PLACÓWKI II LINII I POSTERUNKI STRAŻY GRANICZNEJ NA TERENIE INSPEKTORATU GRANICZNEGO WIELUŃ W LATACH

Dariusz Kluczbork JANISZEWSKI PLACÓWKI II LINII I POSTERUNKI STRAŻY GRANICZNEJ NA TERENIE INSPEKTORATU GRANICZNEGO WIELUŃ W LATACH 1930 1931 Inspektorat Graniczny w Wieluniu wchodził w skład Wielkopolskiego Inspektoratu Straży Granicznej i jak każda tego typu jednostka organizacyjna miała w swoim składzie również formacje wywiadowcze. Do ich zadań należało wykrywanie przestępstw granicznych i przekazywanie winnych w ręce organów sprawiedliwości. Cały aparat wywiadowczy Straży Granicznej (SG) w swych strukturach posiadał sto sześćdziesiąt siedem placówek II linii i liczył około tysiąca funkcjonariuszy. Placówki te nie były zakonspirowane, zakonspirowana była natomiast sieć płatnych agentów, których na usługach SG pozostawało około dwóch tysięcy. W ich szeregach znajdowali się konfidenci stali i okolicznościowi, informatorzy oraz osoby współpracujące, tak zwani imacze. Wszyscy ci ludzie byli werbowani zwykle wśród Polaków mieszkających za granicą. Byli oni najczęściej członkami grup przemytniczych lub osobami do nich wprowadzonymi. Cała służba wywiadowcza podlegała komendantowi Straży Granicznej, który kierował nią za pośrednictwem szefa oddziału informacyjnego kierownika oddziału II informacyjnego Komendy SG. Na terenie strefy pogranicznej, czyli tak zwanego obszaru A, służba wywiadowcza została zorganizowana w ramach poszczególnych inspektoratów okręgowych. Obszar każdego z nich dzielił się ma teren bezpośrednio pod niego podległy i obszar podległy poszczególnym inspektoratom granicznym. Natomiast w strefie tak zwanego obszaru B służba wywiadowcza podlegała bezpośrednio szefowi oddziału II Komendy SG, który kierował nią za pośrednictwem tak zwanej egzekutywy, wchodzącej w skład tego oddziału. Dla celów organizacyjnych strefę obszaru wewnętrznego podzielono na teren bezpośredniego działania i teren działania wydzielonych komisariatów II linii. Ostatecznie wykrystalizowała się następująca struktura organizacyjna wywiadu przeciwprzemytniczego: - Oddział II Informacyjny Komendy SG, który stanowił bezpośredni organ zwierzchni całego aparatu wywiadowczego. 102

- Oficer informacyjny i wywiadowczy Inspektoratu Okręgowego SG, który stanowił ogniwo pośrednie pomiędzy Oddziałem II Informacyjnym a kierownikiem pracy wywiadowczej inspektoratów granicznych. - Oficer wywiadowczy Inspektoratu Granicznego SG, który był kierownikiem pracy wywiadowczej na obszarze operacyjnym inspektoratu. - Wywiadowcy, którzy w ramach swoich obowiązków zajmowali się pracą w sieci współpracowników, informatorów i konfidentów oraz prowadzili działalność kontrwywiadowczą i wywiad polityczny 1. Pkm. Wróblewski w opracowanym przez siebie w połowie lat trzydziestych wytycznych dotyczących wywiadu przeciwprzemytniczego, stwierdzał, że SG jako organ wykonawczy władz Ministerstwa Skarbu prowadzi wywiad fiskalny, jako akcję walki z przestępczością karnoskarbową, a w pierwszym rzędzie z przemytnictwem. Jednak wywiad SG nie może się ograniczać wyłącznie do zakresu wywiadu fiskalnego. Z ustawowych uprawnień SG wynika, że powołana ona została też do współpracy w właściwymi organami w zakresie obrony Państwa. Zatem wywiad SG powinien niemniej intensywnie prowadzić akcję współpracy, przede wszystkim z organami wywiadu wojskowego, w akcji zwalczania szpiegostwa i ewentualnie dywersji. Wchodząc dalej w założenia ustawy - współdziałanie z właściwymi organami w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa publicznego nakłada jeszcze obowiązek walki z elementami wywrotowymi, irredentystycznymi i zbrodniczymi 2. W celu poznania rozgraniczenia poszczególnych terenów działalności placówek II linii na terenie I.G. Wieluń przedstawiam poniżej dwa dokumenty, a mianowicie rozkaz organizacyjny Nr 3 z dn. 10.07.1930 roku oraz dodatek do niego z dn. 19.07.1930 roku 3. Dokumenty te przedstawiam w brzmieniu oryginału (dotyczy to strony językowej, zastosowanych skrótów, podkreśleń itp.). Wszelkie ingerencje w tekście zaznaczyłem nawiasami kwadratowymi. 1 H. M. K u l a, Polska Stra Graniczna w latach 1928-1939, Warszawa 1994, s. 67-68. 2 Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie (dalej AStGrSz-n), Komenda Główna Straży Granicznej, Wytyczne słu by wywiadowczej przeciwprzemytniczej opracował pkm. Wróblewski, sygn. 1045, tecz. 102. 3 AStGrSz-n, Wielkopolski Inspektorat Straży Granicznej, Rozkazy organizacyjne IG Nr 13 Wieluń 1930-1933, sygn. 457, tecz. 72 103

13. Inspektorat Wieluń, dnia 10 lipca 1930r. Straży Granicznej R O Z K A Z O R G A N I Z A C Y J N Y Nr 3. Rozkaz Organizacyjny Wielkopolskiego I.O. L.6/30 z dnia 30 czerwca 1930r. Zostały utworzone i zatwierdzone na terenie I.G. Wieluń następujące placówki II linji i post[erunki] graniczne: Utworzenie niżej wymienionych placówki posterunków] granicznych] ma być wykonane do końca b.r. budżetowego /t.j. do dnia 31.III.1931 r./. 104 I. Zostały wyłączone od zaras z kompetencji Kier[ownika] Komisariatu], a przydzielone do strefy bezpośredniego działania oficera wywiadowczego] następujące placówki II linji w pełnej swej obsadzie: a/ w m[iejscowości] Komorniki - Kom[isariat] Praszka - w obsadzie: 1/ przod[ownik] Marjasz Stanisław, Kier[ownik] plac[ówki], 2/ str[ażnik] Szczygielski Stanisław, 3/ str. Romański Bolesław b/ w m. Strojec - Kom. Praszka - w obsadzie: 1/ przod. Cieśla Józef, Kier. plac. 2/ str. Maciejewski Antoni, 3/ [wykreślone nazwisko w oryginale] c/ w m. Jaworzno - Kom. Rudniki - w obsadzie: 1/ przod. Kubik Franciszek, Kier. plac, 2/ st[arszy] str. Nowakowski Michał, 3/ str. Mickiewicz Wacław, 4/ str. Filipkowski Stanisław, 5/ str. Sierżega Władysław, 6/ str. Kik Stanisław, 7/ str. Minorek Franciszek, 8/ str. Kotarak Jan

II. Zostały zatwierdzone już istniejące de facto plac. i post. gran. w następujących miejscowościach i obsadach: a/ Placówka II linji Działoszyn - w obsadzie: 1/ st. str. Franek Ludwik, Kier. plac, 2/ str. Rożek Wojciech, 3/ str. Staweczki Franciszek. b/ Placówka II linji Kłobucko - w obsadzie: 1/ przod. Szlenk Bolesław, Kier. plac, 2/ przod. Snawadzki Antoni, 3/ str. Karczewski Eugeniusz. c/ Posterunek graniczny Brzeźnica, podległy plac. II linji Kłobucko - w obsadzie: 1/ st. str. Jesze Szczepan, Kier. post. gran., 2/ str. Olko Stanisław. d/ Posterunek graniczny w Krzepicach, podległy plac. II linji Jaworzno - w obsadzie: 1/ przod. Szczupacki Bronisław, Kier. post. gran., 2/ str. Tomaszczyk Antoni, 3/ str. Bastgen Stefan, 4/ str. Wałęsa Mieczysław. e/ Posterunek graniczny w Wieruszowie, podległy plac. II linji Wieluń - w obsadzie: 1/ St. str. Koziczyński Ludwik, Kier. post. gran., 2/ str. Herba Henryk, 3/ str. Pstrokulski Leon. III. Poza tem zostały zatwierdzone już istniejące post[trunki] gran[iczne] podległe Komisariatom w następujących miejscowościach, obsadach: a/ w Kowalach Kom. Praszka, podległy plac. II linji Praszka - w obsadzie: 1/ str. Krauze Maksymilian, Kier. post. gran., 105

2/ str. Pląder Jan. b/ w m. Truskolasy Kom. Panki - podległy plac. II linji w Pankach - w obsadzie: 1/ Kier. post. gran., Nasiadek Dominik, 2/ przod. Wilkosz Feliks, 3/ str. Mizera Adam. IV. Został zatwierdzony projekt utworzenia placówek II linji i post[trunków] granicznych w następujących miejscowościach: a/ Placówka II linji w Złoczewie - obsada 3-ch ludzi. b/ Placówka II linji w Szczercowie - obsada 3-ch ludzi. c/ Posterunek graniczny w m. Lipie - podległy plac. II linji Jaworzno - obsada 3-ch ludzi. d/ Posterunek graniczny w m. Gana - podległy plac. II linji Strojec - obsada 3-ch ludzi. e/ Posterunek graniczny w Łyskorn i - podległy plac. II linji Wieluń - obsada 3-ch ludzi. V. W Y K O N A N I E W związku z powyższem tworzę plac. II linji i post. gran. W miesiącu lipcu r[oku] b[ieżącego] 1/ Placówkę II linji w m. Złoczew - na Kier. plac. wyznaczam: st. str. Minknera Jana z plac. II linji Wieluń. Do obsady wyznaczam: 1/ str. Świętego Edwarda z Kom. Dzietrzkowice, 2/ str. Małochnę Ignacego z Kom. Rudniki. 2/ Placówkę II linji w m. Szczerców - na Kier. plac. wyznaczam: st. str. Zaparta Mikołaja z plac. II linji Wieluń. 106

Do obsady wyznaczam: Z HISTORII OCHRONY GRANIC 1/ str. Kembłowskiego Antoniego z Kom. Praszka, 2/ str. Gęburę Stanisława z Kom. Praszka. 3/ Posterunek graniczny w m. Lipie W miesiącu sierpniu r. b. na Kier. post. gran. wyznaczam: st. str. Nowakowskiego Michała z plac. II linji Jaworzno. Do obsady wyznaczam: 1/ Str. Kika Stanisława, z plac. II linji Jaworzno, 2/ str. Mickiewicza Wacława, z plac. II linji Jawor 4/ Posterunek graniczny w m. Gana W miesiącu październiku r. b. na Kier. post. gran. wyznaczam: st. str. Wiśniewskiego Józefa z plac. II linji Wieluń. Do obsady wyznaczam: 1/ str. Lisaka Michała z plac. II linji Wieluń, 2/ st. str. Strawę Ludwika z Kom. Rudniki. 5/ Posterunek graniczny w Łyskorni W miesiącu lutym 1931r. na Kier. post. gran. wyznaczam: 1/ st. str. Jabłońskiego Czesława z Kom. Dzietrzkowice. Do obsady wyznaczam: 1/ str. Mitkę Bronisława z Kom. Praszka, 2/ st. str. Grajka Tadeusza z Kom. Rudniki. W miesiącu marcu 1931r. VI. Str. Wróbla Hieronim z Kom. Rudniki przenoszę jako uzupełnienie z dn. 1 marca 1931r. do plac. II linji Strojec. Jednocześnie ogłaszam skład plac. II linji Wieluń: 1/ st. przod. Pawlak Józef jako Kier. plac. II linji, 2/ przod. Grafowski Feliks, 107

3/ st. str. Mazurek Józef, 4/ str. Gzik Teodor, 5/ str. Kuchn Zygmunt. Otrzymują: Przedkładam Wszystkie I.G. Wlkp. I. O. do wiadomości Wszystkie Kom-ty I. O. Wieluń do wiadomości i zastosowania się. KIEROWNIK INSPEKTORATU Wlkp. I.O. Str. Gr. Poznań /A. LUBIŃSKI - NADKOMISARZ/ 13. Inspektorat Wieluń, dnia 19 lipca 1930r. Straży Granicznej Dodatek do Rozkazu Organizacyjnego Nr 3. Rozgraniczenie I[nspektoratu] Granicznego] podziału stref działalności komisariatów i plac. II-ej linji wraz z poster. granicznemi. W I E L U Ń Granica Północna: od słupa granicznego Nr 1 granicą powiatu Kępno - Wieluń rzeką Prosną włącznie, dalej granicą powiatów Kalisz - Sieradz do miejsc. Bukowina wł[ącznie]. Granica wewnętrzna: od miejsc. Bukowina przez Wójcice, Żelisław, Równą do st[acji] kol[ejowej] Kobierzycko wł., dalej na wschód wzdłuż toru kolejowego do miejsc. Sieradz włącznie. Granica południowa: od kamienia granicznego Nr 88 w kierunku do skrzyżowania dróg Jaciska, Jeziorko i Kamińsko - Kuleje, dalej drogą w kierunku Kuleje włącznie obok miejsc. Klepaczko, następnie w kierunku przejścia szosy Truskolasy - Wręczyca przez leśniczówkę Golce Duże, dalej z krzyżowanie rzeczki Trzopka z szosą Kłobuck - Wręczyca, następnie koryto rzeki Trzopka i w dalszym ciągu koryto rzeki Kacynka do granicy powiatu Radomskiego w m. Wulka Prusiecka, dalej szosą przez Gościec do m. Brzeźnica włącznie, następnie szosą Wola Wiewiecka, Wiewiec, Krzywanice, Sulmierzyce, Osiny do m. Szczerców włącznie, następnie kierunek przejścia rzeki przez szosę Szczerców, 108

dalej koryto rzeki Widawka aż do ujścia rzeki Widawka do Warty, następnie koryto rzeki Warta aż do mostu na rzece Warta pomiędzy Sieradzem a Woźnikami. Komisariat Str[aży] Granicznej] Dzietrzkowice: Granica północna: od słupa granicznego Nr 1 w kierunku północnym wzdłuż rzeki Prosna do m. włącznie Dobrygość. Granica wewnętrzna: od m. Dobrygość drogą przez Mieleszyn do m. Jawor, następnie przez zbocze wzgórza 188 do m. Klasak Pustkowie, dalej Pustkowie Klasak do m. Skomlin wyłącznie, następnie od wsi Skomlin w kierunku południowo-wschodnim przez zbocze wzgórza 198 do folwarku Wróblew. Granica południowa: od słupa granicznego Nr 22 w kierunku północno-wchodnim przez folwark Grobla Królewska wzdłuż włącznie drogi Grobla - Wróblew do m. Wróblew. Komisariat Str. Gr. Praszka: Granica północna: jak rozgraniczenie Kom. Dzietrzkowice - Praszka. Granica wewnętrzna: od m. Wróblew włącznie w kierunku płd. -wsch. wzdłuż drogi Wróblew - Aleksandrów, następnie drogą na zach. do miejsc. Kiczmachów włącznie, następnie drogą na południe przez zbocze wzgórza 213 dalej drogą na zach. folwark Zawietna, następnie na zach. przez zbocze wzgórza 191 m. Skotnica obok m. Strojec wył[ącznie] do folwarku Raczyzna wł. Granica południowa: od słupa gran. Nr 47 w kierunku połudn. wsch. przez zbocze wzgórza 205 zach. wylot wsi Brzeziny do folwarku Raczyzna wł. Komisariat Str. Gr. Rudniki: Granica północna: jak południowa Kom. Praszka. Granica wewnętrzna: od m. Folwark Raczyzna wył. dalej szosą do leśniczówki na szosie Praszka - Rudniki, dalej drogą przez Błonie, Porębki, Glinki, Teodorówka do m. Słowików, następnie od m. Słowików drogą w kierunku płd.zach. wył. m. Jaworzno wył., następnie od płd. wylotu wsi Jaworzno drogą na zach. do m. Naguby - Bugaj, dalej drogą na płd. m. Stanki do m. Kuźniczka /most na Liswarcie/. Granica południowa: od słupa gran. Nr 69 w kier. płn.wsch. wzdłuż koryta rzeki Liswarty do m. Kuźniczka wł. /most na Liswarcie/. 109

Komisariat Str. Gr. Panki: Granica północna: jak południowa Kom. Rudniki. Granica wewnętrzna: od m. Kuźniczka wył. drogą na zach. przez Stare Dankowice wł. do m. Aleksandrów wł., następnie drogą na płd.zach. do m. Paciepniki wł. dalej na płd. do wylotu wsi Hyry, następnie przez zbocze wzgórza 292 m. Hutka drogą na płd.zach. do m. Golce Duże wł. Granica południowa: jak granica I.G. Wieluń i I.G. Lubliniec. Posterunek Straży Granicznej Wieruszów: Granica północna: jak granica I.G. Wieluń i I.G. Ostrów do m. Pograbów wł. Granica wewnętrzna: od m. Pograbów na wschód przez m. Zagórną do drogi wł. traktowej pomiędzy m. Pieczysko a Dzięcioły. Granica południowa: drogą traktową pomiędzy m. Pieczysko a Dzięcioły wzdłuż drogi do m. Czajków, dalej przez m. Niemcy, Bolki, Ostrówek, Sokolniki, Czastary - do m. Jawory. Granica północna: jak granica poł[udniowa] post. Str. Gr. Wieruszów. Granica zachodni: jak Kom. Dzietrzkowice - do m. Jawory. Placówka Złoczew: Granica wewnętrzna: od drogi wył. pomiędzy m. Pieczysko a Dzięcioły przez wzgórze 143, dalej na wschód przez m. Bukowina, Zalisław, Równa do st. kol. Kobierzycko, dalej wzdłuż toru kol. do m. Sieradz włącznie. Granica południowa: od m. Platoń wł. przez Świątkowice do m. Chojny, dalej na południe przez Ostrówek wzgórze 159 dalej przez m. Biesiec, Kamionkę do m. Ręszowa, dalej na południe przez Strzałki do m. Burzenin wł. dalej na wschód przez Ligotę do m. Pstrokonie wył., dalej korytem rzeki Warta do mostu pomiędzy Woźnikami a Sieradzem. Posterunek Straży Granicznej Lututów: Granica północna: jak granica plac. Złoczew. Granica wewnętrzna: do drogi pomiędzy m. Pieczysko a Dzięcioły do m. Zelisław wł. 110

Granica południowa: od m. Platoń wył., Chojny przez Kluski, Lipicze, Sowianki, Tomczyki, Pase, Chajów, Jasina, Gruszczyca do m. Zelisław wł. Granica północna: od m. Zelisław przez Gruszczyce do m. Jasina wł. Granica zachodnia: od m. Platoń, Naramnice do m. Sokolniki wł. Posterunek Straży Granicznej Sieradz: Granica wewnętrzna: od m. Zelisław, Równa do st. kol. Kobierzycko, następnie wzdłuż toru kol. do m. Sieradz włącznie. Granica południowa: od m. Burzenin przez Ligotę do m. Pstrokonie wył., następnie korytem rzeki Warty aż do mostu na Warcie pomiędzy Woźnikami a Sieradzem. Granica zachodnia: od m. Jasina korytem rzeki Myja do m. Józefów, następnie drogą do m. Zapole przez Pyszków, Ręszów, Strzałki do m. Burzenin wł. Placówka Złoczew: Granica północna: jak gran. poł. Post. Str. Gr. Lututów. Granica wewnętrzna: jak granica zach. Post. Str. Gr. Sieradz. Granica południowa: od m. Ostrówek przez wzgórze 159 dalej przez m. Lesiec, Kamionkę do m. Ręszów. Granica zachodnia: od m. Chojny do m. Ostrówek wł. Placówka Szczerców: Granica północna: jak granica poł. plac. Złoczeew. Granica wewnętrzna: od m. Sulmierzyce drogą przez Osinę, Szczerców włącznie, następnie korytem rzeki Widawka aż do m. Pstrokonie wył. Granica zachodnia: od m. Stolec droga przez Wielgie wył., dalej przez Strobin, Aleksandrów, Kiełczygłów, Suchawola do m. Sulmierzyce wł. Posterunek Straży Granicznej Rychłocice: Granica północna: jak gran. płd. plac. Złoczew. Granica wewnętrzna: od m. Pstrokonie korytem rzeki Widawka do m. Chocin włącznie. 111

Granica południowa: od m. Chocin przez m. Chrósty, Grabowa drogą do m. Wola Więzowa wł. Granica zachodnia: od m. Strobin przez m. Chorzynę do m. Wola Więzowa włącznie. Placówka Szczerców: Granica północna: jak granica płd. Post. Rychłocice. Granica południowa: od m. Chocin wył. na płd. korytem rzeki Widawka przez włącznie Szczerców, Osiny do Sulmierzyc włącznie. Granica zachodnia: od m. Strobin przez Aleksandrów, Kiełczygłów, Suchawola do Sulmierzyc wł. Placówka Wieluń: Granica północna: od m. Chojny przez Świątkowice, Biała, Brzoza do m. Chotów wł. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Złoczew i plac. Szczerców. Granica południowa: od m. Bębno na zach. korytem rzeki Warta aż do m. Mierzyce wł. Granica zachodnia: od m. Mierzyce przez m. Kamionka, Kadłub, Krzyworzeka do m. Chotów wył. Placówka Straży Granicznej Działoszyn: Granica północna: jak połudn. plac. Wieluń. Granica wewnętrzna: jak zach. gran. plac. Szczerców. Granica południowa: od m. Suchawola przez m. Biała - Szlachecka, Pajęczno do m. Więcki wł. Granica zachodnia: od m. Mierzyce drogą przez m. Bobrowniki do m. Więcki wyłącznie. Placówka Straży Granicznej Skomlin: Granica północna: jak granica płd. Kom. Dzietrzkowice i Post. Str. Gr. Wieruszów. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. Post. Gr. Lututów. Granica południowa: jak północna gran. plac. Wieluń, dalej od m. Chotów wzdłuż toru kolejki do m. Mokrsko, następnie drogą do m. Wróblew wył. 112

ce. wył. wył. Z HISTORII OCHRONY GRANIC Granica zachodnia: jak granica wewnętrzna Kom. Dzietrzkowi- Placówka Straży Granicznej Łyskornia: Granica północna: jak granica połd. Post. Wieruszów. Granica wewnętrzna: jak granica zach. Post. Lututów. Granica południowa: jak gran. półn. plac. Wieluń. Granica zachodnia: od m. Jawor przez Młynisko do m. Kurów Placówka Straży Granicznej Skomlin: Granica północna: jak gran. płd. Kom. Dzietrzkowice. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. Post. Łyskornia. Granica południowa: od m. Kurów przez Chotów do m. Wróblew Granica zachodnia: jak wewnętrzna gran. Kom. Dzietrzkowice. Placówka Straży Granicznej Komorniki: Granica południowa: jak gran. płd. plac. Skomlin. Granica wewmętrzna: jak gran. zach. plac. Wieluń. Granica południowa: od m. Kadłub przez Wierzbie do m. Kiczmachów wł. Granica zachodnia: tak jak gran. wewn. Kom. Praszka. Placówka Straży Granicznej Strojec: Granica północna: jak gran. płd. plac. Komorniki. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Wieluń. Granica południowa: od m. Mierzyce przez Bieniec, Dalachów do m. Młyny wł. Granica zachodnia: jak gran. wewnętrzna Kom. Praszka i Rudniki. Posterunek Straży Granicznej Gana: Granica północna: jak granica płd. Komorniki. Granica wewnętrzna: jak granica zach. plac. Wieluń. Granica południowa: jak granica plac. Jaworzno. 113

Granica zachodnia: od m. Gana - Krótka do m. włącznie Dalachów. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. post. Działoszyn i Szczerców. Placówka Straży Granicznej Jaworzno: Granica północna: jak granica południowa plac. Strojec. Granica południowa: od m. Wąsosz drogą przez Popów, Zawady, Rębielice, Opatów, Zwierzyniec do m. Aleksandrów wył. i Panki. Granica zachodnia: jak granica wewnętrzna Kom. Posterunek Straży Granicznej Lipie: Rudniki Granica północna: od m. Raciszyn przez m. Kubały, Parzymiechy do m. Zimnawoda wył. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Działoszyn i Post. Brzeźnica. Granica południowa: od m. Wąsosz drogą przez Zawady do m. Rębielice. Granica zachodnia: od m. Rebielice przez m. Natolin do m. Zimnowody wył. Posterunek Straży Granicznej Krzepice: Granica północna: od m. Zimnowody wł. drogą przez Zajączki do m. [..]anki 4 wył. Granica wewnętrzna: jak granica zach. post Lipie. Granica południowa: jak granica półn. posterunku Walęczów. Granica zachodnia: jak gran. wewn. Kom. Panki. Placówka Straży Granicznej Jaworzno: Granica północna: jak gran. płd. plac. Strojec. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Działoszyn. Granica południowa: jak granica płn. post. Lipie i Krzepice. Granica zachodnia: jak granica wewn. Kom. Rudniki. 4 -I Brak możliwość prawidłowego odczytania pierwszych dwóch liter nazwy 114

Placówka Straży Granicznej Kłobucko: Z HISTORII OCHRONY GRANIC Granica północna: jak granica płd. plac. Jaworzno i Działoszyn. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Szczerców. Granica południowa: od m. Golce - Duże korytem rzeki Trzopka aż do m. Wólka Prusiecka, następnie przez m. Kuźnice, Gość, Brzeźnica, Wola Wiewiecka, Wiewiec, Krzywanice do m. Sulmierzyce wył. wył. Granica zachodnia: jak wewn. gran. Kom. Panki. Posterunek Straży Granicznej Brzeźnica: Granica północna: jak gran. płd. post. Działoszyn. Granica wewnętrzna: jak gran. zach. plac. Szczerców. Granica południowa: od m. Wólka Prusiecka do m. Sulmierzyce Granica zachodnia: od m. Wąsosz do m. Wólka Prusiecka wył. Posterunek Straży Granicznej Walęczów: Granica północna: jak gran. płd. plac. Jaworzno. Granica wewnętrzna: jak granica zach. post. Brzeźnica. Granica południowa: od m. Trzepce przez m. Borowo, Miedzno, Mokre, dalej drogą traktową do m. Rybno wł. Granica zachodnia: jak gran. wewn. Kom. Panki. Placówka Straży Granicznej Kłobucko: Granica północna: jak gran. płd. post. Walęczów. Granica wewnętrzna: od m. Trzebiec do m. Wólki Prusieckie wł. Granica południowa: od m. Wólka Prusiecka wzdłuż koryta rzeki Trzopki do m. Golce Duże wł. Granica zachodnia: jak granica wewn. Kom. Panki. O T RZ Y M U J Ą KIEROWNIK INSPEKTORATU /na urlopie/ Wszystkie Komisariaty I.G. Plac. II linji i post. Str. Gr. do wiadomości i zastosowania się z r. /S. MIKULSKI - PODKOMISARZ/ 115

Janiszewski Dariusz; Placówki II linii i posterunki Straży Granicznej na terenie Inspektoratu Granicznego Wieluń w latach 1930 1931, Biuletyn Centralnego Ośrodka Szkolenia 3/06, Koszalin 2006, s. 102 115.