Beskidu Zachodniego ( N i e z a b i t o w s k i 1910, K i e r y c h 1975). Nowe stanow iska: w yhodow any z mszyc M acrosiphum rosae (L.) zebranych z Bosa sp. w miejscowościach Sulejówek koło W arszawy, 13 V II 1974 i Sopotnia W ielka koło Żywca, 20 i 26 VI 1976.

7 Aphidiidae (Eymenoptera) Polski. II 289 ApMdius salicis H a l id a y, 1834 Gatunek holarktyczny, z Polski znany z Kotliny Nowotarskiej ( N i e z a b i t o w s k i 1910). Nowe stanowiska: W yhodowany z mszyc Gavariella aegopodii (S c o p.) zebranych na Daucus carota, Anethum graveolens i Salix sp.; Łom na-las kolo W arszawy (3 i 8 VI 1978), W arszaw a, Bulw ar Stanisław a A ugusta (18 V II 1976) i Sopotnia W ielka kolo Żywca (8 VI 1976). *ApMdius tanacetarius M a c k a u e r, 1962 Gatunek znany z RFN, NRD i Czechosłowacji; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: W arszawa, Bulw ar Stanisław a A ugusta, z Metopeurum fuscoviride S tr., 19 V II 1976 n a Tanacetum vulgare. ApMdius urticae H a l id a y, 1834 Gatunek europejski, z Polski znany z Niziny Mazowieckiej, Śląska Górnego, Wyżyny Małopolskiej (B a ń k o w sk a i inni 1975, K ie r y c h 1975), Beskidu Zachodniego (N l e z a b it o w sk i 1910, K ie r y c h 1975) i Tatr (N ie z a b it o w s k i 1910). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, z Microlophium carnosum ( B u c k t.), 20 VI 1976 na Urtica dioica. LysapMdus Sm it h, 1844 LysapMdus arvensis St a r y, 1960 Gatunek znany z zachodniej, środkowej i wschodniej Europy; z Polski wykazany z Wyżyny Lubelskiej (Mic z u l s k i 1967). Nowe stanow isko: Łom na-las koło W arszawy, wyhodowany z mszyc Ooloradoa tanacetina ( W a l k.) zebranych 15 V II 1976 n a Tanacetum vulgare. Monoctonus H a l id a y, 1833 Monoctonus (Falciconus) pseudoplatani (Ma r s h a l l, 1896) Gatunek europejski, z Polski wykazany z Beskidu Zachodniego ( N i e z a b i t o w s k i 1910). Nowe stanow iska: W arszawa, P ark Skaryszewski (7 i 17 V II 1973, 7 V II 1974, 28 V II lf/78) oraz Sopotnia W ielka koło Żywca (25 VI 1976). W yhodowany z mszyc Drepanosiphum platanoidis ( S c h r a n k ) zebranych n a Acer pseudo plat anus. Monoctonus (Monoctonus) crepidis (H a l id a y, 1834) Gatunek znany z Europy i wschodniej Kanady; z Polski zanotowany z Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej ( N l e z a b i t o w s k i 1910) i Beskidu Zachodniego ( N i e z a b i t o w s k i 1910, K i e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Krzyżanowice koło Pińczowa, wyhodowany z mszyc zebranych 19 VI 1974 na Eieracium sp.

290 E. Kiery ch Trioxys H a l id a y, 1833 *Trioxys (Betuloxys) hortorum S t a r y, 1960 Gatunek znany z RFN, Czechosłowacji, Iranu i Gruzińskiej SRR; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow isko: W arszawa, P ark Skaryszewski, z Tinocallis płatani ( K a l t.) zebranych 12 V II 1976 n a Ulmus laevis. *Trioxys (Binodoxys) acalephae (Ma r s h a l l, 1896) Gatunek występujący w Europie, północnej Afryce i południowo-zachodniej A zji; z Polski dotychczas ińe zanotowany. Stanow isko: W arszawa, B ulw ar Stanisław a A ugusta, z A phis intybi ( K o c h ), 18 V II 1976 n a Cichorium intybws. Trioxys (Binodoxys) angelicae (H a l id a y, 1833) Gatunek szeroko rozmieszczony w Europie, północnej Afryce, na Bliskim Wschodzie i w Transkaukazji; z Polski znany z Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej ( C ie r n ie w s k a 1973, 1976b), Niziny Mazowieckiej (W ią c k o w s k i i W ią c k o w s k a 1961, 1968, K l e r y c h 1975) i z Wyżyny Lubelskiej ( M ic z u ls k i 1967). Nowe stanow iska: W arszawa, P ark Skaryszewski, z A phis fabae S c o p., 24 V 1972 na Phiładelphus coronarius; Sopotnia W ielka koło Żywca, z A phis urticata F abr., 20 i 27 1976 n a Urtica dioica. *Trioxys (Binodoxys) brevicornis (H a l id a y, 1833) Gatunek znany z Europy, północnej Afryki, Azji Mniejszej i Bliskiego Wschodu; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanow iska: W yhodow any z mszyc Cavariella aegopodii ( S c o p.) zebranych n a Daucus carota i A nethum graveolens: Łom na-las koło W arszawy (8 VI 1978) i Sopotnia W ielka koło Żywca (22 i 24 V I 1976). Trioxys (Binodoxys) centaureae (H a l id a y, 1833) Gatunek znany z Europy, północnej Afryki i Gruzji; z Polski zanotowany z Niziny Mazowieckiej ( K l e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Osiecznica koło Bolesławca, z Uroleueon hypochoeridis {F.) 22 VI 1978 n a Hypochoeris radicata, leg. W. S t a r ę g a. Trioxys (Trioxys) betulae M a r s h a l l, 1896 Gatunek holarktyczny, z Polski znany z Beskidu Zachodniego ( K l e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Łom na-las, skraj Puszczy Kam pinoskiej, z Symydobius oblongus H e y d e n, 4 V II 1 9 7 3 na Betula verrrucosa. Trioxys (Trioxys) cirsii ( C u r t i s, 1831) Gatunek występujący w Europie; z Polski zanotowany z Beskidu Zachodniego ( K l e r y c h 1975). Nowe stanow isko: Sopotnia W ielka koło Żywca, z Berpanosiphum platanoidis (Schrk.), 16 i 25 V I 1976 n a Acer platanoides. i

9 A phidiidae (Hymenoptera) Polski. II 291 *Trioxys (Trioxys) falcatus M a c k a u e r, 1959 Gatunek znany z NED, Czechosłowacji, Austrii, Włoch, Finlandii, Litewskiej i Gruzińskiej SEE; z Polski dotychczas nie wykazany. Stanowisko: W arszawa, P ark Skaryszewski, z mszyc Periphyllus sp., 12 V 1976 i 30 Y 1978 na Acer campestre. *Trioxys (Trioxys) pallidus (ITa l id a y, 1833) Gatunek szeroko rozmieszczony w Europie, znany także z Turcji, Iranu i Gruzińskiej SEE; z Polski nie zanotowany. Stanow iska: W arszawa, P ark Skaryszewski (12 V II 1976) i Bulwar Stanisław a A ugusta (7 V II 1978); Łom na-las, skraj Puszczy Kampinoskiej (19 V II 1978). W yhodowany z mszyc zebranych na liściach Quercus robur. *Trioxys (Trioxys) pannonicus St a r y, 1960 Gatunek znany z Finlandii, NBD, Czechosłowacji, Węgier, Włoch i Wysp Kanaryjskich; z P olski,dotychczas nie wykazany. Stanowisko: Łom na-las koło W arszawy, z Titanosiphon artemisiae ( K o c h ) zebranych 10 V II 1976 n a Artem isia vulgaris. PIŚM IENNICTW O B a ń k o w s k a R., K i e r y c h E., M i k o ł a j c z y k W., P a l m o w s k a J., T r o j a n P. 1975. Aphidaphidophage com m unity in Alfalfa cultures (Medicago sativa L.) in Poland. P a rt 1. Structure and phenology of the com m unity. Ann. Zool., W arszawa, 23: 299-345. B r i s c h k e C. G. A. 1882. Die Ichneum oniden der Provinzen W est- und Ostpreussen. Schr. n aturf. Ges. Danzig, N. F., 5, 3: 121-183. C i e r n i e w s k a B. 1973. Pasożyty mszyc w ystępujących w sadach okolic Poznania (Ilym enoptera, Aphidiidae). Pol. Pismo ent., W roclaw, 43: 837-839. C i e r n i e w s k a B. 1976a. Studia nad ekologią Ephedrus persieae F r o g. (Hymenoptera, A p h i diidae) parazytolida mszycy jabloniowo-babkowej, Dysaphis plantaginea ( P a s s.) (Homoptera, Aphididae). Rocz. N auk roln., E, W arszaw a-poznań, 6, 1: 59-75. C i e r n i e w s k a B. 1976b. Studia nad ekologią Trioxys angelicae ( H a l.) (Hymenoptera, A p h i diidae) parazytoida mszycy jałboniowej, A phis pom i DeG. (Homoptera, Aphididae). Rocz. N auk roln., E, W arszawa Poznań, 6, 1: 77-89. H a l m e J. 1977. Aphidiidae (Hymenoptera) of Finland. I. Historical review and records of eight new species. N otul. ent., Helsinki, 57: 107-114. M a c k a u e r M. 1968. Aphidiidae. W : H ym enopterorum Catalogus. P ars 3. s-gravenhage, 103 pp. M a c k a u e r M., S t a r! P. 1967. W orld Aphidiidae (Hym., Ichneumonoidea). W : Index o f Entom ophagous Insects. Le Francois, Paris, 195 pp. M i c z u l s k i B. 1967. Błonkówki (Hymenoptera) w biocenozie upraw rzepaku. Część III. Męczelkowate (Braconidae) i mszycarzowate (Aphidiidae). Pol. Pismo ent., W rocław, 37: 167-191. M i c z u l s k i B. 1968. Błonkówki (Hymenoptera) w biocenozie upraw rzepaku. Część V II. Ogólne podsum owanie wyników. Pol. Pismo ent., Wrocław, 38: 475-489. N i e z a b i t o w s k i E. L. 1910. M ateriały do fauny Brakonidów Polski. I. Braconidae, zebrane w Galicyi. Spraw. Kom. fizyogr., Kraków, 44: 47-106, 1 tabl.

292 E. Kierych 10 P i e k a r c z y k K., W ę g o r e k W. 1965. Integrated Control of pea Aphid on alfalfa. Symposia ĆSAY, P rah a, p. 327. S t a r y P., R e m a u d i ź r e G., L e c l a n t F. 1971. Les Aphidiidae (Hym.) de France et leurs liotes (Horn. Aphididae). E ntom ophaga, Le Francois, Paris, 5: 73 pp. S t a r y P. 1973. A review of th e A phidius-species (Hymenopterci, Aphidiidae) of Europe. A nnot. zool. h o t., B ratislava, 84, 85 pp. STARf P. 1976. A phid P arasites (Hymenoptera, Aphidiidae) of th e M editerranean Area. Rozpr. ćeskosl. A kad. Ved, P raha, 86, 2: 95 pp. S z e l ę g i e w i c z H. 1976. M ateriały do fauny mszyc (Homoptera, Aphidodea) Pobrzeża B ałtyku., Fragm. faun., W arszaw a, 20: 369-406. S z e l ę g i e w i c z H. 1978. Przegląd system atyczny mszyc Polski. Zesz. probl. Post. Nauk roln., W arszaw a, 208: 40 pp. W ę g o r e k W., R u s z k i e w i c z M. 1968. Z badań nad fauną mszyc m otylkowych roślin pastew nych. P r. nauk. In st. Ochr. Rośl., W arszaw a, 10: 7-27. W i ą c k o w s k i S. K., W i ą c k o w s k a I. 1961. W yniki hodowli pasożytów entom ofauny sadu. Część II. Pol. Pism o ent., W rocław, 31: 255-265. W i ą c k o w s k i S. K., W i ą c k o w s k a I. 1968. Investigations on the entom ofauna accompanying aphids occuring on fru it trees and bushes. Pol. Pism o ent., W roclaw, 38: 255-283. In sty tu t Zoologii PAN W ilcza 64 00-679 W arszawa PE3FOME [3arjiaBHe: MaTepiiajibi k n o 3 H ah H K > Aphidiidae (Hymenoptera) IIojibiiiH. II.] B p a 6 o T e c o n e p w u T C J i nepeaehb 46 b h u o b, B C T p e u a t o m n x c a b Ilojibine, 21 H 3 k o - T O p b lx H BJIH IO TCJI H O B b IM H HJ1H ( jia y H b l C T p a H b l. 3 t h B H f lb l o 6 o 3 H a H e H b I B T e K C T e 3 B e 3 - flo H K O H. ZUSAM M ENFASSUNG [Titel: Materialien zur Kenntnis der Aphidiidae (Hymenoptera) Polens. II.] Die vorliegende Arbeit enthalt eine Liste von 46 in Polen gefundenen Arten, unter denen 21 neu fiir die Fauna des Landes sind (im Text mit Sternchen versehen). R edak to r pracy prof. dr H. Szelęgiewicz P ań stw o w e W y d aw n ictw o N aukow e W a rsz a w a 1980 N a k ład 7 7 0 + 9 0 egz. A rk. w y d. 0,75; d ru k. 5/8. P a p ie r d ru k. s a t. k l. I I I 80 g, B I. C ena zł 1 0, N r zam. 979/79 B -16 W rocław ska D ru k a rn ia N au k o w a ISBN 83-01-02963-3 ISSN 0015-9301