ROK CZTERDZIESTY PIĄTY ZESZYT DRUGI RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I AKADEMII EKONOMICZNEJ W POZNANIU KWARTAŁ DRUGI WARSZAWA POZNAŃ 1983 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
KOMITET REDAKCYJNY Prof. dr Alfred Ohanowicz Honorowy Przewodniczący Komitetu Redakcyjnego Redaktorzy Andrzej Kwilecki (zast. redaktora naczelnego), Anna Michalska (sekretarz redakcji), Zbigniew Radwański (redaktor naczelny), Stanisław Wierzchosławski Członkowie Wiesław Daszkiewicz, Zygmunt Dulczewski, Bohdan Gruchman, Wiktor Jaśkiewicz, Stanisław Kowalski, Adam Łopatka, Władysław Markiewicz, Teresa Rabska, Klemens Ratajczak, Stanisław Smoliński, Jacek Trojanek, Janusz Wierzbicki, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski Tłumaczenia na język angielski: Jarosław Myjak Adres Redakcji ul. Czerwonej Armii 90, 60-809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290 Printed in Poland PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE ODDZIAŁ W POZNANIU Wydanie pierwsze. Nakład 1045+115 egz. Ark. wyd. 25,25. Ark. druk. 20,5. Papier druk, sat. V kl. 70 g, 70X100. Oddano do składania w marcu 1983 r. Podpisano do druku i druk ukończono w sierpniu 1983 r. Zana. nr 1881/218 E-4/484. Cena zł 120, DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
SPIS TREŚCI I. ARTYKUŁY Roman Budzinowski (UAM Poznań), Indywidualne gospodarstwa rolne w ustroju społeczno-gospodarczym PRL (rozważania na tle art. 131 k.c.). 1 Wiktor Pawlak (UAM Poznań), Obowiązek rolniczego wykorzystywania określonych gruntów rolnych w PRL 21 Tomasz Kwieciński (UAM Poznań), Zakres odpowiedzialności PZU z ustawowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rolników.. 41 Marian Kępiński (UAM Poznań), Orzeczenia stwierdzające obowiązek złożenia oświadczenia woli w obrocie nieruchomościami (art. 64 k.c, 1047 k.p.c.) 59 Klemens Ratajczak (AE Poznań), Efektywność produkcyjno-ekonomiczna gospodarstw rolnych 75 Klemens Matulewicz (AE Poznań), Kształtowanie się efektywności i struktury nakładów w rolnictwie polskim w latach 1960-1981.... 93 Bogumiła Wojciechowska-Rataj czak (AR Poznań), Ekonomiczne przesłanki rozwoju usług produkcyjnych dla rolnictwa.. 109 Michał Trzęsowski (AR Poznań), Kooperacja produkcyjna w rolnictwie w latach 1970-1979 125 Stefan Ochociński (AE Poznań), Spółdzielczość kredytowa typu rolniczego w reformie systemu bankowego z roku 1982 139 Kamila Wilczyńska (AR Poznań), Infrastruktura wsi i rolnictwa. Próba definicji 157 Jerzy Babiak (UAM Poznań), Przemiany ekonomicznej struktury rolnictwa w krajach Europy Zachodniej 167 Krzysztof Kwaśniewski (UAM Poznań), Problematyka socjologiczna związków indywidualnej gospodarki chłopskiej z rolnictwem uspołecznionym.181 Ewa Bogalska-Czajkowska (UŚl Katowice), Postawy pracowników PGR wobec polityki rolnej PRL na tle postaw innych grup mieszkańców wsi wielkopolskiej 189 Kazimierz Stukin (UAM Poznań), Bariery społeczne występujące między pracownikami PGR a rolnikami indywidualnymi...... 203 Czesława Marszałek (AR Poznań), Niektóre uwarunkowania społeczne działalności racjonalizatorskiej i wynalazczej pracowników państwowych gospodarstw rolnych 225 Renata Suchocka (AR Poznań), Zmiany strukturalne wsi przyszłości w opiniach studentów 237 Stanisław Zakrzewski (UAM Poznań), Wpływ polityki społecznej na zmiany w świadomości mieszkańców wsi 255
IV Spis treści II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA 1. Recenzje B. W. Mach, W. Wesołowski, Ruchliwość a teoria struktury społecznej (rec. Marek Żyromski) 265 W, Pisarek, T. Goban-Klas, Aktywność, preferencje i świadomość kulturalna społeczeństwa polskiego (rec. Janusz Majewski) 268 H. Ciepła, Prawne skutki uregulowania własności gospodarstw rolnych (rec, Roman Budzinowski) 270 M. Halamska, Napięcia w funkcjonowaniu systemu produkcji rolniczej. Studium na przykładzie gminy (rec. Wojciech Lucjan Janik).... 272 T, Pajor, Odpowiedziahiość dłużnika za niewykonanie zobowiązania (rec. Jacek Napierała)... 276 Komunistyczne ideały a kształtowanie osobowości studenta, red. E. A. Jakuba (rec. Janina Stankiewicz, Jerzy Walkowiak)..... 279 Tendencje rozwoju konsumpcji. Postulaty i uwarunkowania, red. M. Pohorille (rec. Czesław Bywalec) 282 R. Domański, Teoretyczne podstawy geografii ekonomicznej (rec. Zbigniew Zioło).,...... 285 R. Grupiński, Opis statystyczny w badaniach prawoznawczych (rec. Jan Szeja) 287 J. Berry, Lobbying for the People. The Political Behavior of Public Interest Group (rec. Andrzej Redelbach) 290 A. S. Timoszenko, Mieżdunarodnoje sotrudniczestwo po ochranie okrużajuszezej sriedy w sistiemie OON (rec. Wojciech Radecki).... 293 W. I. Kapitonow, SEV: mieżdunarodnaja proizwodstwiennaja infrastruktura (rec. Marek Ratajczak) 295 M. Heim, Planification et décentralisation (rec. Roman Sowiński).. 297 Setting National Priorities. The 1983 Budget, red. J. A. Pechmań (rec. Andrzej Świątkowski).... 300 E. Topliss, B. Gould, A charter for the disabled (rec. Anna Majewska) 302 2. Noty recenzyjne W. D. Zorkin, Pozitiwistskaja tieorija prawa w Rossiji (Mariusz Piotrowski) 306 J. R. Pennock, Democratic Political Theory (Andrzej Redelbach).. 307 J. Gillespie, S. Lazarus, American Government. Comparing Political Experiences (Andrzej Redelbach) 308 M. Morishima, Why lias Japan succeeded? Western Technology and the Japanese Ethos (Anna Michalska) 309 International Encyclopédie oj Population, red. J. A. Ross (Stanisław Wierzchosławski) 310 III. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE Seminarium polsko-radzieckie poświęcone ekonomice regionu i planowaniu regionalnemu (Roman Kiedrowski, Jan Polowczyk)... 311 Ogólnopolska Konferencja Demograficzna Współczesna Rodzina Polska. Przeobrażenia, uwarunkowania i kierunki rozwoju (Alicja Szuman). 313 Międzynarodowe Sympozjum Socjologów (Jan Włodarek).... 317 Kolokwium habilitacyjne doktora Andrzeja Kocha (Tomasz Sokołowski) 319
CONTENTS I. ARTICLES Roman B u d z i n o w s k i (UAM Poznań), Individual farms in the socio-economic system of Poland (a study on sec. 131 of the Polish Civil Code). 1 Wiktor Pawlak (UAM Poznań), A duty of agricultural utilization of specified cultivable lands in the Polish People's Republic.... 21 Tomasz Kwieciński (UAM Poznań), Scope of liability of the national insurance office in a statutory farmers' liability insurance.... 41 Marian Kępiński (UAM Poznań), Judicial decision as means of legal enforcement of declaration of will in transfer of land property transactions 59 Klemens Ratajczak (AE Poznań), Productive and economic effectiveness of farms 75 Klemens Matule w icz (AE Poznań), Trends in effectiveness and structure of expenditures in the Polish agriculture of 1960-1981.... 93 Bogumiła W o j c i e c h o w s k a-r a t a j c z a k (AR Poznań), Economic foundations of the developement of productive services for agriculture.. 109 Michał Trzęsowski (AR Poznań), Simple cooperation in agriculture in the years of 1970-1979 125 Stefan Ochociński (AE Poznań), Credit cooperatives of the agricultural type in the reform of banking system of 1982 139 Kamila Wilczyńska (AR Poznań), Infrastructure of the country and agriculture. An attempt at definition 157 Jerzy Babiak (UAM Poznań), Transformations of the economic structure of agriculture in the Western European states 167 Krzysztof Kwaśniewski (UAM Poznań), The sociological problems of links of individual peasant farming with socialized agriculture.. 181 Ewa Bogalska-Czajkowska (UŚl Katowice), Attitudes of state farm workers towards the agrarian policies in Poland as against the attitudes of other groups of the Wielkopolska region country dwellers.. 189 Kazimierz Stukin (UAM Poznań), Social barriers observed between workers of State farms and individual farmers 203 Czesława Marszałek (AR Poznań), Some aspects of the social conditioning of inventive and efficiency increasing activities of State farm workers 225 Renata Suchocka (AR Poznań), Structural transformations of future village in students' opinions 237 Stanisław Zakrzewski (UAM Poznań), The effect of social policies on changes in a consciousness of country dwellers 255 II. SURVEY OF LITERATURE 265 SB. NOTES AND INFORMATION 311
СОДЕРЖАНИЕ I. СТАТЬИ Роман Будзиновски (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Единоличные крестьянские хозяйства в общественно-экономическом Стропе ПНР (рассуждения на фоне статьи 131 гл.) Виктор Павляк (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Обязанность сельскохозяйственного использования определённых земель в ПНР Томаш Квециньски (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Сфера ответственности Государственного Управления Социального Страхования, вытекающего из предусмотренного законом страхования крестьян от гражданской ответственности Марьян Кемпиньеки (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Решение подтверждающее обязанность подачи волеизъявления при обороте недвижимостями.... Клэмэнс Ратайчак (Экономическая академия в Познани), Производственно- -экономическая эффективность земледельческих хозяйств Клэмэнс Матулевич (Экономическая академия в Познани), Формирование эффективности и структуры издержек в польском сельском хозяйстве в 1960 - -1981 гг Богумила В о й ц e х о в с к а - Р а т а й ч а к (Сельскохозяйственн ая академия в Познани), Экономические предпосылки развития производственных услуг для сельского хозяйства Михал Тшенсовски (Сельскохозяйственная академия в Познани), Проихводственная кооперация в сельском хозяйстве в 1970-1979 гг Стефан Охоциньеки (Экономическая академия в Познани), Кредитная кооперация сельскохозяйственного типа в реформе банковской системы от 1982 г Камиля Вильчыньска (Сельскохозяйственная академия в Познани), Инфраструктура деревни и сельского хозяйства. Попытка определения. Ежи Бабяк (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Изменения экономической структуры сельского хозяйства в странах Западной Европы. Кшыштоф Квасьневски (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Социологическая проблематика связей единоличного крестьянского хозяйства с обобществлённым сельским хозяйством. Эва Богальска - Чайковска (Оилезский Университет в Катовице), Отношение работников госхозов к сельскохозяйственной политике ПНР на фоне отношения других групп жителей великопольской деревни.... Казлмеж Стукин (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Общественные барьеры выступающие между работниками госхозов и крестьянами-единоличниками Чеслава Маршалек Сельскохозяйственная академия в Познани), Некоторые общественные аспекты рационализаторской и изобретательской деятельности работников госхозов 1 21 41 59 75 93 109 125 139 157 167 181 189 203 225
Spis treści VII Рэната Сухоцка (Сельскохозяйственная академия в Познани), Структурные изменения деревни будущего во мнении студентов...... 237 Станислав Закшеовски (Университет им. А. Мицкевича в Познани), Влияние общественной политики на изменения в сознании жителей деревни... 255 II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ IIb ОТЧЕТЫ И СООБЩЕНИЯ.......... 265 311